Ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος; Ευτυχώς όχι. Διότι αν ζούσε, θα αυτοκτονούσε πιθανώς βλέποντας τη σειρά «Alexander, the Making of a God» του Netflix, για την οποία έχει γίνει πολύς ντόρος και έχει γίνει για  λάθος λόγο.

Η σειρά ενόχλησε πολλούς επειδή ξεκινάει με μια σκηνή κατά την οποία ο Αλέξανδρος φιλιέται παθιασμένα με τον Ηφαιστίωνα και ένας ιστορικός μάς εξηγεί ότι «στην αρχαία Ελλάδα δεν υπήρχαν αναστολές για την ομοφυλοφιλία, δεν υπήρχε καν λέξη που να την περιγράφει». Για να το βγάλουμε αυτό από τη μέση, ήταν ομοφυλόφιλος ο Αλέξανδρος; Τους ιστορικούς έχει απασχολήσει αρκετά το θέμα –άρα η σκηνή δεν έρχεται από το πουθενά– και ιδιαίτερα η σχέση του με τον Ηφαιστίωνα. Δεν έχουν καταλήξει, αν και συγκλίνουν στο «όχι». Κάποιοι πιστεύουν ότι η σχέση του με τον Ηφαιστίωνα δεν ήταν απλώς πλατωνική. Η απόλυτη συντριβή του Αλέξανδρου μετά τον θάνατο του Ηφαιστίωνα και η υπερβολική του αντίδραση σε αυτόν, συνεισφέρει στη θεωρία.

Ο Κλαύδιος Αιλιανός, στη συλλογή του ανέκδοτων ιστοριών «Ποικίλη Ιστορία», γράφει για την επίσκεψη του Αλέξανδρου στην Τροία, όπου «όταν ο Αλέξανδρος στεφάνωσε τον τάφο του Αχιλλέα και ο Ηφαιστίωνας αυτόν του Πατρόκλου, ο Ηφαιστίωνας είπε ότι ήταν εραστής του Αλέξανδρου, ακριβώς όπως ο Πάτροκλος ήταν για τον Αχιλλέα». Αυτό, όμως, γράφηκε αρκετά χρόνια μετά το θάνατο και των δύο και ίσως είναι ένα αυθαίρετο συμπέρασμα.

Σε γενικές γραμμές, οι ιστορικοί συμφωνούν σε δύο πράγματα: Πρώτον, ότι το σεξ δεν ήταν κεντρικό στη ζωή του Αλέξανδρου, περιγράφεται ως «εγκρατής σεξουαλικά», και, δεύτερον, ότι οι πιθανές σεξουαλικές επαφές του με άντρες δεν υποδεικνύουν σεξουαλική προτίμηση, καθώς ήταν πολύ συχνό και αποδεκτό για τους άντρες της εποχής του –και ιδιαίτερα της ανώτερης τάξης– να έχουν ερωτικές σχέσεις με άτομα του ιδίου και του αντίθετου φύλου. Ο πατέρας του Αλέξανδρου, ο Φίλιππος, ήταν διαβόητος για τις σεξουαλικές σχέσεις του με άτομα και των δύο φύλων.

Είναι άδικο, όμως, για μια ιστορική μορφή όπως αυτή του Αλέξανδρου να ξεκινάς μια σειρά με αυτόν τον τρόπο, προκαταβάλλοντας το κοινό και δημιουργώντας εντυπώσεις. Οχι επειδή είναι κακό αν είχε σχέσεις με τον Ηφαιστίωνα, αλλά επειδή δεν ήταν αυτό για το οποίο τον θυμάται η παγκόσμια Ιστορία. Αυτό είναι το «αλατοπίπερο» σε μια ζωή πολύ σύντομη, αλλά τόσο γεμάτη από αδιανόητα για την εποχή του και για κάθε εποχή επιτεύγματα. Σε τελική ανάλυση, η επιλογή του συγκεκριμένου ντοκιμαντέρ αντανακλά περισσότερο τον δικό μας κόσμο, στον οποίο είναι «θέμα» οι σεξουαλικές προτιμήσεις, παρά τον κόσμο του Αλέξανδρου, στον οποίο κανείς δεν έδινε σημασία με ποιον κοιμόσουν.

Πέραν αυτού, για να παρακολουθήσει κανείς τη σειρά και να την απολαύσει, πρέπει να έχει στο νου του κάποια πράγματα: Δεν είναι ιστορικό ντοκιμαντέρ και δεν την ενδιαφέρει τόσο αυστηρά η ιστορική αλήθεια. Συχνά κάνει υποθέσεις και υπερβάσεις, περιέχει ιστορικές ανακρίβειες (όπως ότι ο Αλέξανδρος συνήψε σχέση με τη σύζυγο του Δαρείου Γ’, ενώ στην πραγματικότητα παντρεύτηκε την κόρη του), και εστιάζει σε μία από τις πτυχές της ζωής του, όπως εξάλλου λέει και ο τίτλος: Στο πώς έγινε «θεός» πρώτα στην Ελλάδα και μετά στην Αίγυπτο.

Και ενώ μιλούν σε αυτήν αρκετοί ιστορικοί, που παρεμβάλλονται ανάμεσα στα μυθοπλαστικά κομμάτια, αυτοί φαίνεται να περιορίζονται στο να εξηγούν όσα βλέπουμε στην οθόνη και να δικαιολογούν τις υπερβάσεις, χωρίς να εμβαθύνουν ούτε στην προσωπικότητα ούτε στα ιστορικά γεγονότα.

Σχετικά πρόσφατα το Netflix μάς έδωσε μια άλλη ανάλογη σειρά, για τη ζωή του Μωάμεθ Β’ του Πορθητή. Η σειρά εστίαζε στην κατάληψη της Κωνσταντινούπολης και μετά στην εκστρατεία του εναντίον του ρουμάνου ηγεμόνα Βλαντ Ντρακούλ, της ιστορικής προσωπικότητας πίσω από το μύθο του Δράκουλα. Εκείνη η σειρά είναι πολύ πιο ακριβής ιστορικά και πλησιάζει πολύ περισσότερο την προσωπικότητα του Μωάμεθ. Αποφεύγει τις ευκολίες του «Αλέξανδρου», με αστειάκια κολεγιακού τύπου ανάμεσα στον ίδιον και τους φίλους του (δεν μπορείς να μη γελάσεις ακούγοντας τον Αλέξανδρο να αποκαλεί με άψογη βρετανική προφορά «Πτολ» τον φίλο του Πτολεμαίο, ενώ εκείνος τον αποκαλεί Αλεξ), και σέβεται τόσο τα πρόσωπα όσο και τα γεγονότα. Ολα αυτά, βέβαια, εξηγούνται, όταν βλέπεις ότι εκείνη η σειρά είναι τουρκικής παραγωγής. Εξαιρετικής τουρκικής παραγωγής.

Τούτη είναι μια σειρά φτιαγμένη από ξένους για ξένους. Στόχος της είναι να γίνει εύπεπτη και διασκεδαστική, να κάνει και λίγο buzz, όπως και έκανε, να τη δουν μικροί και μεγάλοι τρώγοντας ποπ κορν και να πάρει τη θέση της στο ελληνικό φολκλόρ, μαζί με τα τσολιαδάκια και τις καρτ ποστάλ με τον Πέτρο τον πελεκάνο της Μυκόνου.

Είναι τόσο προσβλητική για μας όσο ήταν και η «Ζήνα» ή ο «Ηρακλής» στην ομώνυμη τηλεοπτική σειρά. Δεν μπορεί, εν ολίγοις, να είναι προσβλητική, διότι είναι παραμύθι. Οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί τής δίνουν μια επίφαση σοβαρότητας, η οποία διαλύεται κάθε φορά που εμφανίζεται στην οθόνη ο ξανθός, γαλανομάτης Αλεξ και οι φίλοι του. Ο Αλέξανδρος, παρεμπιπτόντως, είχε ένα μπλε μάτι και ένα καφέ, σαν τον Ντέιβιντ Μπόουι. Ηταν ιδιοφυής στρατηλάτης (αυτό αναδεικνύεται μερικώς στη σειρά), οξυδερκής πολιτικός και ναι, πιθανώς το είχε χάσει κάπου· δεν ξέρουμε αν πίστευε όντως ότι είναι θεός, αλλά το να ξεκινήσεις με 30.000 ακόντια να πας να κατακτήσεις όλον τον γνωστό κόσμο εκείνη την εποχή, δεν το λες και πάρα πολύ νορμάλ.

Με λίγα λόγια, πολύ κακό για το τίποτε. Η σειρά θα ξεχαστεί πολύ σύντομα, τίποτε σε αυτήν δεν είναι αξιομνημόνευτο, παρά τα θεαματικά κοστούμια και σκηνικά, αλλά αυτά στην εποχή μας είναι εύκολο να φτιαχτούν, αν υπάρχουν λεφτά. Το Netflix έχει λεφτά. Θα μπορούσε να τα αξιοποιήσει καλύτερα, αλλά δεν πειράζει.

Είναι απολύτως βέβαιο πως όταν η συγκεκριμένη σειρά αρχίσει να πιάνει αράχνες, ο κόσμος θα συνεχίσει να ασχολείται με τον Αλέξανδρο. Και ίσως κάποιος, κάποτε, καταφέρει να φτιάξει μια ταινία ή μια σειρά αντάξιά του, κάτι που δεν κατάφερε ούτε ο Ολιβερ Στόουν.

Δεν είναι κι εύκολο. Οταν προσπαθείς να απαθανατίσεις έναν άνθρωπο μεγαλύτερο από την Iστορία, αυτός σε κερδίζει πάντα. Οπως έκανε και στην πραγματικότητα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News