Τι διαφορά έχει το «θεσμικά» τοξικό με την αυθεντική, πούρα και αποσυνδεδεμένη από την πραγματικότητα τοξικότητα του Διαδικτύου; Μια πρώτη απάντηση σε αυτό το ερώτημα, που αφορά το ΠΑΣΟΚ, έδωσε η δημοσκόπηση της Pulse για τον ΣΚΑΪ, η οποία εμφάνισε στην εκτίμηση ψήφου για την ευρωκάλπη τον ΣΥΡΙΖΑ του κ. Κασσελάκη στο 15% και το ΠΑΣΟΚ του κ. Ανδρουλάκη στο 12,5%, με το κόμμα να κινείται καθοδικά. Οι υψηλοί τόνοι δεν φαίνεται να βοηθούν.
Το ΠΑΣΟΚ ήταν ο πρωταγωνιστής της προηγούμενης εβδομάδας. Ανάγκασε με την πρόταση δυσπιστίας εναντίον της κυβέρνησης τα υπόλοιπα κόμματα να το ακολουθήσουν, ενώ στη συνέχεια οδηγήθηκαν σε παραίτηση (28/3) δύο υπουργοί, στενότατοι συνεργάτες του πρωθυπουργού, ο Σταύρος Παπασταύρου και ο Γιάννης Μπρατάκος. Το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, στελέχη και φίλοι του κόμματος μετέδιδαν στα ΜΜΕ και στα social media ένα κλίμα ικανοποίησης και αισιοδοξίας —τουλάχιστον— για τη δυνατότητα δημοσκοπικής προσπέρασης του ΣΥΡΙΖΑ.
Ακολούθησε η προαναφερθείσα μέτρηση η οποία συμπεριέλαβε τα γεγονότα της Βουλής, καθώς διεξήχθη μεταξύ 1-3 Απριλίου. Και έδειξε αποτελέσματα τα οποία ήταν αντίθετα από τα προσδοκώμενα:
—Το δημοσκοπικό προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ παγιώνεται (αυτό δείχνουν κατά τις πληροφορίες και άλλες εν εξελίξει έρευνες), ενώ ο κ. Κασσελάκης αύξησε κατά δύο μονάδες μέσα σε ένα μήνα το ποσοστό του σε ό,τι αφορά την καταλληλότητα για πρωθυπουργός (!), ανεβαίνοντας από το 10% στο 12%, με τον κ. Ανδρουλάκη να παραμένει κατά το ίδιο διάστημα στο 8%. Πρώτος στον συγκεκριμένο δείκτη παραμένει ο κ. Μητσοτάκης με 34% και δεύτερος ο… «Κανένας» με 23%.
H εξέλιξη του ερωτήματος «Ποιος είναι καταλληλότερος για πρωθυπουργός;» μέσα στο διάστημα ενός μήνα. Δεξιά τα αποτελέσματα της προηγούμενης μέτρησης η οποία παρουσιάστηκε στις αρχές Μαρτίου (ΣΚΑΪ/Pulse):
Η πορεία του ΠΑΣΟΚ προκαλεί προβληματισμό μεταξύ των πολιτικών παρατηρητών. Διότι οι απαντήσεις δεν είναι προφανείς. Τι συνέβη; Γιατί ο κ. Ανδρουλάκης δεν κεφαλαιοποίησε τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις την προηγούμενη εβδομάδα; Προς το παρόν μπορούν να γίνουν μόνον εκτιμήσεις:
♦ Καταρχάς, η πηγή της αισιοδοξίας ήταν η πρόταση δυσπιστίας —που απορρίφθηκε από τη Βουλή— και όσα συνέβησαν γύρω από αυτή. Μήπως αυτό που παρέβλεψε η Χαριλάου Τρικούπη ήταν ότι οι πολίτες δεν θέλουν νέες εθνικές εκλογές εννέα μόλις μήνες μετά από τις προηγούμενες, οι οποίες είχαν καθαρό αποτέλεσμα; Αλλωστε γνωρίζουν ότι έχουν μπροστά τους ευρωεκλογές στις οποίες μπορούν να στείλουν τα μηνύματά τους.
♦ Δεύτερον, το βασικό πολιτικό στίγμα του κ. Ανδρουλάκη αφορά από τότε που έγινε αρχηγός του ΠΑΣΟΚ το κράτος δικαίου. Αρχικά, με τις υποκλοπές και στη συνέχεια με την τραγωδία των Τεμπών, με παράλληλη επένδυση στις παρεμβάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο (όπως το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου τον Ιανουάριο). Μήπως όμως οι πολίτες είναι απογοητευμένοι και καχύποπτοι (δικαίως βέβαια) για τους χειρισμούς της κυβέρνησης γύρω από τα Τέμπη (βλέπε εξεταστική και επένδυση στο ανθρώπινο λάθος), αλλά παρά ταύτα δεν θεωρούν ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα με πρόβλημα κράτους δικαίου; Οτι δεν μοιάζει δηλαδή περισσότερο με τα αυταρχικά καθεστώτα και λιγότερο με τις δημοκρατίες;
Επ’ αυτού, ακόμη και διακεκριμένες προσωπικότητες του χώρου της Κεντροαριστεράς, όπως ο συνταγματολόγος Νίκος Αλιβιζάτος (εδώ στην «Καθημερινή») αναφέρουν ότι «η Ελλάδα παραμένει κράτος δικαίου» και ότι «με αυστηρή εφαρμογή των κριτηρίων της Επιτροπής της Βενετίας, η χώρα μας δεν αποκλίνει από τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους».
Παράλληλα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ανταγωνιστεί τους ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ οι οποίοι δρουν απελευθερωμένοι από την πραγματικότητα στις καταγγελίες τους σε βάρος της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα η αλυσίδα των παρεμβάσεών τους στις Βρυξέλλες για την υπόθεση της «Μικρής Μαρίας» στον Εβρο (αναλυτικά εδώ).
♦ Τρίτον, οι υψηλοί τόνοι που χρησιμοποιεί ο κ. Ανδρουλάκης θυμίζουν σε ορισμένες περιπτώσεις τον ΣΥΡΙΖΑ. «Απέναντι μας έχουμε μια αδίστακτη αγέλη εξουσίας, που καταπατά ανθρώπινα δικαιώματα και υπονομεύει το κράτος δικαίου» δήλωσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στις 24/3, ανακοινώνοντας την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η… «αδίστακτη αγέλη» εξελέγη με την πρωτοφανή διαφορά των 23 μονάδων προ εννέα μηνών από τους πολίτες. Μήπως τελικά, όσο προβληματικό είναι το συμπέρασμα ότι ο λαός έδωσε με το 41% άφεση αμαρτιών στον κ. Μητσοτάκη για όλα τα λάθη της τετραετίας, άλλο τόσο προβληματικό είναι και ότι ψήφισε μια «αδίστακτή αγέλη»;
Αποδίδει δηλαδή η επιλογή της «θεσμικής» έστω τοξικότητας στον κ. Ανδρουλάκη, ή μήπως το κοινό που επιθυμεί την τοξικότητα θα στραφεί στο αυθεντικό; Αλλωστε ο κ. Κασσελάκης, και χρόνια τώρα οι βουλευτές/ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, προσφέρουν χαρακτηρισμούς και υπονοούμενα που φαίνεται να το ικανοποιούν —τουλάχιστον για τις «μάχες» του Διαδικτύου.
♦ Το τέταρτο ζήτημα είναι τα μεικτά σήματα. Για παράδειγμα, το ΠΑΣΟΚ, το οποίο επιμένει στα ζητήματα του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είχε ακριβώς κρυστάλλινο πρόσημο στο ζήτημα του γάμου των ομοφύλων. Η εικόνα αυτή ενισχύθηκε από το γεγονός πως παρότι ο κ. Ανδρουλάκης υπερψήφισε τον νόμο, το ποσοστό των βουλευτών του κόμματος που δεν το έκαναν ήταν μεγαλύτερο από το αντίστοιχο ποσοστό των βουλευτών της ΝΔ. Δόθηκε με άλλα λόγια μια εικόνα τακτικισμών και ισορροπιών όπως και στο ζήτημα των μη κρατικών πανεπιστημίων όπου το κόμμα άλλαξε τελικά τη θέση του και τα καταψήφισε.
♦ Στο επίπεδο, τέλος, της ανάλυσης των πολιτικών συσχετισμών και των μετακινήσεων προκύπτει ένα ερώτημα για τη δεξαμενή στην οποία στοχεύει ο κ. Ανδρουλάκης. Είναι προφανώς εξαιρετικά δύσκολο ένα κόμμα να πατάει σε δύο βάρκες, αναμένοντας κέρδη και από την Αριστερά και από την Κεντροδεξιά. Τους τελευταίους μήνες, μετά τις εκλογές του 2023, η Χαριλάου Τρικούπη φαίνεται να εστιάζει σχεδόν αποκλειστικά στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων κομμάτων της Αριστεράς και έδειχνε ως ένα βαθμό να τα καταφέρνει με τη δημοσκοπική προσπέραση του περασμένου Νοεμβρίου.
Μήπως εκεί έγινε το λάθος; Μήπως εφόσον τον Νοέμβριο είχε περάσει στη δεύτερη θέση, θα έπρεπε να ανοιχτεί και στο ακροατήριο του κέντρου. ώστε να πείσει όσους μετακινήθηκαν προς την ΝΔ τα προηγούμενα χρόνια, ότι αποτελεί μια αξιόπιστη εναλλακτική διακυβέρνησης; Την περασμένη εβδομάδα ο κ. Ανδρουλάκης ηγήθηκε στη Βουλή του αριστερού μετωπού που περιλαμβάνει τη Νέα Αριστερά, το κόμμα της κυρίας Κωνσταντοπούλου και πάντοτε το ΚΚΕ.
Με βάση τη γραμμική πολιτική ανάλυση, η κίνηση αυτή ήταν επιτυχημένη. Μήπως όμως απέκλεισε το ΠΑΣΟΚ από το κεντρώο κοινό που παρότι περνάει δύσκολα και ασκεί κριτική στον κ. Μητσοτάκη, δεν θέλει με τίποτα να επιστρέψει σε ένα περιβάλλον όξυνσης που θυμίζει την περασμένη δεκαετία; Μήπως ο κ. Ανδρουλάκης βούλιαξε τη μια από τις δύο βάρκες που προαναφέραμε;
Ερωτήματα σύνθετα, όπως τα παραπάνω, δεν μπορούν ασφαλώς να οδηγήσουν σε συμπεράσματα με βάση τις επιδόσεις του ΠΑΣΟΚ σε μια ή περισσότερες δημοσκοπήσεις. Χρησιμεύουν μόνο ως βάση προβληματισμού μεταξύ των πολιτικών παρατηρητών. Διότι, σε κάθε περίπτωση, έχουμε μπροστά μας δύο μήνες μέχρι τις ευρωεκλογές, στη διάρκεια των οποίων πολλά μπορούν να αλλάξουν.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News