732
Αναπαράσταση εποχής για τη δολοφονία του Γεωργίου Α΄ | CreativeProtagon

Ποιος ήθελε νεκρό τον βασιλιά;

Ελένη Λετώνη Ελένη Λετώνη 4 Μαρτίου 2024, 18:28
Αναπαράσταση εποχής για τη δολοφονία του Γεωργίου Α΄
|CreativeProtagon

Ποιος ήθελε νεκρό τον βασιλιά;

Ελένη Λετώνη Ελένη Λετώνη 4 Μαρτίου 2024, 18:28

Η άνοιξη του 1913 δεν έμοιαζε με τις προηγούμενες στη Θεσσαλονίκη. Η ιστορική πόλη ήταν ελεύθερη από τον Οθωμανικό ζυγό μετά από πέντε ολόκληρους αιώνες. Ένας πρίγκιπας στρατηλάτης μαζί με τον ελληνικό στρατό μπήκε στην πόλη τέσσερις μήνες νωρίτερα και στη Νύμφη του Θερμαϊκού φύσηξε αέρας αλλιώτικος – αέρας λευτεριάς.

Ελάχιστες ημέρες μετά την παράδοση της Θεσσαλονίκης από τον Ταχσίν Πασά στον τότε Διάδοχο Κωνσταντίνο, ο πατέρας του, βασιλιάς Γεώργιος Α΄ εγκαταστάθηκε στην πόλη, ενσαρκώνοντας ουσιαστικά την ελληνική κυριαρχία εκεί. Το ανοιξιάτικο απόγευμα της 5ης Μαρτίου 1913 που ο Γεώργιος έκανε τη συνηθισμένη του βόλτα στην πόλη μαζί με τον υπασπιστή του, ταγματάρχη Φραγκούδη, δέχτηκε δολοφονική επίθεση. Πυροβολήθηκε πισώπλατα από κάποιον Αλέξανδρο Σχοινά και ξεψύχησε στον δρόμο για το Παπάφειο, που τότε χρησιμοποιείτο ως στρατιωτικό νοσοκομείο.

Λαϊκη λιθογραφία που αναπαριστά τη σκηνή της δολοφονίας

Ο δολοφόνος συνελήφθη αμέσως, αλλά όλως παραδόξως άκρη δεν βγήκε. Οι φήμες ότι ο Σχοινάς, που παρουσιαζόταν ως μανιακός και παράφρων, ήταν υποκινούμενος από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες δεν άργησαν να κυκλοφορήσουν. Η βασίλισσα Όλγα, χήρα του Γεωργίου, επισκέφθηκε επανειλημμένως τον Σχοινά, δίχως να μάθει ποτέ κανείς τι ειπώθηκε μεταξύ τους. Όταν ενάμισι μήνα αργότερα ο Σχοινάς μεταφέρθηκε από τις φυλακές στο Διοικητήριο, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή διέφυγε της προσοχής του στρατιώτη που τον φύλαγε και αυτοκτόνησε πέφτοντας από το παράθυρο.

Τα έγγραφα που αφορούσαν τις ανακρίσεις χάθηκαν. Αποτέλεσμα: δεν μάθαμε ποτέ θετικά ποιο ήταν το κίνητρο πίσω από τη δολοφονία, που έμελλε να αλλάξει την πορεία της χώρας.

Ο δολοφόνος Αλέξανδρος Σχοινάς ανάμεσα σε δύο άνδρες της Κρητικής χωροφυλακής.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν όσα αναφέρει ο στρατηγός Λεωνίδας Παρασκευόπουλος ότι συνέβησαν όταν συναντήθηκε με τον πρίγκιπα Νικόλαο, γιο του δολοφονημένου βασιλιά και τότε στρατιωτικό διοικητή Θεσσαλονίκης:

«Στις πρώτες λέξεις που του απηύθυνα για να τον συλλυπηθώ και να αποδοκιμάσω τον, όπως νόμιζα, αναρχικό δολοφόνο Σχοινά, διαμαρτυρήθηκε (ο Νικόλαος) ζωηρότατα και με δάκρυα στα μάτια μου τόνισε ότι η δολοφονία του Βασιλιά δεν ήταν έργο των αναρχικών, αλλά έργο πολιτικών εξωτερικών συμφερόντων».

Ο Γεώργιος ήταν διαχρονικά αγγλόφιλος, ενώ ο διάδοχός του Κωνσταντίνος ήταν σπουδαγμένος στο Βερολίνο, παντρεμένος σχεδόν 25 χρόνια με την αδερφή του γερμανού αυτοκράτορα Γουλιέλμου Β΄ και θιασώτης του πρωσικού μιλιταρισμού. Η ανάρρησή του στο θρόνο πολύ σύντομα θα έκανε φανερή την εντελώς διαφορετική στάση που θα κρατούσε ως βασιλιάς από εκείνη του πατέρα του.

Ο Γεώργιος Α΄ δολοφονήθηκε ελάχιστες ημέρες πριν συμπληρώσει 50 χρόνια στον ελληνικό θρόνο. Η περίοδος της βασιλείας του παραμένει μέχρι σήμερα η πιο μακροχρόνια περίοδος πολιτειακής συνέχειας – το ρεκόρ αναμένεται να σπάσει τον φετινό Ιούλιο με τη συμπλήρωση 50 ετών από τη Μεταπολίτευση του 1974. Ήρθε στην Ελλάδα στα 17 του χρόνια και όταν δολοφονήθηκε ήταν ένας 67χρονος πατέρας 7 παιδιών και παππούς 18 εγγονιών. Στη διάρκεια των 50 αυτών ετών όρκισε 59 κυβερνήσεις και 19 πρωθυπουργούς, με πρώτο τον Δημήτριο Βούλγαρη και τελευταίο τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Παρά τις επανειλημμένες παρεμβάσεις του στα πολιτικά δρώμενα της χώρας, ο Γεώργιος διακρινόταν για τη διαλλακτικότητα και την προσαρμοστικότητά του, που αποδείχτηκαν ουκ ολίγες φορές σωτήριες.

Ο νεκρός Γεώργιος Α΄

Η απρόσμενη δολοφονία του Γεωργίου συνέβη σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ελλάδα και δρομολόγησε τη μοιραία ανάρρηση στο θρόνο του γιού του Κωνσταντίνου. Την αλήθεια γύρω από τη δολοφονία του Γεωργίου δεν θα τη μάθουμε ποτέ και φυσικά η συνωμοσιολογία πάντα εξάπτει το ενδιαφέρον και τη φαντασία του κόσμου. Ωστόσο, το να δολοφονείται ο βασιλιάς από έναν «τρελό», τη στιγμή που βρίσκεται στο απόγειο της δόξας του και με άμεση συνέπεια να ανέβει στο θρόνο ένας βασιλιάς εντελώς διαφορετικών πολιτικών αντιλήψεων, ε… μάλλον ως σενάριο… μπάζει από παντού. Ποτέ δε θα μάθουμε θετικά τα κίνητρα πίσω από τη δολοφονία του Γεωργίου – αυτό είναι βέβαιο. Όπως βέβαιο είναι και το ποιοι ευνοήθηκαν από τη δολοφονία αυτή.

Τέλος, μία σημείωση: τείνουμε μέχρι σήμερα να αποδίδουμε τα δεινά που προκάλεσε ο θεσμός της βασιλείας στη χώρα μας στο γεγονός ότι οι βασιλιάδες μας ήταν ξένοι. Από αυτή την άποψη αποτελεί έξοχη ειρωνεία το γεγονός ότι εν τέλει ο πιο επιτυχημένος απ’ όλους ήταν και ο πιο ξένος…

Άφησε πίσω του μια χώρα ενωμένη και τη δυναστεία να χαίρει σχεδόν καθολικής αποδοχής. Του πήρε 50 ολόκληρα χρόνια για να το καταφέρει. Θα έπαιρνε στον «Ρωμιό» γιο του λιγότερο από τρία χρόνια για να γκρεμίσει όσα έχτιζε ο «ξένος» πατέρας του επί μισό αιώνα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...