Οι δύο ρεπόρτερ

Τιμής ένεκεν, η ταινία που αναφέρεται μονίμως πρώτη όσον αφορά το Γουότεργκεϊτ είναι το «Ολοι οι Ανθρωποι του Προέδρου» του Αλαν Πάκουλα (1976), με το δίδυμο των Ρόμπερτ Ρέντφορντ και Ντάστιν Χόφμαν να υποδύεται τους δημοσιογράφους της Washington Post Μπομπ Γούντγουορντ και Καρλ Μπερνστάιν αντιστοίχως. Τους ρεπόρτερ, δηλαδή, που ξεσκέπασαν το σκάνδαλο, το οποίο ξεκίνησε με τη σύλληψη πέντε ανδρών για διάρρηξη της έδρας του Δημοκρατικού Κόμματος, στο συγκρότημα γραφείων Γουότεργκεϊτ, το Σάββατο 17 Ιουνίου 1972. Αποδείχτηκε ότι επιχειρούσαν να τοποθετήσουν «κοριούς».

Ο Ρέντφορντ, μάλιστα, γνωστός οπαδός των Δημοκρατικών, είχε γοητευτεί τόσο πολύ από την ιστορία των δύο δημοσιογράφων –πριν καν γράψουν το αυτοβιογραφικό «Ολοι οι Ανθρωποι του Προέδρου»–, που διαβάζοντας το χειρόγραφο κατάφερε να πείσει την Warner Bros να αγοράσει τα δικαιώματά του προς 450.000 δολάρια.

Στην ταινία εμφανίζεται ως χαρακτήρας και ο διευθυντής της Washington Post εκείνη την εποχή, Μπεν Μπράντλι. Τον υποδύεται ο Τζέισον Ρόμπαρντς, κερδίζοντας το Οσκαρ β’ ανδρικού ρόλου. Από τις υπόλοιπες επτά υποψηφιότητες, η ταινία κέρδισε στις τρεις: Οσκαρ για διασκευή σεναρίου (Γουίλιαμ Γκόλντμαν), σκηνικών και ηχοληψίας.

 

Ο διευθυντής και η εκδότρια

Ο Μπεν Μπράντλι, διευθυντής της Washington Post, βρίσκεται στο επίκεντρο και της ταινίας που σκηνοθέτησε ο Στίβεν Σπίλμπεργκ το 2017: το «Post».

Σε μια εποχή που κυριαρχούσε η μετα-αλήθεια του τότε προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, η ταινία έθιγε τον τρόπο που τηρείται η δημοσιογραφική δεοντολογία και την αντίσταση απέναντι στην εξουσία (λειτουργούσε μάλιστα ως προπομπός για την αποκάλυψη του Γουότεργκεϊτ, η οποία αποτυπώνεται στο τέλος του «Post»).

Θέμα εδώ ήταν η υπόθεση των «Αρχείων του Πενταγώνου»: του ντοκουμέντου που αποκάλυψε η Washington Post με την άκρως απόρρητη αναφορά 7.000 σελίδων γύρω από τη σχέση των ΗΠΑ με το Βιετνάμ. Τον Μπράντλι υποδυόταν ο Τομ Χανκς και τη δυναμική εκδότρια Κάθριν Γκρέιαμ η Μέριλ Στριπ.

Η ταινία έδινε σημασία και σε μια σημαντική λεπτομέρεια, την οποία η Washington Post αναγνώρισε, προς τιμήν της, εκείνη την εποχή: ο πρώτος που κατάφερε να έχει πρόσβαση στο ντοκουμέντο, τον Μάρτιο του 1971, ήταν ο δημοσιογράφος των New York Times Νιλ Σιχάν.

 

Το «βαθύ λαρύγγι»

Το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ δεν θα είχε αποκαλυφθεί αν δεν υπήρχε ένας άνθρωπος-κλειδί, ο οποίος παρέμεινε προστατευμένος πίσω από την κωδική ονομασία «βαθύ λαρύγγι». Στην ταινία του Πάκουλα τον υποδυόταν ο Χαλ Χόλμπρουκ και μόνο ύστερα από χρόνια έγινε γνωστό ότι επρόκειτο για τον πράκτορα του FBI Μαρκ Φελτ.

Γύρω από αυτόν είναι χτισμένο το κινηματογραφικό σύμπαν στο πολιτικό θρίλερ του Πίτερ Λάντσμαν «Ο Ανδρας που Εριξε τον Λευκό Οίκο» (2017), όπου τον Φελτ υποδύεται ο Λίαμ Νίσον. Τα συμπεράσματα είναι ακόμη θολά, αλλά ο Φελτ πρέπει κάποια στιγμή να ένιωσε προδομένος για την προαγωγή που δεν ερχόταν εντός της υπηρεσίας του, ενώ έβλεπε άλλους να διαφημίζουν τις δικές τους. Και τότε, υποδεικνύει η ταινία, έριξε τη μεγάλη ζαριά.

 

Ο πρόεδρος

Πώς κινηματογραφήθηκε, όμως, ο ίδιος ο πρόεδρος Νίξον, που έφτασε να παραιτηθεί υπό το βάρος των αποκαλύψεων; Γι’ αυτόν είχε μεριμνήσει ο συνήθης ύποπτος των πολιτικών βιογραφιών Ολιβερ Στόουν, ο οποίος στο «Νίξον» (1995) σκηνοθετεί τον Αντονι Χόπκινς. Με στιγμές σαιξπηρικής απόδοσης του χαρακτήρα, ο ηθοποιός παρουσιάζει τον κυβερνήτη που είναι καταδικασμένος να πέσει λόγω των δικών του αδυναμιών.

Θα ακολουθούσε το «Frost – Nixon» του 2008, σε σκηνοθεσία Ρον Χάουαρντ, ο οποίος διασκεύασε το θεατρικό του Πίτερ Μόργκαν («The Queen», «The Last King of Scotland») με θέμα την τηλεοπτική αναμέτρηση μεταξύ του παραιτηθέντος προέδρου (Φρανκ Λανγκέλα) και του διάσημου άγγλου τηλεοπτικού παρουσιαστή Ντέιβιντ Φροστ (Μάικλ Σιν) στις 23 Μαΐου 1977.

Η ταινία βασίζεται στη σειρά συνεντεύξεων που εξασφάλισε ο Φροστ από τον Νίξον όταν ο δεύτερος έληξε την τριετή σιωπή του. Στην τελευταία συνέντευξή του παραδέχεται, τελικά, την εμπλοκή του στο σκάνδαλο και ακούγεται να λέει: «Οταν το επιχειρεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ (σ.σ.: εννοεί τις παρακολουθήσεις για λόγους εθνικής ασφάλειας), δεν είναι παράνομο».

Πάντως και στο «Secret honor» του 1984, σε σκηνοθεσία του σπουδαίου Ρόμπερτ Ολτμαν, ένας πρώην πρόεδρος, στην ουσία μια εκδοχή του Νίξον (τον υποδύεται εξαιρετικά ο Φίλιπ Μπέικερ Χολ), επιχειρεί έναν απολογισμό της πολιτικής καριέρας του και του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ, σε έναν μονόλογο 90 λεπτών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News