Μετά από έναν χρόνο παραμονής στη βάση Mars Dune Alpha, ο Νέιθαν Τζόουνς, που ξαναβρίσκει τους… γήινους ρυθμούς της ζωής, βρίσκεται αντιμέτωπος με πολλά ερωτήματα. Πώς τρέφεται κανείς στον πλανήτη Αρη; Πώς είναι η ζωή στον Κόκκινο Πλανήτη; Πώς περνά κανείς τις ημέρες του εκεί;

«Η ζωή στον Αρη ήταν μια φοβερή εμπειρία, που δεν θυμίζει τίποτε άλλο στη Γη» λέει ο εθελοντής στους Times του Λονδίνου. Ο Τζόουνς ήταν ένα από τα τέσσερα μέλη του πληρώματος του Chapea-1 – μιας αποστολής προσομοίωσης που πραγματοποιήθηκε μέσα σε έναν εικονικό βιότοπο του Αρη, κατασκευασμένο στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον της NASA, στο Χιούστον του Τέξας.

Η εμπειρία του Τζόουνς ήταν άκρως ρεαλιστική – η μόνη διαφορά της από τον αληθινό πλανήτη Αρη ήταν η έλλειψη βαρύτητας. Το Chapea-1 ήταν η πρώτη από μια σειρά τριών προσομοιώσεων υπολογισμού των συνθηκών επιβίωσης και ευημερίας στον Κόκκινο Πλανήτη. Στο πείραμα συμμετείχαν ανεκπαίδευτοι εθελοντές ως πλήρωμα, σε ένα χώρο διαβίωσης 500 τετραγωνικών μέτρων, που κατασκευάστηκε με την βοήθεια ενός τεράστιου τρισδιάστατου εκτυπωτή.

Ο Αρης ένας από τους ελάχιστους πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα όπου οι συνθήκες υποδηλώνουν ότι μπορεί κάποτε να υπήρχε ζωή –έστω και σε απλή μορφή– και όσα μαθαίνουμε για αυτόν μπορούν να αποκαλύψουν περισσότερα για το παρελθόν και το μέλλον της Γης. Βέβαια, η αποστολή στον πλανήτη και η επιβίωση στην επιφάνειά του, είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα.

«Η αποστολή –να οδηγήσεις την ανθρωπότητα στο επόμενο γιγάντιο άλμα– ήταν σίγουρα μια φοβερή εμπειρία, μαζί με τη συνεργασία με τους καταπληκτικούς ειδικούς της NASA», λέει στους Times ο Τζόουνς, ο οποίος απάντησε σε μια αγγελία με τίτλο «Ζητούνται Αρειανοί», που δημοσιεύτηκε από τη NASA το 2022. Ο εθελοντής αποκαλύπτει ότι το χειρότερο σε αυτή την εμπειρία ήταν ο χρόνος ότι στερήθηκε την οικογένειά του και τους φίλους του, που του έλλειπαν καθημερινά.

Τα προγράμματα προσομοίωσης είναι ο τρόπος με τον οποίο η NASA τεστάρει τις μοναδικές προκλήσεις που θα παρουσιάσει η ζωή και η εργασία στο βαθύ Διάστημα.

Οι προσομοιώσεις της οργανώνονται στην Αρκτική, την Ανταρκτική, σε πυθμένες ωκεανών, ερήμους και πεδία ηφαιστειακής λάβας. Τα πληρώματα πρέπει να γνωρίζουν πώς να επισκευάζουν και να συντηρούν τον εξοπλισμό, να βρίσκουν λύσεις, να καλλιεργούν τρόφιμα, να παραμένουν υγιή – και να διατηρούν καλές σχέσεις μεταξύ τους.

Οι αστροναύτες εκπαιδεύονται μέσα σε πλήρους κλίμακας μακέτες διαστημόπλοιων, σε υποβρύχια στο Εργαστήριο Ουδέτερης Ανωσης της NASA –μια από τις μεγαλύτερες εσωτερικές πισίνες στον κόσμο– και σε αεροσκάφη μηδενικής βαρύτητας, γνωστά ως «κομήτες εμετού», με σχέδια πτήσης που προσομοιώνουν την έλλειψη βαρύτητας – σαν τα τρενάκια των λούνα παρκ.

Οι προετοιμασίες για μια μελλοντική διαπλανητική εξερεύνηση περιλαμβάνουν δοκιμές νέων τεχνολογιών, ρομποτικού εξοπλισμού, οχημάτων, ενδιαιτημάτων, επικοινωνιών, υποδομών, και των επιπτώσεων της απομόνωσης και του περιορισμού στην ανθρώπινη υγεία και συμπεριφορά.

Τα ραδιοφωνικά σήματα από τον Αρη –όπου η NASA σκοπεύει να στείλει αστροναύτες στη δεκαετία του 2030– απαιτούν έως και 23 λεπτά για να φθάσουν στη Γη, ακόμη και αν ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός. Αυτό σημαίνει ότι στον χρόνο που χρειάζεται ένας αστροναύτης για να αναφέρει μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, θα μπορούσε να είναι ήδη νεκρός μέχρι να του απαντήσουν οι ελεγκτές εδάφους.

Ο εθελοντής δεν αποκαλύπτει αν υπήρχαν κόντρες και καβγάδες ανάμεσα στα μέλη του πληρώματος του Chapea-1, αλλά η NASA ερευνά την ψυχολογική προδιάθεση για διαπροσωπικές συγκρούσεις κατά τη διαδικασία επιλογής των υποψηφίων μελών των προσομοιώσεων.

Το πλήρωμα επιλέχθηκε με τα ίδια κριτήρια που εφαρμόζει η NASA στην επιλογή των υποψηφίων αστροναυτών, οι οποίοι πρέπει να ζουν και να εργάζονται ο ένας δίπλα στον άλλο σε ακραία περιβάλλοντα, χωρίς να τσακωθούν ή να καταρρεύσουν. Παράλληλα, οι εθελοντές έπρεπε να κατέχουν μεταπτυχιακό δίπλωμα σε τομείς όπως η μηχανική, τα μαθηματικά, ή οι υπολογιστές – και τουλάχιστον 1.000 ώρες σε χειρισμούς αεροσκαφών.

Γιατρός επειγόντων περιστατικών με καταγωγή από το Σπρίνγκφιλντ του Ιλινόι, ο Τζόουνς ειδικεύεται στην «προνοσοκομειακή και λιτή ιατρική» – έναν εξαιρετικά κρίσιμο τομέα φροντίδας, όπου η πρόσβαση σε πόρους μπορεί να είναι περιορισμένη. Είναι επίσης αναπληρωτής καθηγητής επείγουσας ιατρικής.

Μαζί με τον Τζόουνς επιλέχθηκαν άλλοι τρεις εθελοντές – η διοικητής του πληρώματος, Κέλι Χάστον, μια επιστήμονας έρευνας ανθρώπινων ασθενειών, η Ανκα Σελάριου, μικροβιολόγος στο ναυτικό των ΗΠΑ, και ο Ρος Μπρόκγουελ, δομικός μηχανικός.

Ο εθελοντής κατάφερε να αποφύγει τη θλίψη και τα δάκρυα κατά τη διάρκεια των 378 ημερών του περιορισμού του. Τα μέλη του πληρώματος είχαν ένα εντατικό πρόγραμμα έρευνας που περιελάμβανε επιστημονικές μελέτες, ρομποτικές δοκιμές και «Αρειανές Βόλτες» στο περιβάλλον προσομοίωσης της επιφάνειας, φορώντας αυθεντικές στολές και κράνη αστροναυτών. Εισήχθησαν στον βιότοπο στις 25 Ιουνίου 2023 και βγήκαν από αυτόν στις 6 του φετινού Ιουλίου.

Το καθημερινό τους μενού ήταν παρόμοιο με αυτό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, το οποίο σχεδιάζεται από επιστήμονες στον τομέα των τροφίμων και βιοχημικούς διατροφής. Τα ειδικά συσκευασμένα γεύματα, που ενισχύθηκαν με την πρόσθεση θερμότητας και νερού, συνοδεύονταν από φρέσκα λαχανικά. Αναπτύχθηκαν μέσα στον βιότοπο και παρείχαν ψυχολογική ώθηση στους εθελοντές.

Ο Μπρόκγουελ έφτιαξε μια μπασκέτα για τον ελεύθερο χρόνο του πληρώματος, ενώ ο Τζόουνς μείωνε το άγχος του ασχολούμενος με την τέχνη, εκπλήσσοντας τον εαυτό του με το πόσο καλά βγήκαν κάποια από τα σκίτσα του. Στη διάρκεια του πειράματος, έμαθε ότι ένα μέλος της οικογένειάς του έλαβε μια δυσμενή υγειονομική διάγνωση. Στενοχωρήθηκε που δεν ήταν κοντά στους δικούς του εκείνη τη δύσκολη στιγμή, αλλά η NASA τον στήριξε ψυχολογικά με επιτυχία.

Επιστρέφοντας στο σπίτι του, ο Τζόουνς αγκάλιασε τα μέλη της οικογένειάς του και τους είπε πόσο του είχαν λείψει. Χαρακτηρίζει την εμπειρία του ως «μοναδική» και αποκαλύπτει στους Times του Λονδίνου ότι το σημαντικότερο μάθημα της αποστολής ήταν πώς γίνονται τα μικρά βήματα, που οδηγούν στα τεράστια άλματα στην εξερεύνηση του Διαστήματος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News