Ο καφές είναι ένα θέμα πάνω στο οποίο μπορώ να φιλοσοφώ για ώρες. Τον κατατάσσω, πλέον, σε μια ανάγκη που δεν έχει να κάνει τόσο με το ξύπνημα των νεύρων από την καφεΐνη που θα τρέξει στις φλέβες σου με τις πρώτες γουλιές, βοηθώντας σε να τα βγάλεις πέρα με την καθημερινότητα και τις απαιτήσεις της. Ο καφές είναι πρωτίστως, απόλαυση. Είναι επικοινωνία. Είναι, τολμώ να πω, ψυχολογική ανάγκη. Μια μικρή συνήθεια που την κρατάς πεισματικά στη ζωή σου γιατί σου προσφέρει κάτι παραπάνω από τη γεύση, κάτι που δεν είναι εύκολο να περιγραφεί με μια λέξη μόνο.

Το μυαλό μου έχει κρατήσει τις εικόνες από την κουζίνα της γιαγιάς μου, με το παλιό μωσαϊκό στο πάτωμα και το ξύλινο τραπέζι, στο οποίο τοποθετούνταν ευλαβικά κάθε πρωί τα φλιτζανάκια με τον ελληνικό καφέ. Οι θαμώνες σταθεροί, ένα ζευγάρι γειτόνων που έμεναν ακριβώς από κάτω, οι οποίοι μοιράζονταν με τη γιαγιά και τον παππού μου την ίδια, μικρασιατική καταγωγή και παρόμοιες μνήμες. Κάθονταν στο τραπέζι και ρουφούσαν με θόρυβο το σκούρο ζουμί, βγάζοντας ήχους απόλαυσης όταν ο καφές είχε πετύχει, μιλώντας μια στα ελληνικά και μια στα τούρκικα, όταν δεν ήθελαν να καταλάβουμε όσα λένε.

Το στέκι κάποτε ήταν τα σπίτια, αλλά πλέον, τώρα που ο καφές μετατράπηκε σε υπηρεσία την οποία πληρώνουμε για να έχουμε, το στέκι βγήκε εκτός σπιτιού. Κι επειδή ο καφές δεν βγήκε ποτέ από μέσα μας, τα καφέ ξεφυτρώνουν κάθε πέντε μέτρα. Τα μικρά καφέ, ιδίως, που μπορούν να σου δώσουν τον καφέ στο χέρι αλλά έχουν και μερικά τραπέζια για να κάτσεις αν θες, όσο θες, για ένα τσιγάρο, για μια κουβέντα μ’ ένα γνωστό που θα περάσει την ίδια ώρα μ’ εσένα ή και μ’ έναν άγνωστο που θα κάτσει στο διπλανό τραπέζι για τους ίδιους λόγους που έκατσες κι εσύ.

Σε μια εποχή βαθιάς μοναξιάς και απομόνωσης της ύπαρξης, αυτά τα συνοικιακά, συνήθως, στέκια, χωρίς πολλά-πολλά φανταχτερά και προσεγμένα στα ντεκόρ και στην αισθητική τους, γίνονται σημεία αποφόρτισης, και φόρτισης μαζί των μπαταριών πεσμένων και καταπιεσμένων ανθρώπινων υπάρξεων. Σου δίνουν μια γωνιά και να γλιτώσεις από τις δικές σου γωνιές, τις σκοτεινές και ανυπόφορες. Ν’ αφήσεις το βουητό των άλλων να χαϊδέψει τα αφτιά σου, να παρατηρήσεις τον μικρόκοσμο γύρω σου. Να συνδεθείς μαζί του και να αποσυνδεθείς ταυτόχρονα από τον δικό σου μικρόκοσμο.

Σ’ αυτά τα καφέ, το κάθισμα είναι μια αφηρημένη έννοια. Σου προσφέρεται χωρίς απαιτήσεις, χωρίς ευδιάκριτους κανόνες που πρέπει να ακολουθήσεις. Είναι, απλώς, μια καρέκλα που μπορεί να ακουμπήσεις για λίγο ή περισσότερο ή καθόλου.

«Από την 1η Ιουλίου θα καθόμαστε και θα το πληρώνουμε», έλεγε ένας συνταξιούχος στην παρέα που σταθερά καταλαμβάνει τα μισά τραπέζια του καφέ που κάθομαι, τις πρωινές ώρες.
«Μην ανησυχείς, εδώ δεν μπαίνει ΦΠΑ 24% στην καρέκλα, εγώ έχω τους δικούς μου νόμους», απάντησε ο ιδιοκτήτης του καφέ πίσω από τον πάγκο.

Ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ 24% στον καφέ που σερβίρεται έχει γίνει μέγα θέμα στις συζητήσεις. Από εκεί καταλαβαίνεις το πάθος μας με το συγκεκριμένο ρόφημα. Επανέρχεται και για τα μη αλκοολούχα ποτά, όπως το τσάι και οι χυμοί, αλλά εμάς ο καφές μας νοιάζει. Αυτό μας καίει.

Βέβαια, από τη στιγμή που τον μετατρέψαμε σε επί πληρωμή υπηρεσία, ξέρουμε ότι η τιμή του εξαρτάται πια από τις ορέξεις της ελεύθερης αγοράς. Αφού πληρώνεις την ακρίβεια σε όλα θα την πληρώσεις κι εδώ. Και το μπαλάκι, ως είθισται, το ρίχνουν στον επιχειρηματία. Αυτός θα αποφασίσει αν θα πληρώσεις παραπάνω επειδή κάθεσαι ή αν η δική του επιχείρηση θα παραμείνει ένα γαλατικό χωριό χωρίς ΦΠΑδες.

Μεταξύ μας, τα γαλατικά χωριά σ’ αυτή την κοινωνία κατεβάζουν ρολά. Ξέρουμε πολύ καλά ότι όλα, εδώ, πληρώνονται. Και κυρίως, οι ανάγκες μας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News