Το γαλλικό περιοδικό L’Express αποκάλυψε ότι ο πρώην εκδότης του Φιλίπ Γκρούμπαχ κατασκόπευε για λογαριασμό της Σοβιετικής Ενωσης επί 35 χρόνια. Ο εκδότης είχε κάνει προσωπικούς φίλους του την ελίτ της γαλλικής κοινωνίας της εποχής του: άτομα από το πολιτικό προσωπικό (ακόμη και προέδρους), καλλιτέχνες, λογοτέχνες κ.ά. Υπήρξε θρυλική φιγούρα της γαλλικής δημοσιογραφίας, καθώς κατάφερε να «πιλοτάρει» ένα από τα πιο επιτυχημένα έντυπα. Οταν πέθανε, το 2003, το γαλλικό πολιτικό προσωπικό τού έπλεξε το εγκώμιο. Οι άμεσοι συνεργάτες του, οι σοβιετικοί πράκτορες της KGB, του είχαν δώσει το παρατσούκλι Μπροκ.

Οι αποκαλύψεις για τη διπλή ζωή του Γκρούμπαχ-Μπροκ έγιναν από σπόντα: στα χέρια κάποιου Βασίλι Μιτρόκιν έφθασαν κατά λάθος χιλιάδες σοβιετικά έγγραφα και εκείνος τα παρέδωσε στη Βρετανία το 1992. Προ μηνών η έρευνα συντακτών του L’Express στο λεγόμενο «αρχείο Μιτρόκιν» κατέληξε στον εντοπισμό ορισμένων σοβιετικών αναφορών στο δικό τους έντυπο. Κατόπιν αποκαλύφθηκε ότι τα στοιχεία του Μπροκ ταίριαζαν με τα στοιχεία του Γκρούμπαχ. Οι συντάκτες επικοινώνησαν με τη γαλλική μυστική υπηρεσία και επιβεβαίωσαν την ταύτιση.

Ο Γκρούμπαχ ήταν παριζιάνος εβραίος γεννημένος το 1924. Το 1940, όταν εισέβαλε η Γερμανία, έφυγε από τη Γαλλία μαζί με τη μητέρα του και τα αδέλφια του. Ο Γκρούμπαχ εντάχθηκε στον αμερικανικό στρατό. Μεταπολεμικώς εργάστηκε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, όμως παραιτήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τον Πόλεμο της Ινδοκίνας.

Στο «δικό του» μαγαζί, το L’Express, προσελήφθη το 1954 από τον ιδρυτή του. Από τότε ξεκίνησε το πάρε-δώσε του Γκρούμπαχ με τη γαλλική ελίτ. Στάθηκε δίπλα στους προέδρους Φρανσουά Μιτεράν και Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν και είχε κοσμική ζωή παρέα με τη Φρανσουάζ Σαγκάν, τον Αλέν Ντελόν, την Ιζαμπέλ Ατζανί, διάσημους μόδιστρους κ.ά.

Κάποιοι μπορεί να θεωρήσουν την απόφασή του να κατασκοπεύσει υπέρ της Σοβιετικής Ενωσης μια ρομαντική ιστορία πίστης σε ένα καταδικασμένο καθεστώς, σχολίασε το BBC News, όμως η αλήθεια είναι ότι η κομμουνιστική ιδεολογία του εξατμίστηκε ύστερα από λίγα χρόνια συνεργασίας με την KGB. Ωστόσο παρέμεινε κατάσκοπός της, κινούμενος από ευτελή ελατήρια: το βασικό κίνητρό του ήταν η αποθησαύριση κεφαλαίων ώστε να αγοράσει διαμέρισμα στο Παρίσι – η πόλη είχε ανέκαθεν ακριβή κτηματαγορά.

Βάσει των στοιχείων που βρέθηκαν, μεταξύ 1976 και 1978 ο εκδότης έλαβε από την KGB το ισοδύναμο των σημερινών 250.000 ευρώ – τότε σημαντικό ποσόν. Τη δεκαετία του ’70, και σε τρεις άλλες περιπτώσεις, ο Γκρούμπαχ πήρε επιπλέον μπόνους επειδή οι Σοβιετικοί τον θεωρούσαν μεταξύ των κορυφαίων πρακτόρων τους στη Γαλλία.

Πάντως δεν είναι ξεκάθαρο σε ποιες αποστολές έλαβε μέρος. Το 1974 η KGB του έδωσε προς διακίνηση πλαστά αρχεία με σκοπό να προκληθεί ένταση στη γαλλική Δεξιά. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 η KGB διέκοψε τις σχέσεις μαζί του επειδή κατάλαβε ότι ο Μπροκ υπερέβαλλε διαφημίζοντας τις ικανότητές του…

Η χήρα του Γκρούμπαχ  είπε πρόσφατα στη L’Express ότι ο σύζυγός της τής είπε κάποτε την αλήθεια. «Μου εξήγησε ότι είχε δουλέψει για την KGB προτού παντρευτούμε». Της δικαιολόγησε τη στάση του λέγοντας ότι είχε εξαγριωθεί από τον ρατσισμό που είδε στο Τέξας όταν ήταν φαντάρος των ΗΠΑ. Γι’ αυτό έγινε πράκτορας των Σοβιετικών, όμως ήθελε να φύγει αλλά απειλήθηκε η ζωή του.

Το περιοδικό, πάντως, στα χέρια του Γκρούμπαχ δεν ήταν αριστερό, πόσο μάλλον σοβιετόφιλο. Κάθε άλλο. Η πρακτορική δουλειά του Μπροκ δεν αφορούσε την προπαγάνδα. Οι Σοβιετικοί τον είχαν επιλέξει ακριβώς επειδή ήταν ένα κλασικός κεντρώος αστός που αγαπούσε το χρήμα…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News