Είναι μια προσπάθεια να μειωθεί ο «θόρυβος» στην πολύ σημαντική δημόσια συζήτηση για τον γάμο και την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών που κυριαρχεί το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας, εν αναμονή της σχετικής νομοθετικής πρωτοβουλίας της κυβέρνησης. Μια προσπάθεια για μια νηφάλια προσέγγιση βασισμένη όχι σε ιδεοληψίες και προκαταλήψεις, αλλά σε στοιχεία, επιστημονικές μελέτες και ιατρικές έρευνες για τα παιδιά. Ενας απαραίτητος εμπλουτισμός του δημόσιου διαλόγου γύρω από το θέμα. Το Κέντρο Φιλελευθέρων Μελετών (ΚΕΦίΜ), συγκέντρωσε και ανέλυσε τις διαθέσιμες έρευνες και τα υπαρκτά δεδομένα δεκαετιών για τα παιδιά που μεγαλώνουν και ανατρέφονται από ομόφυλα ζευγάρια και έδωσε στη δημοσιότητα ένα ενημερωτικό σημείωμα με τα βασικά συμπεράσματα της όλης μελέτης.

Αυτή η ανασκόπηση σειράς εμπειρικών ερευνών και θέσεων ιατρικών οργανισμών γύρω από το ζήτημα της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης των παιδιών ομόφυλων ζευγαριών και των συνεπειών στη συμπεριφορά, τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την καθημερινότητά τους, είναι καταλυτική: Οι έρευνες καταδεικνύουν ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν και ανατρέφονται από ομόφυλα ζευγάρια δεν διαφέρουν από τα υπόλοιπα παιδιά ως προς τη συναισθηματική τους ανάπτυξη και τη σχέση τους με συνομηλίκους τους και ενήλικες.

Το policy brief του ΚΕΦίΜ επεσήμανε τέσσερα βασικά σημεία:

1. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ψυχιάτρων Παιδιού και Εφήβου (American Academy of Child and Adolescent Psychiatry), η σύγχρονη έρευνα καταδεικνύει ότι τα παιδιά με γονείς ομοφυλόφιλους άνδρες ή λεσβίες δεν διαφέρουν από τα υπόλοιπα παιδιά ως προς τη συναισθηματική τους ανάπτυξη και τη σχέση τους με συνομηλίκους τους και ενήλικες. Η ανάπτυξη των παιδιών δεν επηρεάζεται από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των γονέων τους, αλλά την ποιότητα της σχέσης γονέων/παιδιού.

2. Οι έρευνες έχουν καταδείξει ότι τα παιδιά με γονείς ΛΟΑΤ+ σε σύγκριση με τα παιδιά ετερόφυλων γονέων:

– δεν έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να έχουν ΛΟΑΤ+ προσανατολισμό,

– δεν έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να κακοποιηθούν σεξουαλικά,

– δεν αντιλαμβάνονται την ταυτότητα φύλου με διαφορετικό τρόπο, και

– δεν συμπεριφέρονται με διαφορετικό τρόπο ως άνδρες ή γυναίκες (gender role behavior).

3. Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (American Academy of Pediatrics) συμπεραίνει πως, βάσει ερευνητικών δεδομένων που ξεπερνούν τα 30 έτη, τα παιδιά που μεγαλώνουν από ομοφυλόφιλους άνδρες και λεσβίες επιδεικνύουν ανθεκτικότητα όσον αφορά την κοινωνική, ψυχολογική και σεξουαλική τους υγεία, παρά τις οικονομικές και νομικές ανισότητες και τον κοινωνικό στιγματισμό που αντιμετωπίζουν.

4. Σύμφωνα με την ανάλυση 79 μελετών από το Πανεπιστήμιο Cornell, τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών δεν βλάπτονται από το γεγονός ότι οι γονείς τους είναι άτομα του ίδιου φύλου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με 75 από τις 79 μελέτες (ποσοστό 95%) τα παιδιά ομόφυλων γονέων δεν διαφέρουν από τα υπόλοιπα παιδιά, ενώ στις υπόλοιπες (ποσοστό 5%) καταγράφονται ορισμένες αρνητικές συνέπειες για τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών.

Αλλά και πιο αναλυτικά, το ενημερωτικό σημείωμα του ΚΕΦΙΜ υπογράμμισε τα εξής:

Η ανάπτυξη των παιδιών με ΛΟΑΤ+ γονείς έχει μελετηθεί εκτενώς από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, καθώς μόνο στις ΗΠΑ πάνω από 10 εκατ. παιδιά ζουν σε οικογένειες στις οποίες τουλάχιστον ένας γονέας είναι ΛΟΑΤ+, ενώ τα 115.000 από τα περίπου 600.000 ομόφυλα ζευγάρια στις ΗΠΑ μεγαλώνουν παιδιά. Οι μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά με ΛΟΑΤ+ γονείς έχουν ψυχοκοινωνική προσαρμογή παρόμοια με τα υπόλοιπα.

Οι μεγαλύτεροι ιατρικοί οργανισμοί του κόσμου συνιστούν τη νομιμοποίηση της τεκνοθεσίας

Εως το 2007, το 4% του συνόλου των υιοθετημένων παιδιών στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε υιοθετηθεί από ομόφυλα ζευγάρια. Περίπου 22 χιλιάδες παιδιά είχαν υιοθετηθεί από περίπου 16 χιλιάδες ομόφυλα ζευγάρια. Μέχρι το 2016, περισσότερες από 8 στις 10 υπηρεσίες τεκνοθεσίας στις ΗΠΑ είχαν ολοκληρώσει τουλάχιστον μία διαδικασία υιοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια. Με δεδομένο τον μεγάλο αριθμό τεκνοθεσιών από ομόφυλα ζευγάρια στις ΗΠΑ, τα αποτελέσματα των πολυάριθμων εμπειρικών ερευνών θεωρούνται αξιόπιστα. Παράλληλα, τα ευρήματα των ερευνών που έχουν διεξαχθεί και σε άλλες χώρες είναι αντίστοιχα με τα ευρήματα των ερευνών στις ΗΠΑ.

Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η θέση της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας το 2005, που αναφέρει ότι δεν υπάρχει ούτε μία εμπειρική έρευνα που να αποδεικνύει ότι τα παιδιά με γονείς ομοφυλόφιλους άνδρες ή λεσβίες μειονεκτούν σε σύγκριση με τα παιδιά ετερόφυλων γονέων από οποιαδήποτε άποψη, και οι προοπτικές ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης είναι παρόμοιες.

Αντίστοιχη είναι και η θέση του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου: Υποστηρίζουμε νομοθετικές και άλλες πρωτοβουλίες που έχουν στόχο να επιτρέψουν την υιοθεσία παιδιού από σύντροφο του ίδιου φύλου που θα αναλάβει την επιμέλεια του παιδιού ως δεύτερος γονέας.

Αντίστοιχα, η θέση της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας το 2002 είναι ακόμα πιο σαφής, καθώς υποστηρίζει ότι ο πολύ μεγάλος αριθμός εμπειρικών ερευνών έχει καταδείξει ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν από γονείς ομοφυλόφιλους άνδρες ή λεσβίες εμφανίζουν το ίδιο επίπεδο συναισθηματικών, γνωστικών, κοινωνικών και σεξουαλικών λειτουργιών με τα παιδιά που μεγαλώνουν από ετερόφυλους γονείς. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι η ανάπτυξη των παιδιών δεν επηρεάζεται από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των γονέων και τον τύπο της οικογένειας, αλλά από τη σταθερή σύνδεσή τους με γονείς που έχουν αφιερώσει τον εαυτό τους στην ανατροφή τους.

Τέλος, η Αμερικανική Ακαδημία Ψυχιάτρων Παιδιού και Εφήβου τονίζει: H σύγχρονη έρευνα καταδεικνύει ότι τα παιδιά με γονείς ομοφυλόφιλους άνδρες ή λεσβίες δεν διαφέρουν από τα υπόλοιπα παιδιά ως προς τη συναισθηματική τους ανάπτυξη και τη σχέση τους με συνομηλίκους τους και ενήλικες. Η ανάπτυξη των παιδιών δεν επηρεάζεται από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των γονέων τους, αλλά από την ποιότητα της σχέσης γονέων/παιδιού. Οι έρευνες έχουν καταδείξει ότι τα παιδιά με γονείς ΛΟΑΤ+ σε σύγκριση με εκείνα ετερόφυλων γονέων: α) δεν έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να έχουν ΛΟΑΤ+ προσανατολισμό, β) δεν έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να κακοποιηθούν σεξουαλικά, γ) δεν αντιλαμβάνονται την ταυτότητα φύλου με διαφορετικό τρόπο και δ) δεν συμπεριφέρονται με διαφορετικό τρόπο ως άνδρες ή γυναίκες (gender role behavior).

Η πολύ μεγάλη πλειονότητα της σχετικής βιβλιογραφίας καταλήγει σε παρόμοια συμπεράσματα. Έρευνες περισσότερων από δύο δεκαετιών δεν αποκάλυψαν σημαντικές διαφορές στην προσαρμογή και την ανάπτυξη παιδιών και εφήβων που ανατράφηκαν από ομόφυλα ζευγάρια σε σύγκριση με εκείνα που ανατράφηκαν από ετερόφυλα. Οι έρευνες καταδεικνύουν ότι τα αποτελέσματα της ανατροφής και ανάπτυξης των παιδιών εξαρτώνται μάλλον από την ποιότητα των οικογενειακών σχέσεων παρά από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των γονέων. Οι έρευνες αυτές έχουν καταδείξει, λοιπόν, ότι τα παιδιά μεγαλώνουν χωρίς προβλήματα που οφείλονται στο γεγονός ότι το ζευγάρι είναι ομόφυλο. Η ανατροφή τους, ο τρόπος που τα αντιμετωπίζουν οι θετοί γονείς τους και το οικογενειακό τους περιβάλλον είναι αντίστοιχα μ’ αυτά των ετερόφυλων ζευγαριών.

Οικογένειες ομόφυλων ζευγαριών: τα παιδιά που μεγαλώνουν από ομοφυλόφιλους άνδρες και λεσβίες επιδεικνύουν ανθεκτικότητα όσον αφορά την κοινωνική, ψυχολογική και σεξουαλική τους υγεία

Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε οικογένειες με ομόφυλους γονείς είναι εξίσου χαρούμενα και υγιή με τα παιδιά οικογενειών με ετερόφυλους γονείς. Μπορούν να αναζητήσουν ως πρότυπα συμπεριφοράς φύλου άλλους ενήλικες του κοινωνικού τους κύκλου, όπως για παράδειγμα οικογενειακούς φίλους ή δασκάλους.

Υπάρχουν φυσικά περιπτώσεις που τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να τους φερθούν άσχημα ή μπορεί να δυσκολεύονται να προσαρμοστούν. Ωστόσο, σύμφωνα με μελέτες, τα προβλήματα αυτά είναι αντίστοιχα με αυτά που αντιμετωπίζουν άλλα παιδιά, όπως τα παιδιά μεταναστών και μονογονεϊκών οικογενειών. Το σημαντικότερο είναι ότι σύμφωνα με αυτές τις μελέτες τα παιδιά αυτά εξακολουθούν να αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους, δεν μειώνεται δηλαδή η αυτοεκτίμησή τους, ακόμα και όταν το κοινωνικό τους περιβάλλον είναι εχθρικό. Οπως ισχύει γενικά με την τεκνοθεσία, τα παιδιά προσαρμόζονται ακόμα ευκολότερα όταν η τεκνοθεσία πραγματοποιείται σε νεαρή ηλικία, πριν εκτεθούν και εσωτερικεύσουν αρνητικές προκαταλήψεις από τον κοινωνικό τους περίγυρο.

Τα θετά παιδιά ομόφυλων ζευγαριών δεν είναι κάτι νέο. Η πρώτη γενιά έχει ήδη μεγαλώσει. Είναι παιδιά οικογενειών που ένα μέλος της οικογένειας είχε ήδη υιοθετήσει ή φυσικά τεκνοποιήσει, και τα μεγάλωσε κανονικά με τον/την σύντροφό του/της. Αυτό που αλλάζει με την αναγνώριση του δικαιώματος στην τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια είναι πως και ο δεύτερος γονέας αποκτά γονεϊκά δικαιώματα, προστατεύοντας τα συμφέροντα των παιδιών με καλύτερο τρόπο.

Ερευνες έχουν καταδείξει ότι η ευτυχία και η υγεία των παιδιών επηρεάζεται κυρίως από τις σχέσεις τους με τους γονείς τους, το πόσο σίγουροι και ασφαλείς αισθάνονται οι γονείς τους και τον βαθμό της υποστήριξης που έχει η οικογένειά τους από άλλους. Οι περιορισμοί των δικαιωμάτων των ομόφυλων ζευγαριών, όπως του δικαιώματος στον γάμο, έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην οικογένεια και αυξάνουν το αίσθημα του άγχους. Η ενίσχυση των ομόφυλων οικογενειών με παιδιά μέσω του γάμου, ωφελεί την ανάπτυξη των παιδιών. Οι προϋποθέσεις γονεϊκότητας μέσω τεχνικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, τεκνοθεσίας και αναδοχής θα πρέπει να βασίζονται στην ικανότητα των γονέων και όχι στον σεξουαλικό τους προσανατολισμό.

Συμπερασματικά: Τα πορίσματα των εμπειρικών ερευνών και οι θέσεις των σημαντικότερων ιατρικών οργανισμών υποστηρίζουν το δικαίωμα τεκνοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια

Από τα παραπάνω προκύπτει μια ισχυρή συναίνεση της επιστημονικής κοινότητας ως προς το συμπέρασμα πως η τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στη συναισθηματική ανάπτυξη και την ανατροφή των παιδιών. Φυσικά, όπως σε κάθε επιστημονική συζήτηση, υπάρχουν περιορισμοί που αφορούν κυρίως μεθοδολογικά ζητήματα. Η μικρή και μη τυχαία δειγματοληψία αρκετών μελετών, η αυτο-αναφερόμενη (self-reported) μέτρηση των ψυχοκοινωνικών αποτελεσμάτων και η εστίαση στο κοινωνικό περιβάλλον μίας μόνο χώρας (των ΗΠΑ) είναι μερικοί από τους περιορισμούς που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Ωστόσο, ο συνδυασμός των πορισμάτων αυτών των μελετών με άλλες που αξιοποιούν εκτενέστερη δειγματοληψία και σε βάθος χρόνου, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών δεν διαφέρουν από τα υπόλοιπα παιδιά στους επιμέρους τομείς της ψυχολογικής και κοινωνικής τους ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο αυτό, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συμπεραίνει πως, με βάση τα συμπεράσματα πάνω από 30 ετών έρευνας, τα παιδιά που μεγαλώνουν από ομοφυλόφιλους άνδρες και λεσβίες έχουν επιδείξει ανθεκτικότητα όσον αφορά την κοινωνική, ψυχολογική και σεξουαλική τους υγεία, παρά τις οικονομικές και νομικές ανισότητες και τον κοινωνικό στιγματισμό που αντιμετωπίζουν. Τέλος, σύμφωνα με την ανάλυση 79 μελετών από το Πανεπιστήμιο Cornell, τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών δεν βλάπτονται από το γεγονός ότι οι γονείς τους είναι άτομα του ίδιου φύλου. Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά ομόφυλων γονέων τα πηγαίνουν το ίδιο καλά με τα υπόλοιπα παιδιά σύμφωνα με 75 από τις 79 μελέτες (ποσοστό 95%), ενώ στις υπόλοιπες 4 (ποσοστό 5%) καταγράφονται ορισμένες αρνητικές συνέπειες για τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News