Το όνομα του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης της Γαλλίας Ρομπέρ Μπαντεντέρ θα γραφτεί στο Πάνθεον, τον τόπο ανάπαυσης των μεγάλων του έθνους, είπε ο Εμανουέλ Μακρόν, εν μέσω εθνικού πένθους για τον θάνατο του σπουδαίου νομικού που αγωνίστηκε για την κατάργηση της θανατικής ποινής στη Γαλλία.

Ο Μακρόν είπε την Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου ότι ο Μπαντεντέρ, ο οποίος πέθανε σε ηλικία 95 ετών, ήταν η «ηθική συνείδηση» του έθνους. Χιλιάδες άνθρωποι προσήλθαν στην τελετή μνήμης που οργανώθηκε από το κράτος για να τιμήσουν τη μνήμη του ανθρώπου που αναμόρφωσε το δικαστικό σύστημα της χώρας.

Το έργο του περιελάμβανε τον τερματισμό της θανατικής ποινής και την κατάργηση ενός νόμου που έκανε διακρίσεις κατά των σχέσεων μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου στην ηλικία συναίνεσης. Ενα από τα πιο σημαντικά μέτρα που εισήγαγε ήταν να επιτρέπει σε άτομα να προσφεύγουν ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Αγωνίστηκε επίσης για τη μεταρρύθμιση των φυλακών. Ηταν μια φωνή ενάντια στο μίσος, αφού ο εβραίος πατέρας του και πολλοί συγγενείς του συνελήφθησαν στη Γαλλία και σκοτώθηκαν σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Μακρόν υποσχέθηκε να παραμείνει πιστός στις ιδέες του Μπαντεντέρ για τον ανθρωπισμό σε μια εποχή που «η λήθη και το μίσος φαίνεται να αυξάνονται ξανά».

Η Le Monde έγραψε ότι το πένθος και η αναγνώριση για τον Μπαντεντέρ ήρθε επειδή είχε αγωνιστεί για να κάνει πραγματικότητα και να εγγράψει σε νόμους τα ιδανικά των δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης. Η εφημερίδα ανέφερε ότι υπάρχει αυξημένη συνειδητοποίηση σήμερα ότι αυτά τα δικαιώματα δεν μπορούν να θεωρούνται δεδομένα.

Το 1981, ο Μπαντεντέρ εναντιώθηκε στην κοινή γνώμη για να προωθήσει τη νομοθεσία που απαγόρευε τη θανατική ποινή, η οποία εκείνη την εποχή γινόταν με αποκεφαλισμό στη γκιλοτίνα, μια πρακτική που χρονολογείται από τη Γαλλική Επανάσταση του 1789. «Η γκιλοτίνα δεν είναι τίποτα λιγότερο από το να παίρνεις έναν ζωντανό άνθρωπο και να τον κόβεις στα δύο», είχε υποστηρίξει ο Μπαντεντέρ ως δικηγόρος υπεράσπισης.

Γεννήθηκε στο Παρίσι το 1928 από εβραίους γονείς που είχαν μεταναστεύσει από τη Βεσσαραβία, τη σημερινή Μολδαβία. Το 1943 ο πατέρας του ήταν ανάμεσα σε πολλούς Εβραίους που συγκεντρώθηκαν από την Γκεστάπο στη Λυών και απελάθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Σομπίμπουρ στη σύγχρονη Πολωνία.

Εκεί, θανατώθηκε στους θαλάμους αερίων. Πολλοί από τους υπόλοιπους συγγενείς του Μπαντεντέρ επίσης απελάθηκαν και δολοφονήθηκαν. Ο ίδιος, η μητέρα και ο αδελφός του κρύφτηκαν σε καταφύγιο σε ένα χωριό των γαλλικών Αλπεων για το υπόλοιπο του πολέμου. Το 1983, ο Μπαντεντέρ κατάφερε να πείσει τη Βολιβία να εκδώσει στη Γαλλία τον Κλάους Μπάρμπι, πρώην αρχηγό της Γκεστάπο.

Γνωστός ως ο «χασάπης της Λυών», ο Μπάρμπι δικάστηκε για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη σε μια υπόθεση ορόσημο, κατά την οποία επιζώντες του Ολοκαυτώματος μίλησαν πρώτη φορά δημόσια στη Γαλλία. Στο υπουργείο Δικαιοσύνης στο Παρίσι, χιλιάδες άνθρωποι περίμεναν υπομονετικά για να γράψουν σε ένα βιβλίο συλλυπητηρίων.

Η 55χρονη δικηγόρος Γκαέλ Λε Μπρετόν είπε στον Guardian ότι ο Μπαντεντέρ την ενέπνευσε να σπουδάσει Νομικά ως έφηβη. «Ηταν ένας εξαιρετικός άνθρωπος που πίστευε ότι όλοι θα έπρεπε να έχουν την ευκαιρία να γίνουν καλύτεροι, ό,τι κι αν είχαν κάνει», είπε.

Η ίδια έγραψε στο βιβλίο συλλυπητηρίων: «Ησουν η συνείδησή μας, η εμπιστοσύνη μας, η έμπνευσή μας, η τελική μας αναφορά. Είθε η φιλοδοξία σου για έναν καλύτερο κόσμο, ο αγώνας σου να διατηρήσεις αυτό το δικαίωμα για όλους, που σε έκανε τόσο ασυνήθιστα ανθρώπινο, να μας εμψυχώνει για πάντα».

Η 54χρονη καθηγήτρια Οικονομικών Κατρίν Πρεβόστ-Μεϊνιάκ ταξίδεψε στο Παρίσι από την Ανζιέν για να υπογράψει το βιβλίο συλλυπητηρίων και να παραστεί στην τελετή μνήμης. «Ημουν 12 ετών όταν έδωσε την ομιλία του στην εθνοσυνέλευση ζητώντας την κατάργηση της θανατικής ποινής και θυμάμαι ότι ήταν η πρώτη φορά που είδα τον πατέρα μου να κλαίει.

»Στη συνέχεια, όταν έγινα φοιτήτρια Νομικής στο Παρίσι, τον είχα καθηγητή και παρακολουθούσα τα έκτακτα μαθήματά του και έδωσα ακόμη και προφορικές εξετάσεις μαζί του. Και δεν ήταν μόνο η θανατική ποινή. Επίσης, αποποινικοποίησε την ομοφυλοφιλία και διέλυσε τα ειδικά δικαστήρια. Η πεποίθηση, ο ανθρωπισμός, η αυστηρότητα, η υπομονή και ο θυμός του για την αδικία ήταν ακλόνητες αρχές».

Για τους νεότερους, όμως, ο  Μπαντεντέρ είναι εξίσου σημαντικός: «Η Γαλλία άργησε πολύ να καταργήσει τη θανατική ποινή. Ακόμη και όσοι από εμάς δεν ζούσαμε το 1981 γνωρίζουμε τη μάχη του Μπαντεντέρ για τον τερματισμό της θανατικής ποινής και έχουμε δει τις ομιλίες του. Ηταν ένας εξαιρετικός άνθρωπος.

»Πάνω και πέρα από την πολιτική, ήταν ένας άνθρωπος που ενσάρκωνε ουμανιστικές αξίες και πάλεψε μέχρι τέλους για να υπερασπιστεί αυτές τις αξίες για όλους τους γάλλους πολίτες. Αυτό ισχύει ακόμη και σήμερα όταν βλέπουμε την άνοδο της Ακροδεξιάς στη Γαλλία και την Ευρώπη», είπε στον Guardian η 25χρονη Βιβιέν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News