Στην Ελλάδα ο καύσωνας δεν είναι άγνωστο ούτε σπάνιο φαινόμενο. Υψηλές και πολύ υψηλές θερμοκρασίες καταγράφονται κάθε καλοκαίρι στις περισσότερες περιοχές της χώρας.
Γιατί, τότε, κάθε χρόνο τέτοια εποχή αναφέρονται πολλές περιπτώσεις θερμικής καταπόνησης και δεκάδες περιστατικά νοσηλειών λόγω θερμοπληξίας;
Επειδή δεν έχουμε την κατάλληλη ενημέρωση για την προστασία μας από τις υψηλές θερμοκρασίες, απαντά η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία. Η απάντηση θα μπορούσε, βέβαια, να συμπληρωθεί και με την πρόταση: Και επειδή ενώ γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε, θεωρούμε ότι το πρόβλημα δεν θα συμβεί σε εμάς…
Ομως, στον καύσωνα μπορεί να κινδυνεύσει η υγεία όλων μας και σε αυτό μπορεί να συμβάλουν παράγοντες που πιθανώς να μη μας περνούν καν από το μυαλό.
Ο οργανισμός μας για να λειτουργεί σωστά πρέπει να διατηρεί στο εσωτερικό του μια σταθερή θερμοκρασία και αποβάλλει την έξτρα θερμότητα κυρίως με τον ιδρώτα. Όταν όμως στο περιβάλλον επικρατεί υπερβολική ζέστη αυτός ο μηχανισμός δεν επαρκεί για τη μείωση τη θερμοκρασίας του οργανισμού μας. Η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματός μας μπορεί να προκαλέσει βλάβες στον εγκέφαλο και σε άλλα ζωτικά όργανα.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Σύμφωνα με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, από την αυξημένη θερμοκρασία κινδυνεύουν περισσότερο οι ηλικιωμένοι, τα μικρά παιδιά και όσοι πάσχουν από χρόνια καρδιαγγειακά ή αναπνευστικά νοσήματα (όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια), οι ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα τα οποία οδηγούν σε απώλεια υγρών (π.χ. διουρητικά) και οι παχύσαρκοι ασθενείς.
Κινδυνεύουν ακόμη όσοι αθλούνται ή εκτελούν έντονες σωματικές εργασίες στον καύσωνα, όσοι καταναλώνουν αλκοόλ κάτω από τον ήλιο, όσοι δεν προστατεύονται επαρκώς από τον ήλιο και όσοι δεν προσλαμβάνουν αρκετά υγρά.
Εκτος από τις παραπάνω καταστάσεις – συνθήκες – συμπεριφορές, ο κίνδυνος για την υγεία αυξάνεται όταν οι υψηλές θερμοκρασίες συνδυάζονται με υψηλά επίπεδα υγρασίας.
Θερμική εξάντληση και θερμοπληξία
Οι έλληνες πνευμονολόγοι ενημερώνουν ότι ο καύσωνας μπορεί να προκαλέσει δύο κυρίως παθήσεις: την ηλίαση (θερμική εξάντληση) και την θερμοπληξία. Το πρώτο είναι το αρχικό στάδιο του δεύτερου! Με άλλα λόγια, αν δεν αντιμετωπιστεί η ηλίαση, θα οδηγήσει σε θερμοπληξία.
Η θερμική εξάντληση εκδηλώνεται με τα παρακάτω συμπτώματα:
– Έντονη αδιαθεσία και αδυναμία
– Λιποθυμικές τάσεις – υπόταση
– Κεφαλαλγία, ζάλη
– Μυϊκές κράμπες
– Έντονη δίψα
– Εφίδρωση με πιθανώς κρύο δέρμα
– Ταχυκαρδία
Αν τα συμπτώματα της ηλίασης δεν αντιμετωπιστούν γρήγορα τότε μπορεί να συμβεί θερμοπληξία στην οποία παρουσιάζεται επιπλέον:
– Απώλεια συνείδησης, σύγχυση και αποπροσανατολισμός
– Μεγάλη αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος (πάνω από 40 ή 41 βαθμούς Κελσίου)
Συστάσεις για εμάς και για τους άλλους
Ο καλύτερος τρόπος προστασίας από τον καύσωνα είναι η ενημέρωση και η εφαρμογή των παρακάτω «κλασικών» οδηγιών:
– αποφεύγουμε την έκθεση σε αυξημένες θερμοκρασίες και παραμένουμε όσο γίνεται σε μέρη δροσερά
– αποφεύγουμε μέρη όπου επικρατεί συνωστισμός
– αναβάλλουμε εργασία ή άσκηση σε εξωτερικούς χώρους
– μειώνουμε τις άσκοπες μετακινήσεις για εργασία ή αναψυχή
– φοράμε άνετα, ελαφριά, ανοιχτόχρωμα ρούχα, καπέλο και γυαλιά ήλιου
– φροντίζουμε να είμαστε επαρκώς ενυδατωμένοι, πίνοντας άφθονο νερό (και χυμούς φρούτων) καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας
– αποφεύγουμε το αλκοόλ και τα βαριά λιπαρά γεύματα
– προτιμούμε ελαφρά και μικρά γεύματα, φρούτα και λαχανικά
– εάν αισθανθούμε την παραμικρή αδιαθεσία, αναζητούμε άμεσα κλιματιζόμενο χώρο, πίνουμε πολύ νερό και εάν είναι δυνατόν κάνουμε ένα χλιαρό ντους ή τοποθετούμε υγρό επίθεμα (κομπρέσα) στο κεφάλι και στο λαιμό
– προστατεύουμε τα παιδιά και τους ηλικιωμένους μετακινώντας τους σε δροσερούς χώρους, φροντίζοντας για τη συνεχή επίβλεψή τους
– εάν μπορούμε, έχουμε το νου μας και σε τυχόν μοναχικούς ηλικιωμένους στη γειτονιά
Για τους ασθενείς με αναπνευστικά και καρδιολογικά προβλήματα
Οι ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα όπως άσθμα και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια θα πρέπει να ακολουθούν τις παραπάνω γενικές οδηγίες προστασίας, να λαμβάνουν την καθημερινή τους αγωγή, και να ζητήσουν οδηγίες από τον θεράποντα ιατρό για τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση που αναπτύξουν συμπτώματα όπως δύσπνοια και βήχα.
Οι πάσχοντες από χρόνια καρδιαγγειακά νοσήματα θα πρέπει να προσεκτικοί την περίοδο του καύσωνα και να ακολουθουν πιστά τις οδηγίες του γιατρού τους.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News