Στις εκλογές του 2022 στις Φιλιππίνες, οι δύο ισχυρότερες πολιτικές οικογένειες της χώρας ένωσαν τις δυνάμεις τους και εξέλεξαν πρόεδρο τον Φερντινάντ Μάρκος Τζούνιορ. Ομως, η συμμαχία τους δεν κράτησε πολύ και πλέον ο νυν και ο πρώην πρόεδρος, Ροντρίγκο Ντουτέρτε, βρίσκονται «στα μαχαίρια».

Η αντιπαλότητά τους είναι τόσο έντονη που έχει εγείρει φόβους για στρατιωτικό πραξικόπημα, ακόμη και για εμφύλιο πόλεμο, επισημαίνουν οι Times. «Αυτό που διακυβεύεται δεν είναι τίποτα λιγότερο από την ψυχή της πολιορκημένης δημοκρατίας των Φιλιππίνων» δήλωσε χαρακτηριστικά στη βρετανική εφημερίδα ο πολιτικός επιστήμονας Ρίτσαρντ Τζαβάντ Χεϊνταριάν.

Την περασμένη εβδομάδα η έχθρα μεταξύ των δύο πολιτικών και των στρατοπέδων τους, η οποία υποβόσκει εδώ και μήνες, έφτασε σε νέο επίπεδο έντασης. Ο Γκλεν Τσονγκ, στενός υποστηρικτής του Ντουτέρτε, κατηγόρησε τον Μάρκος ότι κέρδισε την προεδρία ανέντιμα.

Ο βουλευτής Πανταλεόν Αλβαρεζ προκάλεσε έρευνα της αστυνομίας σε βάρος του για εξέγερση, καθώς εμφανίστηκε να καλεί σε στρατιωτικό πραξικόπημα, έκκληση που έχει γίνει και από υποστηρικτές του Ντουτέρτε στο Διαδίκτυο.

«Το Σύνταγμά μας λέει ότι οι ένοπλες δυνάμεις πρέπει να προστατεύουν τον λαό και το κράτος, όχι τον πρόεδρο. Καλώ τις ένοπλες δυνάμεις των Φιλιππίνων να αποσύρουν την υποστήριξή τους προς τον αρχηγό της εκτελεστικής εξουσίας. Τότε θα παραιτηθεί».

Η βεντέτα είναι το αποκορύφωμα μιας μακράς σχέσης μεταξύ των δύο οικογενειών, που χρονολογείται από την εποχή του πατέρα του Μάρκος, του διαβόητου Φερντινάντ Μάρκος του πρεσβύτερου, του εκλιπόντος δικτάτορα των Φιλιππίνων, ο οποίος ανατράπηκε από τον λαό το 1986. Ηταν πρόεδρος και δικτάτορας της χώρας από το 1965.

Ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε, 79 ετών, βρίσκεται εδώ και καιρό κοντά στην οικογένεια των Μάρκος, στα μέλη της οποίας συγκαταλέγεται η χήρα του δικτάτορα, Ιμέλντα, που έγινε «διάσημη» για τη συλλογή παπουτσιών της.

Ο πατέρας του ήταν μέλος του υπουργικού συμβουλίου του δικτάτορα, ενώ o ίδιος, ως πρόεδρος, προκάλεσε την οργή των φιλελεύθερων Φιλιππινέζων επιτρέποντας να μεταφερθεί η σορός του Μάρκος στο νεκροταφείο εθνικών ηρώων της Μανίλας, το 2016.

Ο δικτάτορας είχε πεθάνει εξόριστος στη Χαβάη, όπου και τάφηκε, το 1989. Το 1993, ο τότε πρόεδρος Φιντέλ Ράμος έδωσε άδεια να έρθει η σορός του στις Φιλιππίνες.

Οταν έληξε η εξαετής θητεία του Ντουτέρτε, η κόρη του, Σάρα, εγκατέλειψε τη δική της προεδρική εκστρατεία για να υποστηρίξει την υποψηφιότητα του 66χρονου Μάρκος Τζούνιορ, ο οποίος κέρδισε τις εκλογές το 2022.

Εκτός από τη θέση της αντιπροέδρου, η Σάρα Ντουτέρτε ήθελε και το υπουργείο Aμυνας, αλλά αντ’ αυτού ο Μάρκος της έδωσε το υπουργείο Παιδείας. Επιπλέον, ο Μάρκος την «ταπείνωσε» όταν αρνήθηκε δημοσίως να της δώσει τη χρηματοδότηση που είχε ζητήσει σε «εμπιστευτικά κονδύλια» για το υπουργείο της.

Και στη μέση η Κίνα

Αλλά η σημαντικότερη διαφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, σύμφωνα με τους Times, είναι η πολιτική έναντι της Κίνας. Την τελευταία δεκαετία οι Φιλιππίνες δέχονται αυξανόμενες πιέσεις από το Πεκίνο στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας (ή στη Δυτική Θάλασσα των Φιλιππίνων, όπως αποκαλείται από τη Μανίλα).

Η Κίνα διεκδικεί το μεγαλύτερο μέρος των στρατηγικών ναυτιλιακών οδών και των νησιών που βρίσκονται σε αυτές, συμπεριλαμβανομένων των εδαφών που κατέχουν οι Φιλιππίνες.

Το 2016, οι Φιλιππίνες κέρδισαν σχετική υπόθεση σε διεθνές δικαστήριο της Χάγης, που επιβεβαίωσε ότι τα εδάφη αυτά είναι δικά τους. Ο Ντουτέρτε επέλεξε να μην εκμεταλλευθεί τη νίκη εκείνη και έκανε ανοίγματα προς την Κίνα σε βάρος της σχέσης του με τις ΗΠΑ.

Ο Μάρκος ανέτρεψε αυτή την πολιτική. Από πέρυσι, πλοία των δύο χωρών έχουν βρεθεί κοντά ή έχουν συγκρουστεί ορισμένες φορές, κοντά σε έναν μικροσκοπικό ύφαλο (που ονομάζεται Second Thomas Shoal), τον οποίο διεκδικούν τόσο οι Φιλιππίνες όσο και η Κίνα.

Η Μανίλα έχει εγκαταστήσει ναυτικό πάνω σε ένα προσαραγμένο πλοίο στο σημείο. Σκάφη των Φιλιππίνων που κατευθύνονται εκεί  μεταφέροντας προμήθειες για το προσωπικό έχουν αναχαιτιστεί από το κινεζικό Λιμενικό.

Την περασμένη εβδομάδα ο Μάρκος συμμετείχε σε σύνοδο κορυφής στην Ουάσινγκτον με τον Τζο Μπάιντεν και τον Φούμιο Κισίντα, τον ιάπωνα πρωθυπουργό, στην οποία κατήγγειλαν την «επικίνδυνη και επιθετική συμπεριφορά» της Κίνας.

Ο Μπάιντεν τόνισε ότι η συνθήκη που υποχρεώνει τις ΗΠΑ να υπερασπιστούν τις Φιλιππίνες καλύπτει «οποιαδήποτε επίθεση εναντίον αεροσκαφών, πλοίων ή ενόπλων δυνάμεων των Φιλιππίνων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας».

Οι περισσότεροι Φιλιππινέζοι φαίνεται να υποστηρίζουν αυτή την πολιτική ευθυγράμμισης με τις ΗΠΑ. Ο Ντουτέρτε αντιμετώπισε επικρίσεις αφού παραδέχθηκε ότι έκανε μια «συμφωνία κυρίων» με το Πεκίνο και η Μανίλα δεν θα κάνει τίποτα για την ανακαίνιση του προσαραγμένου πλοίου στον ύφαλο.

«Αυτοί το αποκαλούν συμφωνία κυρίων, εγώ το αποκαλώ μυστική συμφωνία» δήλωσε ο Μάρκος από την Ουάσινγκτον και αναρωτήθηκε: «Τι περιέχεται σε αυτή τη συμφωνία και σε τι συμφωνήσαμε; Γιατί την κρατάτε μυστική;»

Οπως σημειώνουν οι Times, ο Ντουτέρτε απάντησε με βρισιές και προσωπικές επιθέσεις στον διάδοχό του. Απείλησε ότι θα ανακηρύξει το νότιο νησί Μιντανάο, όπου βρίσκεται η έδρα του, ανεξάρτητο κράτος.

Στο παρελθόν έχει κατηγορήσει τον Μάρκος ως χρήστη κοκαΐνη. Ο Μάρκος απάντησε υπενθυμίζοντας ότι ο Ντουτέρτε έχει παραδεχθεί πως έπαιρνε φαιντανύλη μετά από ένα ατύχημα με μοτοσικλέτα.

Ο Μάρκος έχει στη διάθεσή του ένα πολύ πιο ισχυρό όπλο, αλλά δεν το έχει χρησιμοποιήσει ακόμα. Ο Ντουτέρτε τελεί υπό έρευνα από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) της Χάγης για τον διαβόητο «πόλεμό» του κατά των ναρκωτικών, κατά τον οποίο χιλιάδες άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και παιδιά, δολοφονήθηκαν από αστυνομικούς.

Ο Μάρκος έχει δηλώσει ότι οι Φιλιππίνες δεν θα συνεργαστούν με τη Χάγη στην υπόθεση, αλλά συμφώνησε να επιτρέψει στους ερευνητές του δικαστηρίου να εισέλθουν στη χώρα, μια αλλαγή πολιτικής που δεν θα περάσει απαρατήρητη από τον Ντουτέρτε.

Στη μέση όλων αυτών βρίσκεται η Σάρα Ντουτέρτε, η οποία δίνει την εντύπωση ότι διατηρεί καλές σχέσεις με τον πατέρα της και τον Μάρκος. Παραμένει επίσης μία από τις πιο δημοφιλείς πολιτικούς στη χώρα: στις εκλογές του 2022, κέρδισε περισσότερες ψήφους από όσες ο Μάρκος.

Πολλοί εκτιμούν ότι θα θέσει υποψηφιότητα και θα κερδίσει την προεδρία το 2028 – οπότε ο τροχός θα γυρίσει και οι Ντουτέρτε θα έχουν και πάλι τον έλεγχο της χώρας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News