Το Ντε Τορτελτούιν, ή ο «Κήπος των Περιστεριών», γεννήθηκε από μια υπαρξιακή αγωνία: Μια ομάδα νεαρών κατοίκων του Αμστερνταμ, που οι περισσότεροι σπουδάζουν ακόμη στο πανεπιστήμιο, κοίταξαν το μέλλον τους και αναρωτήθηκαν πώς θα αντέξουν οικονομικά να ζήσουν στην πόλη τους.

«Ηταν το 2020, ήμασταν 22 ή 23 ετών» είπε η Ιρις Λούντεν στον Guardian. «Ηταν ένα όνειρο. Φανταζόμασταν, τι θα γινόταν αν χτίζαμε το δικό μας χώρο; Φανταζόμασταν ένα νηπιαγωγείο, να καλλιεργούμε το δικό μας φαγητό… Μαζευόμασταν κάθε μήνα για να το συζητήσουμε. Και τελικά, σιγά σιγά έγινε».

Το Αμστερνταμ, όπως και γενικότερα η Ολλανδία, αντιμετωπίζει τεράστια στεγαστική κρίση και θεωρείται ένα από τα πιο δύσκολα μέρη στην Ευρώπη για να αποκτήσεις σπίτι. Τα ενοίκια είναι στα ύψη –900 ευρώ για ένα δωμάτιο σε κοινόχρηστο διαμέρισμα– και μπορεί κανείς να περιμένει έως και 20 χρόνια για κοινωνική στέγαση.

Η Λούντεν είναι μηχανικός Τεχνητής Νοημοσύνης που έχει την τύχη να ζει ακόμα στο παλιό φοιτητικό της κατάλυμα. «Οι άνθρωποι απλώς μετακινούνται συνεχώς, κατά μέσο όρο μία φορά τον χρόνο. Δεν μπορείς να τακτοποιηθείς. Θέλαμε να δημιουργήσουμε οικονομική στέγαση. Και μια κοινότητα» είπε.

Το όραμα της ομάδας θα μπορούσε να είχε παραμείνει όνειρο αν το δημαρχείο δεν είχε εγκρίνει ένα σχέδιο για 15 έως 20 συνεταιριστικά στεγαστικά έργα εντός τεσσάρων ετών. Ο στόχος είναι, τελικά, το 10% του συνόλου των νέων κατοικιών του Αμστερνταμ να ανήκει σε συνεταιρισμούς.

«Αρχίσαμε να παίρνουμε τα πράγματα πιο σοβαρά» είπε στον Guardian ο 28χρονος Λούκας Νερλ, ένα άλλο μέλος του Τορτελούιν. «Δημιουργήσαμε υποομάδες: χρηματοδότηση, βιωσιμότητα, όλα τα υπόλοιπα. Επρεπε να μάθουμε πολλά και πολύ γρήγορα. Εγγραφήκαμε ως σύλλογος, καταθέσαμε ένα σχέδιο έργου. Κάναμε αίτηση».

Προς έκπληξή τους το σχέδιο έγινε δεκτό, ίσως, όπως συμπεραίνει ο Νερλ, ακριβώς λόγω της νιότης τους και επειδή, ως πρόσφατοι απόφοιτοι, μπορεί να θεωρήθηκαν ικανοί να πλοηγηθούν μέσα από έναν λαβύρινθο κανόνων, κανονισμών και γραφειοκρατίας.

Εξασφάλισαν μια ομάδα αρχιτεκτόνων με εμπειρία σε μη κερδοσκοπικά συνεταιριστικά έργα, συγκέντρωσαν τα χρήματα για να τους πληρώσουν και παρουσίασαν ένα σχέδιο για ένα τετραώροφο, ξύλινο, βιώσιμο οικοδομικό τετράγωνο 40 διαμερισμάτων, που περιλαμβάνει από στούντιο έως διαμερίσματα τριών υπνοδωματίων.

Μέσα σε σκληρό ανταγωνισμό, το Ντε Τορτελούιν εξασφάλισε ένα οικόπεδο, 20 λεπτά από το κέντρο της πόλης με το τραμ και 45 λεπτά με το ποδήλατο, στο Ιγμπουργκ, μια νέα οικιστική συνοικία που δημιουργείται σε τεχνητά νησιά που αναδύονται από τη λίμνη Ιγμέερ.

Μέσω ενός μείγματος δανείων από τράπεζες και από τον δήμο, crowdfunding από φίλους και συγγενείς και δύο εκδόσεις ομολόγων, η ομάδα, που αποτελείτο από 26 μέλη, συγκέντρωσε ποσό περίπου 9 εκατ. ευρώ, όταν το εκτιμώμενο κόστος κατασκευής είναι 12-13 εκατ. ευρώ. Με λίγη τύχη, οι εργασίες θα ξεκινήσουν μέχρι το τέλος του έτους.

Ο συνεταιρισμός θα είναι ιδιοκτήτης του κτιρίου, με κάθε κάτοικο να πληρώνει ένα μηνιαίο ενοίκιο, είπε στον Guardian ένα άλλο μέλος, ο Ερρίκος Ιωσηφίδης. Περίπου το ένα τρίτο των διαμερισμάτων θα έχουν τις προϋποθέσεις για κοινωνική στέγαση, ενώ το πιο ακριβό –ένα οικογενειακό διαμέρισμα– θα κοστίζει 1.200 ευρώ τον μήνα.

«Πριν από μια δεκαετία όλο αυτό δεν θα ήταν δυνατό» είπε ο Ιωσηφίδης. «Ακόμα και τώρα είναι δύσκολο: όταν το κόστος κατασκευής εκτινάχθηκε στα ύψη μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, υπήρξε μια πραγματικά απαίσια στιγμή κατά την οποία πιστέψαμε ότι μπορεί τελικά να μη συμβεί».

Αλλά μέχρι τα τέλη του επόμενου έτους ή στις αρχές του 2026 το συγκρότημα θα είναι έτοιμο: ένα κτίριο ουδέτερο από άνθρακα, με ηλιακούς συλλέκτες στην οροφή, κοινόχρηστους χώρους σε κάθε όροφο, ξενώνες, κοινόχρηστη εργαλειοθήκη, σκηνή για παραστάσεις και μουσικό στούντιο στο υπόγειο.

Η προσπάθειά τους δεν αφορά μόνο την προσιτή στέγαση, είπε ο Λούντεν. «Στόχος είναι επίσης η οικοδόμηση μιας πραγματικής κοινότητας. Μερικά διαμερίσματα είναι δεσμευμένα για άτομα που αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερες προκλήσεις στέγασης, για παράδειγμα αιτούντες άσυλο».

Το Ντε Τορτελούιν, είπε ο Νερλ, «στην πραγματικότητα είναι ένα όραμα για τη μελλοντική ζωή στην πόλη. Δεν περιλαμβάνει ρύπανση, σκυρόδεμα, πολυκατοικίες, κερδοσκοπία, ολοένα αυξανόμενα ενοίκια και πιο δυσβάσταχτα στεγαστικά δάνεια. Τα νέα σπίτια της πόλης θα είναι κοινωνικά, βιώσιμα και οικονομικώς προσιτά».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News