Μια σκοτεινή νύχτα Παρασκευής, τον περασμένο Νοέμβριο, τρία άτομα σκαρφάλωσαν έναν φράχτη στο τεράστιο λιμάνι της Αμβέρσας στη Βόρεια Θάλασσα, τράβηξαν μαχαίρια στους τελωνειακούς και τους ανάγκασαν να ανοίξουν ένα κατασχεθέν κοντέινερ. Γνώριζαν ακριβώς τι θα έβρισκαν μέσα: τούβλα κοκαΐνης χωμένα ανάμεσα σε δέρματα ζώων.
Η Αμβέρσα, γνωστή ιστορικά ως κόμβος του εμπορίου διαμαντιών, έχει αναπτύξει και τη φήμη του κόμβου εισαγωγής κοκαΐνης στην Ευρώπη, αναφέρει ρεπορτάζ της Washington Post. Πέρυσι, οι βέλγοι τελωνειακοί κατέσχεσαν στο λιμάνι ποσότητα ρεκόρ 116.000 κιλών κοκαΐνης, σύμφωνα με στοιχεία που κοινοποίησε αυτή την εβδομάδα το βελγικό υπουργείο Οικονομικών.
Πρόκειται για ποσότητα υπερτριπλάσια εκείνης που οι τελωνειακοί και συνοριακοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ κατέσχεσαν σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά οι βελγικές αρχές εκτιμούν ότι αποτελεί μόλις ένα κλάσμα των ναρκωτικών που διακινούνται λαθραία μεταξύ των 12 εκατομμυρίων εμπορευματοκιβωτίων που περνούν από την Αμβέρσα κάθε χρόνο.
Ο επικεφαλής της τελωνειακής υπηρεσίας του Βελγίου δήλωσε σε συνέντευξή του ότι κάποιες ιδιαίτερα μεγάλες κατασχέσεις το περασμένο φθινόπωρο προκάλεσαν βίαιες συμπλοκές, μαζί με ένα νέο ζήτημα – οι Αρχές δεν είναι πάντα σε θέση να καταστρέψουν ό,τι έχουν κατασχέσει πριν οι συμμορίες ναρκωτικών επιχειρήσουν να το επαναφέρουν στην κατοχή τους. Οι επιθέσεις εναντίον τελωνειακών δεν είναι φαινόμενο συνηθισμένο στην Ευρώπη.
Η έκταση του λιμανιού της Αμβέρσας είναι πάνω από 140 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Είκοσι χιλιάδες πλοία έδεσαν εκεί πέρυσι, καθιστώντας το το δεύτερο πιο πολυσύχναστο λιμάνι της Ευρώπης, πίσω από το Ρότερνταμ της Ολλανδίας. Οταν οι ολλανδικές αρχές ενίσχυσαν την επιβολή πάταξης της εισαγωγής ναρκωτικών, οι λαθρέμποροι μετέφεραν περισσότερες από τις δραστηριότητές τους στην Αμβέρσα.
Οι αποστολές αυξάνονταν όσο πλησίαζε η περίοδος των χριστουγεννιάτικων εορτών, δημιουργώντας μια κατάσταση που οι τελωνειακοί αποκαλούν «λευκά Χριστούγεννα». Στις 3 Νοεμβρίου, την ίδια μέρα που έγινε η διάρρηξη της τελωνειακής εγκατάστασης, οι Αρχές κατέσχεσαν 7.500 κιλά κοκαΐνης κρυμμένης σε κουτιά με μπανάνες από τον Ισημερινό.
Κατασχεθέντα φορτία κοκαΐνης συσσωρεύονται στις τελωνειακές εγκαταστάσεις. Οι ολλανδικές αρχές αποτεφρώνουν γρήγορα τα κατασχεθέντα ναρκωτικά. Αλλά η βελγική κυβέρνηση δεν έχει τη δυνατότητα να κάνει το ίδιο. Και επειδή οι συμμορίες ναρκωτικών τείνουν να παρακολουθούν τις αποστολές τους με ψηφιακές συσκευές εντοπισμού, μπορούν εύκολα να εντοπίσουν την κοκαΐνη που δεν έχει αφαιρεθεί από το κοντέινερ τους.
Δεν διστάζουν, μάλιστα, να αφαιρούν ζωές τελωνειακών για να ανακαταλάβουν τις αποστολές τους. Εκείνο το βράδυ του Νοεμβρίου κάποιοι από τους τελωνειακούς κατάφεραν να κλειδωθούν σε ένα γραφείο και να καλέσουν την αστυνομία. Οι δράστες διέφυγαν –αφήνοντας πίσω τους τα ναρκωτικά– προτού συλληφθούν και πριν τραυματιστεί κάποιος τελωνειακός.
Σε άλλο πρόσφατο επεισόδιο, μασκοφόροι βέλγοι κομάντος εμβόλισαν ένα μαύρο SUV που κινείτο κοντά στο λιμάνι και συνέλαβαν επτά ένοπλους άνδρες. Η αστυνομία είχε πληροφορίες ότι σκόπευαν να κλέψουν κατασχεθείσα κοκαΐνη. Οπως και στην επίθεση της 3ης Νοεμβρίου, το επεισόδιο συνέβη την ημέρα μιας μεγάλης κατάσχεσης – όταν οι τελωνειακοί αναχαίτισαν πολλούς τόνους κοκαΐνης σε ένα φορτίο αλεύρου σόγιας από τη Σιέρα Λεόνε.
Ακόμη, τον περασμένο Δεκέμβριο πυρπολήθηκε μια τελωνειακή αποθήκη όπου συσσωρεύονταν κατασχεθέντα αυτοκίνητα και όπλα, στο νότιο τμήμα της χώρας, πράξη που, σύμφωνα με αξιωματούχους, συνιστούσε αντίποινα για τις τελωνειακές κατασχέσεις.
Μετά τις πρόσφατες επιθέσεις, μονάδες του βελγικού στρατού αναπτύχθηκαν για τη φύλαξη φορτηγών και εγκαταστάσεων του τελωνείου. Οι τελωνειακοί έλαβαν έξτρα πόρους και πλέον είναι σε θέση να αποτεφρώνουν τα περισσότερα κατασχεθέντα παράνομα εμπορεύματα μέσα σε μία ή δύο ημέρες – αν και η διαδικασία καύσης παραμένει προβληματική.
Την περασμένη εβδομάδα η ομοσπονδιακή αστυνομία του Βελγίου ανακοίνωσε ότι πραγματοποίησε έφοδο σε 45 ακίνητα, συλλαμβάνοντας 22 άτομα, συμπεριλαμβανομένων τριών αστυνομικών, που συνδέονται με το εμπόριο ναρκωτικών. Αλλά οι κατασχέσεις και οι συλλήψεις δεν φαίνεται να έχουν διαταράξει ακόμη το επιχειρησιακό μοντέλο των εγκληματικών συμμοριών.
Η τιμή της κοκαΐνης στους δρόμους παραμένει αρκετά σταθερή τα τελευταία χρόνια, ανεξαρτήτως ποιότητας. Η αύξηση της παραγωγής στη Λατινική Αμερική εξελίσσει ολοένα και περισσότερο τα καρτέλ ναρκωτικών, καθώς ενσωματώνουν ευρωπαϊκά εγκληματικά κυκλώματα και χτίζουν τις δικές τους εγκαταστάσεις στη Γηραιά Ηπειρο για την επεξεργασία των ναρκωτικών.
Σύμφωνα με τη Γιούροπολ, το Εκουαδόρ και το κύριο λιμάνι του, το Γκουαγιακίλ, είναι οι σημαντικότερες πηγές εισαγωγής κοκαΐνης στην Ευρώπη, με μεξικανικές και αλβανικές συμμορίες να έχουν διεισδύσει στη χώρα της Λατινικής Αμερικής. Αυτόν τον μήνα, ο πρόεδρος του Εκουαδόρ κήρυξε «κατάσταση πολέμου» εναντίον των συμμοριών ναρκωτικών, μετά από μια σειρά δολοφονιών, αποδράσεων από φυλακές, και βομβιστικών επιθέσεων πριν τη δύση του ήλιου.
Στις χώρες εξαγωγής, συμμορίες δωροδοκούν ή εκβιάζουν τους λιμενικούς για να τους επιτρέψουν να κρύψουν την κοκαΐνη μέσα σε νόμιμα φορτία αποστολών. Οι λαθρέμποροι προτιμούν τα εμπορευματοκιβώτια με ευπαθή αγαθά, όπως φρούτα και ψάρια, γεγονός που ασκεί μεγαλύτερη πίεση στους λιμενικούς και τους τελωνειακούς εργαζομένους να τα μετακινήσουν γρήγορα. Μερικές φορές τα ναρκωτικά μπαίνουν σε σακ-βουαγιάζ και φορτώνονται σε ένα τυχαίο κοντέινερ.
Αλλες φορές οι μέθοδοι φόρτωσης είναι πιο περίπλοκες. Οι βελγικές αρχές έχουν εντοπίσει κοκαΐνη συσκευασμένη μέσα σε κούφιους κορμούς ξύλων και σε ανανάδες. Το ναρκωτικό μπορεί επίσης να ψεκαστεί πάνω σε ύφασμα, να αφεθεί να στεγνώσει και να μετατραπεί ξανά σε σκόνη μόλις φτάσει στον προορισμό του.
Οι τελωνειακοί υπάλληλοι χρησιμοποιούν γιγάντια μηχανήματα ακτίνων Χ για να σκανάρουν τα κοντέινερ χωρίς να τα ανοίξουν. Αλλά η σάρωση ενός μικρού ποσοστού των δεκάδων χιλιάδων εμπορευματοκιβωτίων που περνούν καθημερινά από το λιμάνι της Αμβέρσας δεν είναι αποτελεσματική επιλογή, καθώς προκαλεί κοστοβόρες καθυστερήσεις.
Τεράστιες ποσότητες ναρκωτικών περνούν με κοντέινερ που δεν ελέγχονται ποτέ. Σε όλη την Ευρώπη τα λιμάνια ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να προσελκύσουν εμπορικές αποστολές. Η Αμβέρσα απέχει μόλις 65 χλμ. από το Ρότερνταμ. Μικρότερα λιμάνια, όπως το Βλίσινγκεν στην Ολλανδία, η Χάβρη στη Γαλλία και το Αμβούργο στη Γερμανία, είναι όλα πρόθυμα για περισσότερες εισαγωγές φορτίων.
Αυτό τον μήνα το Βέλγιο ανέλαβε την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, γεγονός που επιτρέπει στη χώρα να καθορίσει την ατζέντα υψηλού επιπέδου της ΕΕ. Η ενίσχυση της συνεργασίας για την καταπολέμηση των ναρκωτικών μεταξύ των ευρωπαϊκών λιμανιών είναι μια από τις βασικές προτεραιότητες του Βελγίου κατά την εξάμηνη θητεία της προεδρίας του.
Η βία γύρω από την εμπορία ναρκωτικών έχει φουντώσει τα τελευταία χρόνια, τόσο στο Βέλγιο όσο και στην Ολλανδία. Το 2021, γνωστός ολλανδός δημοσιογράφος του αστυνομικού ρεπορτάζ δολοφονήθηκε όταν πρόσφερε συμβουλές σε έναν πρώην γκάνγκστερ που κατέθετε εναντίον ενός βαρόνου ναρκωτικών.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης του Βελγίου αναγκάστηκε να εξαφανιστεί υπό αστυνομική προστασία για ένα διάστημα το 2022, μετά από απειλές για τη ζωή του από το οργανωμένο έγκλημα. Τον περασμένο Ιανουάριο, ένα 11χρονο κορίτσι έχασε τη ζωή του όταν βρέθηκε ανάμεσα στα πυρά συμμοριών.
Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι ότι η αυστηρότερη επιβολή του νόμου είναι η λύση. Η δήμαρχος του Αμστερνταμ, Φέμκε Χάλσεμα, έγραψε αυτόν τον μήνα σε άρθρο του στον Guardian ότι η Ολλανδία «κινδυνεύει να γίνει ναρκο-κράτος» εάν συνεχιστεί η τρέχουσα παγκόσμια προσέγγιση του «πολέμου κατά των ναρκωτικών», αντιπροτείνοντας την υιοθέτηση εναλλακτικών λύσεων, όπως η αποποινικοποίηση.
Παράλληλα, πολιτικοί στην πρωτεύουσα της Ελβετίας, Βέρνη, εξετάζουν το ενδεχόμενο νομιμοποίησης των πωλήσεων κοκαΐνης για προσωπική χρήση.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News