Η ρυπαίνουσα ελίτ λεηλατεί τον πλανήτη μας μέχρι σημείου καταστροφής του, λέει η ομπρέλα οργανώσεων Oxfam ύστερα από ολοκληρωμένη μελέτη της κλιματικής ανισότητας. Αυτό το πλουσιότερο 1% της ανθρωπότητας είναι υπεύθυνο για τις περισσότερες εκπομπές άνθρακα, σε αντίθεση με το φτωχότερο 66% και τους τελευταίους στην εισοδηματική βαθμίδα. Το αποτύπωμα της ελίτ έχει τρομερές συνέπειες στις ευάλωτες κοινότητες και στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής έκτακτης ανάγκης.

Η πιο ολοκληρωμένη μελέτη της παγκόσμιας κλιματικής ανισότητας που έγινε ποτέ δείχνει ότι αυτή η ελίτ, που αποτελείται από 77 εκατομμύρια ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων Κροίσων, δισεκατομμυριούχων, εκατομμυριούχων και όσων αμείβονται με περισσότερα από 140.000 δολάρια ΗΠΑ ετησίως, αντιπροσώπευε το 16% όλων των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα το 2019.

Τους τελευταίους έξι μήνες, ο Guardian συνεργάστηκε με την Oxfam, με το Ινστιτούτο Περιβάλλοντος της Στοκχόλμης και με άλλους εμπειρογνώμονες με σκοπό τη διεξαγωγή της ειδικής έρευνας «The Great Carbon Divide». Διερευνήθηκαν οι αιτίες και οι συνέπειες της «ανισότητας του άνθρακα», όπως και ο δυσανάλογος αντίκτυπος των υπερπλουσίων, οι οποίοι έχουν χαρακτηριστεί «η ρυπαίνουσα ελίτ».

Η κλιματική δικαιοσύνη θα βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, με την ονομασία Cop28, αυτόν τον μήνα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, υπενθύμισε το αγγλικό μέσο με την ευκαιρία. Η έκθεση της Oxfam δείχνει ότι ενώ το πλουσιότερο 1% τείνει να ζει «κλιματιζόμενη ζωή», οι εκπομπές που παράγει, περί τα 5,9 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα το 2019, ευθύνονται για τις τεράστιες επιπτώσεις.

Η έκθεση υπολόγισε ότι οι εκπομπές από το 1% είναι αρκετές για να προκαλέσουν ζέστη και τον θάνατο 1,3 εκατομμυρίου ανθρώπων τις επόμενες δεκαετίες. Οι επιπτώσεις βαραίνουν δυσανάλογα ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, σε περιθωριοποιημένες εθνοτικές κοινότητες, μετανάστες, γυναίκες και κορίτσια που ζουν και εργάζονται στο ύπαιθρο ή σε σπίτια ευάλωτα στα ακραία καιρικά φαινόμενα, σύμφωνα με την έρευνα.

Αυτές οι ομάδες είναι λιγότερο πιθανό να έχουν αποταμιεύσεις, ασφάλιση ή κοινωνική προστασία, γεγονός που τις αφήνει έκθετες σε σωματικό και οικονομικό κίνδυνο λόγω πλημμυρών, ξηρασιών, καυσώνων και δασικών πυρκαγιών. Οσον αφορά θανάτους ανθρώπων, τα ακραία καιρικά φαινόμενα πλήττουν σχεδόν αποκλειστικά τις αναπτυσσόμενες χώρες (σε ποσοστό 91%).

Η έκθεση διαπιστώνει ότι κάποιος από την τελευταία εισοδηματική κατηγορία χρειάζεται περίπου 1.500 χρόνια για να παραγάγει τον άνθρακα που οι Κροίσοι παράγουν μέσα σε έναν χρόνο. Το χάσμα πλούτου μεταξύ των κρατών εξηγεί μόνο εν μέρει την ανισότητα. Η έκθεση δείχνει ότι το 2019 –το πιο πρόσφατο έτος για το οποίο υπάρχουν ολοκληρωμένα στοιχεία– οι χώρες υψηλού εισοδήματος ήταν υπεύθυνες για το 40% των παγκόσμιων εκπομπών CO2 που βασίζονται στην κατανάλωση, ενώ το μερίδιο στη μόλυνση των χωρών χαμηλού εισοδήματος ήταν ένα αμελητέο 0,4%. Η Αφρική ήταν υπεύθυνη για το 4% των εκπομπών.

Στην πλειονότητά τους οι δισεκατομμυριούχοι εξακολουθούν να είναι λευκοί άνδρες, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι, όμως Κροίσοι βρίσκονται πια σε πολλά μέρη του κόσμου. Οι λιγότερο λεφτάδες πλούσιοι είναι διασκορπισμένοι παντού. Η έκθεση αναφέρει ότι αυτά είναι κακά νέα για το κλίμα σε πολλά επίπεδα.

Το υπερβολικό αποτύπωμα άνθρακα του 0,1% (από σούπερ γιοτ, ιδιωτικά τζετ και επαύλεις μέχρι διαστημικές πτήσεις και καταφύγια για τον Αρμαγεδδώνα) είναι 77 φορές υψηλότερο από το ανώτερο επίπεδο που απαιτείται για να κορυφωθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη στον + 1,5 βαθμό Κελσίου. Η έκθεση παρατηρεί και ότι η ελίτ των Κροίσων διαθέτει ολοένα και αυξανόμενη πολιτική ισχύ (media, social media, διαφημιστικά γραφεία και σχέσεις με ανωτάτου επιπέδου πολιτικό προσωπικό).

Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, ένα στα τέσσερα μέλη του Κογκρέσου έχει μετοχές σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων, συνολικής αξίας 33-93 εκατ. δολαρίων. Η έκθεση λέει ότι αυτό βοηθά να εξηγηθεί γιατί οι παγκόσμιες εκπομπές συνεχίζουν να αυξάνονται και γιατί οι κυβερνήσεις στον παγκόσμιο Βορρά παρείχαν 1,8 τρισ. δολάρια για να επιδοτήσουν τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων το 2020, σε αντίθεση με τις δεσμεύσεις τους περί σταδιακής κατάργησης των εκπομπών άνθρακα.

Η Oxfam ζητάει υψηλούς φόρους στους Κροίσους και στις εταιρείες ορυκτών καυσίμων για να μειώσει την ανισότητα και να χρηματοδοτήσει τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Λέει ότι ένας φόρος 60% στα εισοδήματα του πλουσιότερου 1% του παγκόσμιου πληθυσμού θα συγκέντρωνε 6,4 τρισ. δολάρια ετησίως και θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές κατά 695 εκατομμύρια τόνους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News