Ο σκοπός του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ), όπως είχε παρατηρήσει κάποτε ο πρώτος γενικός γραμματέας του, είναι «να κρατήσει τους Ρώσους έξω, τους Αμερικανούς μέσα και τους Γερμανούς κάτω».

Ο αφορισμός του βρετανού λόρδου Ισμεϊ παρέμεινε στο διηνεκές ένας χρήσιμος τρόπος για να περιγράφεται η συμμαχία, παρατηρεί ο Ρόλαντ Ολιφαντ στην Telegraph. Αλλά, καθώς οι ηγέτες του ΝΑΤΟ τιμούσαν στην Ουάσινγκτον την 75η επέτειο από την ίδρυση της Συμμαχίας, ακουγόταν πιο επίκαιρος από ποτέ.

Οι Ρώσοι χτυπούν την πόρτα της Ευρώπης με τρόπο που δεν είχαν κάνει εδώ και χρόνια. Οι Γερμανοί, που δεν έχουν πλέον ανάγκη να κρατούν χαμηλούς τόνους, δέχονται τώρα την πίεση των συμμάχων να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.

Αλλά η διατήρηση των Αμερικανών «εντός» της Συμμαχίας είναι η βασική προτεραιότητα.

«Ο Ντόναλντ Τραμπ θα συζητηθεί πολύ, παρά το γεγονός ότι δεν θα είναι στην επετειακή Σύνοδο Κορυφής, και αυτό καταδεικνύει τη δύναμη που έχει στη Συμμαχία, παρά το γεγονός ότι δεν είναι αρχηγός κράτους», είπε προ ημερών στην Telegraph ο Εντ Σίνιορ, ερευνητής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια στο Royal United Services Institute.

«Την αποκαλούμε την ισχυρότερη Συμμαχία στην ιστορία, αλλά αν μπορεί να απειληθεί ή και να αναιρεθεί από ένα άτομο, αυτό δείχνει ότι έχει πολύ τρωτά σημεία».

Η διαχείριση μιας δεύτερης θητείας Τραμπ συζητείται από τις ευρωπαϊκές, την ουκρανική και άλλες κυβερνήσεις και από διάφορα κέντρα σκέψης εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο.

Μετά την πολύ κακή επίδοση του Τζο Μπάιντεν στο debate στις αρχές του μήνα, η προοπτική μιας νέας προεδρίας Τραμπ φαίνεται πιο πιθανή από ποτέ. Μέχρι τον Ιανουάριο, οι ΗΠΑ, ο θεμέλιος λίθος της Συμμαχίας, ενδέχεται να διοικούνται από έναν απομονωτιστή που είναι θετικός προς τη Ρωσία, αμφίθυμος προς την Ουκρανία και εχθρικός προς το ΝΑΤΟ.

Το χειρότερο σενάριο με βάση τα έως τώρα σχόλια του Τραμπ και των στενότερων συμβούλων του είναι, εφόσον εκλεγεί ξανά, να παγώσει την αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία, οδηγώντας σε μια ρωσική νίκη.

Ισως μεταφέρει αμερικανικά στρατεύματα και εξοπλισμό στον Ειρηνικό, αφήνοντας τα ευρωπαϊκά μέλη της Συμμαχίας εκτεθειμένα απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα και υπονομεύοντας την ρήτρα αμοιβαίας άμυνας του Αρθρου Πέντε.

Οταν, πέρυσι, ο Γενς Στόλτενμπεργκ ξεκίνησε ένα σχέδιο για να «θωρακίσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία από τον Τραμπ» (αν και αυτά δεν ήταν τα ακριβή λόγια του), σε μεγάλο βαθμό αυτό ήταν που σκεφτόταν.

Τον Ιούνιο, οι υπουργοί Αμυνας του ΝΑΤΟ συμφώνησαν σε ένα σχέδιο για τη σύσταση νέας διοίκησης για τον συντονισμό της προμήθειας όπλων, πυρομαχικών και εκπαίδευσης στην Ουκρανία.

Αυτό το σχέδιο, το οποίο επρόκειτο να λάβει το επίσημο πράσινο φως από την Ουάσινγκτον αυτήν την εβδομάδα, ετοιμάστηκε μετά από μια εξάμηνη καθυστέρηση της αμερικανικής βοήθειας, που προκλήθηκε από μέλη του Κογκρέσου που ήταν σύμμαχοι του Τραμπ, και έτσι επέτρεψαν στη Ρωσία να πάρει την πρωτοβουλία στο πεδίο της μάχης.

Σκοπός του είναι να μειώσει την εξάρτηση από την Ομάδα Επαφής για την Αμυνα της Ουκρανίας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, η οποία έχει συγκεντρώσει τη μεγαλύτερη Δυτική βοήθεια προς την Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου.

Αλλά η απεξάρτηση έχει όρια. Το σχέδιο θα εξακολουθήσει να εξαρτάται από τις ΗΠΑ, αφού το στρατηγείο του θα είναι μια αμερικανική στρατιωτική βάση στο Βισμπάντεν της Γερμανίας.

Δεν είναι σαφές αν οι υπόλοιποι σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, του Καναδά και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών μελών, θα μπορούσαν να καλύψουν το οικονομικό κενό αν η αμερικανική βοήθεια, που αντιπροσωπεύει περίπου το ήμισυ της υποστήριξης για την Ουκρανία, εξαφανιζόταν.

Υπάρχει επίσης τεχνολογία την οποία προμηθεύει η Αμερική, ιδίως πυραύλους αεράμυνας Patriot, που άλλες χώρες δεν μπορούν να παρέχουν σε μεγάλη κλίμακα, ίσως και καθόλου.

Υπάρχουν ισοδύναμα;

Το να «γεμίσεις», όμως, μια οικονομική και στρατιωτική τρύπα στο μέγεθος των ΗΠΑ είναι το απλό κομμάτι. Το μεγάλο ζήτημα είναι να βρεθεί το αντίστοιχο του ρόλου που διαδραμάτισε η αμερικανική ηγεσία μέσα στη Συμμαχία. Και αυτό αφορά την ίδια την επιβίωση του ΝΑΤΟ.

Ο διπλωματικός ανταποκριτής της Telegraph εκτιμά πως αν το ΝΑΤΟ ως οργανισμός θέλει να επιβιώσει χωρίς αμερικανική ηγεσία, θα πρέπει να αναπτύξει μια περιφερειακή δομή: ομάδες χωρών που αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ρόλο στη βόρεια και στη νότια πλευρά, καθώς  και στο ανατολικό μέτωπο, σε μια πιο περιφερειακή βάση αντί για ευρεία συμμαχία, γιατί αυτό υπαγορεύει η στρατιωτική λογική, όποια κι αν είναι η πολιτική λογική.

Σε οικονομική, στρατιωτική και υλικοτεχνική ικανότητα, σε πολιτική και διπλωματική ισχύ, σε παγκόσμια εμβέλεια, κανείς δεν πλησιάζει τις ΗΠΑ. Οι αμερικανοί πρόεδροι μπορούν να ορίσουν τη γενική κατεύθυνση, να πείσουν και να εκφοβίσουν τους συμμάχους τους. Η χώρα λειτουργεί επίσης ως ένα είδος «κόλλας» που επιτρέπει στα άλλα ανόμοια μέρη της συμμαχίας να λειτουργούν.

Οι άλλες χώρες δεν μπορούν να εξασφαλίσουν αυτά τα πλεονεκτήματα, ακόμη κι αν μπορέσουν να ανταποκριθούν στις αμερικανικές δαπάνες. Αφαιρέστε τον αμερικανικό θεμέλιο λίθο και το ΝΑΤΟ θα πρέπει να προσαρμοστεί με ριζοσπαστικούς τρόπους, γράφει χαρακτηριστικά η Telegraph.

Τα άλλα ισχυρότερα μέλη –η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία– είναι πραγματικά ομότιμα, επομένως δεν θα υπήρχε αδιαμφισβήτητη εξουσία. Ο Εμανουέλ Μακρόν τη γλίτωσε από τον εφιάλτη ενός φιλορωσικού ακροδεξιού κόμματος στη Γαλλία, αλλά είναι σοβαρά αποδυναμωμένος.

Ο Ολαφ Σολτς ηγείται μιας αντιδημοφιλούς κυβέρνησης που είναι πιθανό να αντικατασταθεί το επόμενο έτος. Η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία ήρθε δεύτερη στις ευρωεκλογές τον περασμένο μήνα.

Εν τω μεταξύ, ο Βίκτορ Ορμπαν της Ουγγαρίας ταξίδεψε στο Κίεβο, στη Μόσχα και στο Πεκίνο ακολουθώντας τη δική του πολιτική «ειρήνης», σε αντίθεση με σχεδόν κάθε άλλο μέλος του ΝΑΤΟ.

Οι πολιτικές πρωτοβουλίες του Ορμπαν έχουν πυροδοτήσει οργή στις Βρυξέλλες και δεν φαίνεται να έχουν φέρει πιο κοντά την ειρήνη. Λίγες ημέρες αφότου συνάντησε τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ρωσικοί πύραυλοι κατέστρεψαν ένα νοσοκομείο παίδων στο Κίεβο.

Πολλές εθνικές αντιπροσωπείες είναι πιθανό να προσβλέπουν στον  άρτι εκλεγέντα Βρετανό Κιρ Στάμερ, έναν κεντρώο, φιλοΝΑΤΟϊκό, φιλοευρωπαίο και υπέρ της Ουκρανίας ηγέτη, που έλαβε ισχυρή εντολή. Υπάρχει, εξάλλου, κάπου βαθιά στη βρετανική ψυχή η διακαής ιδέα εκτόπισης της Αμερικής από τη θέση του ηγέτη του ελεύθερου κόσμου.

Οι ονειροπολήσεις είναι ωραίο πράγμα. Οπως, όμως, αντιλήφθηκε ήδη στο παρελθόν μια προηγούμενη κυβέρνηση των Εργατικών, η διασφάλιση της ειρήνης στην Ευρώπη σημαίνει «να κρατηθούν οι Αμερικανοί μέσα».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News