Τμήματα του ανθρώπινου γονιδιώματος που προέρχονται από ιογενείς λοιμώξεις ηλικίας εκατοντάδων χιλιάδων ετών πιστεύαμε ότι ήταν γονιδιακά… σκουπίδια, αλλά όπως φαίνεται παίζουν κεντρικό ρόλο στην εμφάνιση παθήσεων όπως η σχιζοφρένεια, η διπολική διαταραχή και η κατάθλιψη.

Περίπου το 8% του γονιδιώματος (το πλήρες σύνολο του DNA) αποτελείται από αλληλουχίες που ονομάζονται ενδογενείς ρετροϊοί (Human Endogenous Retroviruses, HERVs) και είναι προϊόντα αρχαίων ιογενών λοιμώξεων που εμφανίστηκαν πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.

Αυτοί οι… απολιθωμένοι ιοί δεν είχε διαπιστωθεί μέχρι σήμερα ότι έχουν κάποια σημαντική λειτουργία και θεωρούνταν απλώς ένα είδος άχρηστου DNA.

Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά του ο βρετανικός Independent, ερευνητική ομάδα ανακάλυψε το ακριβές σημείο στο DNA μας όπου βρίσκονται αυτοί οι απολιθωμένοι ιοί, γεγονός που βοήθησε τους επιστήμονες να κατανοήσουν ποιες λειτουργίες μπορεί να έχουν.

Η μελέτη είναι η πρώτη που δείχνει ότι ένα σύνολο συγκεκριμένων HERVs στον ανθρώπινο εγκέφαλο συμβάλλουν στην εμφάνιση διαφόρων ψυχικών και ψυχιατρικών παθήσεων, όπως η σχιζοφρένεια, η διπολική διαταραχή και η κατάθλιψη.

«Τα αποτελέσματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι αυτές οι αρχαίες ιογενείς αλληλουχίες παίζουν πιθανώς πιο σημαντικό ρόλο στον ανθρώπινο εγκέφαλο από ό,τι αρχικά πιστεύαμε, με συγκεκριμένα προφίλ έκφρασης των ενδογενών ρετροϊών να συνδέονται με αυξημένη ευαισθησία του ατόμου όσον αφορά ψυχιατρικές διαταραχές» αναφέρει ο δρ Τίμοθι Πάουελ, λέκτορας στο Ινστιτούτο Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης (IoPPN) King’s College του Λονδίνου, εκ των επικεφαλής της μελέτης.

Η ανακάλυψη

Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα από μεγάλες μελέτες στις οποίες συμμετείχαν δεκάδες χιλιάδες άτομα, με ή χωρίς προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και πληροφορίες από δείγματα εγκεφάλου 800 ατόμων, στα οποία είχε γίνει αυτοψία. Διαπίστωσαν ότι ορισμένα γονίδια επηρέαζαν κατά προτίμηση τον τρόπο έκφρασης των ενδογενών ρετροϊών.

Οι ερευνητές ανέφεραν πέντε ισχυρές υπογραφές έκφρασης των HERV που σχετίζονται με ψυχιατρικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων δύο που σχετίζονται με κίνδυνο για σχιζοφρένεια, μία με κίνδυνο διπολικής διαταραχής και σχιζοφρένειας και μία με κίνδυνο για κατάθλιψη.

«Γνωρίζουμε ότι οι ψυχιατρικές διαταραχές έχουν ένα σημαντικό γενετικό στοιχείο, με πολλά μέρη του γονιδιώματος να συμβάλλουν σταδιακά στην ευαισθησία. Στη μελέτη μας μπορέσαμε να διερευνήσουμε τμήματα του γονιδιώματος που αντιστοιχούν στα HERVs, τα οποία οδήγησαν στον εντοπισμό πέντε αλληλουχιών που σχετίζονται με ψυχιατρικές διαταραχές. Αν και δεν είναι ακόμη σαφές πώς αυτά τα HERV επηρεάζουν τα εγκεφαλικά κύτταρα για να προσδώσουν αυτή την αύξηση κινδύνου, τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η ρύθμιση της έκφρασής τους είναι σημαντική για τη λειτουργία του εγκεφάλου» λέει ο δρ Ροντρίγκο Ντουάρτε, ερευνητής στο IoPPN και επικεφαλής της μελέτης.

«Πιστεύουμε ότι η καλύτερη κατανόηση αυτών των αρχαίων ιών και των γνωστών γονιδίων που εμπλέκονται σε ψυχιατρικές διαταραχές δύνανται να φέρουν επανάσταση στην έρευνα για την ψυχική υγεία και να οδηγήσουν σε νέους τρόπους θεραπείας ή διάγνωσης τέτοιων καταστάσεων» τονίζει ο Ντουάρτε.

«Το αρχαίο DNA που ενυπάρχει στον ανθρώπινο εγκέφαλο πιθανόν να συνδέεται με σημαντικές ψυχιατρικές διαταραχές όπως η κατάθλιψη» είναι το καταληκτικό σχόλιο της ερευνητικής ομάδας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News