Στο απόγειο της καριέρας της υπήρξε η ισχυρότερη γυναίκα στον κόσμο και η ντε φάκτο ηγέτις της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αλλά η Ανγκελα Μέρκελ δεν σκοπεύει να γιορτάσει τα 70ά της γενέθλια αυτή την εβδομάδα με μια παρέλαση πολιτικών που θα εκθειάζουν την κληρονομιά της. Αντιθέτως, σύμφωνα με εκπρόσωπο του γραφείου της, επέλεξε μια πιο ιδιαίτερη τελετή.

Ο επίσημος εορτασμός των γενεθλίων της θα πραγματοποιηθεί στις 25 Σεπτεμβρίου, όχι στα κεντρικά γραφεία του κόμματός της –της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης (CDU)– αλλά στην Ακαδημία Επιστημών και Ανθρωπισμού του Βερολίνου. Ο Guardian αναφέρει ότι αντί για τις συνήθεις εγκωμιαστικές ομιλίες των πρώην συνεργατών της, θα απολαύσει μια διάλεξη του ιστορικού τέχνης Χορστ Μπρέντεκαμπ με θέμα «Φως και Σκιές στον Διαφωτισμό».

Η επιλογή της πρώην καγκελαρίου αντικατοπτρίζει την απομάκρυνσή της από τον κόσμο της πολιτικής. Η Μέρκελ έχει κόψει τους δεσμούς με την ενεργή πολιτική σκηνή της Γερμανίας με τρόπο που κανείς από τους προκατόχους της δεν έχει τολμήσει.

Μετά την ανακοίνωσή της, τον Οκτώβριο του 2018, ότι θα συνταξιοδοτηθεί στο τέλος της τέταρτης θητείας της, το φθινόπωρο του 2021, υπήρχαν έντονες εικασίες ότι θα αναλάμβανε έναν άλλο ρόλο, όπως την ηγεσία του ΟΗΕ. Κάποιοι πρότειναν ότι θα μπορούσε να ακολουθήσει την πορεία του προκατόχου της Γκέρχαρντ Σρέντερ, αναλαμβάνοντας ρόλο σε λόμπι ιδιωτικών εταιρειών. Η επιλογή της ήταν να αποσυρθεί στον κόσμο της τέχνης.

Η μόνη μεγάλη δημόσια συνέντευξη που έχει δώσει η Μέρκελ από την ημέρα που παραιτήθηκε, στο θέατρο Berliner Ensemble τον Ιούνιο του 2022, δεν ήταν με έναν πολιτικό σχολιαστή ή με έναν από τους δημοσιογράφους που την ακολουθούσαν κατά τη διάρκεια των 16 ετών της στη γερμανική πολιτική σκηνή, αλλά με τον Αλεξάντερ Οσάνγκ, μυθιστοριογράφο και αρθρογράφο του Spiegel, γνωστό για τις πικρές παρατηρήσεις του γύρω από την καθημερινή ζωή.

Σε εκείνη τη συνέντευξη η Μέρκελ αποκάλυψε ότι είχε περάσει τους πρώτους μήνες της συνταξιοδότησής της βυθισμένη στον «Μάκβεθ» του Ουίλιαμ Σαίξπηρ και στον «Δον Κάρλος» του Φρίντριχ Σίλερ – απογοητεύοντας όσους ήθελαν να αποκαλύψει τις σκέψεις της για τον ρόλο της Γερμανίας σε φλέγοντα θέματα, όπως ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, η ενεργειακή ασφάλεια και η μετανάστευση.

Τον Μάιο του τρέχοντος έτους η πρώην καγκελάριος έκανε μια ομιλία στα γραφεία του Ιδρύματος Κόνραντ Αντενάουερ – ο οποίος υπήρξε ο ιστορικός ηγέτης του CDU. Αλλά η ομιλία της δεν ήταν προς τιμήν κάποιου πολιτικού. Η Μέρκελ έπλεξε το εγκώμιο του ηθοποιού Ούλριχ Ματές, μακροχρόνιου φίλου της που έγινε γνωστός εκτός Γερμανίας για τον ρόλο του Γιόζεφ Γκέμπελς στο ιστορικό δράμα «Η Πτώση».

Οταν, τον ίδιο μήνα, έδωσε μα πολιτική ομιλία, το έκανε για να σηματοδοτήσει τη συνταξιοδότηση ενός πρώην πολιτικού αντιπάλου της – του πρώην συν-αρχηγού του κόμματος των Πρασίνων, Γιούργκεν Τρίτιν. Παράλληλα, προς απογοήτευση πολλών κομματικών συναδέλφων της, είχε αποφύγει να συμμετάσχει στο συνέδριο του κόμματος CDU, λίγες ημέρες νωρίτερα.

Το περιοδικό Der Spiegel σχολίασε εκείνη την εποχή ότι η συνταξιούχος Μέρκελ φαινόταν να αισθάνεται άνετα σε έναν χώρο στον οποίο «η πολιτική μετά βίας έχει να παίξει κάποιο ρόλο, έναν χώρο όπου οι πολιτικές διαφορές μετά βίας ακούγονται πάνω από τα μηνύματα περί ηχηρής ενότητας».

Οι πολιτικές διαφορές και τα ερωτήματα σχετικά με τις αποφάσεις της και τον ρόλο τους στην πολιτική κληρονομιά της ίσως απαντηθούν τον προσεχή Νοέμβριο, όταν θα κυκλοφορήσουν τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Ελευθερία: Αναμνήσεις 1954-2021», που συνέγραψε μαζί με την επί χρόνια σύμβουλό της και διευθύντρια του γραφείου της Μπεάτε Μπάουμαν.

Μέχρι τότε αναμένεται να ασχολείται μόνο με πολιτιστικά δρώμενα, την ώρα που φανταστικοί χαρακτήρες της εμφανίζονται ήδη σε μυθιστορήματα και τηλεοπτικές σειρές – όπως την πρόσφατη, γερμανο-ιταλικής συμπαραγωγής, τηλεοπτική σειρά «Μις Μέρκελ», η οποία την παρουσιάζει ως αναδυόμενη ντετέκτιβ που εξιχνιάζει μικρά εγκλήματα σε ένα μικρό ιταλικό χωριό, όπου απολαμβάνει τη συνταξιοδότησή της μαζί με τον σύζυγό της και ένα σκυλάκι.

Η σειρά βασίζεται σε δύο μυθιστορήματα του Ντέιβιντ Σάφιερ. Η Μέρκελ έχει μιλήσει για τη νευρικότητά της με τα σκυλιά μετά από ένα δάγκωμα που είχε δεχτεί ως παιδί, και στο μυθιστόρημα του ρώσου συγγραφέα Βλαντιμίρ Σορόκιν «Δόκτορ Γκάριν», που κυκλοφόρησε φέτος στη Γερμανία, η φοβία της αυτή παρουσιάζεται να τη στοιχειώνει μέχρι τα βαθιά γεράματα.

Διαδραματιζόμενο μέσα σε ένα σανατόριο, όπου ο ομότιτλος γιατρός φροντίζει όχι μόνο την ίδια αλλά και τους ηλικιωμένους και ολοένα πιο μισαλλόδοξους Βλαντίμιρ Πούτιν, Ντόναλντ Τραμπ, Μπόρις Τζόνσον, Εμανουέλ Μακρόν, Τζάστιν Τριντό και Σίνζο Αμπε, το μυθιστόρημα την παρουσιάζει να έχει εφιάλτες με ανθρώπους που γαβγίζουν.

Σε ένα άλλο μυθιστόρημα, με τίτλο «Χερστ 07769», του ούγγρου συγγραφέα Λάζλο Κραζαναχορκάι, που εκδόθηκε το 2022 και αναμένεται να κυκλοφορήσει μεταφρασμένο στα αγγλικά τον προσεχή Σεπτέμβριο, ο πρωταγωνιστής γράφει στη Μέρκελ αρκετές επιστολές για το κοινό τους πάθος για τη μουσική του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Η καγκελάριος δεν του απαντά ποτέ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News