Μουσείο στο Αμστερνταμ επέστρεψε έναν πίνακα του Ανρί Ματίς στους κληρονόμους ενός Γερμανοεβραίου που πούλησε το έργο καθώς η οικογένειά του έφυγε από την πόλη για να γλιτώσει από τους Ναζί.

Ο πίνακας «Odalisque» (Η Οδαλίσκη) χρονολογείται από το 1920-21 και αποτελεί μέρος της σειράς έργων που είναι εμπνευσμένα από τα ταξίδια του Ματίς στη Βόρεια Αφρική. Οπως γράφουν οι Times, επεστράφη στους ιδιοκτήτες του έπειτα από απόφαση της ολλανδικής «επιτροπής αποκαταστάσεων» ότι το Μουσείο της Πόλης του Αμστερνταμ είχε επωφεληθεί από «ακούσια απώλεια κατοχής λόγω περιστάσεων που σχετίζονται άμεσα με το ναζιστικό καθεστώς».

Ο Αλμπερτ Στερν, ένας γερμανοεβραίος επιχειρηματίας στον τομέα κλωστοϋφαντουργίας, πούλησε τον πίνακα στο μουσείο το 1941, καθώς αυτός και η οικογένειά του προσπαθούσαν να συγκεντρώσουν χρήματα, μετά τη φυγή του από τη ναζιστική Γερμανία στην Ολλανδία.

«Η οικογένεια κατέφυγε στην Ολλανδία το 1937 και στη συνέχεια έκανε αρκετές προσπάθειες να φύγει από την Ευρώπη. Οι συνθήκες για την οικογένεια είχαν επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό, που αναγκάστηκαν να πουλήσουν τα υπάρχοντά τους», είπε η επιτροπή, η οποία εξέδωσε την πρώτη της απόφαση το 2008.

Η οικογένεια ήταν πλούσια στη Γερμανία και διάσημη στους πολιτιστικούς κύκλους, φιλοξενώντας συναυλίες του νεαρού τότε βιολονίστα Γιαχούντι Μένουχιν στο Βερολίνο. Οι Ναζί τούς πήραν τα πάντα, οι Στερν δεν κατάφεραν τελικά να φύγουν από την Ευρώπη και συνελήφθησαν στην κατεχόμενη Ολλανδία.

Ο Αλμπερτ Στερν πέθανε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Λάουφεν τον Ιανουάριο του 1945. Οι δύο γιοι του, Εριχ και Ρούντολφ, δολοφονήθηκαν στο Αουσβιτς και στο Μπούχενβαλντ, τον Οκτώβριο του 1944 και τον Μάρτιο του 1945 αντίστοιχα.

Η σύζυγός του Μαρί επέζησε και μετακόμισε στη Βρετανία μετά τον πόλεμο, μαζί με τα δύο παιδιά του Ρούντολφ, τα οποία επέζησαν από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Τερέζιενσταντ, όπου μεταφέρθηκαν σε ηλικία μόλις πέντε και 16 μηνών, τον Απρίλιο του 1944.

«Η επιστροφή του πίνακα είναι μια συγκινητική στιγμή για όλους μας. Οι παππούδες μας αγαπούσαν την τέχνη, και τη μουσική και το θέατρο, ήταν το επίκεντρο της ζωής τους», ανέφερε σε δήλωσή της η οικογένεια.

«Η οικογένεια κουβαλούσε μόνη της τα σημάδια της τραγικής ιστορίας της. Τώρα, επιτέλους, αυτή αναγνωρίζεται. Ο πίνακας επιστρέφεται σε εμάς, τους νόμιμους ιδιοκτήτες του, και μαζί του φέρει τη δική μας ιστορία».

Ο πίνακας, όπως γράφουν οι Times, είναι από μια περίοδο της δουλειάς του Ματίς από το 1921 έως το 1928, με βασικό μοντέλο την Ανριέτ Νταρικαρέρ. Στην ίδια περίοδο ανήκει το πιο ακριβό από τα έργα του που πουλήθηκαν ποτέ, το «Odalisque couchée aux magnolias» (Οδαλίσκη ξαπλωμένη σε μανόλιες), το οποίο πουλήθηκε για σχεδόν 81 εκατ. δολάρια σε δημοπρασία το 2018.

Οι Εβραίοι της Ολλανδίας ήταν 154.887 το 1941 και μόλις 14.346 στην απογραφή του 1947.

Τα τρία τέταρτα των Ολλανδών Εβραίων δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με τη βοήθεια ντόπιων συμπαθούντων των Ναζί και πολλών συνεργατών της αστυνομίας. Οι περισσότεροι έμειναν ατιμώρητοι μετά τον πόλεμο.

«Το έργο αντιπροσωπεύει μια πολύ θλιβερή ιστορία και συνδέεται με τα ανείπωτα βάσανα που υπέστη αυτή η οικογένεια», είπε ο Ρέιν Γουλφς, διευθυντής του μουσείου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News