Η απόφαση του αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν, να παραιτηθεί από την κούρσα της προεδρίας έρχεται μετά από εβδομάδες δημόσιων και ιδιωτικών αιτημάτων -έως ικεσιών- από Δημοκρατικούς, οι οποίοι κατέληξαν, ιδιαίτερα μετά το μοιραίο ντιμπέιτ, στο συμπέρασμα ότι είναι απίθανο να καταφέρει να νικήσει τον πρώην πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Μπάιντεν, παράλληλα με την παραίτησή του, ανακοίνωσε ότι υποστηρίζει την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις, για να πάρει τη θέση του ως υποψήφια πρόεδρος.

«Η πρώτη μου απόφαση ως υποψήφιος για το κόμμα το 2020 ήταν να επιλέξω την Κάμαλα Χάρις ως αντιπρόεδρό μου. Και ήταν η καλύτερη απόφαση που πήρα», ανέφερε η δήλωση του Μπάιντεν που δημοσιεύθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Σήμερα θέλω να προσφέρω την πλήρη υποστήριξή μου για την Κάμαλα να είναι η υποψήφια του κόμματός μας φέτος. Δημοκρατικοί· ήρθε η ώρα να ενωθούμε και να νικήσουμε τον Τραμπ. Ας το κάνουμε», κατέληγε η σύντομη δήλωσή του.

Οσο κι αν η παραίτηση ήταν αναμενόμενη μετά τις πιέσεις, η αναμέτρηση για τη διεκδίκηση της αμερικανικής προεδρίας μπαίνει σε αχαρτογράφητα νερά. Από την εισαγωγή της σύγχρονης διαδικασίας επιλογής υποψηφίων, στη δεκαετία του 1970, κανένας νικητής των προκριματικών ενδοκομματικών εκλογών δεν έχει εγκαταλείψει την κούρσα πριν από το Συνέδριο του κόμματός του, το οποίο επικυρώνει και επίσημα την υποψηφιότητα αυτή.

Επίσης, κανένας υποψήφιος από τα δύο μεγάλα κόμματα, δεν έχει μπει στην κούρσα τόσο χρονικά κοντά στις εκλογές. Συνεπώς όλα τα σενάρια, παραμένουν ακριβώς τέτοια: σενάρια, χωρίς πειραματική απόδειξη.

Η εξέλιξη των γεγονότων, όμως, ήταν τόσο δραματική όσο και ραγδαία. Μόλις πριν από λίγους μήνες, ο Μπάιντεν δεν είχε απολύτως καμία αμφισβήτηση ως υποψήφιος για τη διεκδίκηση μιας δεύτερης θητείας. Στο μεσοδιάστημα, η υποστήριξη του κόμματός του προς αυτόν κατέρρευσε σε σημείο που ουσιαστικά δεν θα μπορούσε να συνεχίσει την προεκλογική εκστρατεία του.

Ο καταλύτης για αυτήν την κατάρρευση ήταν η επίδοση του Μπάιντεν στο ντιμπέιτ, της 27ης Ιουνίου, η οποία έχει ήδη καταγραφεί ως η πιο καταστροφική στην ιστορία των ΗΠΑ. Το ντιμπέιτ, όμως, δεν ήταν η αιτία. Ηταν η αφορμή για να βγουν την επιφάνεια οι προϋπάρχουσες ανησυχίες σχετικά με τις εκλογικές προοπτικές, την αντοχή, την υγεία και την ικανότητα του Μπάιντεν να κυβερνήσει, που σιγόβραζαν από καιρό κάτω από την, φαινομενικά ήρεμη και γεμάτη αυτοπεποίθηση, επιφάνεια του Δημοκρατικού κόμματος.

Οι αμφιβολίες για τον Μπάιντεν δεν ξεκίνησαν με το ντιμπέιτ. Το ντιμπέιτ έκανε τον ελέφαντα στο δωμάτιο όχι απλώς ορατό, αλλά αδύνατο να αγνοηθεί.

Τι θα συμβεί στη συνέχεια; Δεν είναι ακριβώς ξεκάθαρο. Ορισμένοι Δημοκρατικοί ισχυρίζονται ότι ο Μπάιντεν ήταν ακατάλληλος λόγω της ηλικίας του και ότι ένας διαφορετικός υποψήφιος θα μπορούσε να συντρίψει τον αντιδημοφιλή Τραμπ.

Αλλοι, όμως, δεν είναι τόσο αισιόδοξοι, και υποψιάζονται κάτι που σκέφτεται πολύς κόσμος: Το κόμμα ίσως αντιμετωπίζει βαθύτερα προβλήματα από τον «ανίκανο» Μπάιντεν και οποιοσδήποτε υποψήφιος τον αντικαταστήσει θα έχει έναν πολύ δύσκολο δρόμο μπροστά του.

Το χρονικό

Η αιτία όλων αυτών μπορεί να αναζητηθεί στην γενικότερη πολιτική κρίση στις ΗΠΑ (και παγκοσμίως), αλλά σε πιο συγκεκριμένο επίπεδο μπορεί να αναζητηθεί στην αρχή της πρώτης θητείας του Μπάιντεν: Η ευφορία από την απομάκρυνση του Τραμπ έκανε πολλούς να αγνοήσουν ότι σε λίγα χρόνια θα έπρεπε να υπάρξει μια συνέχεια. Εβλεπαν τον Μπάιντεν περίπου ως έναν «θεό» που απομάκρυνε τον Τραμπ και ως τέτοιος θα μπορούσε να ζήσει και να κυβερνάει για πάντα.

Φευ, ο Μπάιντεν υπόκειται στους ανθρώπινους νόμους εξίσου με όλους εμάς τους «κοινούς θνητούς». Είναι ήδη ο γηραιότερος πρόεδρος των ΗΠΑ και θα είναι 82 ετών την ημέρα της ορκωμοσίας του επόμενου προέδρου. Επίσης, παρά την αρχική ανακούφιση, η δημοφιλία του πήρε την κάτω βόλτα από τα τέλη του 2021.

Ο ίδιος, παρασυρμένος προφανώς από την ίδια ευφορία, δεν φαίνεται να σκέφτηκε ποτέ σοβαρά να μην θέσει υποψηφιότητα. Είπε από την αρχή της θητείας του ότι σκόπευε να είναι ξανά υποψήφιος και όταν η επίδοση των Δημοκρατικών στις ενδιάμεσες εκλογές ήταν καλύτερη από ό,τι περίμεναν πολλοί, φάνηκε να πιστεύει πλέον ακράδαντα ότι «μπορούσε». Το «Yes We Can» του Ομπάμα σε μια νέα εκδοχή. Ετσι, επισημοποίησε την υποψηφιότητά του τον Απρίλιο του 2023.

Ολοι οι δυνητικοί αντίπαλοί του στο κόμμα επέλεξαν να μην τον αμφισβητήσουν, προκαλώντας μια άσκοπη και άκαιρη κουβέντα για διχασμό των Δημοκρατικών και, συνεπακολούθως, ζημία στις πιθανότητες του Μπάιντεν να κερδίσει τις εκλογές. Κανείς δεν ήθελε να χρεωθεί κάτι τέτοιο. Κατανοητό.

Ομως οι αμφιβολίες παρέμεναν. Οι αμφισβητίες του Μπάιντεν άρχισαν τη μουρμούρα όταν εκείνος παρέλειψε την παραδοσιακή συνέντευξη πριν από το Super Bowl· μετά με την απροθυμία του να δίνει συνεντεύξεις τύπου· και, φυσικά, με τους ισχυρισμούς του ειδικού εισαγγελέα ότι έχει κακή μνήμη. Μετά, στο χορό μπήκαν τα ΜΜΕ. Ηδη από τον περασμένο Φεβρουάριο, ο αρθρογράφος των New York Times, Εζρα Κλάιν, έγραφε ότι οι Δημοκρατικοί θα έπρεπε να επιλέξουν διαφορετικό υποψήφιο στο Συνέδριο.

Τα πνεύματα φάνηκαν να ηρεμούν κάπως όταν ο Μπάιντεν έκανε την εκπληκτική ομιλία για την ετήσια τρέχουσα κατάσταση του έθνους (State Of The Union), τον Μάρτιο. Οι δημοσκοπήσεις, όμως, παρέμειναν απτόητες – και δεν ήταν καλές. Η ήττα είχε αρχίσει να αχνοφαίνεται στον ορίζοντα.

Γι’ αυτό, όπως αποκαλύφθηκε, η ομάδα του Μπάιντεν έκανε την πρόταση να γίνει τόσο ασυνήθιστα νωρίς το ντιμπέιτ με τον Τραμπ. Ηλπιζαν ότι ο Μπάιντεν θα επαναλάμβανε την καταπληκτική του ομιλία, θα εστίαζε ξανά την προσοχή στον Τραμπ και θα έκανε να ξεχαστούν για πάντα οι ανησυχίες για την ηλικία του.

Τελικά, έγινε ακριβώς το αντίθετο. Κανείς δεν θα ξεχάσει ποτέ το ντιμπέιτ, το οποίο θεωρείται από τους αναλυτές πολύ πιο σημαντικό ακόμη και από την απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ.

Μετά, οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες: Πρώτα ο Μπάιντεν έχασε οριστικά τα ΜΜΕ. Ηδη, ώρες μετά το ντιμπέιτ, διάφοροι φιλελεύθεροι σχολιαστές άρχισαν να τον καλούν να εγκαταλείψει την κούρσα.

Ο Μπάιντεν αντέδρασε προσποιούμενος ότι το ντιμπέιτ ήταν «μια κακή στιγμή». Οι εμφανίσεις του μετά από αυτό μπήκαν στο μικροσκόπιο. Κάποιες πήγαν καλά. Πολλές όχι. Η δημόσια και ιδιωτική πίεση από τους Δημοκρατικούς που τον προέτρεπαν να παραιτηθεί, αυξανόταν καθημερινά.

Μέχρι που δεν μπορούσε να την αγνοήσει. Ο ελέφαντας βγήκε από το δωμάτιο και άρχισε να κάνει βόλτες στον Λευκό Οίκο.

Τώρα είναι καλύτερα για τους Δημοκρατικούς;

Και τώρα, το μεγάλο ερώτημα για το μέλλον: Θα λυθεί το πρόβλημα των Δημοκρατικών με την αποχώρηση του Μπάιντεν;

Προφανώς, πολλά θα εξαρτηθούν από το ποιος είναι ο υποψήφιος, και μέχρι στιγμής, δεν είμαστε ακριβώς σίγουροι για την απάντηση. Θα οριστικοποιηθεί στο Συνέδριο των Δημοκρατικών.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι Δημοκρατικοί γενικά τα πάνε καλά και ότι το μόνο εμπόδιό τους προς την εξουσία ήταν ο Μπάιντεν.

Αλλοι, όμως, υποστηρίζουν ότι τα προβλήματα των Δημοκρατικών πιθανότατα δεν αφορούν τον Μπάιντεν. Η δυσαρέσκεια με τον πληθωρισμό, καθώς και η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησής του, μπορεί να έπεισαν τους ψηφοφόρους ότι τελικά ο Τραμπ δεν είναι και τόσο κακός.

Το βασικό είναι ότι δεν υπάρχουν πολλές δημοσκοπήσεις που να δείχνουν ότι κάποια πιθανή εναλλακτική επιλογή των Δημοκρατικών, θα νικήσει τον Τραμπ. Ούτε καν η Κάμαλα Χάρις, η οποία υπήρξε εξαιρετικά αντιδημοφιλής αντιπρόεδρος.

Μερικοί από τους απαισιόδοξους στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών εξακολουθούν να πιστεύουν ότι έπρεπε έτσι κι αλλιώς να φύγει ο Μπάιντεν, καθώς είχε ελάχιστες προοπτικές να κερδίσει, αλλά θεωρούν ότι οποιοσδήποτε αντικαταστάτης του θα παραμείνει αουτσάιντερ.

Ο Μπάιντεν δήλωσε δημόσια την υποστήριξή του στην Κάμαλα Χάρις -το οποίο λύνει και διάφορα πρακτικά προβλήματα, όπως τη χρηματοδότηση. Κυρίως, όμως, μάλλον αποφεύγει να περάσει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που δίχασε τους Δημοκρατικους, είτε με την αναποφασιστικότητά του να επιλέξει αντικαταστάτη, είτε με κάποια αμφιλεγόμενη επιλογή.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η δική του επιλογή «θα περάσει». Μπορεί στο Συνέδριο να γίνει «σφαγή», αν κάποιοι αμφισβητήσουν την Χάρις και προκρίνουν άλλον.

Καυτό καλοκαίρι. Και όχι μόνο από άποψη θερμοκρασίας…

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News