Ο αυξανόμενος πληθωρισμός έχει προκαλέσει εντυπωσιακή μείωση των πραγματικών μηνιαίων μισθών σε πολλές χώρες, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για πολιτικές για την πρόληψη περαιτέρω φτώχειας, ανισότητας και κοινωνικής αναταραχής. Υπολογίζεται ότι οι παγκόσμιοι μισθοί μειώθηκαν σε πραγματικούς όρους στο -0,9% το πρώτο εξάμηνο του 2022, σηματοδοτώντας την πρώτη περίπτωση αρνητικής ανάπτυξης αυτόν τον αιώνα. Ως αποτέλεσμα, η αγοραστική δύναμη των οικογενειών της μεσαίας τάξης έχει μειωθεί, ενώ τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα έχουν πληγεί ιδιαίτερα.

Αναμφίβολα, οι πολλαπλές παγκόσμιες κρίσεις που αντιμετωπίζουμε έχουν οδηγήσει σε μείωση των πραγματικών μισθών. Δεκάδες εκατομμύρια εργαζόμενοι έχουν περιέλθει σε δεινή κατάσταση καθώς αντιμετωπίζουν αυξανόμενη αβεβαιότητα με περαιτέρω συνέπειες. Η εισοδηματική ανισότητα και η φτώχεια θα αυξηθούν εάν δεν διατηρηθεί η αγοραστική δύναμη των πιο χαμηλόμισθων. Επιπλέον, η τόσο αναγκαία μετά την πανδημία ανάκαμψη θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο. Αυτό θα μπορούσε να τροφοδοτήσει περαιτέρω κοινωνικές αναταραχές σε όλο τον κόσμο και να υπονομεύσει τον στόχο της επίτευξης ευημερίας και ειρήνης για όλους.

Εκτιμάται πως η σοβαρή πληθωριστική κρίση σε συνδυασμό με την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης – που εν μέρει οφείλεται στον πόλεμο στην Ουκρανία και την παγκόσμια ενεργειακή κρίση – έχουν επηρεάσει τα πακέτα αμοιβών παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των κορυφαίων βιομηχανικών χωρών της G20.

Ο πληθωρισμός αυξήθηκε αναλογικά ταχύτερα στις χώρες υψηλού εισοδήματος. Κατά την ίδια περίοδο χώρες του αναδυόμενου κόσμου παρουσίασαν μειούμενη αύξηση των πραγματικών μισθών. Εν τω μεταξύ, οι αυξήσεις μισθών επιβραδύνονται διαχρονικά.

Ο αυξανόμενος πληθωρισμός έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στις φτωχότερες οικογένειες, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του διαθέσιμου εισοδήματός τους δαπανάται σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες που γενικά παρουσιάζουν μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών σε σύγκριση με τα μη βασικά είδη. Σε πολλές χώρες, ο πληθωρισμός διαβρώνει επίσης την πραγματική αξία των κατώτατων μισθών. Υπογραμμίζουμε την επείγουσα ανάγκη για καλά σχεδιασμένα μέτρα πολιτικής ώστε να βοηθηθούν οι μισθωτοί εργαζόμενοι και οι οικογένειές τους να διατηρήσουν την αγοραστική τους δύναμη και το βιοτικό τους επίπεδο. Είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη της εμβάθυνσης των υφιστάμενων επιπέδων φτώχειας, ανισότητας και κοινωνικής αναταραχής. Πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στους εργαζόμενους στο μεσαίο και κατώτερο άκρο της μισθολογικής κλίμακας. Η καταπολέμηση της επιδείνωσης των πραγματικών μισθών μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της οικονομικής ανάπτυξης, η οποία με τη σειρά της θα συμβάλει στην ανάκαμψη των επιπέδων απασχόλησης που παρατηρήθηκαν πριν από την πανδημία. Αυτό μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να περιορισθεί το βάθος της ύφεσης.

Ο πληθωρισμός σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς υπολογίζεται ότι περιθωριοποιεί τα 2/3 της ελληνικής κοινωνίας. Αυτό έχει ένα σοβαρό και συνάμα ολέθριο κοινωνικό αποτύπωμα. Εύκολα διερωτάται κανείς πώς να υπάρχουν ευτυχισμένοι άνθρωποι ικανοί για εποικοδομητική κοινωνική συμμετοχή με τόσο μεγάλες κοινωνικές ανισότητες, με τρομερά προβλήματα στον τομέα της υγείας, χωρίς αξιόλογη εκπαίδευση και χωρίς ασφάλεια, οι οποίοι θα είναι υπεύθυνοι και για την ανατροφή των επόμενων γενιών.

Ένα αποτελεσματικό εργαλείο θα μπορούσε να είναι η επαρκής προσαρμογή των ποσοστών του κατώτατου μισθού. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και ο ισχυρός τριμερής κοινωνικός διάλογος – μεταξύ των εκπροσώπων της κυβέρνησης, των εργοδοτών και των εργαζομένων – μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην επίτευξη επαρκών μισθολογικών προσαρμογών κατά τη διάρκεια μιας κρίσης. Άλλες διευκολύνσεις περιλαμβάνουν μέτρα που στοχεύουν συγκεκριμένες ομάδες, όπως η παροχή κουπονιών σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος ώστε να μπορούν να αγοράζουν βασικά αγαθά ή η μείωση του ΦΠΑ σε αυτά τα είδη, γεγονός που θα μειώσει την επιβάρυνση των νοικοκυριών, ενώ παράλληλα θα συμβάλει στην μείωση του πληθωρισμού γενικά.

---

Ο Γιώργος Κατοστάρης είναι επενδυτής κεφαλαίων με MBA, MSc in International Business

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News