Από σφοδρός επικριτής του Ντόναλντ Τραμπ (τον είχε αποκαλέσει ακόμη και «Χίτλερ») ο Τζέι Ντι Βανς έγινε τη Δευτέρα (15/7) η επιλογή του πρώην προέδρου των ΗΠΑ ώστε να παλέψει μαζί του ως υποψήφιος αντιπρόεδρος στην εκλογική αρένα για την επιστροφή στον Λευκό Οίκο.

Οκτώ χρόνια πριν, το 2016, ο Βανς διερωτάτο αν ο Τραμπ θα μπορούσε να γίνει «ο Χίτλερ της Αμερικής» και τον αποκαλούσε δημόσια «επιβλαβή» και «κατακριτέο», τονίζοντας: «Ποτέ με αυτόν». Αλλά και ο Τραμπ, ακόμη κι όταν ο Βανς είχε αλλάξει γνώμη και τον στήριζε, δεν έχανε ευκαιρία να τον ταπεινώνει δημόσια: «Ο Βανς φιλάει τον κ… μου, γιατί θέλει απεγνωσμένα την υποστήριξή μου», είχε πει σε συγκέντρωση στο Οχάιο κατά τη διάρκεια της εκστρατείας για τις ενδιάμεσες εκλογές του 2022.

Ο Βανς υποστηρίχθηκε τελικά από τον Τραμπ στο Οχάιο για τις εν λόγω εκλογές το 2022 και δήλωσε την Δευτέρα πως όσα είχε πει για εκείνον ήταν πριν διαπιστώσει πόσο καλός θα ήταν ως πρόεδρος των ΗΠΑ από το 2017 που ανέλαβε. Αλλωστε συμφωνούν σε πολλά. Ο «αντιπρόεδρος» του Τραμπ αρνείται την κλιματική κρίση και το δικαίωμα στην άμβλωση, ενώ σε παλαιότερη ομιλία του έχει δηλώσει ότι δεν συμφωνεί (με τις εκτιμήσεις των Ευρωπαίων και των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ) σε ό,τι αφορά την έκταση της απειλής που συνιστά ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν για την Ευρώπη.

Παράλληλα, κύματα αντιδράσεων σηκώνει μια δήλωση του Βανς την περασμένη εβδομάδα για τη Βρετανία υπό τη νέα κυβέρνηση των Εργατικών, καθώς μίλησε για την «πρώτη πραγματικά ισλαμιστική χώρα» με πυρηνικά (θα επανέλθουμε στο τέλος του κειμένου).

Ας τα πάρουμε με τη σειρά.

Γεννημένος το 1984 στο Μίντλταουν του Οχάιο, ο Βανς προέρχεται από μια εργατική οικογένεια κυρίως σκωτσέζικης-ιρλανδικής καταγωγής. Κατατάχθηκε στους πεζοναύτες για τέσσερα χρόνια και υπηρέτησε στο Ιράκ πριν πάει στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο, όπου έλαβε πτυχία στις πολιτικές επιστήμες και τη φιλοσοφία.

Από εκεί, φοίτησε στη Νομική Σχολή του Γέιλ και στη συνέχεια έγραψε τα απομνημονεύματά του (θα επιστρέψουμε σε αυτό). Το 2017, ο Βανς επέστρεψε στο Οχάιο από την Καλιφόρνια, όπου εργαζόταν στη βιοτεχνολογία και δημιούργησε τη δική του εταιρεία επιχειρηματικών κεφαλαίων.

Ο Τραμπ επέλεξε διάδοχο;

Από αμερικανική σκοπιά, οι New York Times τονίζουν ότι η απόφαση του Τραμπ να επιλέξει τον Βανς ως υποψήφιο αντιπρόεδρό του σηματοδοτεί την ανησυχία του για το μέλλον του κινήματός του MAGA (Make America Great Again – Κάντε την Αμερική Σπουδαία Ξανά).

«Για σχεδόν εννέα χρόνια ο Τραμπ ήταν το μοναδικό πρόσωπο της ρεπουμπλικανικής πολιτικής και ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του κινήματος MAGA. Τη Δευτέρα, ο πρώην πρόεδρος έφτασε τόσο κοντά όσο ίσως ποτέ στο να χρίσει έναν διάδοχό του. Η επιλογή του Βανς ως υποψήφιου αντιπροέδρου του, ενός πολιτικού σχεδόν 40 χρόνια νεότερού του, ανεβάζει αμέσως τον γερουσιαστή στις τάξεις του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Εάν εκλεγεί τον Νοέμβριο ο Τραμπ, 78 ετών πλέον, θα μπορεί να υπηρετήσει μόνο μία θητεία -η 22η τροπολογία ορίζει ότι κανείς δεν μπορεί να εκλεγεί πρόεδρος πάνω από δύο φορές- κάτι σπάνιο για έναν υποψήφιο όταν ορίζει έναν πιθανό αντιπρόεδρό του» σχολιάζει η νεοϋορκέζικη εφημερίδα.

«Αυτή η σύντομη θητεία (του Τραμπ, που θα είναι η δεύτερη αν εκλεγεί) έχει προσθέσει έναν επείγοντα χαρακτήρα στο ερώτημα τι μέλλει γενέσθαι για τον Τραμπισμό, ένα κίνημα άρρηκτα συνδεδεμένο με έναν και μόνο άνθρωπο ο οποίος έχει μεταμορφώσει ολοκληρωτικά το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα» συνεχίζουν οι NYTimes που θεωρούν ότι ο Βανς, με τη δραστήρια υπεράσπιση του Τραμπ κατά το τελευταίο διάστημα, θα μπορούσε να θεωρείται ήδη «άξιος κληρονόμος».

Το ενδιαφέρον βιβλίο και η ταινία 

Το 2018 βγήκε το βιβλίο του Βανς, Hillbilly Elegy: A Memoir of a Family and Culture in Crisis, το οποίο κυκλοφόρησε και στα ελληνικά με τίτλο «Το Τραγούδι του Χιλμπίλη: Αναμνήσεις μιας οικογένειας και μιας κοινωνίας σε κρίση» (εκδ. ΔΩΜΑ). Το αυτοβιογραφικό best-seller που απέσπασε καλές κριτικές ήταν ταυτόχρονα μια ακτινογραφία της βαθιάς Αμερικής στη «Ζώνη της Σκουριάς» (Rustbelt, έκφραση που παραπέμπει στα κουφάρια των εργοστασίων που έκλεισαν), στις καθοριστικές για την εκλογή του προέδρου των ΗΠΑ Μεσοδυτικές πολιτείες που οδήγησαν στη νίκη τον Τραμπ το 2016.

Με αυτό τον τρόπο, μιλώντας για τα παιδικά του χρόνια, την οικογένειά του και το Οχάιο, ο Βανς συνέβαλε στην κατανόηση των λιγότερο προνομιούχων πολιτών της χώρας και ταυτόχρονα αυτών που έφεραν τον Τραμπ στην εξουσία. Ή αλλιώς, όπως το έθεσε το 2016 ο Economist, εξήγησε «γιατί ο Ντόναλντ Τραμπ “μιλάει” σε τόσους πολλούς Αμερικανούς». Το βιβλίο έγινε και ταινία του Χόλιγουντ από τον Ρον Χάουαρντ η οποία κυκλοφόρησε το 2020 και προβάλλεται στην πλατφόρμα Netflix.

Δείτε το trailer της ταινίας που στηρίχθηκε στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του Βανς:

Η ανησυχία για Ευρώπη και Ουκρανία 

Τι γίνεται όμως με την Ευρώπη; Μεγάλο μέρος της ΕΕ είχε ήδη πανικοβληθεί με το ενδεχόμενο μιας δεύτερης προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ, ανησυχώντας ότι οι ΗΠΑ θα διέκοπταν τη βοήθεια προς την Ουκρανία, αν εκείνος κερδίσει τις εκλογές τον Νοέμβριο. Από τη στιγμή που ο Τραμπ επέλεξε τον Βανς ως υποψήφιο αντιπρόεδρό του, οι ανησυχίες αυτές εντάθηκαν.

«Ο 39χρονος γερουσιαστής του Οχάιο είναι ένα από τα πιο απομονωτικά μέλη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος» τονίζει σε ανάλυσή του το Politico. «Αντιτίθεται σθεναρά στη χρήση περισσότερων κονδυλίων για τη στήριξη την Ουκρανία και έχει κατακεραυνώσει αυτό που αποκαλεί “υπερβολική εξάρτηση της Ευρώπης από τις Ηνωμένες Πολιτείες όταν πρόκειται για στρατιωτικές επενδύσεις”» προσθέτει ο ιστότοπος.

Ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε off-the-record τη Δευτέρα στο Politico ότι η επιλογή του Βανς ήταν μια «καταστροφή» για την Ουκρανία και κατ’ επέκταση για την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία στηρίζει το Κίεβο καθώς αμύνεται κατά της ρωσικής επιθετικότητας.

Ο Βανς έπαιξε κεντρικό ρόλο στην προσπάθεια να ακυρωθεί ένα νομοσχέδιο για την παροχή βοήθειας στην Ουκρανία νωρίτερα εφέτος στη Γερουσία. Και ενώ η προσπάθεια αυτή απέτυχε, ο Βανς δήλωσε τότε στους δημοσιογράφους: «Καταφέραμε να καταστήσουμε αρκετά σαφές στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο ότι η Αμερική δεν μπορεί να εκδίδει λευκές επιταγές επ’ αόριστον».

Σύμφωνα με το Politico, στα ευρωπαϊκά μυαλά βαραίνουν επίσης οι προστατευτικές παρορμήσεις του Βανς, οι οποίες θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν τις εμπορικές σχέσεις της Ευρώπης με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο γερουσιαστής του Οχάιο είναι ένθερμος υπερασπιστής της αμερικανικής παραγωγής και υποστηρίζει τους δασμούς στις εισαγωγές.

Σε μια μακροσκελή συνέντευξη στο Politico (αναλυτικά εδώ) κατά τη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια τον Φεβρουάριο, ο Βανς εξέθεσε τους λόγους για τους οποίους κατά τον ίδιο οι ΗΠΑ δεν θα πρέπει να βοηθήσουν άλλο την Ουκρανία:

—«Απλώς δεν έχουμε παραγωγική ικανότητα για να υποστηρίξουμε έναν χερσαίο πόλεμο στην Ανατολική Ευρώπη επ’ αόριστον. Και νομίζω ότι οι ηγέτες οφείλουν να το διατυπώσουν αυτό στους λαούς τους», δήλωσε ο Βανς. «Πόσο καιρό αναμένεται να συνεχιστεί αυτό; Πόσο αναμένεται να κοστίσει; Και το σημαντικότερο: πώς υποτίθεται θα παράγουμε στην πράξη τα όπλα που είναι απαραίτητα για την υποστήριξη των Ουκρανών;».

Στην πρώτη του εμφάνιση σε διεθνή διάσκεψη υψηλού επιπέδου, στο Μόναχο τον Φεβρουάριο, ο Βανς παρέλειψε να παραστεί σε μια συνάντηση μεταξύ του προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του υπουργού Εξωτερικών της χώρας Ντμίτρο Κουλέμπα και μιας διακομματικής ομάδας γερουσιαστών των ΗΠΑ στο περιθώριο της Διάσκεψης. «Δεν πίστευα ότι θα μάθαινα κάτι καινούργιο» σχολίασε επ’ αυτού στο Politico εκείνες τις μέρες.

Η εξωτερική πολιτική και ο αμερικανός εργάτης

O ιστότοπος σημειώνει ακόμη ότι η γραμμή του Βανς στην εξωτερική πολιτική στηρίζεται στο δόγμα Τραμπ, «πρώτα η Αμερική», και επεκτείνεται σε γενικότερες επικρίσεις για την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ. Σε μια ομιλία του από το βήμα της Γερουσίας τον Απρίλιο, ο Βανς κατηγόρησε την Ευρώπη ότι δεν ξοδεύει αρκετά για την άμυνα, καταγγέλλοντας ιδιαίτερα τη Γερμανία επειδή δεν ξοδεύει ούτε το 2% του ΑΕΠ της —ποσό που τα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν συμφωνήσει ως κοινό στόχο.

Ο Βανς αναμένεται σύμφωνα με τους αναλυτές ότι θα υποστηρίξει μια οικονομική στροφή «προς τα μέσα» και θα πιέσει παράλληλα την Κίνα. Aν εκλεγεί αντιπρόεδρος θα προσθέσει με την εφαρμογή του απομονωτισμού άλλον έναν πονοκέφαλο στις Βρυξέλλες, καθώς η ΕΕ προσπαθεί να αποκαταστήσει τις ταλαιπωρημένες εμπορικές σχέσεις της με την Ουάσινγκτον.

Ο ίδιος ευρωπαίος αξιωματούχος σημείωσε στο Politico ότι αν το ψηφοδέλτιο Τραμπ-Βανς κερδίσει τον Νοέμβριο, η νέα κυβέρνηση πιθανότατα θα ωθήσει την Ευρώπη να μετακινηθεί πιο κοντά στη θέση της Αμερικής έναντι της Κίνας. Μέχρι σήμερα, η ΕΕ ήταν λιγότερο επιθετική έναντι του Πεκίνου από ό,τι οι Ηνωμένες Πολιτείες σε ό,τι αφορά το εμπόριο, επιβάλλοντας, για παράδειγμα, λιγότερο επαχθείς δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων από ό,τι οι ΗΠΑ.

«Θα δείτε μια πολύ πιο επιθετική προσέγγιση για την προστασία των εγχώριων κατασκευαστών» αν ο Τραμπ κερδίσει μια δεύτερη θητεία, δήλωσε ο Βανς στο Politico την άνοιξη. «Σίγουρα πιστεύω ότι θα πρέπει να είμαστε πολύ πιο επιθετικοί στην εφαρμογή δασμών σε μια ολόκληρη σειρά από βιομηχανίες». Τέτοιες προειδοποιήσεις είναι κατά τον ιστότοπο ενοχλητικές για την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία προσπαθεί να κατευνάσει τις εντάσεις μεταξύ Βρυξελλών και Ουάσινγκτον υπό την προεδρία Μπάιντεν.

Υπενθυμίζεται επίσης στην ανάλυση ότι κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, ο Τραμπ επέβαλε δασμούς στις ευρωπαϊκές εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και έχει υποσχεθεί να προστατεύσει και πάλι την αμερικανική βιομηχανία, αν επανεκλεγεί τον Νοέμβριο.

Ο πρώην πρόεδρος υπογράμμισε από την πλευρά του το ιστορικό του Βανς για την προστασία των αμερικανών εργαζομένων ανακοινώνοντας την επιλογή του τη Δευτέρα:

♦ «Ο Τζέι Ντι (Βανς) είχε μια πολύ επιτυχημένη επιχειρηματική καριέρα στην Τεχνολογία και τα Χρηματοοικονομικά», ανέφερε ο Τραμπ σε ανάρτηση στο Truth Social, «και τώρα, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, θα επικεντρωθεί ακόμη περισσότερο στους ανθρώπους για τους οποίους αγωνίστηκε τόσο λαμπρά, τους αμερικανούς εργάτες και αγρότες στην Πενσιλβάνια, το Μίσιγκαν, το Ουισκόνσιν, το Οχάιο, τη Μινεσότα και πολύ πέρα από αυτές (τις Πολιτείες)»…

H Βρετανία «ισλαμιστική χώρα»

Τώρα που έγινε υποψήφιος αντιπρόεδρος του Τραμπ κάθε λέξη του θα ζυγίζεται. Ετσι, αντιδράσεις προκάλεσε τον Τρίτη (16/7) το γεγονός ότι ο Βανς αποκάλεσε την προηγούμενη εβδομάδα τη Βρετανία υπό την νέα κυβέρνηση των Εργατικών την πρώτη «πραγματικά ισλαμιστική χώρα» στον κόσμο που θα έχει πυρηνικό όπλα!

Μιλώντας την προηγούμενη εβδομάδα σε μία διάσκεψη των Συντηρητικών, ο γερουσιαστής από το Οχάιο, δήλωσε: «Μιλούσα πρόσφατα με έναν φίλο και συζητούσαμε για έναν από τους μεγάλους κινδύνους στον κόσμο, που φυσικά είναι η διάδοση των πυρηνικών όπλων, αν και, φυσικά, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν ενδιαφέρεται γι’ αυτό. Και έλεγα “ποια είναι η πρώτη πραγματικά ισλαμιστική χώρα που θα αποκτήσει ένα πυρηνικό όπλο, και λέγοντας ότι ίσως είναι το Ιράν, ίσως το Πακιστάν, μετά καταλήξαμε ότι ίσως στην πραγματικότητα είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, αφού μόλις ανέλαβαν οι Εργατικοί”»!

Στη δήλωση αυτή απάντησε την Τρίτη σύμφωνα με το Reuters η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης των Εργατικών, Αντζελα Ρέινερ, η οποία δήλωσε στο βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο ITV: «Κοιτάξτε, δεν αποδέχομαι αυτόν τον χαρακτηρισμό, είμαι πολύ περήφανη για την πρόσφατη εκλογική επιτυχία που είχαμε ως Εργατικοί. Νομίζω ότι έχει πει πολλά ανάλαφρα πράγματα και στο παρελθόν», σχολίασε αναφερόμενη στον Βανς. Η Ρέινερ συμπλήρωσε ότι η βρετανική κυβέρνηση έχει στόχο να συνεργαστεί με όλους τους διεθνείς συμμάχους του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ο υφυπουργός Οικονομικών Τζέιμς Μάρεϊ τόνισε στο Times Radio ότι «δεν ήξερε πραγματικά τι εννοούσε (ο Βανς) με αυτό» που είπε. Ανάλαφρο ή μη το περιστατικό είναι ανησυχητικό και για τον Βρετανό νέο υπουργό Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι, ο οποίος προσπαθεί να χτίσει γέφυρες με συμμάχους του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένου του Βανς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News