Η δουλειά της Ελεονόρα Πούτσι είναι μια από τις πιο ασυνήθιστες στην Ιταλία. Καθισμένη σε μια ξύλινη πλατφόρμα στην κορυφή μιας σκαλωσιάς, που ταλαντεύεται, η ιταλίδα συντηρήτρια έργων τέχνης σκύβει επικίνδυνα στον αέρα. Είναι οπλισμένη με μια μαλακή βούρτσα και το ακροφύσιο μιας ηλεκτρικής σκούπας. Και το καθήκον της είναι να ξεσκονίσει και να καθαρίσει ένα από τα πιο διάσημα αγάλματα του κόσμου.
Ο «Δαβίδ» του Μικελάντζελο, ύψους σχεδόν 5,2 μ, είναι η πιο εντυπωσιακή ατραξιόν της Galleria dell’Accademia στη Φλωρεντία. Αριστούργημα της αναγεννησιακής γλυπτικής, το άγαλμα του Δαβίδ είναι μαζί με την Πιετά, από τα σημαντικότερα έργα του κορυφαίου ιταλού καλλιτέχνη, που άσκησε τεράστια επίδραση στην ανάπτυξη της δυτικής τέχνης.
Το 2023, το μουσείο έκανε ρεκόρ δύο εκατομμυρίων επισκεπτών, με τον καθένα από αυτούς να συνεισφέρει με ένα αόρατο μίασμα σκόνης, που στροβιλίζεται στον αέρα και κατόπιν εγκαθίσταται στο ενιαίο κομμάτι από λευκό μάρμαρο της Καράρα, στο οποίο σμιλεύτηκε ο «Δαβίδ» από τον ιδιοφυιή αναγεννησιακό καλλιτέχνη της Αναγέννησης μεταξύ 1501 και 1504, γράφει στην Telegraph ο Νικ Σκουάιρς, ανταποκριτής της βρετανικής εφημερίδας στη Ρώμη.
Η κυρία Πούτσι είναι η μόνη συντηρήτρια που επιτρέπεται να καθαρίζει τον «Δαβίδ». Φοράει λευκή εργαστηριακή ρόμπα και λευκό κράνος ασφαλείας, και έχει μια γκρίζα ηλεκτρική σκούπα φορτωμένη στην πλάτη της. Σκαρφαλωμένη στην κορυφή της σκαλωσιάς ύψους έξι μέτρων, βουρτσίζει απαλά τον αριστερό ώμο και τον βραχίονα του Δαβίδ και περνάει το ακροφύσιο της ηλεκτρικής σκούπας πάνω από την επιφάνεια του κρεμώδους μαρμάρου.
Δεν υπάρχει ιμάντας ασφαλείας ούτε κρατάει κανείς τη σκαλωσιά, η οποία τρίζει ανατριχιαστικά καθώς η γυναίκα κινείται. Η ηλεκτρική σκούπα είναι δεμένη πάνω της με ένα σχοινί. Μόλις ολοκληρώσει τη μία πλευρά του αγάλματος, κατεβαίνει, μετακινεί τη σκαλωσιά και ξεκινάει το καθάρισμα της άλλης πλευράς.
Το πιο δύσκολο μέρος του αγάλματος για να καθαριστεί είναι τα μαλλιά του Δαβίδ, με τις αυλακώσεις ανάμεσα στις πολυτελείς μπούκλες του να φράσσονται όχι μόνο από τη σκόνη αλλά και από ιστούς και περιστασιακά νεκρές αράχνες.
«Το ικρίωμα έχει ύψος πάνω από πέντε μέτρα. Πρέπει να είναι τόσο ψηλό για να ξεπερνάει το ύψος του Δαβίδ ώστε να μπορείς να δουλέψεις στα μαλλιά του, στις μπούκλες του. Ξεκινάμε από την κορυφή και προχωράμε προς τα κάτω», είπε η ιταλίδα συντηρήτρια. Και πρόσθεσε ότι ένιωσε τρομερή συγκίνηση την πρώτη φορά που ανέβηκε στη σκαλωσιά και ήρθε πρόσωπο με πρόσωπο με τον Δαβίδ, γράφει στην Telegraph ο Νικ Σκουάιρς.
«Το μουσείο ήταν κλειστό, επικρατούσε απόλυτη σιωπή. Είναι μια αίσθηση που έχω κάθε φορά που ξεκινάω τη διαδικασία καθαρισμού. Φροντίζω περισσότερο αυτό το έργο τέχνης παρά τον εαυτό μου. Ο Δαβίδ είναι πιο εύθραυστος από ένα άτομο φτιαγμένο από σάρκα και αίμα.
«Από κοντά, μπορείτε να δείτε την τεχνική, που χρησιμοποιεί ο Μιχαήλ Αγγελος, τα σημάδια που άφησε η σμίλη του. Μπαίνεις στην ψυχική του διαδικασία. Το να μπορώ να συνεισφέρω, έστω και με ελάχιστο τρόπο, στη διατήρηση της ομορφιάς του Δαβίδ κάνει τη δουλειά μου την καλύτερη στον κόσμο», είπε η κυρία Πούτσι στην ιταλική εφημερίδα La Nazione.
Εκτός από τον καθαρισμό του μνημειώδους έργου τέχνης, η ιταλίδα συντηρήτρια φωτογραφίζει κάθε εκατοστό του αγάλματος ως μέρος μιας συνεχούς διαδικασίας παρακολούθησης και ελέγχου για τυχόν κατάγματα ή ρωγμές.
Μέχρι στιγμής, δεν έχει βρεθεί κανένα. Ο Δαβίδ είναι καλά στην υγεία του, γράφει στην Telegraph ο Σκουάιρς, παρά το γεγονός ότι το μάρμαρο της Τοσκάνης από το οποίο δημιουργήθηκε δεν ήταν της υψηλότερης ποιότητας, δήλωσε η Τσετσίλιε Χόλμπεργκ, η γερμανίδα διευθύντρια της Galleria dell’Accademia.
Επίσης, το περίφημο γλυπτό έχει αντέξει τις μικρές σεισμικές δονήσεις που κατά καιρούς συμβαίνουν κάτω από τη Φλωρεντία, χωρίς να υπάρχουν σημάδια ζημιάς. Αλλά βρωμίζει. «Εχουμε έως και 10.000 επισκέπτες την ημέρα, ανάλογα με την εποχή. Ολοι φέρνουν μαζί τους σωματίδια σκόνης. Ετσι, πραγματοποιούμε ενδελεχή καθαρισμό του αγάλματος κάθε δύο μήνες», εξήγησε η κυρία Χόλμπεργκ.
Ο καθαρισμός πραγματοποιείται τις Δευτέρες, όταν το μουσείο είναι κλειστό για τους επισκέπτες. «Είναι σημαντικό να έχεις μόνο ένα άτομο που κάνει τον καθαρισμό. Είναι σαν γιατρός που γνωρίζει το ιστορικό του ασθενούς. Είναι σε θέση να παρακολουθεί καλύτερα το άγαλμα γιατί το ξέρει πολύ καλά», τόνισε η διευθύντρια του μουσείου.
Ο Μιχαήλ Αγγελος ήταν μόλις 26 ετών όταν άρχισε να δουλεύει τον Δαβίδ, τον Βιβλικό βοσκό που προσφέρθηκε με γενναιότητα να πολεμήσει τον Γολιάθ, πρωταθλητή πολεμιστή των Φιλισταίων. Χωρίς βαριά πανοπλία ή σπαθί, ο Δαβίδ χρησιμοποίησε τη σφεντόνα του για να εκσφενδονίσει μια πέτρα στον Γολιάθ, χτυπώντας τον στο μέτωπο. Ο Γολιάθ έπεσε στο έδαφος και ο Δαβίδ του έκοψε το κεφάλι.
Ο αναγεννησιακός καλλιτέχνης χρειάστηκε τρία χρόνια για να ολοκληρώσει το αριστούργημά του, το οποίο αρχικά προοριζόταν να κοσμήσει ένα από τα στηρίγματα του καθεδρικού ναού της Φλωρεντίας. Αλλά κρίθηκε ότι ήταν ένα εξαίσιο έργο και οι Φλωρεντινοί αποφάσισαν να το τοποθετήσουν σε περίοπτη θέση στην Piazza della Signoria, την πιο σημαντική πλατεία της πόλης. Το άγαλμα παρέμεινε εκεί μέχρι το 1873, οπότε και μεταφέρθηκε στην Galleria dell’ Accademia για να το προστατεύσουν από βανδαλισμούς.
Ο Μιχαήλ Αγγελος έσπασε την παράδοση παρουσιάζοντας τον Δαβίδ έτοιμο να χρησιμοποιήσει τη σφεντόνα του για να εκτοξεύσει την πέτρα στον αντίπαλό του. Αντίθετα, οι περισσότεροι καλλιτέχνες εκείνη την εποχή, συμπεριλαμβανομένου του Ντονατέλο, απεικόνιζαν τον Δαβίδ μετά τη συνάντηση, να ακουμπάει νικηφόρα το πόδι του στο κομμένο κεφάλι του Γολιάθ.
«Ο Μικελάντζελο έκανε κάτι διαφορετικό. Δεν υπάρχει αίμα, δεν υπάρχει πόδι σε κομμένο κεφάλι. Είναι μια εξαιρετική δουλειά. Ο Δαβίδ είναι γυμνός, για να δείξει τη νιότη και την αθωότητά του. Οι λεπτομέρειες που βλέπετε, οι φλέβες και οι αρτηρίες στο λαιμό του για παράδειγμα, είναι εκπληκτικές», δήλωσε η κυρία Χόλμπεργκ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News