Σας αρέσει το πρωινό χουζούρι; Αν επιθυμείτε επαγγελματική άνοδο, ξεχάστε το. Ο διευθυντής μου ενθουσιάζεται όταν του τηλεφωνώ στις 7 η ώρα το πρωί, ήδη προετοιμασμένη για τη δουλειά της ημέρας (το διακρίνω στη φωνή του). Και φυσικά δεν είναι ο μόνος. Με λίγα λόγια, είναι σπάνιο να βρεθεί διευθύνων σύμβουλος που θα εξυμνεί τις αρετές του τεμπελιάσματος στο κρεβάτι. Ο Τιμ Κουκ, το αφεντικό της Apple, ξυπνά μεταξύ 4 και 5 το πρωί. Το ίδιο και ο Μπομπ Ιγκερ, ο ομόλογός του στην Disney.

Σύμφωνα με μια έρευνα, αναφέρει δημοσίευμα του Economist, τα δύο τρίτα των διευθυντικών στελεχών μεγάλων αμερικανικών εταιρειών έχουν ξυπνήσει μέχρι τις 6 το πρωί, ενώ για τον μέσο Αμερικανό το μερίδιο είναι μικρότερο από έναν στους τρεις. Για όσους έχουν επαγγελματικές φιλοδοξίες το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: λαγοκοιμάσαι, χάνεις.

O Μπάρτλμπι του Economist (εμπνευσμένος ο τίτλος της στήλης από το διήγημα του Χέρμαν Μέλβιλ «Μπάρτλμπι ο γραφιάς») δεν τρέφει τέτοιες φιλοδοξίες. Αλλά στο παρελθόν έχει πειραματιστεί με πρώιμα ξεκινήματα της εργάσιμης ημέρας και μπορεί να επιβεβαιώσει ότι τα οφέλη τους ξεπερνούν την αυτάρεσκη αίσθηση ικανοποίησης που προέρχεται από την άφιξη στο γραφείο πριν από τον αρχισυντάκτη… Τα εισερχόμενα μπορούν να εκκαθαριστούν και τα δύσκολα προβλήματα να επιλυθούν προτού ξεκινήσει η επίθεση των email και των συσκέψεων, αφήνοντάς σας να αισθάνεστε καλά προετοιμασμένοι για τη συνέχεια.

Αυτές οι ήρεμες ώρες του πρωινού δεν χρειάζεται να αφιερώνονται αποκλειστικά στη δουλειά. Σε ένα δημοφιλές είδος βίντεο του TikTok, influencers βιντεοσκοπούν τους εαυτούς τους ενώ επιδίδονται σε περίτεχνες πρωινές ρουτίνες, καθώς βυθίζονται σε λουτρά με παγάκια, απαγγέλλουν δηλώσεις και ετοιμάζουν νοοτροπικούς καφέδες (για την τόνωση του εγκεφάλου). Μάλιστα, σε ένα ευρέως διαδεδομένο βίντεο, ο Κρις Κρον, ένας business coach (προπονητής επιχειρήσεων), περιγράφει λεπτομερώς πώς ξυπνάει στις 4 το πρωί για να «ευθυγραμμίσει το φαρμακείο του σώματος και να υπερντοπάρει το μυαλό».

Αν και η ρουτίνα του Κρον μπορεί να στερείται επιστημονικής αυστηρότητας, πολλές έρευνες βρίσκουν αξία στην έγερση νωρίς το πρωί, σημειώνει ο Economist. Σε μια μελέτη του 2012 που διεξήχθη από τις Ρενέ Μπις και Λιν Χάσερ, τότε και οι δύο στο πανεπιστήμιο του Τορόντο, οι «πετεινοί» ανέφεραν ότι αισθάνονταν πιο ευτυχισμένοι και πιο υγιείς. Σε αντίθεση, οι ξενύχτηδες, οι «κουκουβάγιες», τείνουν να κοιμούνται λιγότερο, κάτι που μπορεί να επιβαρύνει τη διάθεση και την υγεία τους, καθώς και την παραγωγικότητά τους.

Σε έρευνα του Πανεπιστημίου του Οουλου, στη Φινλανδία, ο Αντριου Κόνλιν και οι συν-συγγραφείς βρήκαν ότι οι άνδρες που ξυπνούσαν αργά έβγαζαν 4% λιγότερα χρήματα από εκείνους που ξυπνούσαν νωρίς (αλλά δεν εξέτασαν αν ένα επιπλέον 4% ήταν αρκετό για να δελεάσει τους κοιμισμένους να πεταχτούν έξω από τα παπλώματά τους).

Οι «πετεινοί» εισπράττουν σίγουρα μεγαλύτερη εκτίμηση. Η αργοπορημένη άφιξη στο γραφείο εξακολουθεί να αποδοκιμάζεται στους περισσότερους χώρους εργασίας. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2022 από την Τζέσικα Ντιτς του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Ορεγκον και τους συν-συγγραφείς της διαπίστωσε ότι οι ερωτηθέντες θεωρούσαν τους ξενύχτηδες «τεμπέληδες», «απειθάρχητους» και «ανώριμους». Στα στερεότυπα προσθέστε επίσης ότι είναι πιο παχείς, σύμφωνα με έρευνα του Λαπ Αχ Τσε, από το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ, και των συνεργατών του.

Το να σηκώνεσαι νωρίς το πρωί δεν έχει ωστόσο μόνο πλεονεκτήματα. Οσοι είναι έτοιμοι και περιμένουν να φτάσει το αφεντικό στο γραφείο, μπορεί να φορτωθούν με περισσότερη δουλειά. Αν ο πετεινός πιάνει το σκουλήκι, τότε το έξυπνο σκουλήκι μένει στο κρεβάτι… Επείγουσες εργασίες εμφανίζονται συχνά κατά τη διάρκεια της ημέρας, κάτι που σημαίνει ότι όσοι πάνε νωρίς το πρωί στο γραφείο μπορεί να καταλήξουν να δουλεύουν το ίδιο αργά με τους συναδέλφους τους που απεχθάνονται το πρωινό ξύπνημα. Και προσέξτε: όσο περισσότερα email στέλνετε το πρωί, τόσο περισσότερες απαντήσεις θα λάβετε.

Αν ξυπνάτε, δε, πριν από την ανατολή του ηλίου, κινδυνεύετε επίσης να γίνετε βαρετοί. Μερικοί «πετεινοί» δεν μπορούν να αντισταθούν στο να περιγράψουν πόσα πέτυχαν ενώ οι «κουκουβάγιες» πατούσαν το κουμπί της αναβολής στο ξυπνητήρι, σημειώνει ο Economist. Αλλοι, πάλι, γυρίζουν σπίτι νωρίς για να πέσουν στο κρεβάτι, αντί να διασκεδάζουν με τις παρέες τους νυχτιάτικα.

Οι ξενύχτηδες, αντίθετα, απελευθερώνονται. Ερευνες δείχνουν ότι πίνουν περισσότερο και παίρνουν περισσότερα φάρμακα. Κάνουν επίσης περισσότερο σεξ. Ο Κριστόφ Ράντλερ και οι συνεργάτες του στη σχολή Παιδαγωγικών του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης διαπίστωσαν ότι οι άνδρες που έμεναν ξύπνιοι πιο αργά είχαν «μεγαλύτερη επιτυχία ζευγαρώματος». Στα μάτια πολλών, εξάλλου, το ξενύχτι είναι το καταφύγιο της νεότητας, ενώ τα ξημερώματα είναι το πεδίο της γηριατρικής…

Ωστόσο, το πότε ξυπνάμε εξαρτάται από τον κιρκάδιο ρυθμό μας και οι προσπάθειες να τον αλλάξει κανείς είναι πιθανό να οδηγήσουν σε διαταραχές ύπνου. Ο χρονότυπος ενός ατόμου, για να χρησιμοποιήσουμε την επιστημονική γλώσσα, είναι σε μεγάλο βαθμό προϊόν των γονιδίων του. Το να αγοράσετε ένα ειδικό ξυπνητήρι και να χαμηλώνετε τα φώτα το βράδυ δεν θα σας βοηθήσουν να μεταμορφωθείτε ως δια μαγείας σε πρωινό τύπο. Αυτές οι πολύ πρωινές ώρες δεν θα σας ωφελήσουν καθόλου αν τις αφιερώνετε κοιτάζοντας άτονα την οθόνη με θολό βλέμμα.

Ο Μπάρτλμπι, για παράδειγμα, εγκατέλειψε τις προσπάθειες για πρωινή έγερση όταν είδε τις ανησυχητικές ποσότητες καφεΐνης που χρειαζόταν για να παραμείνει ξύπνιος. Οι «πετεινοί», από την πλευρά τους, χάνουν γιατί δεν είναι ποτέ η ψυχή του πάρτι μετά τη δύση του ηλίου. Αν μη τι άλλο, όμως, αυτό τους κάνει να νιώθουν λιγότερο αυτάρεσκοι.

Η καλύτερη συμβουλή, λοιπόν, ίσως είναι να σταματήσετε να ανησυχείτε για το εσωτερικό ρολόι του σώματός σας, που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου/αφύπνισης. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι ούτε πρωινοί τύποι ούτε ξενύχτηδες, βρίσκονται κάπου ενδιάμεσα. Δεν έχουν καλή απόδοση πρωί-πρωί ή αργά το βράδυ. Πολλοί, συμπεριλαμβανομένου του αρθρογράφου του Economist, νυστάζουν και το απόγευμα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα περισσότερα γραφεία λειτουργούν μεταξύ 9 και 5 – και θα έπρεπε να διαθέτουν δωμάτια για ύπνο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News