Μέχρι πρότινος ήταν η ατμομηχανή, η λοκομοτίβα της Ευρώπης. Τώρα «η Γερμανία έχει καταστεί το έρμα της Ευρώπης»: αυτή τη μεταφορά χρησιμοποίησε η Τόνια Μαστρομπουόνι, ανταποκρίτρια της ιταλικής  εφημερίδας La Repubblica στο Βερολίνο, για να περιγράψει την ανησυχητική κατάσταση της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης. Γιατί;

Τις προηγούμενες ημέρες, καθώς το κλίμα στις αγορές άρχισε να αλλάζει (τα χρηματιστήρια κατέρρευσαν την Παρασκευή λόγω ανησυχιών για ύφεση στις ΗΠΑ) κυκλοφόρησαν και τα στοιχεία για τα ευρωπαϊκά ΑΕΠ: οι προσδοκίες για τη Γερμανία διαψεύστηκαν καθώς το ΑΕΠ της μειώθηκε κατά 0,1% κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024, ενώ το ΑΕΠ της ευρωζώνης αυξήθηκε κατά 0,3%. Το πρώτο τρίμηνο του 2024 το Βερολίνο είχε πετύχει ένα ασθενές +0,2% μετά από συρρίκνωση της τάξης του 0,4% το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο. Και η ιταλίδα δημοσιογράφος σημειώνει ενδεικτικά πως μεγαλύτερη της μισής μονάδας αύξηση η Γερμανία έχει να σημειώσει από το 2022.

«Η γερμανική οικονομία μαραζώνει και οι οικονομολόγοι τα βλέπουν όλα μαύρα», γράφει, αναφέροντας πως σε ένα πρόσφατο podcast της Handelsbatt, ο Κλέμενς Φουέστ, επικεφαλής του ινστιτούτου IFO του Μονάχου, είπε πως το πρόσημο, συνολικά για το τρέχον έτος, θα μπορούσε να ήταν αρνητικό.

Η Γερμανία θα μπορούσε να οδηγηθεί —και πάλι— σε ύφεση, το οποίο είναι ανησυχητικό για ολόκληρη την Ευρώπη, με την Κομισιόν να παρατηρεί πως δίχως την εν λόγω πτωτική τάση της γερμανικής οικονομίας, το ευρωπαϊκό ΑΕΠ θα μπορούσε να αυξηθεί έως και 2% το 2024.

Κατά την πρόσφατη γερμανική αποστολή στην Κίνα με επικεφαλής τον Ολαφ Σολτς, ο Ολα Καλένιους, το νούμερο 1 της Mercedes, υποστήριξε με μια «δόση αλαζονείας», όπως γράφει η Μαστρομπουόνι, πως όσον αφορά το περιβόητο «derisking» σε σχέση με το Πεκίνο, η απάντηση είναι «περισσότερες επενδύσεις». Επρόκειτο για μια απόρριψη όλων των συστάσεων για την υιοθέτηση μιας πιο συνετής και προσεκτικής στρατηγικής από μια οικονομία που επιβραδύνεται αισθητά, ωστόσο τις προηγούμενες ημέρες ήρθε η ψυχρολουσία.

Η Mercedes, η Volkswagen και η BMW, τα τρία μεγάλα ονόματα της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, βρίσκονται σε τέλμα. Αισθάνονται την κινεζική κόπωση, βλέποντας τα κέρδη τους να καταρρέουν κατά 18% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, γεγονός που ανάγκασε τον Καλένιους να κάνει λόγο για «κακή διάθεση» στην Κίνα. Ούτε, στην Ευρώπη, όμως, το κλίμα δεν είναι καλό, καθώς στην επιθυμία για αλλαγή αυτοκινήτου βαραίνουν ο πληθωρισμός και οι φόροι. Σε αυτό το πλαίσιο η Γερμανία  τείνει να καταστεί πρόβλημα για ολόκληρη την Ευρώπη.

Πέρα από τους πιο προφανείς λόγους αδυναμίας της γερμανικής οικονομίας, ο πρώτος από τους οποίους είναι η μείωση της κατανάλωσης στην Κίνα, υφίσταται και ένα λιγότερο προφανές στοιχείο που προκαλεί εντύπωση. Παρά την απότομη επιβράδυνση, εδώ και μήνες, του πληθωρισμού, την μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, και σημαντικές αυξήσεις στους μισθούς (+6,5% έναντι αύξησης των τιμών κατά 2,5%) οι Γερμανοί εξακολουθούν να δείχνουν φοβισμένοι.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, επειδή δεν εμπιστεύονται τη διχασμένη (τρικομματική) κυβέρνηση Σολτς και επειδή φοβούνται τον πολλαπλασιασμό των πολέμων. Και κάπως, έτσι, άρχισαν να αποταμιεύουν μανιωδώς. Τους πρώτους τρεις μήνες του έτους το ποσοστό αποταμίευσης διαμορφώθηκε σχεδόν στο 15%, σημειώνοντας αύξηση μεγαλύτερη του 1/3 σε σχέση με το 2023. Ζήτημα αποτελεί, όμως, πως ολοένα πιο φειδωλές είναι και οι γερμανικές επιχειρήσεις, περιορίζοντας σημαντικά τις όποιες επενδύσεις.

Υπάρχει, φυσικά, και το πολιτικό αδιέξοδο. Η κυβέρνηση Σολτς, μετά την καταστροφική απόφαση του Δικαστηρίου της Καρλσρούης που τον Δεκέμβριο του 2023 έβαλε τέλος σε μια έντονη περίοδο «δημιουργικής χρηματοδότησης», επανενεργοποιώντας το φρένο χρέους, αποφάσισε να συνεχίσει να περιστέλει τις δαπάνες, παραμένοντας πιστή στο φετίχ των μηδενικών ελλειμμάτων. Η πλειοψηφία είναι διχασμένη όσον αφορά το πώς θα μπορούσαν να βρεθούν πόροι με στόχο την ανάκαμψη, χωρίς να επηρεαστεί ο ισοσκελισμένος προϋπολογισμός.

«Αλλη μια τροχοπέδη για τη μεγαλύτερη οικονομία της ηπείρου που κάνει κακό σε όλους», όπως συνoψίζει η δημοσιογράφος της La Repubblica.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News