Οι πιο κρίσιμες και καθοριστικές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις στην πολιτική αρένα συχνά πραγματοποιούνται εντός των κομμάτων – και όχι μεταξύ αυτών. Την αλήθεια αυτή επισημαίνει σε άρθρο του ο γνωστός πολιτικός αναλυτής, ιδρυτής και διευθυντής του EuroIntelligence, Βόλφγκανγκ Μινχάου.

Εστιάζοντας την προσοχή του στην πατρίδα του, τη Γερμανία, γράφει πως μια τέτοια μεγάλη διαφωνία καταγράφηκε τελευταία φορά το 1959 στους κόλπους των Σοσιαλδημοκρατών (SPD), όταν αποφάσισαν να αποστασιοποιηθούν από τον μαρξισμό, μετατρέποντας στη συνέχεια το κόμμα τους σε ένα από τα πιο επιτυχημένα κεντροαριστερά κόμματα της Ευρώπης. Σύμφωνα με τον Μινχάου, το SPD θα μπορούσε να βρίσκεται και σήμερα στα πρόθυρα μιας παρόμοιας αλλαγής, αλλά αυτή τη φορά οι όποιες αντιστάσεις ενδέχεται να είναι πιο ισχυρές.

Ποιο είναι, όμως, το επίμαχο ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση; Οπως εξηγεί ο γερμανός αρθρογράφος, μια ομάδα επιφανών ιστορικών, όλοι τους μέλη του SPD, συνέταξαν μια ανοιχτή επιστολή, επικρίνοντας την άρνηση του κόμματος να αποστασιοποιηθεί από τη Ρωσία, αλλά και την αποτυχία του όσον αφορά την υποστήριξη της Ουκρανίας.

Ο πιο γνωστός από τους εν λόγω ιστορικούς είναι ο Χάινριχ Α. Βίνκλερ, μέλος του SPD από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 και συγγραφέας του δίτομου «Γερμανία: Ο Μακρύς Δρόμος προς τη Δύση», το οποίο καλύπτει την περίοδο από τη Γαλλική Επανάσταση, το 1789, έως την επανένωση της Γερμανίας το 1990.

«Ο τίτλος του βιβλίου έρχεται σε αντίθεση με την κατεύθυνση του SPD από το συνέδριο του κόμματος το 1959» γράφει ο Μινχάου. «Με αφετηρία την Ostpolitik του Βίλι Μπραντ, το SPD άρχιζε να κοιτάζει ολοένα και περισσότερο προς τα ανατολικά, μετατρέποντας τον εαυτό του σε κόμμα της γερμανορωσικής σχέσης» προσθέτει, θυμίζοντας ότι κύριος εκφραστής αυτής της τάσης υπήρξε ο Γκέρχαρντ Σρέντερ, καγκελάριος της Γερμανίας από το 1998 έως το 2005 και προσωπικός φίλος του Πούτιν.

Είναι αλήθεια πως μετά τη λήξη της θητείας του ο Σρέντερ κατέστη ένας από τους πιο δραστήριους λομπίστες του Κρεμλίνου στο Βερολίνο, ενώ εξακολουθεί ακόμα να ακούγεται. Την περασμένη εβδομάδα, για παράδειγμα, προσφέρθηκε να αναλάβει ρόλο μεσολαβητή στον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία, με το σκεπτικό ότι συνεργαζόταν επιτυχώς με τον Πούτιν εδώ και πολλά χρόνια. «Αν υπήρχε ένα μοναδικό χαρακτηριστικό που ξεχώριζε το SPD από τα άλλα πολιτικά κόμματα του κέντρου, αυτό ήταν η εγγύτητα με τη Ρωσία» σημειώνει ο Μινχάου.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας το 2022, ορισμένοι πρώην αρχηγοί του SPD, όπως ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ και ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, νυν πρόεδρος της χώρας, άλλαξαν τη στάση τους. Δεν το έκανε, ωστόσο, ο ηγέτης του κόμματος στην Μπούντεσταγκ, Ρολφ Μούτσενιχ, ο οποίος πρόσφατα προκάλεσε σάλο δηλώνοντας ότι θα ήθελε να «παγώσει» ο πόλεμος στην Ουκρανία. Οπως εξηγεί ο Μινχάου, ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός φαίνεται να θεωρεί ότι το κύριο εμπόδιο για την ειρήνη στην Ουκρανία είναι η Δυτική υποστήριξη.

Ωστόσο, ακόμα και το «πάγωμα» του πολέμου με βάση τις θέσεις που κατέχουν σήμερα οι δυο πλευρές θα απαιτούσε μια ενίσχυση της Δυτικής στρατιωτικής υποστήριξης, πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που θα ήταν διατεθειμένοι να υποστηρίξουν ο Ρολφ Μούτσενιχ και άλλοι Σοσιαλδημοκράτες. «Η έκκληση του Μούτσενιχ για πάγωμα της σύγκρουσης είναι κυνική. Εκμεταλλεύεται μια βαθιά γερμανική αγωνία για τη Ρωσία» εξηγεί ο Μινχάου.

Οσον αφορά την κοινή γνώμη για τη στάση της Γερμανίας, στις δημοσκοπήσεις καταγράφεται μια αποδυνάμωση της λαϊκής υποστήριξης για παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία, ιδίως πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς. Αυτό το μέρος του εκλογικού σώματος στην παρούσα φάση παρακινείται και εκφράζεται από το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία, αλλά και από ένα νέο αριστερό κόμμα που ίδρυσε η Zάρα Βάγκενεχτ, πρώην εξέχον στέλεχος του Die Linke (Η Αριστερά), μέχρι την περυσινή αποχώρησή της.

«Συγκαταλέγεται αναμφισβήτητα μεταξύ των πιο ταλαντούχων ρητόρων στη γερμανική πολιτική αυτή τη στιγμή. Αντλεί μέρος της υποστήριξής της από τους ψηφοφόρους του SPD. Ο Μούτσενιχ και το SPD προσπαθούν να ανακτήσουν ψηφοφόρους που χάνουν από τα ριζοσπαστικά κόμματα» εξηγεί ο Μινχάου.

Οσο για τον Ολαφ Σολτς, δεν ανήκε ποτέ στη φιλορωσική παράταξη εντός του SPD. Λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας έδωσε μια πολύ αξιόλογη ομιλία, όπου διακήρυξε την έναρξη μιας νέας εποχής στη γερμανική πολιτική. Αρχικά, το SPD τον ακολούθησε διστακτικά, ενώ τώρα αποστασιοποιείται, ειδικά στην Ανατολική Γερμανία, όπου εξακολουθεί να υφίσταται μια ισχυρή πολιτιστική και πολιτική εγγύτητα με τη Μόσχα μεταξύ των Σοσιαλδημοκρατών, όπως εξηγεί ο γερμανός πολιτικός αναλυτής.

Αλλωστε στην παρούσα φάση η Ανατολική Γερμανία έχει βαρύνουσα σημασία όσον αφορά τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, καθώς φέτος πρόκειται να διεξαχθούν εκλογές σε τρία κρατίδια της: στη Σαξονία, στο Βρανδεμβούργο και στη Θουριγγία. Μεταξύ των τριών ισχυρότερων κομμάτων στην Ανατολική Γερμανία συγκαταλέγονται η Εναλλακτική για τη Γερμανία και η Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ, ενώ το SPD αγκομαχά, με ποσοστά μόλις πάνω από το όριο εκπροσώπησης του 5%.

Επιστρέφοντας στην ανοιχτή επιστολή της ομάδας των ιστορικών του SPD, o Βόλφγκανγκ Μινχάου εξηγεί ότι επέκριναν τις θέσεις της ηγεσίας του κόμματος σχετικά με τρία συγκεκριμένα ζητήματα.

Το πρώτο είναι οι ανακρίβειες και οι όχι απόλυτα ξεκάθαρες κινήσεις της κυβέρνησης όσον αφορά τις παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία, περιλαμβανομένης της αμφίθυμης στάσης του ίδιου του καγκελάριου Σολτς και της μυστικότητας με την οποία λαμβάνει τις όποιες αποφάσεις.

Το δεύτερο είναι η αποτυχία του SPD να αναλάβει την ευθύνη για τις αποτυχημένες πολιτικές της Γερμανίας όσον αφορά τις σχέσεις της με τη Ρωσία. «Ο τρόπος που οι Σοσιαλδημοκράτες τείνουν να απορρίπτουν την κριτική για το παρελθόν τους είναι λέγοντας ότι κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει ότι ο Πούτιν θα ενεργούσε έτσι. Ο Πούτιν που γνώριζαν ήταν πάντα φιλικός απέναντί τους. Ο παραλογισμός αυτού του ισχυρισμού είναι δύσκολο να υπερνικηθεί. Επέλεξαν να μην αναγνωρίσουν την εισβολή του Πούτιν στη Γεωργία το 2008, την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και μια μακρά σειρά πολιτικών δολοφονιών, με πιο πρόσφατη του Αλεξέι Ναβάλνι» σχολιάζει εύστοχα ο Μινχάου.

«Τα πάντα στο μυαλό ενός σύγχρονου Σοσιαλδημοκράτη περιστρέφονται γύρω από τον άξονα Βερολίνου-Μόσχας» συμπληρώνει επικαλούμενος ένα σχόλιο του Γενς Πλέτνερ, συμβούλου εξωτερικής πολιτικής του Ολαφ Σολτς, ο οποίος λίγο μετά την εισβολή των στρατευμάτων του Πούτιν στην Ουκρανία είχε πει πως το πραγματικά κρίσιμο ζήτημα για τη Γερμανία ήταν πώς θα επηρέαζε η σύρραξη τη μελλοντική σχέση της με τη Ρωσία.

Το τρίτο ζήτημα που θίγουν οι σοσιαλδημοκράτες ιστορικοί ενδέχεται να είναι το πλέον αρνητικό, καθώς ισχυρίζονται ότι τόσο το SPD όσο και ο Σολτς «έχουν εγκλωβιστεί σε ένα πνευματικό καταφύγιο, αποφεύγοντας τις συμβουλές ειδικών και καλλιεργώντας μια κουλτούρα παραπληροφόρησης» σημειώνει ο Μινχάου, αναφέροντας ενδεικτικά πως ο ισχυρισμός του καγκελάριου ότι η προμήθεια του Κιέβου με πυραύλους Taurus θα απαιτούσε την εγκατάσταση γερμανικών στρατευμάτων στην Ουκρανία ήταν αναληθής, όπως επισήμαναν ειδικοί.

«Οταν τα κόμματα επανεφευρίσκουν τον εαυτό τους, αυτό συμβαίνει συνήθως μέσω μιας ισχυρής ηγεσίας, μαζί με ισχυρή υποστήριξη από τη βάση. Οταν αυτή τη δουλειά καλείται να την κάνει μια ομάδα ιστορικών, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς γιατί αποτυγχάνει. Το SPD δεν έχει κανέναν άλλον, νέο ή μεγαλύτερης ηλικίας, που να μπορεί να το βγάλει από την παραπλανητική νοσταλγία του» καταλήγει ο Βόλφγκανγκ Μινχάου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News