Μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ισχυριζόταν ότι διάσημη ινδή ηθοποιός πέθανε από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, και ένα βίντεο που ακολούθησε στο οποίο ανακοινωνόταν πως είναι ζωντανή, έχουν πυροδοτήσει μια φορτισμένη συζήτηση σχετικά με τις ηθικές επιπτώσεις των διαδικτυακών διαφημιστικών εκστρατειών.
Την περασμένη Παρασκευή, ο επίσημος λογαριασμός της Πουνάμ Παντέι στο Instagram δημοσίευσε μια δήλωση. Εγραφε ότι η 32χρονη ηθοποιός του Μπόλιγουντ «πολέμησε γενναία την ασθένεια» και απεβίωσε. Σύμφωνα με το BBC, τα ινδικά ειδησεογραφικά μέσα ανέφεραν την είδηση του θανάτου της μέσα σε λίγα λεπτά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γέμισαν αφιερώματα για την ηθοποιό.
Η Παντέι έχει παίξει σε αρκετές ταινίες, αλλά έχει προκαλέσει αίσθηση στο διαδίκτυο κυρίως λόγω των αμφιλεγόμενων αναρτήσεων και των διαφημιστικών εκστρατειών της. Το 2011 η ηθοποιός υποσχέθηκε να φωτογραφηθεί γυμνή αν η ινδική ομάδα κρίκετ κέρδιζε το Παγκόσμιο Κύπελλο – αν και τελικά δεν το έκανε.
Μόλις μία μέρα μετά την ανακοίνωση του «απώλειάς» της, η Παντέι δημοσίευσε ένα βίντεο στο οποίο η ίδια δήλωνε ότι είχε «προσποιηθεί τον θάνατό της» και ότι η ανάρτηση στο Instagram για τους 1,3 εκατ. ακολούθους της ήταν μέρος μιας εκστρατείας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
«Ξαφνικά όλοι μιλάμε για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, σωστά;» αναφέρει η Παντέι στο επίμαχο βίντεο, προσθέτοντας ότι είναι «υπερήφανη» για τα αποτελέσματα της είδησης του θανάτου της. Μια μέρα πριν το περιστατικό, η υπουργός Οικονομικών της Ινδίας είχε ανακοινώσει ότι η κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα για τον εμβολιασμό έναντι της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου κοριτσιών μεταξύ εννέα και 14 ετών – αν και δεν ανέφερε λεπτομέρειες για την εκστρατεία.
Η χρονική στιγμή ανάρτησης της Παντέι οδήγησε πολλούς χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να υποθέσουν ότι αποτελούσε μέρος της στρατηγικής της κυβέρνησης να δημοσιοποιήσει την καμπάνια εμβολιασμού HPV για τους ιούς των θηλωμάτων – που προκαλεί τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, ούτε η κυβέρνηση ούτε η ηθοποιός έχουν συνδέσει τα δύο γεγονότα.
Το Σαββατοκύριακο, η ανάρτηση και το βίντεο της Παντέι προκάλεσαν θυελλώδεις συζητήσεις γύρω από τις μεθόδους που πρέπει να χρησιμοποιούνται ώστε το κοινό να εστιάσει σε ένα σοβαρό ζήτημα, όπως είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Κάποιοι επαίνεσαν την καμπάνια ως μέθοδο που χρησιμοποιεί το σοκ για να ευαισθητοποιήσει, όμως άλλοι τόσοι επέκριναν την ηθοποιό ως αναίσθητη απέναντι σε όσους μάχονται την ασθένεια και στα μέλη των οικογενειών τους.
«Ο θάνατος δεν είναι αστείο» έγραψε ένας χρήστης στο X (πρώην Twitter), ενώ ένας άλλος, που είχε χάσει τον πατέρα του από καρκίνο όταν ήταν παιδί, είπε ότι η καμπάνια τού επανέφερε οδυνηρές αναμνήσεις. Κάποιοι επέκριναν και τα μέσα ενημέρωσης, επειδή μετέδωσαν τον θάνατο της Παντέι χωρίς να επαληθεύσουν την πληροφορία.
«Ο “θάνατος” της Πουνάμ Παντέι ακολουθήθηκε από τον θάνατο των ινδικών μέσων ενημέρωσης. Καμία επαλήθευση, κανένας έλεγχος της πληροφορίας. Τίποτε από όλα αυτά δεν είχε σημασία. Η ηθοποιός επέστρεψε στη ζωή, αλλά δεν μπορώ να πω το ίδιο και για τη δημοσιογραφία μας» έγραψε ένας χρήστης στο X.
Ωστόσο, ορισμένοι δημοσιογράφοι υπερασπίστηκαν την απόφαση της δημοσίευσής τους, λέγοντας ότι η είδηση είχε κοινοποιηθεί από τον «επίσημο λογαριασμό του Instagram» της ηθοποιού. Το Σάββατο, η Schbang –η υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης που είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία της καμπάνιας– ζήτησε συγγνώμη από όσους «επηρεάστηκαν οδυνηρά» από αυτήν.
«Οι ενέργειές μας καθοδηγήθηκαν από μια μοναδική αποστολή: να αυξήσουμε την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας» ανέφερε η υπηρεσία στη δήλωσή της, ενώ μοιράστηκε και στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη γενίκευση της νόσου στην Ινδία. Πρόσθεσε ότι η μητέρα της ηθοποιού έχει δώσει μάχη με τον καρκίνο, οπότε η Παντέι «κατανοεί τη σημασία της πρόληψης και την κρισιμότητα της ευαισθητοποίησης, ειδικά όταν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο».
Αλλά οι αντιδράσεις για την εκστρατεία δεν υποχωρούν – αντιθέτως, η καμπάνια έχει οδηγήσει το κοινό να αναρωτιέται αν η αποτελεσματικότητα πρέπει να υπερισχύει της ηθικής και της ευαισθησίας σε εκστρατείες που γίνονται viral. Θέτουν επίσης το ερώτημα ποιος πρέπει να είναι υπεύθυνος για τον καθορισμό αυτών των προτύπων – οι διαφημιστές, τα μέσα ενημέρωσης ή το κοινό;
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποκαλείται συχνά «σιωπηλός δολοφόνος» επειδή δεν παρουσιάζει εμφανή συμπτώματα στα αρχικά του στάδια. Μετά τον καρκίνο του μαστού, είναι ο δεύτερος πιο συχνός τύπος καρκίνου στις γυναίκες της Ινδίας – με πάνω από 77.000 θανάτους από τη νόσο ετησίως.
Είναι, όμως, και ένας από τους καρκίνους που μπορούν να αντιμετωπιστούν ευκολότερα, καθώς το εμβόλιο HPV (για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων) προστατεύει από τα υψηλού κινδύνου στελέχη του ιού που τον προκαλούν. Ωστόσο, συνιστάται στις γυναίκες να συνεχίζουν τακτικές εξετάσεις για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αφού το εμβόλιο δεν προστατεύει από όλα τα στελέχη HPV που προκαλούν τη νόσο.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News