«Το Χάρκοβο είναι μια πληγωμένη πόλη. Μετά από τέσσερις μήνες αδιάκοπων αεροπορικών επιδρομών είναι διάσπαρτο από ερειπωμένα κτίρια με σταυρούς από κολλητική ταινία στα παράθυρα, οι οποίοι αποτελούν, πλέον, μόνιμο χαρακτηριστικό του αστικού τοπίου», γράφει η Μάρτα Σεραφίνι της Corriere della Sera.
Η πόλη που έως τον Φεβρουάριο του 2022 έσφυζε από ζωή και ήταν γνωστή κυρίως για τα πανεπιστήμιά της και τη στιβαρή της βιομηχανική οικονομία, «θα μπορούσε να καταλήξει όπως το Χαλέπι», προειδοποίησε ο δήμαρχος της πόλης – όχι πριν από λίγες ημέρες αλλά πριν από περισσότερο από έναν μήνα – σε συνέντευξή του στον Guardian.
To Χάρκοβο απέχει μόλις σαράντα χιλιόμετρα από τη ρωσική επικράτεια και, όπως θυμίζει η ιταλίδα δημοσιογράφος, ανέκαθεν βρισκόταν σε συνεχή διάλογο με την όμορη Ρωσία. Ιδρύθηκε στα μέσα του 17ου αιώνα από Ουκρανούς Κοζάκους ως οχύρωση κατά των Τατάρων ενώ στη συνέχεια κατέστη μια από τις κύριες πόλεις της αυτοκρατορικής Ρωσίας και πρωτεύουσα της σοβιετικής Ουκρανίας από το 1919 έως το 1934.
Παρότι αργότερα η πόλη κατέστη ρωσόφωνη, ο ουκρανικός πολιτισμός άνθισε σε τέτοιο βαθμό που ο Στάλιν διέταξε την απέλαση πολλών διανοουμένων. Κυρίως, όμως, κατά τη διάρκεια της σοβιετικής εποχής, το Χάρκοβο κατέστη στρατηγικός μεταφορικός κόμβος και βιομηχανικό και επιστημονικό κέντρο και έδρα κορυφαίων πολυτεχνείων. Η δημοσιογράφος της Corriere della Sera αναφέρει ενδεικτικά πως στη δεκαετία του 1930 σε ένα ερευνητικό κέντρο του Χαρκόβου επιτεύχθηκε, για πρώτη φορά στην ΕΣΣΔ, η διάσπαση του ατόμου.
Στην αρχή της ρωσικής εισβολής, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και νυν αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της χώρας Ντμίτρι Μεντβέντεφ είχε σπεύσει να δηλώσει πως η περιοχή του Χαρκόβου θα ήταν η πέμπτη ουκρανική περιφέρεια (μετά από εκείνες των Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνας και Ζαπορίζια) που θα προσαρτούσε η Ρωσία. Ωστόσο οι ουκρανικές δυνάμεις κατάφεραν απροσδόκητα να αποκρούσουν τη ρωσική επίθεση. Επειτα από μία διετία, όμως, στις αρχές του τρέχοντος έτους, το Χάρκοβο βρέθηκε εκ νέου στο στόχαστρο της Μόσχας, με το Κρεμλίνο να επιδιώκει πάρει εκδίκηση για εκείνη την αποτυχία.
Οπως επισημαίνεται στο ιταλικό δημοσίευμα, η άλωση του Χαρκόβου και της περιφέρειάς του θα έπλητε σοβαρά την ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας ενώ οι οικονομικές επιπτώσεις θα ήταν πιο σοβαρές από εκείνης της πτώσης του Ντονέτσκ ή της Μαριούπολης. Το Χάρκοβο και η περιφέρειά του συμβάλλουν σημαντικά στο ΑΕΠ της χώρας (6,3%), λιγότερο μόνον από το Ντνίπρο και το Κίεβο, ενώ εκεί βρίσκονται και τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου της χώρας.
Η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας έχει έκταση 350 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό σχεδόν 1,5 εκατομμύριο, γεγονός που εξηγεί γιατί πολλοί στρατιωτικοί αναλυτές φοβούνται πως η μάχη του Χαρκόβου θα μπορούσε να καταστεί η πιο αιματηρή του πολέμου στην Ουκρανία.
Οι βομβαρδισμοί είναι, πλέον, καθημερινοί, οι ρωσικές δυνάμεις επιτίθενται με βαλλιστικούς πυραύλους, μη επανδρωμένα αεροσκάφη ενώ υψηλός αριθμός βομβών ολίσθησης ρίχνονται σε κατοικημένες περιοχές και μη στρατιωτικές υποδομές.
«Φαίνεται πως στόχος της Μόσχας είναι να καταστήσει την πόλη μη κατοικήσιμη και να αναγκάσει τους πολίτες της να φύγουν ενόψει μιας νέας επίθεσης κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούν φήμες για επικείμενη περικύκλωση και εκκενώσεις, φήμες που συχνά τροφοδοτούνται από ρωσική παραπληροφόρηση», συνοψίζει η ιταλίδα δημοσιογράφος.
Πολλές οικογένειες έχουν ήδη εγκαταλείψει την πόλη, κατευθυνόμενες δυτικά, ενώ σπανίως, πλέον, κυκλοφορούν παιδιά στους δρόμους, καθώς τα μαθήματά τους πραγματοποιούνται είτε σε υπόγειους σταθμού του μετρό που έχουν μετατραπεί σε καταφύγια είτε εξ αποστάσεως. Και οι εναπομείναντες κάτοικοι του Χαρκόβου, περνούν τα βράδια τους, βλέποντας από το παράθυρο τη λάμψη των πυρών του πυροβολικού στον ορίζοντα καθώς οι μάχες πλησιάζουν ολοένα περισσότερο στον αστικό ιστό, με τις ρωσικές δυνάμεις να βρίσκονται μόλις περί τα είκοσι χιλιόμετρα μακριά.
Ωστόσο «το Χάρκοβο δεν παραδίνεται», γράφει η Μάρτα Σεραφίνι, αναφέροντας ενδεικτικά πως ο Ντμίτρο Κάμπανετς, ένας 29χρονος επιχειρηματίας, ιδιοκτήτης μιας αλυσίδας καφέ, το τελευταίο διάστημα άνοιξε δύο νέα καταστήματα. Ωστόσο αποτελεί γεγονός πως δυσκολεύεται ολοένα περισσότερο να κάνει τη δουλειά του, κυρίως επειδή μετά την καταστροφή των δύο μεγαλύτερων σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της πόλης, τον περασμένο Μάρτιο, πολλαπλασιάστηκαν οι διακοπές ρεύματος.
«Η κατάσταση είναι τεταμένη, αλλά δεν υπάρχει πανικός. Και σε καμία περίπτωση δεν θα διακόψουμε τις εκπομπές», είπε ο Γιεβγέν Στελτσόφ, διευθυντής ενός τοπικού ραδιοφωνικού σταθμού. Εξήγησε επίσης πως πολλοί κάτοικοι του Χαρκόβου αντιμετωπίζουν το δίλημμα, να παραμείνουν στην πόλη τους ή να την εγκαταλείψουν; Ορισμένοι προετοιμάζονται για ένα νέο κύμα βομβαρδισμών από το ρωσικό πυροβολικό, παρόμοιο με εκείνο που συγκλόνισε το Χάρκοβο τους πρώτους μήνες του πολέμου ενώ άλλοι ορκίζονται ότι θα φύγουν μόνο εάν η πόλη τους κινδυνεύσει να τεθεί υπό ρωσική κατοχή.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News