Το μεγαλύτερο παγόβουνο του κόσμου κινείται μετά από 30 και πλέον χρόνια που ήταν κολλημένο στον πυθμένα του ωκεανού. Το παγόβουνο, που ονομάζεται A23a, χωρίστηκε από την ακτογραμμή της Ανταρκτικής το 1986. Αλλά γρήγορα προσγειώθηκε στη Θάλασσα Γουέντελ, μετατρεπόμενο ουσιαστικά σε νησί πάγου.

Με έκταση σχεδόν 4.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, έχει τόση διάσταση όση και η ευρύτερη περιοχή του Λονδίνου… επί δύο. Σύμφωνα με το BBC, το περασμένο έτος παρατηρήθηκε να παρεκτρέπεται με ταχύτητα, και ο όγκος πάγου είναι τώρα έτοιμος να χυθεί πέρα από τα νερά της Ανταρκτικής.

Ο A23a είναι ένας πραγματικός κολοσσός και δεν είναι μόνο το πλάτος του που εντυπωσιάζει. Αυτή η πλάκα πάγου έχει πάχος περίπου 400 μ. Συγκριτικά, ο London Shard, ο υψηλότερος ουρανοξύστης στην Ευρώπη, έχει ύψος μόλις 310 μέτρα. Ο A23a ήταν μέρος μιας μαζικής εξάπλωσης παγόβουνων από το ράφι πάγου Φίλτσνερ της Λευκής Ηπείρου.

Εκείνη την εποχή φιλοξενούσε έναν σοβιετικό ερευνητικό σταθμό, γεγονός που δείχνει πόσο καιρό πριν συνέβη ο «τοκετός» του. Η Μόσχα έστειλε μια αποστολή για να αφαιρέσει εξοπλισμό από τη βάση Ντρουζάνια 1, φοβούμενη ότι θα χαθεί. Αλλά το παγόβουνο δεν απομακρύνθηκε πολύ από την ακτή, προτού η βαθιά «καρίνα» του το αγκυροβολήσει άκαμπτα στις λάσπες του βυθού του Γουέντελ.

Οπότε, το ερώτημα που προκύπτει μετά από σχεδόν 40 χρόνια είναι γιατί το A23a κινείται τώρα. «Ρώτησα μερικούς συναδέλφους για αυτό, αναρωτιόμουν αν υπήρχε κάποια πιθανή αλλαγή στη θερμοκρασία του νερού που θα μπορούσε να το προκάλεσε, αλλά η γενικότερη αίσθηση είναι ότι απλώς ήρθε η ώρα» λέει ο δρ Αντριου Φλέμινγκ, ειδικός τηλεπισκόπησης της Βρετανικής Ομάδας Ερευνας της Ανταρκτικής.

«Ηταν γειωμένο από το 1986, αλλά τελικά θα μειωνόταν σε μέγεθος αρκετά ώστε να χάσει τα κρατήματά του και να αρχίσει να κινείται. Εντόπισα την αρχική του κίνηση το 2020» εξηγεί ο Φλέμινγκ. Ο A23a έχει αρχίσει το ταξίδι του τους τελευταίους μήνες, οδηγούμενος από ανέμους και ρεύματα, και αυτές τις μέρες περνάει το βόρειο άκρο της χερσονήσου της Ανταρκτικής.

Οπως τα περισσότερα παγόβουνα από τον τομέα της Θάλασσας Γουέντελ, ο A23a θα εκτοξευθεί σχεδόν σίγουρα στο κυκλικό πολικό ρεύμα της Ανταρκτικής, το οποίο θα τον κατευθύνει προς τον Νότιο Ατλαντικό, σε ένα μονοπάτι γνωστό ως «μονοπάτι των παγόβουνων».

Πρόκειται για την ίδια κίνηση νερού –συνοδευόμενη από δυτικούς ανέμους– που εκμεταλλεύθηκε ο διάσημος εξερευνητής Σερ Ερνεστ Σάκλτον το 1916 για να διαφύγει από την Ανταρκτική, μετά την απώλεια του πλοίου του, «Endurance», σε σύγκρουση με θαλάσσιο πάγο. Ο Σάκλτον οδήγησε τη σωσίβια λέμβο του προς τη νήσο Νότια Γεωργία, στον Νότιο Ατλαντικό, όπου συχνά τα μεγάλα παγόβουνα αράζουν στην ανοιχτή θάλασσα.

Εάν αράξει στα νερά του υπερπόντιου βρετανικού νησιού, το παγόβουνο μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε εκατομμύρια φώκιες, πιγκουίνους και άλλα θαλασσοπούλια που αναπαράγονται εκεί. Ο μεγάλος όγκος του A23a ίσως διαταράξει τις κανονικές διαδρομές αναζήτησης τροφής των ζώων, εμποδίζοντάς τα να ταΐσουν σωστά τα μικρά τους.

Αλλά θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι τα παγόβουνα είναι απλώς αντικείμενα κινδύνου. Υπάρχει μια αυξανόμενη αναγνώριση της σημασίας τους για το ευρύτερο περιβάλλον. Καθώς οι μεγάλοι όγκοι πάγου λιώνουν, απελευθερώνουν την ορυκτή σκόνη που είχε ενσωματωθεί στην επιφάνειά τους, από όταν ήταν τμήματα παγετώνων σε απόξεση κατά μήκος του βράχου της Ανταρκτικής.

Αυτή η σκόνη είναι πηγή θρεπτικών συστατικών για τους οργανισμούς που αποτελούν τη βάση των τροφικών αλυσίδων των ωκεανών και αποτελούν το σημείο προέλευσης μεγάλου τμήματος βιολογικής δραστηριότητας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News