«Εγώ, ως πρωθυπουργός και υπουργός Αμυνας, είμαι υπεύθυνος για την επιχείρηση που έγινε σήμερα το βράδυ». Ηταν 14 Οκτωβρίου 1994 και ο Γιτζάκ Ράμπιν παρουσιάστηκε στους Ισραηλινούς με αυτό το σύντομο τηλεοπτικό μήνυμα, έχοντας δίπλα του τον αρχηγό του επιτελείου και μελλοντικό πρωθυπουργό Εχούντ Μπάρακ.
Ο αρχιτέκτονας των Συμφωνιών του Οσλο ανέλαβε την ευθύνη για τον θάνατο του Νασόν Βάιζμαν, στρατιώτη που είχε απαχθεί από τη Χαμάς λίγες ημέρες νωρίτερα. Εκτός από τον όμηρο, σκοτώθηκε και ο επικεφαλής των καταδρομέων που είχαν αναλάβει την απελευθέρωσή του. Σοκ για το Ισραήλ, ένα από τα γεγονότα που εκείνη τη χρονιά, η οποία ξεκίνησε με τη σφαγή 29 Παλαιστινίων στο τέμενος της Χεβρώνας από τον ισραηλινό τρομοκράτη Μπαρούχ Γκόλντσαταϊν, άρχισε να σαμποτάρει την ειρηνευτική διαδικασία.
Ηταν εθνικό τραύμα εκείνο. Ομως τίποτα δεν συγκρίνεται με το σοκ της 7ης Οκτωβρίου 2023, έγραψε η Corriere della Sera. Και ύστερα από 75 ημέρες πολέμου στη Γάζα, ένα πράγμα δεν άλλαξε: το πείσμα με το οποίο ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αρνείται να κάνει κάτι παρόμοιο με τη χειρονομία του Ράμπιν και να αναλάβει την ευθύνη για την πολιτική, ηθική και στρατιωτική αποτυχία του.
Αμέσως μετά τη σφαγή 1.200 συμπολιτών του από τη Χαμάς, ο ισραηλινός πρωθυπουργός είχε μόνο ένα πράγμα στο μυαλό του: πώς να σωθεί από την καταστροφή. Πώς να ξεφύγει από την αναπόφευκτη μοίρα κάθε ηγέτη, ιδίως Ισραηλινού, έπειτα από μια ιστορική αποτυχία. Στην προκειμένη περίπτωση, η πιο σοβαρή καταστροφή στην ιστορία της χώρας, αλλά και ολόκληρου του εβραϊκού λαού από το Ολοκαύτωμα και μετά. Για να σωθεί, ο Νετανιάχου κατασκεύασε αμέσως ένα αφήγημα που επαναλαμβάνει ακατάπαυστα και που βασίζεται στους παρακάτω κανόνες:
Αγνοήστε την 7η Οκτωβρίου, αποφύγετε οποιαδήποτε αναφορά στο πώς η Χαμάς μπόρεσε να εισβάλει στο Ισραήλ χωρίς να συναντήσει αντίσταση, αφήστε αυτό το γεγονός στο παρελθόν και επικεντρωθείτε στο παρόν, στον «υπαρξιακό πόλεμο του Ισραήλ», αλλά και στο μέλλον, στο όραμα «ποτέ ξανά Χαμάς». Κάντε τους Ισραηλινούς να πιστέψουν πως ό,τι συνέβη στις 7 Οκτωβρίου ήταν απλώς αποτέλεσμα του φιάσκου των μυστικών υπηρεσιών.
Το νόημα είναι ότι οι αξιωματούχοι ασφαλείας δεν τον προειδοποίησαν για τον επικείμενο κίνδυνο, ακόμη και ότι του τον απέκρυψαν με σκοπό να τον σαμποτάρουν: να το βαθύ κράτος, είναι σαν να λέει ο Νετανιάχου, το οποίο αντιτίθεται στη συνταγματική μεταρρύθμιση. Ο Νετανιάχου ταύτισε τον εαυτό του με τη χώρα, αυτοπροβλήθηκε ως ο μόνος ικανός να τη σώσει, επανέλαβε τα συνθήματα κατά της Χαμάς και της ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους χωρίς να αναφέρει συγκεκριμένα σχέδια.
Χρησιμοποίησε τη θέση των ΗΠΑ υπέρ της λύσης των δύο κρατών σαν άμεσο κίνδυνο, λες και οι Αμερικανοί προτείνουν εδώ και τώρα την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, μέσα σε λίγους μήνες και με το Ισραήλ σε κατάσταση σοκ, και όχι την έναρξη μακράς διαδικασίας με όλες τις απαραίτητες εγγυήσεις.
Θέλει να μείνει στην εξουσία μέχρι τις επόμενες εκλογές, μάλλον στα μέσα του 2024, και να μαγέψει το πιο φοβισμένο μέρος των Ισραηλινών, αυτό που δεν αποδέχτηκε ποτέ τις Συμφωνίες του Οσλο, δηλαδή τη φανατική και μεσσιανική Ακροδεξιά. Οταν απελευθερώνονται όμηροι, ο Νετανιάχου παρίσταται αυτοπροσώπως στη συνέντευξη Τύπου. Οταν όμως οι όμηροι σκοτώνονται από φιλικά πυρά, μπροστά στις κάμερες στέκεται ο εκπρόσωπος του στρατού.
Ο Αλον Πίνκας (ισραηλινός σύμβουλος πολιτικών) τα λέει αυτά εδώ και εβδομάδες. Εγραψε ότι ο Νετανιάχου πρέπει να καταστραφεί πολιτικά ο ίδιος, αν θέλει να σωθεί το Ισραήλ. Για έναν πολύ απλό λόγο: η τραγωδία της 7ης Οκτωβρίου δεν είναι τυχαία, δεν είναι κάποια «στραβή» σε μια επιτυχημένη πορεία.
Η υποτιθέμενη πολιτική και διπλωματική οξυδέρκεια του Νετανιάχου έρχεται σε αντίθεση με ιστορικά γεγονότα που κρύβει η προπαγάνδα της κυβέρνησής του και του κόμματός του. Ας δούμε, λοιπόν, όλες τις πολιτικές και διπλωματικές αποτυχίες του Νετανιάχου, σημείο προς σημείο.
Ιράν. Η πυρηνική συμφωνία που συνήψαν ο Ομπάμα και ο Μπάιντεν κατέπεσε από τον ισραηλινό πρωθυπουργό, ο οποίος χειρίστηκε τον Ντόναλντ Τραμπ και τον παρακίνησε να προδώσει αυτή τη δέσμευση. Αποτέλεσμα: ένα Ιράν χωρίς άλλους ελέγχους έχει πλέον πολύ εμπλουτισμένο ουράνιο και πυρηνικό υλικό και απέχει ένα βήμα από το να γίνει πυρηνική δύναμη.
Ιράκ. Ο «Μπίμπι» και οι νεοσυντηρητικοί φίλοι του είχαν ήδη χειριστεί καταλλήλως έναν άλλο αμερικανό πρόεδρο, τον Τζορτζ Μπους Τζούνιορ, δίνοντάς του εντολή να ανατρέψει τον Σαντάμ Χουσεΐν με ψευδείς αιτιάσεις, αφού δεν ήταν σύμμαχος της Αλ Κάιντα και η εξάλειψή του δεν θα έδινε σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Αποτέλεσμα: γεννήθηκε το Ισλαμικό Κράτος-ISIS.
Χαμάς και Παλαιστίνιοι. Επί χρόνια ο Νετανιάχου επιδίωξε την ενίσχυση της τζιχαντιστικής οργάνωσης με στόχο να αποδυναμώσει την Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή, έτσι ώστε ο κόσμος να πιστέψει πως στην άλλη πλευρά δεν υπάρχουν αξιόπιστοι συνομιλητές με τους οποίους μπορεί να οικοδομηθεί η ειρήνη, άρα η ίδρυση παλαιστινιακού κράτος είναι αδύνατη. Ετσι, νόμισε ότι το Παλαιστινιακό ξεχάστηκε από όλους, ακόμη και από τους ίδιους τους Παλαιστινίους. Νόμισε, επίσης, ότι η Χαμάς βολεύτηκε με τα εκατομμύρια δολάρια που της έφερνε βολικά ο ίδιος από το Κατάρ και ότι δεν είχε πλέον τζιχαντιστική προσήλωση. Αποτέλεσμα: η 7η Οκτωβρίου.
Σαουδική Αραβία. Ενώ η Χαμάς προετοίμαζε την επίθεση, ο «Μπίμπι» ήταν πλήρως απασχολημένος, όχι μόνο με τη συνταγματική μεταρρύθμιση, αλλά και με τις διαπραγματεύσεις για αμοιβαία αναγνώριση με το συμβολικά και οικονομικά ισχυρότερο αραβικό κράτος. Είχε την ψευδαίσθηση ότι θα οικοδομηθεί άξονας μεταξύ του εβραϊκού κράτους και της σουνιτικής μοναρχίας, που είναι θεματοφύλακας των ιερών τόπων του Ισλάμ, εναντίον του σιιτικού φανατισμού υπό την ηγεσία του Ιράν. Αποτέλεσμα: οι Σαουδάραβες έκαναν ειρήνη με το Ιράν, ενώ η Χαμάς σταμάτησε με τον δικό της τρόπο τις διαπραγματεύσεις της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ.
ΗΠΑ. Το Ισραήλ έχει καλλιεργήσει τον μύθο ότι είναι άτρωτο, ξεχνώντας ότι βασίζεται στα 150 δισ. δολάρια που του έχουν δώσει οι Αμερικανοί. Για να διατηρηθεί αυτή η σχέση είναι ζωτικής σημασίας η υποστήριξη και των δύο αμερικανικών κομμάτων. Ομως ο Νετανιάχου ετάχθη ανοιχτά στο πλευρό των Ρεπουμπλικανών, ταπεινώνοντας τον Ομπάμα και τον Μπάιντεν. Αποτέλεσμα: το μισό Δημοκρατικό Κόμμα κινητοποιείται σήμερα ενεργά εναντίον του Ισραήλ.
Ρωσία και Κίνα. Ο Νετανιάχου έχει επίσης καλλιεργήσει σχέσεις με αυτές τις αντιαμερικανικές δυνάμεις, ακριβώς για να δείξει την ανεξαρτησία του από τους Δημοκρατικούς των ΗΠΑ. Οι αφίσες που τον έδειχναν με τον Πούτιν ήταν στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας του. Ο τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ αγνόησε την επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας ήταν από τις πιο άθλιες διπλωματικές πράξεις στην ιστορία του εβραϊκού κράτους. Οσον αφορά την Κίνα, τον Σεπτέμβριο μια πηγή κοντά στον πρωθυπουργό παρουσίασε την επικείμενη επίσκεψη του Νετανιάχου στο Πεκίνο ως «σήμα στον Μπάιντεν ότι το Ισραήλ έχει άλλες επιλογές». Αποτέλεσμα: η Ρωσία τάχθηκε στο πλευρό της Χαμάς στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, κατηγορώντας το Ισραήλ για «εγκλήματα πολέμου» και «απάνθρωπη» συμπεριφορά. Η Κίνα είναι επίσης πολύ επικριτική για το Ισραήλ σχετικά με τη Γάζα. Και, φυσικά, ουδέποτε κάλεσε τον Νετανιάχου.
Υστερα από αυτά, αν ο Νετανιάχου θέλει να σώσει το Ισραήλ, πρέπει να ακούσει τον γερο-Μπάιντεν, που του λέει λογικά πράγματα –ότι πρέπει να φανταστεί ένα ειρηνικό μέλλον– και συγχρόνως καλύπτει το εβραϊκό κράτος με κάθε τρόπο, με ηθική, πολιτική, στρατιωτική, διπλωματική και οικονομική υποστήριξη.
Το status quo είναι μη βιώσιμο: «Υπάρχουν περίπου 14 εκατομμύρια άνθρωποι μεταξύ του ποταμού Ιορδάνη στα ανατολικά και της Μεσογείου στα δυτικά. Η δημογραφική ισορροπία μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων αγγίζει το 50-50, οπότε υπάρχουν μόνο τρεις επιλογές: ένα διεθνικό κράτος, δύο κράτη ή η συνεχιζόμενη κατοχή» έγραψε ο Πίνκας. Δεν μπορεί να εξηγηθεί καλύτερα το ότι η συνέχιση της κατοχής υπονομεύει τη δημοκρατική ψυχή του Ισραήλ.
Οι έποικοι αποτελούν εμπόδιο για την ειρήνη. Κυριολεκτικά. Το εμποδίζουν σε δημογραφικό, πολιτικό και γεωγραφικό επίπεδο, το εμποδίζουν αφαιρώντας από τους Παλαιστινίους τις τελευταίες λωρίδες γης που έχουν απομείνει κάτω από τα πόδια τους στη Δυτική Οχθη, διώχνοντάς τους. Είναι 500.000, συν τις 230.000 που κατέλαβαν την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Πριν από 20 χρόνια ήταν οι μισοί.
Η Χαμάς δεν μπορεί πλέον να κυβερνήσει τη Γάζα. Κανένα κομμάτι γης δεν πρέπει να αφεθεί ξανά σε τρομοκρατική οργάνωση. Οι Ισραηλινοί δεν μπορούν να επιστρέψουν στη Γάζα, η Λωρίδα δεν μπορεί να ξανακαταληφθεί, οι κάτοικοί της δεν μπορούν να απελαθούν μαζικά.
Η Γάζα πρέπει να επανασυνδεθεί με την Παλαιστινιακή Αρχή, μια «αναζωογονημένη» Αρχή, λένε οι Αμερικανοί, δηλαδή να καθαριστεί από τη διαφθορά και να μεταρρυθμιστεί. Είναι ο μόνος πιθανός συνομιλητής, διότι αναγνώρισε το Ισραήλ χωρίς να λάβει ως αντάλλαγμα την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους. Συμμετρία πρέπει να υπάρξει, αλλά στον κατάλληλο χρόνο.
Θα χρειαστεί μια μεταβατική περίοδος, ακόμη και δέκα ετών, την οποία τα κράτη, οι μετριοπαθείς Αραβες που ήδη είναι εταίροι του Ισραήλ, ίσως ακόμη και οι Σαουδάραβες, θα εγγυηθούν. Κανένα παλαιστινιακό κράτος άμεσα. Αλλά ένα παλαιστινιακό κράτος ως συγκεκριμένος προορισμός. Ολα αυτά θα είναι δυνατά μόνο χωρίς τον Νετανιάχου. Ο Νετανιάχου δεν μπορεί πλέον να είναι εταίρος, η Παλαιστινιακή Αρχή μπορεί. Το καθήκον των Ισραηλινών είναι να απαλλαγούν πρώτα από τη Χαμάς και μετά από τον ηγέτη τους που έπαιξε με τη Χαμάς, καταλήγει η Corriere della Sera.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News