«Η Ευρώπη σήμερα έχει πολλούς προέδρους, αλλά κανέναν που να ηγείται» σημειώνει ο Economist την ώρα που το Reuters μεταδίδει την είδηση ότι οι ευρωπαϊκές πολιτικές ομάδες κατέληξαν την Τρίτη σε συμφωνία για τα κορυφαία αξιώματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, επιλέγοντας τη γερμανίδα Ούρσουλα φον ντε Λάιεν για μια δεύτερη θητεία ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι τρεις βασικές κεντρώες πολιτικές ομάδες συμφώνησαν σε ένα «πακέτο» που περιλαμβάνει τον πρώην πρωθυπουργό της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και την Πρωθυπουργό της Εσθονίας Κάγια Κάλας για τη θέση της επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ. Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να εγκρίνουν τη συμφωνία αυτή στη Σύνοδο Κορυφής που αρχίζει την Πέμπτη στις Βρυξέλλες.

Ωστόσο, ο Economist, παρουσιάζοντας έναν «οδηγό για τους ανθρώπους που δεν έχουν πλέον σημασία στην ΕΕ», σκάβει κάτω από την επιφάνεια, τα ονόματα και τις καρέκλες, φτάνοντας τον πυρήνα αυτού που αποκαλούμε «ηγεσία» στην ΕΕ. Ιδίως τους τελευταίους μήνες που βρισκόταν σε εξέλιξη η προεκλογική περίοδος πριν από την ευρωκάλπη.

Η βρετανική επιθεώρηση περιγράφει τη σημερινή Ευρωπαϊκή Ενωση ως έναν έναν τόπο γεμάτο από προέδρους, όπου κανείς ωστόσο δεν είναι επικεφαλής. Και κάνει λόγο για «κενό εξουσίας» που έπληξε τη Γηραιά Ηπειρο το τελευταίο διάστημα εν μέσω ενός συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, μιας εξελισσόμενης εμπορικής διαμάχης με την Κίνα και μιας εκλογικής αναμέτρησης στις Ηνωμένες Πολιτείες που θα μπορούσε να φέρει στον Λευκό Οίκο τον Ντόναλντ Τραμπ.

Είναι αλήθεια ότι εδώ και δυο-τρεις μήνες οι αρμόδιοι στις Βρυξέλλες αλλά και στις εθνικές πρωτεύουσες ήταν απασχολημένοι με τις δικές τους φούριες. «Μπορεί κάποιος να αναλάβει την ηγεσία της Ευρώπης; Εδώ και καιρό είναι δύσκολο να βρεις ποιον να καλέσεις αν θέλεις να μιλήσεις με την Ευρώπη» τονίζει ο Economist.

Από την άλλη πλευρά, ανοίγοντας την οπτική στον χρόνο, το περιοδικό σημειώνει ότι η Ευρώπη προέρχεται από αιώνες συγκρούσεων και δύο παγκόσμιους πολέμους. Τότε, για να διαπιστωθεί ποιος είχε το πάνω χέρι στη Γηραιά Ηπειρο, έπρεπε να μετρηθεί ποιανού τα στρατεύματα είχαν καταλάβει εισβάλλοντας περισσότερα εδάφη των γειτόνων του. «Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι μάχες έδωσαν τη θέση τους στις συνεδριάσεις της ΕΕ που συγκαλούνταν για να συζητήσουν τη μορφή των μελλοντικών συνεδριάσεων της ΕΕ, το ερώτημα “ποιος κυβερνά την Ευρώπη;” οδηγούσε συνήθως σε κακοφωνία» τονίζει ο Economist.

Περιγράφοντας τα πράγματα με κάποιο χιούμορ, το βρετανικό περιοδικό παρουσιάζει τις αντιλήψεις σε διάφορα μέρη της ευρωπαϊκής εξίσωσης ως προς το ποιος έχει το πάνω χέρι:

♦ Οι φεντεραλιστές θέλουν να πιστεύουν ότι ηγούνται των κύριων θεσμικών οργάνων της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

♦ Οι Βρετανοί πάντα υποπτεύονταν ότι είχε το πάνω χέρι ο γαλλογερμανικός άξονας, τον οποίο δεν κατάφεραν ποτέ να σπάσουν.

♦ Οι Γάλλοι πιστεύουν ότι η ΕΕ κυβερνάται «όπως είναι φυσικό» (naturellement) από τους Γάλλους. Και οι Γερμανοί τους αφήνουν να το πιστεύουν.

♦ Εθνικιστικές όπως ο Βίκτορ Ορμπαν της Ουγγαρίας ή η Τζόρτζια Μελόνι της Ιταλίας είναι σήμερα αρκετά σίγουροι ότι έφτασε η στιγμή τους, δεδομένης και της πρόσφατης μετατόπισης προς τα Δεξιά που παρατηρήθηκε στις ευρωπαϊκές εκλογές.

♦ Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι ανένδοτα ότι πρέπει να είναι τα ίδια που θα έχουν το πάνω χέρι.

Κατόπιν τούτων, η σωστή κατά τον Economist απάντηση στο ποιος κυβερνά την ΕΕ είναι μια ιστορία ρευστή, γεγονός που «διατηρεί τους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες σε μια κερδοφόρα απασχόληση»…

«Δυστυχώς, όλοι οι υποψήφιοι ηγέτες είναι προς το παρόν ακινητοποιημένοι» τονίζει η βρετανική επιθεώρηση και εξηγεί, ότι ο ηγέτης της Ευρώπης που είδε τις «μετοχές» του να υποχωρούν με μεγαλύτερη ταχύτητα είναι ο Εμανουέλ Μακρόν:

—«Οταν επανεξελέγη στη γαλλική προεδρία πριν από δύο χρόνια, θεωρείτο ο σημαιοφόρος της Ενωσης. Ηταν ένας ηγέτης από μια μεγάλη χώρα που στεκόταν περήφανα μπροστά από μια σημαία της ΕΕ, πάντα πρόθυμος να γνωμοδοτήσει (συχνά εκτενώς) για το μέλλον της Ευρώπης. Το γεγονός ότι η φθίνουσα δημοτικότητά του στην πατρίδα του θα έπληττε την αξιοπιστία του στους κύκλους της ΕΕ ήταν πάντοτε αναμενόμενο. Ομως η προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών που θα διεξαχθούν στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου, έφερε την προοπτική μιας περίπλοκης “συγκατοίκησης ” μεταξύ του Μακρόν και ενός πρωθυπουργού από ένα αντίπαλο κόμμα, πολύ πιθανόν από τη σκληρή δεξιά» σχολιάζει ο Economist.

Αν και ο πρόεδρος της Γαλλίας θα διατηρήσει την αρμοδιότητά του στις εξωτερικές υποθέσεις και θα συνεχίσει να συμμετέχει στις Συνόδους Κορυφής των ευρωπαίων ηγετών, αυτό είναι μόνο ένα μέρος της όλης ιστορίας. Γιατί όπως εξηγεί το βρετανικό περιοδικό, οι λεπτομέρειες της ευρωπαϊκής νομοθεσίας διαμορφώνονται στις συνεδριάσεις των Υπουργών, στις οποίες πιθανότατα θα συμμετέχουν γάλλοι εκπρόσωποι από το αντίπαλο πολιτικό στρατόπεδο. Επομένως, η Γαλλία φαίνεται πιθανό να εξάγει το εσωτερικό της αδιέξοδο σε ηπειρωτικό επίπεδο, ακόμη και πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2027.

Ποιος μπορεί να πάρει η σκυτάλη; Ο γερμανός καγκελάριος θεωρείται γενικά ο καλύτερος υποψήφιος. «Αλλά ο σημερινός, ο Ολαφ Σολτς, δεν διαθέτει την ενστικτώδη προσήλωση του γάλλου ομολόγου του στην ΕΕ. Η επίβλεψη ενός ακατάστατου συνασπισμού στο Βερολίνο τον δυσκόλεψε να δράσει αποφασιστικά στις Βρυξέλλες. Και τα τρία κυβερνητικά κόμματα υπέστησαν μεγάλες απώλειες στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Μια δύσκολη μάχη για τις περικοπές στον προϋπολογισμό θα δοκιμάσει περαιτέρω τη σταθερότητα της γερμανικής κυβέρνησης τους επόμενους μήνες, ενώ μετά, το ενδιαφέρον θα στραφεί στις ομοσπονδιακές εκλογές του επόμενου έτους» σημειώνει ο Economist για τις δυσκολίες του Σολτς.

Επομένως, τι μας μένει; «Οταν όλα τα άλλα αποτύχουν, μπορεί να υπολογίζει κανείς σε ένα τελευταίο πόστο της ΕΕ. Εκείνον που ηγείται της χώρας η οποία κατέχει την εξάμηνη εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου, όπου οι εθνικές κυβερνήσεις παζαρεύουν μεταξύ τους», σχολιάζει το βρετανικό περιοδικό.

Και προσθέτει, κλείνοντας, τα εξής για να εντείνει ακόμη περισσότερο τον προβληματισμό:

— «Κατά τύχη, από την 1η Ιουλίου η δουλειά αυτή δεν πέφτει σε κανέναν άλλον από τον Ορμπαν. Ο δύστροπος ούγγρος πρωθυπουργός είναι το μαύρο πρόβατο της ΕΕ, πάντα έτοιμος να υποστηρίξει τη Ρωσία ή να υπερασπιστεί τους ευρωσκεπτικιστές πολέμιους του πολιτισμού».

Στις 18 Ιουνίου ο Ορμπαν παρουσίασε το νέο σλόγκαν του Συμβουλίου: «Κάντε την Ευρώπη μεγάλη ξανά», που αποτελεί φυσικά αντιγραφή του συνθήματος του Τραμπ από το 2016 (περισσότερα εδώ από το Politico). «Oχι πολύ πρωτότυπο» δήλωσε την Τρίτη (εδώ) η Βέρα Γιούροβα, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Και, θα πρόσθετε κανείς, και αρκούντως ανησυχητικό…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News