Ο Χαλέντ Μεσάαλ θεωρείται ο επικρατέστερος ανάμεσα στους υποψηφίους για τον ρόλο του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς μετά τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια. Ο Μεσαάλ, σύμφωνα με την Telegraph, έγινε γνωστός το 1997, όταν ισραηλινοί πράκτορες τού έκαναν ένεση με δηλητήριο σε έναν δρόμο έξω από το γραφείο του στο Αμμάν της Ιορδανίας, σε μια αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας.

Το χτύπημα εναντίον του ανώτερου στελέχους της παλαιστινιακής οργάνωσης, που έγινε τότε κατ’ εντολήν του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, εξόργισε τόσο τον τότε βασιλιά της Ιορδανίας Χουσεΐν, που απείλησε με απαγχονισμό των επίδοξων δολοφόνων και κατάργηση της ειρηνευτικής συνθήκης Ιορδανίας – Ισραήλ, εκτός αν χορηγείτο αντίδοτο στον Μεσάαλ.

Το Ισραήλ το έπραξε και συμφώνησε επίσης να απελευθερώσει τον ηγέτη της Χαμάς, σεΐχη Αχμέντ Γιασίν – τον οποίο τελικά σκότωσε επτά χρόνια αργότερα στη Γάζα.

Για τους Ισραηλινούς και τα Δυτικά κράτη η υποστηριζόμενη από το Ιράν Χαμάς, η οποία έχει διευθύνει βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας στο Ισραήλ και διεξάγει συχνούς πολέμους εναντίον του, είναι μια τρομοκρατική οργάνωση με στόχο την καταστροφή του Ισραήλ.

Για τους Παλαιστίνιους ο Μεσάαλ και η υπόλοιπη ηγεσία της Χαμάς είναι μαχητές για την απελευθέρωση από την ισραηλινή κατοχή, που διατηρούν τον στόχο (του ανεξάρτητου κράτους) ζωντανό όταν η διεθνής διπλωματία τούς απογοητεύει.

Ο Μεσάαλ, 68 ετών, υπήρξε πολιτικός ηγέτης της Χαμάς στην εξορία, όπως γράφει η Telegraph, έναν χρόνο πριν το Ισραήλ επιχειρήσει να τον εξοντώσει. Εκπροσωπούσε την οργάνωση σε συναντήσεις με ξένες κυβερνήσεις σε όλον τον κόσμο, χωρίς να παρεμποδίζεται από τους αυστηρούς ισραηλινούς ταξιδιωτικούς περιορισμούς που επηρέασαν άλλους αξιωματούχους της Χαμάς.

Πηγές της Χαμάς δήλωσαν ότι ο Μεσάαλ αναμένεται να επιλεγεί ως ο κορυφαίος ηγέτης της οργάνωσης για να αντικαταστήσει τον Ισμαήλ Χανίγια, που δολοφονήθηκε στο Ιράν τα ξημερώματα της Τετάρτης 31 Ιουλίου, με την Τεχεράνη και τη Χαμάς να ετοιμάζουν αντίποινα κατά του Ισραήλ.

Ο ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς, Καλίλ-αλ-Χάγια, ο οποίος εδρεύει στο Κατάρ και έχει ηγηθεί των διαπραγματευτών της Χαμάς σε συνομιλίες για εκεχειρία στη Γάζα, ήταν επίσης μια εναλλακτική επιλογή για την ηγεσία, καθώς είναι ο αγαπημένος του Ιράν και των συμμάχων του στην περιοχή.

Οι σχέσεις του Μεσάαλ με το Ιράν δεν βρίσκονται σε καλό σημείο, επειδή εκείνος υποστήριξε την εξέγερση των σουνιτών μουσουλμάνων το 2011 κατά του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ.

Το Ισραήλ έχει δολοφονήσει ή έχει αποπειραθεί να δολοφονήσει αρκετούς ηγέτες και στελέχη της Χαμάς από τότε που ιδρύθηκε η οργάνωση, το 1987, κατά την πρώτη παλαιστινιακή εξέγερση κατά της κατοχής της Δυτικής Οχθης και της Γάζας.

Ο Μεσάαλ ήταν κεντρικό πρόσωπο στην ηγεσία της Χαμάς από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, αν και εργάστηκε κυρίως από τη (σχετική) ασφάλεια της εξορίας.

Ο καθηλωμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο Γιασίν σκοτώθηκε σε αεροπορική επιδρομή τον Μάρτιο του 2004, και έναν μήνα αργότερα το Ισραήλ δολοφόνησε τον διάδοχό του, Αμπντέλ-Αζίζ Αλ-Ραντίσι, στη Γάζα. Τότε ο Μεσάαλ ανέλαβε τη συνολική ηγεσία της Χαμάς.

Οπως και άλλοι ηγέτες της Χαμάς, ο Μεσάαλ έχει αντιμετωπίσει το κρίσιμο ζήτημα αν θα υιοθετήσει μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση στη διαμάχη με το Ισραήλ, επιδιώκοντας τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους, ή αν θα συνεχίσει να πολεμά.

Ο Μεσάαλ απορρίπτει την ιδέα μιας μόνιμης ειρηνευτικής συμφωνίας με το Ισραήλ, αλλά έχει δηλώσει ότι η Χαμάς, η οποία τις δεκαετίες του 1990 και του 2000 έστειλε βομβιστές αυτοκτονίας στο Ισραήλ, θα μπορούσε να δεχθεί ένα παλαιστινιακό κράτος στη Δυτική Οχθη, στη Λωρίδα της Γάζας και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ως προσωρινή λύση προκειμένου να υπογραφεί μια μακροπρόθεσμη κατάπαυση του πυρός.

Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ από μαχητές της Χαμάς από τη Γάζα, στην οποία σκοτώθηκαν 1.200 άνθρωποι και απήχθησαν περισσότεροι από 250, σύμφωνα με τους Ισραηλινούς, κατέστησε σαφείς τις προτεραιότητες της οργάνωσης.

Το Ισραήλ αντέδρασε με αεροπορικές επιδρομές και την εισβολή στη Γάζα, με θύματα περισσότερους από 39.000 Παλαιστίνιους, συνεχίζοντας την εκστρατεία του για την εξάλειψη της Χαμάς.

Ο Μεσάαλ έχει πει ότι η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου επανέφερε το Παλαιστινιακό στο επίκεντρο της παγκόσμιας ατζέντας. Εχει, δε, προτρέψει τους Αραβες και τους μουσουλμάνους παγκοσμίως να συμμετάσχουν στη μάχη κατά του Ισραήλ.

Πλέον είναι κυρίαρχη η άποψη ότι μόνο οι Παλαιστίνιοι μπορούν να αποφασίσουν ποιος θα διοικεί τη Γάζα μετά το τέλος του πολέμου, σε πείσμα του Ισραήλ και των ΗΠΑ, που θέλουν να αποκλείσουν τη Χαμάς από την όποια μεταπολεμική διακυβέρνηση.

Ο Μεσάαλ, σύμφωνα πάντα με την Telegraph, έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εκτός παλαιστινιακών εδαφών. Γεννημένος στο Σιλβάντ, κοντά στη Ραμάλα της Δυτικής Οχθης, μετακόμισε ως νεαρό αγόρι με την οικογένειά του στο Κουβέιτ.

Σε ηλικία 15 ετών εντάχθηκε στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, την παλαιότερη ισλαμιστική ομάδα της Μέσης Ανατολής. Η Αδελφότητα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία της Χαμάς στα τέλη της δεκαετίας του 1980, στην πρώτη παλαιστινιακή εξέγερση κατά της ισραηλινής κατοχής.

Πριν ασχοληθεί με την οργάνωση, ο Μεσάαλ εργαζόταν ως δάσκαλος. Οταν έγινε η απόπειρα δηλητηρίασής του, το 1997, ήταν υπεύθυνος για τη συγκέντρωση διεθνών πόρων στην Ιορδανία.

Ο Νετανιάχου –που τότε διένυε την πρώτη του θητεία στην πρωθυπουργία του Ισραήλ– είχε δώσει την εντολή στους πράκτορες της Μοσάντ να τον σκοτώσουν σε αντίποινα για βομβιστική επίθεση στην αγορά της Ιερουσαλήμ που αποδόθηκε στη Χαμάς και στην οποία είχαν σκοτωθεί 16 άνθρωποι.

Οι ύποπτοι δολοφόνοι συνελήφθησαν από την ιορδανική αστυνομία και οι Ισραηλινοί αναγκάστηκαν να δώσουν το αντίδοτο, κάνοντας τον Μεσάαλ ήρωα της παλαιστινιακής αντίστασης.

Η Ιορδανία έκλεισε τελικά το γραφείο της Χαμάς στο Αμμάν και απέλασε τον Μεσάαλ στο Κατάρ. Ο ίδιος μετακόμισε στη Συρία το 2001 και διεύθυνε τη Χαμάς από την εξορία στη Δαμασκό, από το 2004 μέχρι τον Ιανουάριο του 2012, όταν και εγκατέλειψε τη συριακή πρωτεύουσα εξαιτίας της σκληρής καταστολής του Ασαντ κατά των σουνιτών. Ο Μεσάαλ μοιράζει τώρα τον χρόνο του μεταξύ Ντόχας και Καΐρου.

Η απότομη αποχώρησή του από τη Συρία, αρχικά αποδυνάμωσε τη θέση του εντός της οργάνωσης, καθώς οι δεσμοί με τη Δαμασκό και την Τεχεράνη, που ήταν ζωτικής σημασίας για τη Χαμάς, του παρείχαν δύναμη. Με αυτούς τους δεσμούς να έχουν καταστραφεί ή διακοπεί, τα στελέχη που είχαν ως έδρα τη Γάζα άρχισαν να διεκδικούν την εξουσία τους.

Τον Δεκέμβριο του 2012 ο Μεσάαλ πραγματοποίησε την πρώτη του επίσκεψη στη Λωρίδα της Γάζας και εκφώνησε μια ομιλία στη συγκέντρωση για την 25η επέτειο από την ίδρυση της Χαμάς. Δεν είχε επισκεφθεί τα παλαιστινιακά εδάφη από τότε που έφυγε από τη Δυτική Οχθη, σε ηλικία 11 ετών.

Ενώ βρισκόταν στο εξωτερικό, η Χαμάς επικράτησε έναντι του κοσμικού αντιπάλου της, της υποστηριζόμενης από τη Δύση Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία ήταν ανοιχτή στις διαπραγματεύσεις για ειρήνη με το Ισραήλ, παίρνοντας τον έλεγχο της Γάζας σε έναν σύντομο εμφύλιο πόλεμο το 2007.

Οι σχέσεις ανέμεσα στον Μεσάαλ και την ηγεσία της Χαμάς στη Γάζα πέρασε μεγάλες εντάσεις μετά τις προσπάθειές του να προωθήσει τη συμφιλίωση με τον πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς, ο οποίος ηγείται της Παλαιστινιακής Αρχής.

Στη συνέχεια ο Μεσάαλ ανακοίνωσε ότι ήθελε να παραιτηθεί από ηγέτης της Χαμάς, ακριβώς λόγω αυτών των εντάσεων, και το 2017 αντικαταστάθηκε από τον Χανίγια.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News