Ο Ολαφ Σολτς έδωσε μια απλή υπόσχεση στους Γερμανούς μετά την ανάληψη των καθηκόντων του: «Δεν θα πορευτείτε ποτέ μόνοι». Ο γερμανός σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος δανείστηκε τη φράση από τον ύμνο της Λίβερπουλ και την επικαλέστηκε, ακόμα και όταν η Ρωσία διέκοψε τις παραδόσεις φυσικού αερίου στη Γερμανία, ανεβάζοντας την τιμή του στα ύψη.

Ωστόσο, σημειώνει το Politico, μετά από δύο χρόνια στην εξουσία, είναι ο Σολτς που περπατά όλο και πιο μόνος μέσα σε μια αναταραχή από κρίσεις που συντάραξαν και δίχασαν τον τριμερή συνασπισμό του με τους Πράσινους και τους δημοσιονομικά συντηρητικούς Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP), ωθώντας τους ψηφοφόρους να αναρωτηθούν αν ο καγκελάριος είναι ικανός για αυτή τη θέση και αν η κυβέρνησή του πρέπει να εξαντλήσει τη θητεία της.

Ο Σολτς θεωρείται ήδη ένας από τους λιγότερο δημοφιλείς καγκελάριους και η νέα χρονιά δεν φαίνεται να είναι πολύ καλύτερη για αυτόν.  Δύο χρόνια μετά την άνοδο του τριπλού συνασπισμού στην εξουσία, οι ψηφοφόροι αναζητούν τη «λύτρωση» από την παράξενη αυτή συμμαχία, όπως την αποκαλεί το Politico.

Στις δημοσκοπήσεις, η υποστήριξη και των τριών κομμάτων μαζί έπεσε στο 33%, ενώ στις εκλογές είχε φτάσει το 52%. Οι Χριστιανοδημοκράτες της αντιπολίτευσης συγκεντρώνουν το 32%.

Στις αρχές της θητείας του, ο Σολτς κέρδισε επαίνους για την αδιαμφισβήτητη καταδίκη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και την αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας για τις ένοπλες δυνάμεις της. Ο κυβερνητικός συνασπισμός έκανε επίσης βήματα προόδου στην ψήφιση νομοθεσίας που στοχεύει στη μεγάλη προσπάθεια απαλλαγής της Γερμανίας από τα ορυκτά καύσιμα.

Αλλά δεν έχει ακόμα καταφέρει να βρει τρόπο να καλύψει το τεράστιο κόστος της μετάβασης, το οποίο εκτιμάται ότι πλησιάζει αυτό της ανοικοδόμησης της Γερμανίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Δικαστική βόμβα

Ο κυβερνητικός συνασπισμός φαίνεται να πάσχει στην εφαρμογή των ιδεών και της πολιτικής του, καθώς ακόμα και το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι η νομοθετική ατζέντα της κυβέρνησης είναι αντισυνταγματική και την ακύρωσε. Η δικαστική απόφαση-βόμβα στέρησε από την κυβέρνηση εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία σχεδίαζε να αξιοποιήσει τα επόμενα χρόνια.

Μια τέτοια απόφαση θα ήταν πλήγμα για οποιαδήποτε κυβέρνηση. Αλλά δεδομένης της ετερόκλητης φύσης του συνασπισμού του Σολτς, η εύρεση λύσης έχει αποδειχθεί ακόμη πιο δύσκολη. Η μεγαλύτερη πρόκληση του Σολτς είναι να πείσει τον ηγέτη του FDP, Κρίστιαν Λίντνερ, τον υπουργό Οικονομικών, ο οποίος θεωρεί τον εαυτό του εγγυητή της δημοσιονομικής ορθότητας.

Ο Λίντνερ αρνείται να βοηθήσει τους εταίρους του, άροντας το συνταγματικό φρένο χρέους της Γερμανίας για το 2024, ώστε να αντισταθμίσει τα χρήματα που «έκοψε» το δικαστήριο. Το πρόβλημα είναι ότι χωρίς αυτά τα κεφάλαια η βάση για τη συνεργασία των τριών πλευρών ουσιαστικά γκρεμίστηκε, σημειώνει το Politico.

Μεγάλο μέρος των χρημάτων προοριζόταν για επιδοτήσεις για ηλιακούς συλλέκτες, σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, αντλίες θερμότητας και διάφορα άλλα. Χωρίς αυτή την υποστήριξη, οι επενδυτές και οι καταναλωτές έχουν ελάχιστα κίνητρα να στραφούν σε πιο πράσινες εναλλακτικές λύσεις ενέργειας.

Λίγο πριν τα Χριστούγεννα, τα τρία κόμματα του συνασπισμού συμφώνησαν μετά από μια ολονύχτια συνάντηση να εφαρμόσουν αυτό που θα μπορούσε να περιγραφεί καλύτερα ως «χανζαπλάστ» για να σταματήσει την αιμορραγία από τον προϋπολογισμό.

Οι τρεις τους διαφήμισαν τη συμφωνία τους ως συμβιβασμό που θα άνοιγε τον δρόμο για την έγκριση του προϋπολογισμού του 2024. Μέσα σε λίγες μέρες, ωστόσο, αξιωματούχοι και από τα τρία κόμματα άρχισαν να αμφισβητούν βασικές πτυχές της συμφωνίας, λέγοντας ότι ο συνασπισμός θα περάσει τον πρώτο μήνα του 2024, αν όχι περισσότερο, προσπαθώντας να συντάξει τον προϋπολογισμό.

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να αρκεστεί σε έναν έκτακτο προϋπολογισμό με βάση τα όσα ξόδεψε το 2023.

Αυτό που εξοργίζει πολλούς ψηφοφόρους, είναι ότι ο Σολτς έφερε την κυβέρνηση σε αυτό το σημείο. Αυτός σκέφτηκε το τέχνασμα με το απόθεμα στα ειδικά ταμεία, χωρίς όμως να έχει έτοιμο εναλλακτικό σχέδιο, παρότι ήξερε ότι το δικαστήριο μπορεί να το απορρίψει.

Ποτέ στη Γερμανία

Σε πολλές χώρες, μια τέτοια κρίση θα πυροδοτούσε κυβερνητική κατάρρευση. Οχι όμως στη Γερμανία. Καλώς ή κακώς, οι γερμανικές κυβερνήσεις είναι σχεδόν αδύνατο να πέσουν, τονίζει το δημοσίευμα.

Προκειμένου να αποφευχθεί η επανάληψη των πολιτικών της εποχής της Βαϊμάρης, η οποία συνέβαλε στην άνοδο των Ναζί, οι συντάκτες του μεταπολεμικού Βασικού Νόμου της Γερμανίας προσπάθησαν να εξασφαλίσουν τη σταθερότητα δημιουργώντας ένα πολιτικό σύστημα που απαιτούσε την ταχεία επίλυση των συγκρούσεων με όσο το δυνατόν λιγότερη αναστάτωση.

Ως εκ τούτου, έθεσαν έναν υψηλό πήχη για τις πρόωρες εκλογές. Μόνο ο καγκελάριος έχει την εξουσία να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στο Κοινοβούλιο, για παράδειγμα, και μόνο ο πρόεδρος μπορεί να προκηρύξει νέες εκλογές. Γι’ αυτό οι ψηφοφορίες εμπιστοσύνης στη Γερμανία είναι σπάνιες (έχουν γίνει μόνο πέντε) και είναι συνήθως κινήσεις τακτικής από καγκελάριους που επιδιώκουν να ενισχύσουν την πολιτική τους θέση.

Η μόνη περίπτωση όπου ένας καγκελάριος απομακρύνθηκε άθελά του ήταν το 1982, όταν το FDP εγκατέλειψε τη συμμαχία του με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) του Χέλμουτ Σμιντ, αναγκάζοντάς τον να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης, την οποία δεν έλαβε. Το FDP στήριξε τους κεντροδεξιούς Χριστιανοδημοκράτες (CDU) του Χέλμουτ Κολ και έτσι έγινε εκείνος καγκελάριος χωρίς νέες εκλογές.

Ο Κολ, επιθυμώντας μια σταθερή υποστήριξη από το εκλογικό σώμα, προκάλεσε μια ακόμη ψήφο εμπιστοσύνης αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, διασφαλίζοντας ότι θα την έχανε, ώστε να μπορεί να ζητήσει από τον πρόεδρο να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Η τακτική λειτούργησε. Το κόμμα του Κολ κέρδισε τις εκλογές και παρέμεινε καγκελάριος μέχρι το 1998.

Δαμόκλειος σπάθη

Σε αντίθεση με τον Σμιντ, ο Σολτς δεν χρειάζεται να ανησυχεί για την αποχώρηση του FDP για να σχηματίσει νέο συνασπισμό με το CDU, για τον απλό λόγο ότι δεν θα είχε αρκετές ψήφους ώστε να το πετύχει. Το FDP κέρδισε το 11,5% των ψήφων στις τελευταίες εκλογές, ενώ το CDU συγκέντρωσε το 24%.

Βέβαια, ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η διαρκής κρίση στον κυβερνητικό συνασπισμό θα μπορούσε να ωθήσει το FDP, το οποίο κυμαίνεται γύρω στο 5% στις δημοσκοπήσεις, να αποχωρήσει. Ηδη κάποιοι μέσα στο κόμμα το ζητούν. Οι αντάρτες συγκέντρωσαν πρόσφατα αρκετές υπογραφές για να αναγκάσουν μια εσωκομματική ψηφοφορία για το ζήτημα.

Αυτό το δημοψήφισμα ξεκίνησε πριμ από τις γιορτές και τα μέλη είχαν προθεσμία έως την 1η Ιανουαρίου για να ψηφίσουν. Αν και το αποτέλεσμα δεν είναι δεσμευτικό για την ηγεσία του FDP, δύσκολα θα μπορούσε να το παραβλέψει, καθώς στις επόμενες εκλογές, αν δεν έχει 5%, δεν θα μπει στο Κοινοβούλιο. Αυτό σημαίνει ότι οι Φιλελεύθεροι θα κρέμονται πάνω από τον Σολτς, σαν δαμόκλεια σπάθη.

Εάν το κόμμα αποχωρήσει, ο καγκελάριος θα δεχόταν πίεση να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης, την οποία πιθανότατα θα έχανε. Θα μπορούσε επίσης να προσπαθήσει να παραμείνει στη θέση του, σε μια κυβέρνηση μειοψηφίας με τους Πράσινους.

Αυτό δεν έχει επιχειρηθεί ποτέ σε ομοσπονδιακό επίπεδο στη Γερμανία, ωστόσο, αν το FDP εγκαταλείψει τον συνασπισμό, είναι απίθανο ο Σολτς να καταφέρει να αντέξει την πίεση για νέες εκλογές. Η τελική απόφαση θα εναπόκειται στον σοσιαλδημοκράτη πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ.

Αδιέξοδο και Ακροδεξιά

Με ή χωρίς το FDP, ο Σολτς δεν έχει βρει ακόμα λύση για το πώς να καλύψει το κόστος της νομοθετικής ατζέντας του συνασπισμού. Ακόμα κι αν καταφέρουν να βρουν τα κονδύλια για το 2024 με περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων, το 2025, έτος εκλογών, βρίσκεται προ των πυλών.

Οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του SPD κοντά στον καγκελάριο, συμπεριλαμβανομένου του Ρολφ Μούτζενιτς, αρχηγού της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος, πιέζουν τον Λίντνερ να άρει το φρένο του χρέους επικαλούμενοι τις πιέσεις που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Αλλά ο αρχηγός του FDP δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης. Αν το έκανε, θα αποξένιζε ακόμη περισσότερο τη δική του βάση, η οποία είναι ήδη αναστατωμένη με την πορεία της κυβέρνησης.

Στο μεταξύ, η γερμανική οικονομία αναμένεται να παραμείνει υποτονική για το άμεσο μέλλον. Η γερμανική παραγωγή θα μειωθεί κατά 0,5% το επόμενο έτος, σύμφωνα με το Γερμανικό Οικονομικό Ινστιτούτο (IW). Εν μέσω της οικονομικής αδυναμίας, η κυβέρνηση του Σολτς πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει υψηλούς αριθμούς νέων αιτούντων άσυλο.

Η πρόσφατη αύξηση των αφίξεων μεταναστών βοήθησε να ενισχυθεί η υποστήριξη για την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), η οποία κατατάσσεται δεύτερη σε εθνικό επίπεδο και είναι έτοιμη να κερδίσει μια σειρά από πολιτειακές εκλογές στην ανατολική Γερμανία το επόμενο φθινόπωρο.

Ο Τραμπ παραφυλάει

Εκτός από τις εγχώριες προκλήσεις, ο Σολτς πρέπει επίσης να συνεχίσει να πλοηγείται σε όλο και πιο δυσάρεστα διεθνή ύδατα. Η μεγαλύτερη απειλή είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία και η προοπτική ότι η χρηματοδότηση των ΗΠΑ για το Κίεβο θα μπορούσε να στερέψει.

Μια μεγαλύτερη ανησυχία είναι οι προεδρικές εκλογές του επόμενου έτους στις ΗΠΑ και η προοπτική ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος δεν έχει κρύψει την περιφρόνησή του για τη Γερμανία, να επιστρέψει στην εξουσία. Ενα τέτοιο αποτέλεσμα, που θα μπορούσε να στερήσει τη Γερμανία από τον πιο σημαντικό σύμμαχο και προστάτη της εν μία νυκτί, θα έκανε τις άλλες προκλήσεις του Σολτς να φαίνονται ήσσονος σημασίας.

Δεδομένης αυτής της προβληματικής προοπτικής, ακόμη και ο καγκελάριος θα μπορούσε να συμπεράνει ότι ο συνασπισμός του δεν έχει πολύ μέλλον.

Μετά από όλα αυτά, το Politico προτρέπει τον Σολτς να βρει παρηγοριά σε μια παλιά γερμανική παροιμία: «Οσοι λέγεται ότι είναι νεκροί, ζουν περισσότερο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News