Οκτώ καμεραμάν κινούνται κατά μήκος του βυθού στον ωκεανό, καταγράφοντας πλάνα από υποβρύχιους βιότοπους που δεν είχαν χαρτογραφηθεί στο παρελθόν, καθώς περιηγούνται με σιγουριά στα θολά νερά, σχεδόν σαν να είναι στο σπίτι τους – που είναι, καθώς οι «κινηματογραφιστές» είναι θαλάσσιοι λέοντες.

Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα στο περιοδικό «Frontiers in Marine Science», ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας και το Ινστιτούτο Ερευνας και Ανάπτυξης της Νότιας Αυστραλίας προσάρτησαν μικροσκοπικές, ελαφριές κάμερες σε οκτώ ενήλικα θηλυκά θαλάσσια λιοντάρια της Αυστραλίας – και τα άφησαν να περιφέρονται στις αποικίες τους, έξω από το ακτή της νότιας Αυστραλίας.

Οι θαλάσσιοι λέοντες κατέγραψαν πλάνα διάρκειας δεκάδων ωρών, ακόμα και σε τμήματα του βυθού που δεν έχουν χαρτογραφηθεί ποτέ στο παρελθόν, όπως αναφέρει η Washington Post. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι οι πληροφορίες αυτές θα ενισχύσουν την προσπάθεια διάσωσης των θαλάσσιων λεόντων, που απειλούνται με εξαφάνιση – και θα ρίξουν φως στους βυθούς, οι οποίοι παραμένουν μυστήριο.

Τα πλάνα που κατέγραψαν τα θαλάσσια λιοντάρια αποκάλυψαν κάποιες σκηνές που «προκαλούν δέος», όπως λέει ο Ελληνοαυστραλός Νέιθαν Αγγελάκης, βασικός συγγραφέας της μελέτης – με τα θηλαστικά να κάνουν τούμπες πάνω από βράχους στον βυθό της θάλασσας για να πιάσουν χταπόδια ή να παίρνουν μαζί τους τα μικρά τους στη θάλασσα για να τους μάθουν να αναζητούν τροφή.

Ο κ. Αγγελάκης ξεκίνησε να χρησιμοποιεί θαλάσσιους λέοντες για να χαρτογραφήσει άγνωστα ωκεάνια ενδιαιτήματα πριν από περίπου τέσσερα χρόνια ως μέρος της διδακτορικής του έρευνας. Οι βυθοί είναι ποικίλα και ευαίσθητα οικοσυστήματα και γνωρίζουμε ελάχιστα για τον τρόπο λειτουργίας τους.

Συνήθως, η εξερεύνησή τους γίνεται με τηλεχειριζόμενα υποβρύχια οχήματα, αλλά η ανάπτυξη και η λειτουργία αυτών των συσκευών είναι δαπανηρή και μπορεί να γίνει μόνο υπό ορισμένες καιρικές συνθήκες και σε συγκεκριμένα εδάφη. Οι αυστραλιανοί θαλάσσιοι λέοντες, όμως, μπορούν να αναπτυχθούν με χαμηλότερο κόστος, είναι σε θέση να καταγράφουν γρήγορα πλάνα σε μεγάλες, πιο απροσπέλαστες περιοχές και ενοχλούνται λιγότερο από την κακοκαιρία.

Η καταγραφή των βενθικών ενδιαιτημάτων –οικοσυστημάτων που εμφανίζονται στον πυθμένα του ωκεανού– μέσω των θαλάσσιων λεόντων είναι επίσης χρήσιμη, αναφέρει η μελέτη, καθώς «παρέχει έναν νέο τρόπο κατανόησης της οικολογικής αξίας» αυτών των βιότοπων «μέσα από την προοπτική ενός αρπακτικού».

Ορισμένα οικοσυστήματα μπορεί να είναι πιο πολύτιμα για ορισμένους θαλάσσιους λέοντες από άλλα, με βάση διαφορετικές μετρήσεις από αυτές που εκτιμούν οι άνθρωποι, όπως η βιοποικιλότητα. Και άλλοι επιστήμονες χρησιμοποιούν ζώα για να μελετήσουν θαλάσσια περιβάλλοντα, σε περιοχές όπως η Νότια Αφρική, όπου οι λευκοί καρχαρίες είναι εξοπλισμένοι με κάμερες για να καταγράφουν ενδιαιτήματα δασών φυκιών.

Αλλά οι αυστραλοί ερευνητές ισχυρίζονται ότι ίσως είναι οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν θαλάσσιους λέοντες για να εξερευνήσουν αχαρτογράφητους μέχρι πρότινος βιότοπους της υφαλοκρηπίδας της νότιας Αυστραλίας. Μεταξύ Δεκεμβρίου 2022 και Αυγούστου 2023, οι ερευνητές ταξίδεψαν στο νησί Καγκουρό και στη δυτική χερσόνησο Εϊρ, όπου ζουν δύο αποικίες αυστραλιανών θαλάσσιων λεόντων.

Εκεί, προσδιόρισαν ποια θαλάσσια λιοντάρια θα χρησιμοποιήσουν στην έρευνά τους, εστιάζοντας σε υγιή θηλυκά, που ήταν μόνα τους, ώστε να ελαχιστοποιήσουν την αναστάτωση που προκαλείται στις αποικίες. Τα νάρκωσαν, παρακολουθώντας τα ζωτικά τους χαρακτηριστικά, και εγκατέστησαν μικρές κάμερες κολλημένες σε μικρά μπαλώματα νεοπρενίου –ενός είδους συνθετικού λάστιχου που δεν φθείρεται από το νερό και τη ζέστη– και τοποθετημένες στη γούνα των θαλάσσιων ζώων.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές παρακολουθούσαν τις κινήσεις των θαλάσσιων λεόντων μέσω GPS. Μόλις τα ζώα επέστρεφαν στη στεριά, δύο έως δέκα ημέρες αργότερα, για να θηλάσουν τα μικρά τους, οι ερευνητές συνέλεγαν τις κάμερες – έχοντας καταγράψει ημερήσια πλάνα διάρκειας 89 ωρών, από βάθος μεταξύ 5 και 110 μέτρων. Οι θαλάσσιοι λέοντες κάλυψαν συνολικά περίπου 560 χιλιόμετρα βιοτόπων βυθού.

Μετά την ανάλυση των πλάνων, οι ερευνητές είναι σε θέση να χαρτογραφήσουν ανεξερεύνητα τμήματα των ωκεανών και να εντοπίσουν τα ενδιαιτήματα που είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τους θαλάσσιους λέοντες. Μόλις ολοκληρωθούν τα δεδομένα του GPS, χρησιμοποιούν μακροπρόθεσμα ωκεανογραφικά δεδομένα και μοντέλα μηχανικής μάθησης, για να προβλέψουν τους βιότοπους που υπάρχουν σε άλλα σημεία της υφαλοκρηπίδας, ακόμη και σε περιοχές όπου δεν εξερεύνησαν τα ζώα.

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι αυτά τα δεδομένα θα συμβάλουν στις προσπάθειες διάσωσης του πληθυσμού των θαλάσσιων λεόντων της Αυστραλίας – ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ως επαπειλούμενος από τη Διεθνή Ενωση για τη Διατήρηση της Φύσης. Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από την αυστραλιανή κυβέρνηση και την Οικολογική Ενωση της Αυστραλίας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News