Σε πονοκέφαλο για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξελίσσεται η πορεία και η απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μέσω του οποίου οι Βρυξέλλες ήθελαν να σβήσουν τις πληγές τις πανδημίας και να στρέψουν την οικονομία στην πράσινη και την ψηφιακή εποχή.

Δυo χρόνια μετά το τέλος της πανδημίας και τη σύσταση του Ταμείου με αρχικό κεφάλαιο 723 δισ. ευρώ για φθηνά δάνεια και επιδοτήσεις προκειμένου να γίνουν επενδύσεις, σήμερα αποκαλύπτεται από ρεπορτάζ του Politico ότι οι χώρες έχουν απορροφήσει λιγότερο από το ένα τρίτο του αρχικού ποσού, με αποτέλεσμα να μένουν αζήτητα πάνω από 500 δισ. ευρώ (!).

Η Ελλάδα στη διαδρομή αυτή έχει καταφέρει ήδη να εισπράξει τα μισά περίπου χρήματα (δάνεια και επιχορηγήσεις) από το αρχικό πακέτο των 38 δισ. ευρώ που της αναλογούσε ενώ, όπως όλα δείχνουν, μετά από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, αν η ΕΕ οδηγηθεί στην αναθεώρηση της κατανομής των πόρων, θα είμαστε η πρώτη χώρα που θα ζητήσει διεύρυνση της συμμετοχής της.

Ζητούν λιγότερη γραφειοκρατία

Στο ερώτημα γιατί οι κυβερνήσεις γύρισαν την πλάτη στο «φθηνό και ζεστό χρήμα» το οποίο οι ίδιες είχαν αποφασίσει να μοιραστούν, η απάντηση που δίνει η έρευνα του Politico, είναι η γραφειοκρατία και ο αυστηρός κανόνας που έχει τεθεί για όλους «να γίνουν πρώτα οι μεταρρυθμίσεις και μετά να δίνονται τα λεφτά για επενδύσεις». 

Σύμφωνα με τον ενημερωτικό ιστότοπο, οι χώρες καλούν τώρα την Επιτροπή να μειώσει την γραφειοκρατία που τις εμποδίζει να απορροφήσουν μέρος της χρηματοδότησης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility – RRF) ή που τις αποθαρρύνει εξαρχής από το να υποβάλουν αίτηση.

Ολα αυτά δημιουργούν φόβους ότι τεράστια ποσά χρημάτων θα χαθούν κατά τη λήξη του μέτρου το 2026, όταν μάλιστα η ευρωπαϊκή οικονομία απειλείται από στασιμότητα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη μειώσει το συνολικό διαθέσιμο ποσό από 723 δισεκατομμύρια ευρώ σε 648 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι μέχρι το τέλος του 2023 (που έληγε η σχετική προθεσμία) έμειναν στα αζήτητα από τις κυβερνήσεις, δάνεια με επιδοτούμενο επιτόκια ύψους σχεδόν 100 δισ. ευρώ.

Απάτες και διαφθορά

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ορισμένες καθυστερήσεις στις εγκρίσεις κονδυλίων οφείλονται στο σκάνδαλο διαφθοράς στην Ιταλία από επιχειρηματίες οι οποίοι μετέτρεπαν τις επιδοτήσεις του ΤΑΑ για επενδυτικά σχέδια σε Φεράρι, Λαμποργκίνι και πολυτελή ταξίδια. Ολα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα τη σύλληψη περισσότερων από 20 υπόπτων σε ολόκληρη την ΕΕ στο πλαίσιο έρευνας για απάτη άνω των 600 εκατομμυρίων ευρώ.

⇒ Διαβάστε: Σε Lamborghini και Rolex πήγαν 600 εκατ. του Ταμείου Ανάκαμψης

Μέχρι στιγμής, η Επιτροπή έχει ξεμπλοκάρει μόλις 225 δισ. ευρώ. Η Ισπανία, η οποία υποτίθεται ότι είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αποδέκτης μετά την Ιταλία, έχει λάβει μόλις 340 εκατομμύρια ευρώ σε δάνεια, ένα μικρό ποσό από τα 83 δισεκατομμύρια ευρώ που είχαν προβλεφθεί το 2021.

Κανόνες και απροθυμία για μεταρρυθμίσεις 

Οι χώρες πρέπει να υποβάλουν ένα «σχέδιο ανάκαμψης» που να καθορίζει πώς θα χρησιμοποιηθούν τα μετρητά και ποιες μεταρρυθμίσεις θα προωθήσουν σε αντάλλαγμα. Ενας κύριος λόγος για την καθυστέρηση, σύμφωνα με το Politico, είναι ότι η Επιτροπή βλέπει το Ταμείο ως εργαλείο για να εξαναγκάσει τις κυβερνήσεις να πραγματοποιήσουν μεταρρυθμίσεις σε μια σειρά ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων, και σε άλλα θέματα που βρίσκονται στο επίκεντρο για χρόνια.

Οι χώρες πρέπει να ψηφίσουν νόμους για να ικανοποιήσουν τα λεγόμενα «ορόσημα» και να εκπληρώσουν συγκεκριμένους στόχους πριν απελευθερωθούν χρήματα.  Η διαδικασία είναι γνωστή στην Ελλάδα από την προηγούμενη δεκαετία, παρότι εδώ μιλάμε για ένα πολύ πιο χαλαρό πλαίσιο από αυτό που επέβαλε στη χώρας μας η τρόικα. Η Επιτροπή εξετάζει τώρα τρόπους για να επιταχύνει την εκταμίευση χωρίς να αλλάξει επίσημα τους κανόνες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News