Χιλιάδες Αλβανοί συγκεντρώθηκαν την Τετάρτη, στα Τίρανα, για να αποτίσουν φόρο τιμής στον πιο γνωστό λογοτέχνη της χώρας τους, τον Ισμαήλ Κανταρέ, ο οποίος πέθανε τη Δευτέρα από καρδιακή προσβολή.
Οι σημαίες κυμάτιζαν μεσίστιες καθώς το φέρετρο του 88χρονου συγγραφέα και ποιητή βρισκόταν στην είσοδο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στην πλατεία Σκάντερμπεγκ, περιτριγυρισμένο από αξιωματικούς της Εθνοφρουράς.
Ορισμένοι διάβασαν ποιήματά του, ενώ άλλοι χειροκρότησαν και πέταξαν λουλούδια καθώς το φέρετρο του συγγραφέα μεταφέρθηκε με νεκροφόρα στο σημείο όπου θα τελούνταν η ιδιωτική του κηδεία στα Τίρανα.
Ο Εντι Ράμα είπε σε ομιλία του ότι ο Κανταρέ, ο οποίος είχε προταθεί 15 φορές για το Νομπέλ Λογοτεχνίας αλλά δεν το κέρδισε ποτέ, είχε βάλει τη λογοτεχνία της χώρας του «στο πάνθεον των παγκόσμιων γραμμάτων».
Παρά το γεγονός ότι έχασε το Νομπέλ, ο Κανταρέ έλαβε πολλά βραβεία κατά τη διάρκεια της ζωής του, μεταξύ των οποίων το διεθνές βραβείο Man Booker το 2005, το βραβείο του Πρίγκιπα της Αστούριας για τις Τέχνες το 2009 και το βραβείο Λογοτεχνίας «Αμέρικα» το 2023.
Στη Γαλλία, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο τη δεκαετία του 90, ο Εμανουέλ Μακρόν τού απένειμε πέρυσι τον τίτλο του μεγάλου αξιωματικού της Λεγεώνας της Τιμής.
Ο Κανταρέ «έλαβε όλους τους πιθανούς επαίνους και τιμές του κόσμου», δήλωσε ο Ράμα, «και όλες τις πιθανές… προσβολές από τη χώρα που τον γέννησε».
Υπό το κομμουνιστικό καθεστώς του Ενβέρ Χότζα, ορισμένα από τα ποιήματα και τα μυθιστορήματα του Κανταρέ απαγορεύτηκαν, επειδή φαινόταν να ασκούν κριτική στην αυταρχική παράνοια του κυβερνώντος κόμματος, και ο συγγραφέας υποχρεώθηκε να παρακολουθήσει συνεδρίες «αυτοκριτικής», όπως ανέφερε ο Guardian.
Το 1975, τον έστειλαν να κάνει χειρωνακτική εργασία σε ένα απομακρυσμένο χωριό, όταν δημοσίευσε ένα σατιρικό ποίημα που είχε στόχο την κρατική γραφειοκρατία της Αλβανίας.
Ομως, ο συγγραφέας απέρριψε τον χαρακτηρισμό του ως «αντιφρονούντα», λέγοντας ότι η ανοιχτή εναντίωση σε ένα δικτατορικό καθεστώς ήταν αδύνατη.
Αν και δεν ήταν μέλος του κόμματος, ο Κανταρέ ήταν κάποια στιγμή πρόεδρος ενός πολιτιστικού ινστιτούτου που διοικούσε η σύζυγος του Χότζα.
Στην Αλβανία κηρύχθηκε διήμερο εθνικό πένθος για τον θάνατό του. Το γειτονικό Κόσοβο, το οποίο έχει κυρίως αλβανικό πληθυσμό, κήρυξε επίσης την Τετάρτη ημέρα πένθους. Αξιωματούχοι της Βόρειας Μακεδονίας, η οποία έχει σημαντική αλβανική μειονότητα, παρέστησαν στην νεκρώσιμη τελετή στα Τίρανα.
«Δεν ήταν απλώς ένας συγγραφέας. Αντιπροσώπευε τα συναισθήματα όλων των Αλβανών όλων των εποχών της ιστορίας”, δήλωσε η Αντζελίνα Ζάρα, σκηνοθέτης που συνεργάστηκε με τον Κανταρέ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News