Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν ήθελε, εδώ και μήνες, να δώσει ένα χρονοδιάγραμμα για τον τερματισμό του πολέμου κατά της Χαμάς στη Γάζα, μια στάση που οι επικριτές του θεωρούν πολιτική τακτική.

Αλλά φαίνεται ότι ο Τζο Μπάιντεν έχασε την υπομονή του και τον έβαλε σε δύσκολη θέση, ανακοινώνοντας αιφνιδιαστικά, από ό,τι λένε ισραηλινές πηγές, την Παρασκευή, τους όρους μίας συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση των ομήρων και τερματισμό του πολέμου.

Ο αμερικανός πρόεδρος είπε ότι η πρόταση είναι των Ισραηλινών, αλλά ο Νετανιάχου δεν το επιβεβαίωσε.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι είπαν ότι οι όροι αντιστοιχούσαν σε πρόταση κατάπαυσης του πυρός που είχε εγκριθεί από το πολεμικό υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ πριν από δύο περίπου εβδομάδες, αλλά δεν είχε ακόμη παρουσιαστεί στο ισραηλινό κοινό.

Οπως γράφουν οι New York Times, φαίνεται πια πως ο ισραηλινός πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένος να κάνει μία δύσκολη για τον ίδιο επιλογή, είτε να αποδεχθεί την συμφωνία του Μπάιντεν και να ριψοκινδυνέψει την επιβίωση της εύθραυστης κυβέρνησής του, είτε να την αρνηθεί, βάζοντας σε ακόμα πιο δυσχερή και απομονωμένη θέση διεθνώς, το Ισραήλ.

Οι ακροδεξιοί υπουργοί του έχουν ήδη απειλήσει να παραιτηθούν αν ο Νετανιάχου τερματίσει τον πόλεμο χωρίς να έχει καταστρέψει οριστικά τη Χαμάς και χωρίς να έχει διασφαλίσει την διακυβέρνηση της Γάζας από το Ισραήλ.

Οι επικριτές του ισραηλινού πρωθυπουργού τον έχουν παρουσιάσει ως αναποφάσιστο και λένε ότι υπάρχουν δύο Νετανιάχου. Ο ένας, λένε, λειτουργεί ρεαλιστικά στο μικρό πολεμικό υπουργικό συμβούλιο που σχημάτισε με κάποιους κεντρώους αντιπάλους, για να του δώσει δημόσια νομιμοποίηση.

Ο άλλος είναι ουσιαστικά όμηρος των ακροδεξιών μελών του κυβερνητικού του συνασπισμού, οι οποίοι αντιτίθενται σε οποιαδήποτε παραχώρηση προς τη Χαμάς και εξασφαλίζουν την πολιτική του επιβίωση, σημειώνουν οι NYT.

Τώρα, λένε οι αναλυτές, είναι ώρα κρίσης για τον Μπίμπι, όπως είναι ευρέως γνωστός ο πρωθυπουργός στο Ισραήλ.

Ο Μπάιντεν «έβγαλε τον Νετανιάχου από την “ντουλάπα της ασάφειας” και παρουσίασε ο ίδιος την πρόταση του Νετανιάχου», έγραψε ο Μπεν Κάσπιτ, βιογράφος και επί μακρόν επικριτής του Νετανιάχου, στην κυριακάτικη Maariv, μια εβραϊκή εφημερίδα. «Στη συνέχεια έκανε μια απλή ερώτηση: Υποστηρίζει ο Μπίμπι την πρόταση του Νετανιάχου; Ναι ή όχι;».

Οι αρχηγοί δύο ακροδεξιών κομμάτων του συνασπισμού –ο Μπεζαλέλ Σμότριχ, υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ, και ο Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, υπουργός Εθνικής Ασφαλείας- έχουν δεσμευτεί να ρίξουν την κυβέρνηση Νετανιάχου, αν ο πρωθυπουργός συμφωνήσει με την πρόταση που περιέγραψε ο Μπάιντεν, πριν καταστραφεί πλήρως η Χαμάς.

Ορισμένα σκληροπυρηνικά μέλη του κόμματος Λικούντ του Νετανιάχου, έχουν δηλώσει ότι θα τους ακολουθήσουν.

Την ίδια στιγμή, ο Μπένι Γκαντς και ο Γκάντι Αϊζενκοτ, δύο πρώην στρατιωτικοί αρχηγοί που εντάχθηκαν στην κυβέρνηση εκτάκτου ανάγκης για τη διάρκεια του πολέμου, έχουν απειλήσει να αποσύρουν την υποστήριξη του κεντρώου κόμματός τους, Εθνική Ενότητα, μέχρι τις 8 Ιουνίου, εάν ο Νετανιάχου δεν παραθέσει λεπτομέρειες για την «επόμενη ημέρα» στη Γάζα.

Παράλληλα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν αρχίσει να οργανώνονται για να προσπαθήσουν να ανατρέψουν την κυβέρνηση.

Είναι ενδιαφέρον ότι το γραφείο του Νετανιάχου εξέδωσε δύο ανακοινώσεις το Σάββατο, μετά από αυτή του Μπάιντεν. Οι ανακοινώσεις δεν ενέκριναν άμεσα την πρόταση ούτε διέψευσαν ότι είχε παρουσιαστεί από το Ισραήλ στους μεσολαβητές. Υπό όρους και ανοιχτές σε ερμηνείες, ήταν φαινομενικά σχεδιασμένες για να αφήσουν ανοιχτές τις επιλογές του Νετανιάχου, σημειώνουν οι New York Times.

Η πρώτη ανακοίνωση ανέφερε ότι ο Νετανιάχου είχε εξουσιοδοτήσει τη διαπραγματευτική ομάδα του Ισραήλ να παρουσιάσει μια πρόταση που θα επέφερε την απελευθέρωση των ομήρων και επίσης «θα επέτρεπε στο Ισραήλ να συνεχίσει τον πόλεμο μέχρι να επιτευχθούν όλοι οι στόχοι του, συμπεριλαμβανομένης της καταστροφής των στρατιωτικών και κυβερνητικών δυνατοτήτων της Χαμάς».

Η δεύτερη επανέλαβε αυτούς τους όρους για τον τερματισμό του πολέμου και πρόσθεσε: «Η ιδέα ότι το Ισραήλ θα συμφωνήσει σε μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός πριν εκπληρωθούν αυτοί οι όροι, είναι ανυπόστατη».

Αξιοσημείωτα απουσίαζε, ωστόσο, ο συχνά διακηρυγμένος στόχος του Νετανιάχου για «ολοκληρωτική νίκη» επί της Χαμάς στη Γάζα, ένα σύνθημα που ο Μπάιντεν απέρριψε την Παρασκευή ως «αόριστο στόχο» που θα σήμαινε πόλεμο επ’ αόριστον.

Οι ανακοινώσεις από το γραφείο του ισραηλινού πρωθυπουργού κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, φάνηκε να είναι διατυπωμένες έτσι ώστε να ευθυγραμμίζονται με τους πολεμικούς στόχους που διατυπώθηκαν από τον ισραηλινό στρατό και το αμυντικό κατεστημένο, καθώς και από τον Μπάιντεν.

Την Κυριακή, ο υπουργός Αμυνας Γιόαβ Γκάλαντ, επαναβεβαίωσε ότι «σε οποιαδήποτε διαδικασία για το τέλος αυτού του πολέμου, δεν θα δεχθούμε την κυριαρχία της Χαμάς». Είπε ότι το Ισραήλ θα «απομονώσει περιοχές» στη Γάζα, θα τις εκκαθαρίσει από τη Χαμάς και «θα εισαγάγει δυνάμεις που θα επιτρέψουν τον σχηματισμό μιας εναλλακτικής κυβέρνησης», χωρίς να διευκρινίσει ποιες θα μπορούσαν να είναι αυτές οι δυνάμεις.

Οι αντίπαλοι του Νετανιάχου τον έχουν κατηγορήσει ότι παρατείνει τον πόλεμο για να αποφύγει τις πρόωρες εκλογές καθώς και τον δημόσιο απολογισμό των αποτυχιών των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών και της πολιτικής που οδήγησαν στη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου από τους παλαιστινίους τρομοκράτες.

Η επίθεση αυτή πυροδότησε τη στρατιωτική επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα και τον εκτεταμένο θάνατο και την καταστροφή που ακολούθησε.

Αλλά, πολλά κρέμονται τώρα από μια κλωστή για τον Νετανιάχου, ο οποίος βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι τόσο πολιτικό όσο και στρατηγικό.

Από τότε που σχημάτισε την τρέχουσα κυβέρνησή του -την πιο δεξιά και θρησκευτικά συντηρητική στην ιστορία του Ισραήλ- πριν από 17 μήνες, ο Νετανιάχου είχε μια όλο και πιο εριστική σχέση με τον Μπάιντεν.

Ο αμερικανός πρόεδρος παρουσίασε τη συμφωνία εκεχειρίας όχι μόνο ως έναν τρόπο για να σταματήσει η αιματοχυσία στη Γάζα, αλλά και ως μια οδό για μια ευρύτερη συμφωνία για τη Μέση Ανατολή, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει το Ισραήλ να ενσωματωθεί περισσότερο στην περιοχή και να περιλαμβάνει μια «πιθανή ιστορική συμφωνία εξομάλυνσης με τη Σαουδική Αραβία».

Το Ισραήλ, είπε ο Μπάιντεν, «θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος ενός περιφερειακού δικτύου ασφαλείας για την αντιμετώπιση της απειλής που συνιστά το Ιράν».

Ο αμερικανός πρόεδρος αναγνώρισε ότι ορισμένα τμήματα του συνασπισμού του Νετανιάχου δεν θα συμφωνούσαν με την πρόταση και θα προτιμούσαν να συνεχίσουν να πολεμούν για χρόνια και να καταλάβουν τη Γάζα. Προέτρεψε τους ισραηλινούς αρχηγούς «να σταθούν πίσω από αυτή τη συμφωνία, παρά τις όποιες πιέσεις».

Ο πρόεδρος του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτζογκ, δήλωσε την Κυριακή ότι θα δώσει στον Νετανιάχου και την κυβέρνηση την πλήρη υποστήριξή του για μια συμφωνία που θα φέρει τους ομήρους πίσω στην πατρίδα. Αν και ο ρόλος του προέδρου είναι κυρίως τελετουργικός και δεν έχει εκτελεστικές εξουσίες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον Νετανιάχου σε περίπτωση πτώσης της κυβέρνησής του, η φωνή του υποτίθεται ότι είναι ενωτική και αντανακλά την εθνική συναίνεση.

Όπως ανέφεραν οι New York Times, βασιζόμενοι στην εμπειρία του παρελθόντος, ορισμένοι ισραηλινοί αναλυτές παρέμειναν επιφυλακτικοί ως προς το ότι ο Νετανιάχου θα ήταν πρόθυμος να εγκαταλείψει τους ακροδεξιούς εταίρους του στον συνασπισμό. Αυτό, δήλωσε ο Ρουβέν Χαζάν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, θα απαιτούσε «έναν νέο Νετανιάχου».

«Οποτε μπορούσε να επιλέξει τι είναι καλό για τη χώρα ή για τους φανατικούς εξτρεμιστές του ή ακόμη και για το ίδιο του το κόμμα, πάντα πήγαινε με τους φανατικούς εξτρεμιστές του», είπε χαρακτηριστικά ο Χαζάν. Πρόσθεσε ακόμα ότι ο Νετανιάχου είχε επίσης μάθει να λέει «ναι, αλλά…» στους Αμερικανούς, και στη συνέχεια «να περιμένει τη Χαμάς να πει “Οχι” και να “το τραβάει” όσο το δυνατόν περισσότερο».

Από την πλευρά της, η Χαμάς ανέφερε σε ανακοίνωσή της την Παρασκευή ότι είδε την ομιλία του Μπάιντεν «θετικά» και εξέφρασε την ετοιμότητα να αντιμετωπίσει «με εποικοδομητικό τρόπο» οποιαδήποτε πρόταση βασισμένη σε μόνιμη κατάπαυση του πυρός και άλλους όρους που περιέγραψε.

«Είναι ο Νετανιάχου έτοιμος να κάνει στροφή 180 μοιρών και να πράξει αυτό που είναι καλό για τη χώρα;», διερωτήθηκε ο Χαζάν. «Ολοι είναι σε αναβρασμό γι’ αυτό το θέμα τώρα. Αλλά μην κρατάτε την αναπνοή σας. Μια ομιλία του προέδρου Μπάιντεν δεν σημαίνει ότι έχουμε έναν νέο Νετανιάχου», τόνισε ο ίδιος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News