Δημιουργίες «ζωγράφων του δρόμου» κοσμούν κτίρια, τοίχους, βαγόνια τρένων, αστικά λεωφορεία και δεκάδες άλλα μέρη και αντικείμενα παγκοσμίως, αλλά αυτό που συνέβη στο κέντρο του Λος Αντζελες είναι μάλλον άνευ προηγουμένου.

Καλλιτέχνες γκράφιτι εισέβαλαν στο εργοτάξιο του ουρανοξύστη Oceanwide Plaza, στο κέντρο της μεγαλούπολης της Καλιφόρνιας, και αποτύπωσαν τα ονόματά τους με έντονα, φωτεινά γράμματα σε περισσότερους από 27 ορόφους του. Το πρότζεκτ ήταν μια συνεργασία μεταξύ τοπικών καλλιτεχνών, οι οποίοι ζωγράφισαν με σπρέι το συγκρότημα, κατά τη διάρκεια τριών ημερών, με υπογραφές τους και λέξεις όπως «Dank» (ψυχρό) και «Amen».

Τα γκράφιτι που κάλυψαν τον πανύψηλο ουρανοξύστη, έργο ενός δισ. δολαρίων που εγκαταλείφθηκε το 2019, έχουν τραβήξει την προσοχή του κόσμου και έχουν γίνει τροφή για συζητήσεις σχετικά με την αστική μάστιγα και τις ξένες επενδύσεις. Και, φυσικά, αναζωπύρωσαν την ιστορική συζήτηση σχετικά με το αν πρόκειται για τέχνη ή για μορφή βανδαλισμού.

Το αρχικό σχέδιο ήταν να χτιστούν τρεις γειτονικοί πύργοι που θα χρησίμευαν ως πολυτελή διαμερίσματα δίπλα σε χώρους ξενοδοχείων και καταστημάτων λιανικής. Ωστόσο η κατασκευή διακόπηκε όταν η εταιρεία ανάπτυξης με έδρα το Πεκίνο που υποστήριζε το έργο ξέμεινε από κεφάλαια. Η κατασκευή, που βρίσκεται απέναντι από το κτίριο που φιλοξένησε τα φετινά βραβεία Γκράμι, παρείχε τον ιδανικό καμβά για τους τοπικούς καλλιτέχνες γκράφιτι.

Για αυτούς, η τεχνοτροπία του «βομβαρδισμού», όπως αποκαλείται στον χώρο του γκράφιτι, είναι κάτι περισσότερο από καλλιτεχνικό τρικ ή αστικό έγκλημα. Σε μια κουλτούρα όπου κυριαρχεί η ορατότητα, οι ζωγραφισμένοι ουρανοξύστες έχουν γίνει ορόσημο, ανεβάζοντας κυριολεκτικά τη μορφή τέχνης σε υψηλότερο επίπεδο. Το συγκεκριμένο κτίριο ήταν μια ιστορική πρόκληση για αυτούς.

Ο graffiti artist με το παρατσούκλι Actual δεν γινόταν να προσπεράσει αυτή την ευκαιρία. Στην πρώτη του προσπάθεια να μπει στο συγκρότημα, πιάστηκε και βγήκε τρέχοντας. Στη δεύτερη, είδε την ασφάλεια να κυνηγά μια ομάδα συναδέλφων του και προσπάθησε να μπει από άλλη κατεύθυνση. Ενας άλλος φρουρός τον περίμενε εκεί. Στην τρίτη του απόπειρα κατάφερε να στριμωχτεί από μια τρύπα ενός φράκτη, κάτω από την ταμπέλα της κατασκευαστικής εταιρείας.

Οταν τελικά κατάφερε να εισέλθει σε έναν από τους πύργους του ουρανοξύστη, ξεκίνησε η πραγματική πρόκληση. «Μιλάμε για μεγάλη αναρρίχηση» αποκαλύπτει στην Washington Post. Εννοείται ότι ο Actual δεν αποκαλύπτει τα πραγματικά του στοιχεία στην εφημερίδα, καθώς τα δημιουργήματα του ιδίου και των συναδέλφων του θεωρούνται παράνομα.

Ο στόχος του ήταν να ζωγραφίσει ψηλότερα από τους άλλους, αλλά όταν έφθασε στον 36ο όροφο σχεδόν δεν μπορούσε να περπατήσει. «Ολοι οι μύες των ποδιών μου ήταν μουδιασμένοι» εξηγεί. Οπότε βρήκε ένα σημείο και στρώθηκε στη δουλειά. «Αισθανόμουν λες και ήμουν σε έκσταση» αποκαλύπτει στην εφημερίδα. «Βρίσκεσαι τόσο ψηλά, που μόνο όταν κατέβεις μπορείς να αισθανθείς τον υπόλοιπο κόσμο γύρω σου».

Ο κόπος του δεν πήγε χαμένος. Για τους καλλιτέχνες που συμμετείχαν, το βάψιμο με σπρέι της δομής ήταν ένας τρόπος να εμφυσήσουν ζωή σε μια υποβαθμισμένη περιοχή της μεγαλούπολης. Η τέχνη του δρόμου έχει ανανεώσει το ενδιαφέρον για τη διακοπή της ανάπτυξης Oceanwide Plaza, την ώρα που η ίδια γνωρίζει στιγμές δόξας αντίστοιχες –αν όχι μεγαλύτερες– από εκείνες της δεκαετίας του 1990.

Οι αντιδράσεις, βεβαίως, δεν ήταν όλες θετικές. Ο Ομιλος Κατοίκων του Κέντρου της Πόλης του Λος Αντζελες εξέδωσε μια ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι ενοχλήθηκε «από τις εικόνες βανδαλισμού» και κάλεσε την πόλη να «κάνει κάτι για αυτό το πληγωμένο ακίνητο, προτού μετατραπεί σε περαιτέρω ενόχληση». Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι συνέλαβε τέσσερις υπόπτους και έχει ξεκινήσει έρευνα για «πολλαπλά εγκλήματα».

Σε μια δήλωσή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την περασμένη εβδομάδα, το αστυνομικό τμήμα του Λος Αντζελες ανέφερε ότι πρόσθετα μέτρα ασφαλείας «θα τεθούν αμέσως σε εφαρμογή» και ότι τα γκράφιτι θα αφαιρεθούν. Στην πολιτεία της Καλιφόρνιας ο βανδαλισμός τιμωρείται με φυλάκιση, καθώς και με πρόστιμα. Αλλά μετά την εμφάνιση των πρώτων γκράφιτι στους ορόφους του ουρανοξύστη, η περιφρούρηση του χώρου δεν αυξήθηκε.

Πολλοί κάτοικοι του Λος Αντζελες αντιμετωπίζουν το γκράφιτι ως σύμβολο για τη γενικότερη κατάσταση μιας πόλης όπου το ιδιωτικό κεφάλαιο κάνει κουμάντο: τα έργα των καλλιτεχνών του δρόμου λειτουργούν αντισταθμιστικά για λογαριασμό της εργατικής τάξης. Τα πολύχρωμα γράμματα στους ορόφους του Oceanwide Plaza αντανακλούν μια έκθεση της αποτυχίας της υπερμεγέθους ανάπτυξης, που κατακτά ολοένα και περισσότερο το αστικό τοπίο.

Αλλά οι καλλιτέχνες είναι διχασμένοι ως προς τα κίνητρά τους. Ο Aqua, καλλιτέχνης γκράφιτι που εργάστηκε στο πολυώροφο έργο, ανέφερε σε ένα email ότι για όσους συμμετείχαν, τα πάντα ήταν θέμα τοποθεσίας. Για τον Actual, το έργο έδωσε νέα φωνή στους δρόμους. «Τα χρήματα που επενδύθηκαν σε αυτά τα κτίρια θα μπορούσαν να έχουν κάνει τόσα πολλά για αυτή την πόλη» εξηγεί στην Washington Post.

Ο Aker, ένας άλλος γνωστός graffiti artist του Λος Αντζελες που εργάστηκε στη «διακόσμηση» των ορόφων του ουρανοξύστη, προσφέρει μια διαφορετική ερμηνεία, πιο κοντά στην αριστοτέλεια θεώρηση της φύσης, που απεχθάνεται το κενό. «Αυτό το κτίριο χρειαζόταν αγάπη εδώ και χρόνια» λέει στο  περιοδικό τέχνης Hyperallergic. «Από τη στιγμή που οι ιδιοκτήτες δεν κάνουν τίποτα για αυτό, οι δρόμοι της πόλης είναι πάντα πρόθυμοι να δημιουργήσουν πάνω σε αυτό».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News