Κόρη του διάσημου ινδού δεξιοτέχνη του σιτάρ Ραβί Σανκάρ και της αμερικανίδας παραγωγού συναυλιών Σου Τζόουνς, η Νόρα Τζόουνς εξελίχθηκε σε τραγουδίστρια-τραγουδοποιό και πιανίστα. Κορυφαία καλλιτέχνις της τζαζ της δεκαετίας του 2000, σύμφωνα με το περιοδικό Billboard, βραβευμένη με εννέα Grammy, η Νόρα Τζόουνς έχει πουλήσει περισσότερους από 50 εκατ. δίσκους παγκοσμίως. Παρ’ όλα αυτά, «μου πήρε πολύ καιρό να σκεφτώ τον εαυτό μου ως τραγουδοποιό. Το κατάφερα πηγαίνοντας κάπως προς τα πίσω» λέει στην Telegraph, σε μια συνέντευξη με αφορμή την κυκλοφορία του νέου της άλμπουμ, «Visions», από την Blue Note Records, στις 8 Μαρτίου.
Στο γύρισμα της χιλιετίας, όταν η Τζόουνς υπέγραφε συμβόλαιο με την ιστορική δισκογραφική εταιρεία τζαζ Blue Note, ήταν μια 20χρονη με μελένια φωνή, γράφει ο Νιλ ΜακΚόρμικμ επικεφαλής των μουσικοκριτικών της βρετανικής εφημερίδας. Εχοντας αποτύχει στις εξετάσεις κλασικού πιάνου, η Νόρα εγκατέλειψε τη μουσική σχολή στην οποία φοιτούσε και έφυγε από το σπίτι της στο Τέξας για να ζήσει ως τραγουδίστρια και πιανίστα σε lounge-bar της Νέας Υόρκης.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η Νόρα Τζόουνς στο στούντιο ηχογράφησης του νέου της άλμπουμ, «Visions»
«Ημουν πραγματικά επικεντρωμένη στην τζαζ. Επαιζε παλιά τραγούδια, που η Μπίλι Χόλιντεϊ είχε ήδη τραγουδήσει καλύτερα από τον καθένα» λέει η Νόρα Τζόουνς στο Νιλ ΜακΚόρμικ μέσω υπερατλαντικής βιντεοκλήσης. Μέχρι τότε δεν της είχε περάσει από το μυαλό να γράψει δικά της τραγούδια, «γιατί πώς θα γράψεις κάτι που να ακούγεται τόσο καλό όσο ένα τραγούδι του Χάρολντ Αρλεν;». (Χάρη στις αμέτρητες επιτυχίες του, ο Αρλεν θεωρείται ένας από τους κορυφαίους συνθέτες του κλασικού αμερικανικού τραγουδιού.)
Αργότερα, ένα βράδυ, κάτι άλλαξε. «Ζούσα σε ένα μικρό δωμάτιο και δεν είχα πιάνο, αλλά είχα μια κιθάρα την οποία μετά βίας μπορούσα να παίξω» λέει. «Μου έλειπε πραγματικά το Τέξας, έτσι έγραψα ένα τραγουδάκι κάντρι. Νομίζω ότι το να παίξω ένα διαφορετικό όργανο με βοήθησε να ξεφύγω, γιατί ήξερα μόνο τέσσερις ή πέντε συγχορδίες, οπότε αναγκάστηκα να το κρατήσω απλό. Και μετά βγήκε το συναίσθημα αυτού που τραγουδούσα, δεν το σκέφτηκα και πολύ».
Εκείνο το τραγουδάκι, το «Come Away with Me», έδωσε τον τίτλο στο ομώνυμο άλμπουμ, με το οποίο έκανε το ντεμπούτο της το 2002. Πούλησε 27 εκατ. αντίτυπα και αναδείχτηκε στο πιο επιτυχημένο τζαζ άλμπουμ όλων των εποχών μέχρι σήμερα, δίνοντας μέσα σε μια νύχτα στην Τζόουνς το status της δημοσιότητας που έκτοτε προσπαθεί να αποτινάξει. (Ακούστε το πρώτο της τραγούδι, «Come Away with Me»)
«Εκείνο το πρώτο άλμπουμ ήταν εντελώς τρελό» λέει στην Telegraph. «Ως νέα και πρωτάρα, ήμουν πολύ ενθουσιασμένη. Αλλά μετά όλοι ξέρουν ποια είσαι, κάποιοι σε επικρίνουν, εμφανίζονται άλλοι που σε μισούν, υπάρχει μια αναπόφευκτη αντίδραση που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και αποπροσανατολισμό. Πολύ γρήγορα έμαθα ότι δεν πρόκειται ποτέ να ευχαριστήσεις όλους τους ανθρώπους, οπότε μπορείς να κάνεις αυτό που έχεις την έμπνευση να κάνεις» παραδέχεται.
Για την Τζόουνς αυτό σήμαινε ανατροπή των προσδοκιών. Το ντεμπούτο της ήταν ένα κλασικό τζαζ-ποπ άλμπουμ, με αισθησιακές ερμηνείες και άψογα «παιξίματα». Αλλά τη συγκεκριμένη φόρμουλα ποτέ δεν κατάφερε, ούτε βεβαίως ήθελε, να επαναλάβει: «Το να παραμείνω σε αυτό το επίπεδο, πουλώντας 20 εκατομμύρια άλμπουμ κάθε φορά, δεν ήταν βιώσιμο για μένα» λέει. «Δουλεύω σκληρά, πιστέψτε με, αλλά πρέπει να μπορείς να παίξεις λίγο και το παιχνίδι. Απλώς δεν είμαι καλή σε αυτό».
Ακολούθησε, λοιπόν, την καρδιά της, διανύοντας μια εκπληκτική και απρόβλεπτη καριέρα: έχει τραγουδήσει με τους Κιθ Ρίτσαρντς, Ρέι Τσαρλς, Τόνι Μπένετ, Κρις Κριστόφερσον, Χέρμπι Χάνκοκ και Foo Fighters. Εχει ηχογραφήσει ένα αφιέρωμα στους Everly Brothers μαζί με τον Μπίλι Τζο Αρμστρονγκ των πανκ ρόκερ Green Day, καθώς και κάντρι άλμπουμ με συγκροτήματα όπως οι Little Willies και το κοριτσίστικο τρίο Puss N Boots.
Ωστόσο, μετά από εκείνα τα πρώτα της βήματα –μόλις τρία από τα 14 κομμάτια του άλμπουμ με το οποίο έκανε το ντεμπούτο της ήταν δικές της, πρωτότυπες συνθέσεις– έχει αποκτήσει αυτοπεποίθηση ως τραγουδοποιός, ενώ απομακρύνθηκε από την τζαζ-ποπ, επιλέγοντας ένα πιο ποικίλο μουσικό πεδίο.
Το 2012 έκανε ένα καλλιτεχνικό άλμα προς τα εμπρός, όταν συνεργάστηκε με τον πρωτοποριακό παραγωγό Danger Mouse. «Ηθελε να πάμε [στο στούντιο] χωρίς τίποτα και να δούμε πού θα καταλήγαμε μαζί» θυμάται. «Ημουν πραγματικά νευρική και μια μέρα που είχαμε κολλήσει σε έναν στίχο εκείνος το αγνόησε λέγοντας: “Θα έρθει όταν είναι η ώρα του”. Επρεπε να μου υπενθυμίσει ότι δεν πρόκειται για εγχείρηση εγκεφάλου. Ετσι, έμαθα να αφήνω το πράγμα να κυλάει: εμπιστεύομαι τη μουσική και αποτυπώνω ό,τι συμβαίνει». Αλλωστε, 22 χρόνια μετά το άλμπουμ που την έβαλε στον μουσικό χάρτη, «όλα έχουν κάπως λιγότερη βαρύτητα και οι προσδοκίες είναι σοφές».
Την επόμενη εβδομάδα θα κυκλοφορήσει το ένατο σόλο άλμπουμ της 44χρονης μουσικού με τίτλο «Visions» και με παραγωγό τον Λίον Μίκελς, έναν πολυοργανίστα που σχετίζεται με τις σόουλ-φανκ μπάντες Sharon Jones & the Dap-Kings και Lee Fields & the Expressions. Το άλμπουμ πήρε τον τίτλο του, λέει η μουσικός, από «ιδέες [που] μου ήρθαν εν μέσω διαλογισμών, μικρές αναλαμπές τραγουδιών, σαν οράματα».
Πρόκειται για ένα έργο ονειρικής, εναλλακτικής ποπ (ελαφρώς ρετρό), με την υπέροχη προσθήκη της αισθησιακής ερμηνείας της Νόρα Τζόουνς, η οποία επιπλέον παίζει κιθάρα, μπάσο και κάθε είδους πλήκτρα, και τραγουδάει αρμονίες που θυμίζουν τις Shangri-Las και τις Supremes. (Ακούστε το «Can You Believe» από το νέο άλμπουμ, «Visions»)
Στο μεταξύ, για μια μουσικό που είναι παγκοσμίως γνωστή για πάνω από δύο δεκαετίες, η Νόρα Τζόουνς έχει καταφέρει με τον τρόπο της να περιφρουρήσει την ιδιωτική ζωή της. Είναι παντρεμένη για περίπου μια δεκαετία με τον επίσης μουσικό Πιτ Ρεμ και έχουν δύο παιδιά (έναν γιο που γεννήθηκε το 2014 και μια κόρη, το 2016), τα ονόματα των οποίων δεν έχουν αποκαλύψει ποτέ.
Γεννημένη το 1979 στη Νέα Υόρκη, η Νόρα Τζόουνς ήταν μόλις επτά ετών όταν οι γονείς της χώρισαν. Μεγάλωσε στο Τέξας με τη μητέρα της και είχε ελάχιστη επαφή με τον πατέρα της πριν από τη δική της μουσική επιτυχία. «Δεν έχει καμία σχέση με εμένα και τη μουσική μου» είχε δηλώσει στο περιοδικό Rolling Stone το 2004, αν και αργότερα συμφιλιώθηκαν και έπαιξαν μαζί, πριν από τον θάνατό του το 2012.
Αντίθετα, η γεννημένη στο Λονδίνο Ανούσκα Σανκάρ, η μικρότερη ετεροθαλής αδερφή της (η μητέρα της Σουκάνια ήταν η δεύτερη σύζυγος του Ραβί), μεγάλωσε με τον πατέρα τους ως μαθήτρια και προστατευόμενή του στον κόσμο της ινδικής κλασικής μουσικής, προτού αποκτήσει τη δική της φήμη –και εννέα υποψηφιότητες για Grammy– ως ερμηνεύτρια εκλεπτυσμένης crossover μουσικής.
Οι αδερφές δεν είχαν συναντηθεί ποτέ, μέχρι που η Νόρα Τζόουνς είχε ήδη αρχίσει να εμφανίζεται στη Νέα Υόρκη. Και τότε έγιναν γρήγορα φίλες, γοητευμένες αμοιβαία από τα αντίθετα μουσικά ταξίδια που είχε κάνει η καθεμία. Η Νόρα, μεγαλωμένη με τη «βαθιά αμερικανική συλλογή δίσκων της μητέρας της: Ρέι Τσαρλς, Μπιλ Εβανς και Ντόλι Πάρτον», και ακολουθώντας το ένστικτό της, η μικρότερη Ανούσκα εκπαιδευμένη σε μια άκρως πειθαρχημένη τέχνη από τον πατέρα τους, τον διάσημο βιρτουόζο του σιτάρ Ραβί Σανκάρ.
Η Τζόουνς φαίνεται, πάντως, ότι έχει επιτύχει μια εντυπωσιακή ισορροπία μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου εαυτού της, αν και, σε μια σπάνια στιγμή ειλικρίνειας, λέει στην Telegraph: «Είναι μια εντελώς διπλή ζωή, κατά κάποιον τρόπο. Το να κάνω οικογένεια και να ασχολούμαι με την καθημερινότητα των παιδιών, να τα πηγαίνω στο σχολείο με τους φίλους τους και όλα τα άλλα, και μετά να πηγαίνω σε περιοδεία χωρίς τα παιδιά μου, είναι σαν διακοπές εργασίας. Δεν χρειάζεται να μαγειρεύω. Δεν χρειάζεται να πλένω πιάτα».
Αλλά όταν γυρίζει στο σπίτι «μου βάζουν τις φωνές» λέει. «Τα παιδιά μου είναι συνήθως θυμωμένα μαζί μου όταν επιστρέφω. Πάντα προσπαθείς να βρεις μια ισορροπία, αλλά δεν το πετυχαίνεις ποτέ. Θέλω να είμαι εδώ για τα παιδιά μου, αλλά το αληθινό μου πάθος με απομακρύνει από αυτά. Οπότε είναι λίγο σαν τραμπάλα» παραδέχεται.
Το «Κάνε τη μουσική που αγαπάς», άλλωστε, θα μπορούσε να είναι το θεϊκό μάντρα της Νόρα Τζόουνς. «Θα συνεχίσω να το κάνω αυτό με όποιον κι αν είναι», λέει, «ό,τι κι αν έρθει».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News