Αν πεις σε έναν καταναλωτή που μόλις πλήρωσε τη φέτα 13 ευρώ το κιλό ότι «ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης Standard & Poor’s (S&P) διατήρησε την αξιολόγηση της Ελλάδας στην πιστοληπτική βαθμίδα ΒΒΒ- και αναβάθμισε τις προοπτικές (outlook) της ελληνικής οικονομίας σε θετικές από σταθερές», το πιθανότερο είναι ότι θα σου φέρει τη φέτα στο κεφάλι.
Αυτή δεν είναι η αντίδρασή μας όταν αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα και εμφανίζεται κάποιος που αρχίζει να μας μιλάει ακαταλαβίστικα; «Πήγαινε σε παρακαλώ παιδάκι μου. Εχω τον πόνο μου, έχω κι εσένα»…
Βγήκε λοιπόν ο υποψήφιος Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νικόλας Φαραντούρης σε ένα κανάλι και είπε ότι το «BBB-» δεν επηρεάζει την τσέπη μας. Μετά, κρατώντας ο ίδιος το selfie stick μέσα σε ένα αμάξι, έκανε ανάρτηση στο TikTok. Το σκετς προέβλεπε να απαντά σε ερώτημα που του έθετε η οδηγός: «Τι έγινε ρε Φαραντούρη πάλι, ο Μητσοτάκης κάθε Σάββατο από την παραλία με εσένα θα ασχολείται;». Και ο καθηγητής-υποψήφιος είπε και ελάλησε: «Ρε παιδιά, τι είναι αυτό το BBB-, τρώγεται;».
@nfarantouris Πλάκα έχουν εκεί στη ΝΔ! Τους είπα ότι το ΒΒΒ- της S&P δεν τρώγεται κι οι Έλληνες βρίσκονται σε παρατεταμένη 4ετή περίοδο νηστείας. Να παν να πούν ΒΒΒ- στους πολίτες που δεν μπορούν να πληρώσουν το σούπερ μάρκετ & να πάρουν ένα μικροδάνειο απ’ την τράπεζα. #ελλάδα #οικονομία #fy #fyp #farantouris #syriza #syrizaps ♬ πρωτότυπος ήχος – Νικόλας Φαραντούρης
«Ε, και;», θα πείτε. Δεν είναι καθόλου έτσι. Διότι, άγνωστο γιατί, από την κυβέρνηση αποφάσισαν να απαντήσουν στον κ. Φαραντούρη. Προσπάθησαν, λοιπόν, να εξηγήσουν ότι χάρη στις θετικές αξιολογήσεις και στην αναβάθμιση των προοπτικών της οικονομίας, τα spreads των ελληνικών ομολόγων μειώθηκαν κι άλλο. Η Ελλάδα δανείζεται σήμερα με χαμηλότερο επιτόκιο από την Ιταλία και το ελληνικό Δημόσιο (δηλαδή εμείς, οι φορολογούμενοι) θα πληρώνει λιγότερους τόκους. Επίσης, ότι η νέα θετική έκθεση της S&P προσελκύει επενδυτές ώστε να τοποθετήσουν τα λεφτά τους εδώ. Και ότι, ως γνωστόν, μόνο έτσι θα μειωθεί κι άλλο ανεργία και θα αυξηθούν οι μισθοί.
Απάντησαν, δηλαδή, με τη λογική. Αυτά που είπαν, δεν θέλει και πολλή σοφία, ήταν σωστά —αλλά ταυτοχρόνως και όλα λάθος. Διότι ο κ. Φαραντούρης, στην προσπάθειά του να εκλεγεί ο ίδιος ευρωβουλευτής και να εξασφαλίσει τα 25.000 ευρώ μηνιαίως του ευρω-μισθού ποντάρει στο γεγονός πως, σύμφωνα με έρευνες, «το 55% των Ελλήνων στερείται βασικών οικονομικών γνώσεων που θα τους καθοδηγούν στις επιλογές της ζωής τους» (περισσότερα εδώ). Σε όλες τις χώρες υπάρχει αυτό το πρόβλημα. Το εκμεταλλεύτηκε ωραιότατα ο κ. Τσίπρας και εξελέγη πρωθυπουργός, και τόσοι άλλοι, πριν από αυτόν, στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Σιγά το καινούργιο.
Θα πείτε, κάποιος που είναι καθηγητής και υποτίθεται ότι γνωρίζει πέντε πράγματα παραπάνω δεν θα έπρεπε να καταπολεμά τον λεγόμενο «οικονομικό αναλφαβητισμό»; Είναι σωστό να τον εκμεταλλεύεται για να εκλεγεί; Δύσκολο ερώτημα, ιδίως για υποψήφιο του ΣΥΡΙΖΑ. Το σίγουρο είναι ότι τα 25.000 τον μήνα είναι ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό και αν μη τι άλλο κάνουν την ακρίβεια λιγότερο αισθητή.
Υπάρχει τότε απλός τρόπος να μιλήσεις για τη σχέση ανάμεσα στις αξιολογήσεις των οίκων —με τα ακαταλαβίστικά αρχικά τους— και σε όσα ζούμε κάθε μέρα; Προφανώς και υπάρχει. Λέγεται βίωμα ή αλλιώς κοινή εμπειρία.
«Εμείς θα βαράμε το νταούλι και αυτοί θα χορεύουν» υποσχέθηκε ο κ. Τσίπρας για τις αγορές και τους οίκους αξιολόγησης το 2014. Ο λαός τον στήριξε, βάρεσε εκείνος το νταούλι και όντως χόρεψαν. Οι πάντες. Μετά την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος, με τη χώρα σε τραπεζική αργία, οι συνταξιούχοι σχημάτιζαν ουρές έξω από τα ATM για να σηκώσουν ένα μικρό ποσό από τη σύνταξή τους. Κάποιοι δεν άντεχαν και λιποθυμούσαν στο πεζοδρόμιο. Οσα ακολούθησαν είναι γνωστά.
Αν κάποιος θέλει περισσότερες λεπτομέρειες —μάλλον απίθανο γιατί όλοι θα καταλάβουν (κανείς δεν έχει ξεχάσει κι ας πέρασαν εννέα χρόνια)— υπάρχουν και οι αξιολογήσεις εκείνων των ημερών και τα όσα σήμαιναν.
Για παράδειγμα, πέρα από τις υποβαθμίσεις για τα ελληνικά ομόλογα, η Standard & Poors που τώρα μας αναβαθμίζει, είχε θέσει τις τράπεζες μας σε καθεστώς επιλεκτικής χρεοκοπίας (SD – Selective Default). Το οποίο σημαίνει, για να μη μιλάμε με αρκτικόλεξα, ότι τα λεφτά που είχαμε όλοι μας στις τέσσερις κλειστές συστημικές τράπεζες, από τα εκατομμύρια και τα εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ των εχόντων έως τα 300 και τα 700 ευρώ των συνταξιούχων, βρίσκονταν εκείνες τις μέρες στο αέρα. Και όχι στην τράπεζα.
Επομένως, αντί να μπλέκουμε με ορολογίες πιο αποτελεσματικό θα ήταν να εστιάζουμε σε όσα ζήσαμε. Σε αυτά που θυμόμαστε και τα καταλαβαίνουμε όλοι, είτε ξέρουμε, είτε δεν ξέρουμε την ορολογία των αγορών.
Διότι η διαφορά ανάμεσα στο «ΒΒΒ-» και στο «SD» στους περισσότερους ανθρώπους δεν λέει απολύτως τίποτα. Ωστόσο η διαφορά ανάμεσα στις κλειστές τράπεζες με τα λεφτά μας στον αέρα και στις ανοιχτές τράπεζες με τους μισθούς και τις συντάξεις στους λογαριασμούς χωρίς να απειλούνται, κάτι μας λέει.
Με εξαίρεση ίσως τους Παλαιοχριστιανούς, που έχουν ήδη περάσει σε ένα επόμενο, ψηφιακό και άυλο στάδιο. Βάσει του οποίου θα μετέτρεπε άλλωστε και τις καταθέσεις μας σε ψηφιακό νόμισμα ο υπουργός Οικονομικών εκείνης της εποχής.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News