Χιλιάδες διαδηλωτές κατέβηκαν στη γερμανική πρωτεύουσα τη Δευτέρα, καθώς μια εβδομάδα διαμαρτυριών για τις περικοπές των επιδοτήσεων στον αγροτικό τομέα έφτανε στο αποκορύφωμα της στη διάσημη Πύλη του Βραδεμβούργου στο Βερολίνο. Πίσω από το πλήθος, τρακτέρ, που την περασμένη εβδομάδα απέκλεισαν τους αυτοκινητόδρομους σε όλη τη χώρα, παρατάχθηκαν στη λεωφόρο που διασχίζει το πάρκο Τιεργκάρτεν.

Μετά από τις διαμαρτυρίες του περασμένου Δεκεμβρίου, η κυβέρνηση αντέστρεψε μια απόφασή της για την κατάργηση της φορολογικής έκπτωσης στα αγροτικά οχήματα, και ανακοίνωσε ότι η επιδότηση ντίζελ θα καταργηθεί σταδιακά σε διάστημα τριών ετών, αντί να περικοπεί αμέσως, αναφέρει ρεπορτάζ της Washington Post.

Αλλά η Γερμανική Ενωση Αγροτών απάντησε ότι οι παραχωρήσεις δεν ήταν αρκετές. «Χωρίς σταθερότητα στην ύπαιθρο, χωρίς γεωργία, η χώρα μας δεν έχει μέλλον», δήλωσε από τη σκηνή μπροστά από τους διαδηλωτές ο πρόεδρος των αγροτών, Χοακίμ Ρούκβιντ. «Γι’ αυτό είμαστε έτοιμοι να βγούμε στους δρόμους».

Παρότι οι κινητοποιήσεις προκλήθηκαν από τις ανησυχίες του αγροτικού τομέα, η διαδήλωση της Δευτέρας ήταν και μια έκφραση της γενικότερης δυσαρέσκειας των Γερμανών με την κυβέρνηση – γεγονός που αυξάνει την ήδη τεράστια πίεση στον καγκελάριο Ολαφ Σολτς, την ώρα που επιχειρεί να διορθώσει μια δημοσιονομική γκάφα δισεκατομμυρίων ευρώ, η οποία οδήγησε στις περικοπές των επιδοτήσεων.

Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας έκρινε τον περασμένο Νοέμβριο ότι η απόφαση της κυβέρνησης να ανακατανείμει σχεδόν 60 δισεκατομμύρια ευρώ αχρησιμοποίητων κεφαλαίων έκτακτης ανάγκης από την πανδημία στο ταμείο της για το κλίμα και τη ανάκαμψη (CTF) ήταν αντισυνταγματική, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να αναθεωρήσει τα σχέδια δαπανών της και να περιορίσει τις παροχές της.

Καθώς οι διαδηλωτές κατευθύνονταν προς το κεντρικό σημείο συνάντησης, οδηγοί φορτηγών που είχαν βγει αλληλέγγυοι χτυπούσαν τις απόκοσμες κόρνες τους στον υγρό αέρα του πρωινού. Πάνω από το πλήθος, περιφερειακές σημαίες με το μαύρο, το κόκκινο και το χρυσό της γερμανικής σημαίας, κυμάτιζαν μέσα στους ανέμους του Ιανουαρίου.

Ενα συγκεκριμένο σύνθημα επαναλαμβανόταν στα πλακάτ και στις φωνές των διαδηλωτών: «Το φανάρι πρέπει να φύγει!» – μια αναφορά στον κυβερνητικό συνασπισμό των Σοσιαλδημοκρατών, των Ελεύθερων Δημοκρατών και των Πρασίνων, των οποίων τα κομματικά χρώματα παραπέμπουν σε αυτά των φαναριών κυκλοφορίας.

Εν μέσω του αυξανόμενου κόστους διαβίωσης, των συγκρούσεων των εταίρων του κυβερνητικού συνασπισμού, μιας αναζωπυρωμένης συζήτησης για το πρόβλημα της μετανάστευσης, και τώρα μιας δημοσιονομικής κρίσης, τα ποσοστά αποδοχής της κυβέρνησης Σολτς έχουν πέσει σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ τους τελευταίους μήνες. Οι Γερμανοί βλέπουν τη χώρα τους, που παραδοσιακά αποτελεί την οικονομική ατμομηχανή της Ε.Ε., να διανύει παρατεταμένη κρίση.

Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, εν τω μεταξύ, αποδοκιμάστηκε από διαδηλωτές καθώς ανέβαινε στη σκηνή για να απευθυνθεί στο πλήθος. «Αντε χάσου! Αντε χάσου!» φώναζαν οι διαδηλωτές καθώς στριμώχνονταν μαζί, πολλοί από αυτούς προσπαθώντας να ζεσταθούν με ζεστό καφέ και ζεστό κρασί που τους μοίραζαν αλληλέγγυοι. Σε ορισμένες γωνίες της διαδήλωσης εκτοξεύονταν φωτοβολίδες με πράσινο και μαύρο καπνό.

Πριν από τη διαδήλωση, ο Σολτς είπε σε ένα βιντεοσκοπημένο podcast του περασμένου Σαββάτου ότι η κυβέρνησή του άκουσε τις ανησυχίες των αγροτών. «Λάβαμε υπόψη τα επιχειρήματα των αγροτών και αναθεωρήσαμε τις προτάσεις μας. Κάναμε έναν καλό συμβιβασμό», είπε χαρακτηριστικά.

Η γενική δυσαρέσκεια με την κυβέρνηση στις διαδηλώσεις των αγροτών ήταν και μια ευκαιρία δράσης για τους ακροδεξιούς εξτρεμιστές. Παρά την έκκληση για κατάργηση των επιδοτήσεων στο κομματικό του πρόγραμμα, το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο εδώ και μήνες είναι το δεύτερο ισχυρότερο κόμμα στη Γερμανία, άδραξε την ευκαιρία για να δείξει «αλληλεγγύη» στον αγροτικό κλάδο.

«Συμπολίτες, ας συναντηθούμε στους δρόμους!» έγραψε στο Facebook ο Μπιόρν Χέκε, μια εξέχουσα προσωπικότητα του AfD από την πιο εξτρεμιστική πτέρυγα του κόμματος. Γνωστές ακροδεξιές ομάδες, όπως οι Ελεύθεροι Σάξονες, ο Τρίτος Δρόμος και η Πατρίδα, έχουν επίσης κινητοποιηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες εβδομάδες, προσκαλώντας σε εξέγερση για τη «διάλυση» της κυβέρνησης – ιδέα που ο Σολτς χαρακτήρισε το Σάββατο ως «ανοησία».

Νωρίτερα μέσα στο μήνα, η Ενωση Γερμανών Αγροτών αποστασιοποιήθηκε από τις εξτρεμιστικές ομάδες, μετά από ένα περιστατικό όπου περίπου 100 αγρότες εμπόδισαν τον αντικαγκελάριο, Ρόμπερτ Χάμπεκ, να αποβιβαστεί από το πλοίο του μετά από ένα ιδιωτικό ταξίδι.

«Γίνεται σαφές ότι κάτι έχει αρχίσει να ξεφεύγει τα τελευταία χρόνια, οδηγώντας σε περιορισμούς της νόμιμης δημοκρατικής διαμαρτυρίας και της ελευθερίας της έκφρασης», είπε ο Χάμπεκ σε ένα βίντεο που δημοσιεύτηκε στο X (πρώην Twitter). «Κλήσεις κυκλοφορούν με φαντασιώσεις περί πραξικοπήματος, εξτρεμιστικές ομάδες σχηματίζονται, και εθνικιστικά σύμβολα εμφανίζονται ανοιχτά», πρόσθεσε.

Ακόμη και κάποιοι από τους διαδηλωτές στο Βερολίνο τη Δευτέρα ανησυχούσαν ότι οι διαδηλώσεις —και η χώρα— θα μπορούσαν να καταληφθούν από την ακροδεξιά. Ο Γιαχάνες Χίλγιε, πολιτικός σύμβουλος στη δεξαμενή σκέψης «Προοδευτικό Κέντρο», λέει ότι οι διαμαρτυρίες των αγροτών παρέχουν στην ακροδεξιά μια ευκαιρία για πρόσβαση στην ευρύτερη γερμανική κοινωνία.

Μπορεί να μην υπάρχουν πια επιζώντες από τη δεκαετία του 1930, αλλά οι Γερμανοί έχουν ιστορική γνώση των τεκταινόμενων στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, όταν οι Ναζί εκμεταλλεύθηκαν πολιτικά το κλίμα δυσαρέσκειας των πολιτών και σκαρφάλωσαν στην εξουσία. «Η πόρτα [για τέτοιου είδους κινήσεις] είναι ορθάνοιχτη» προειδοποιεί ο Χίλγιε. «Η πόρτα δεν ήταν ποτέ τόσο ανοιχτή στις ακροδεξιές απόψεις από την εποχή του [Β’ Παγκοσμίου] πολέμου».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News