810
Φιλοϊσραηλινή διαδήλωση στη Βιέννη, στις 11 Οκτωβρίου | Thomas Kronsteiner/Getty Images

Η Αυστρία στο πλευρό του Ισραήλ, αλλά δεν ήταν πάντα έτσι…

Protagon Team Protagon Team 16 Νοεμβρίου 2023, 09:00
Φιλοϊσραηλινή διαδήλωση στη Βιέννη, στις 11 Οκτωβρίου
|Thomas Kronsteiner/Getty Images

Η Αυστρία στο πλευρό του Ισραήλ, αλλά δεν ήταν πάντα έτσι…

Protagon Team Protagon Team 16 Νοεμβρίου 2023, 09:00

Με ευχάριστη έκπληξη είδε το πολιτικό προσωπικό του Ισραήλ την έμπρακτη στήριξη της Αυστρίας στην ψηφοφορία του ΟΗΕ περί κατάπαυσης πυρός, που έγινε στις 27 Οκτωβρίου. Το Ισραήλ, φυσικά, δεν την ήθελε. Αλλες φιλικές χώρες δεν το στήριξαν, όμως η Αυστρία έμεινε στο πλάι του.

Οι Iσραηλινοί κατάλαβαν ότι η Αυστρία δεν είναι μόνο η γενέτειρα του Χίτλερ και του Αϊχμαν, δεν είναι μόνο η πατρίδα του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας, έγραψε το Politico. Το Ισραήλ έχασε το ψήφισμα (φιλοϊσραηλινή ψήφο έδωσαν οι ΗΠΑ, Αυστρία, Κροατία, Τσεχία, Ουγγαρία, Γουατεμάλα, Παραγουάη, Φίτζι, Νήσοι Μάρσαλ, Μικρονησία, Ναούρου, Παπούα-Νέα Γουινέα, Τόνγκα), αλλά η απόφαση της Βιέννης να το στηρίξει το χαροποίησε. (Για την Ιστορία, η Ελλάς «απείχε».)

Τα πράγματα έχουν αλλάξει. Μαζί με την Ουγγαρία και την Τσεχία, η Αυστρία πρωτοστατεί στο φιλοϊσραηλινό μπλοκ της Κεντρικής Ευρώπης, το οποίο οι ισραηλινοί αξιωματούχοι θεωρούν κρίσιμο για τη διασφάλιση της στήριξης από πλευράς Ευρωπαϊκής Ενωσης όσο αυξάνονται οι απώλειες των παλαιστινίων αμάχων. Ετσι, η Αυστρία εγκατέλειψε την παραδοσιακή ουδετερότητά της, έγραψε ο ιστότοπος.

Η αλλαγή οφείλεται και στην πολιτική αναγκαιότητα να απομονωθεί το Κόμμα της Ελευθερίας. Ο πρώην καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς πήγε στο Ισραήλ το 2018 και δεσμεύθηκε να καταπολεμήσει τον αντισημιτισμό στην Ευρώπη. Ετσι εξασφάλισε τα εύγε του Νετανιάχου, ο οποίος τον αποκάλεσε «πραγματικό φίλο του Ισραήλ και του εβραϊκού λαού».

Το 2021, όταν η Χαμάς έριξε ρουκέτες στο Ισραήλ, ο Κουρτς έβαλε την ισραηλινή σημαία στο γραφείο του και στο υπουργείο Εξωτερικών της Αυστρίας. Η βελτίωση των διμερών σχέσεων ενίσχυσε τους στενότερους οικονομικούς δεσμούς και την άνθηση του ισραηλινού τουρισμού προς την Αυστρία. Οι αυστριακές εξαγωγές στο Ισραήλ αυξήθηκαν κατά 50% μόνο από το 2018 έως το 2022.

«Η Αυστρία έχει γίνει φίλη του εβραϊκού λαού και του κράτους του Ισραήλ στην Ευρώπη σήμερα», λένε οι επισημότερες ιουδαϊκές οργανώσεις, «κανονικός φάρος για όλη την Ευρώπη». Αυτό δεν συνέβαινε πάντα, σχολίασε το Politico, και θύμισε την προπολεμική περίοδο, τους ναζιστές που γεννήθηκαν εκεί, ακόμη και το γεγονός ότι η Αυστρία ήταν η πατρίδα του Θίοντορ Χερζλ, του πατέρα του σιωνισμού.

Παρά τον παρατεταμένο αντισημιτισμό στην Αυστρία τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, πολλοί Αυστριακοί θαύμαζαν το Ισραήλ, το οποίο έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με το έθνος των Αλπεων, για την ανδρεία και τη στρατιωτική του ικανότητα.

Τη δεκαετία του ’70 η Αυστρία εξέλεξε και εβραίο καγκελάριο, τον Μπρούνο Κράισκι, που ασχολήθηκε με τους πολέμους της περιόδου και παρά τον εβραϊσμό του ήταν συχνά επικριτικός για το Ισραήλ. Εκείνη την εποχή η Αυστρία ήταν βασικός σταθμός των Εβραίων που μετανάστευαν στο Ισραήλ από τη Σοβιετική Ενωση.

Τον Σεπτέμβριο του 1973 Παλαιστίνιοι πήραν ομήρους αρκετούς εβραίους μετανάστες που πήγαιναν στο Ισραήλ και ζήτησαν από την αυστριακή κυβέρνηση να κλείσει το κέντρο της Εβραϊκής Υπηρεσίας, που επεξεργαζόταν τα στοιχεία τους. Ο Κράισκι επιβράδυνε τη διαδικασία προκαλώντας ουρλιαχτά διαμαρτυρίας από το Τελ Αβίβ. Η πρωθυπουργός Γκόλντα Μέιρ ταξίδεψε στη Βιέννη για να πείσει τον Κράισκι να ανοίξει ξανά το κέντρο. Εκείνος αρνήθηκε, αν και λίγους μήνες αργότερα η Αυστρία άνοιξε νέο κέντρο. Στα χρόνια που ακολούθησαν, η διμερείς σχέσεις επιδεινώθηκαν.

Ο Κράισκι, ο οποίος είχε εξελιχθεί σε μεγάλη προσωπικότητα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας κυβερνώντας 13 χρόνια, ήταν πεπεισμένος ότι οι εντάσεις στην περιοχή θα μπορούσαν να επιλυθούν μόνο με την αποδοχή των Παλαιστινίων. Διαφώνησε με την ολοένα σκληρότερη στάση του Ισραήλ υπό τον συντηρητικό πρωθυπουργό Μεναχέμ Μπέγκιν, αποκαλώντας το 1978 τη χώρα «αστυνομικό κράτος».

Επιπλέον, ο Κράισκι έγινε ο πρώτος Δυτικός ηγέτης που συναντήθηκε με τον Γιάσερ Αραφάτ, τον ηγέτη της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, που το Ισραήλ θεωρούσε τρομοκρατική ομάδα. Το 1979, ο Κράισκι προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, αναγνωρίζοντας την ΟΑΠ ως τον επίσημο εκπρόσωπο του παλαιστινιακού λαού. Ο αραβικός κόσμος τον επευφημούσε.

Μετά τον Κράισκι, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών παρέμειναν στον πάγο, ειδικά μετά την εκλογή του Κουρτ Βαλντχάιμ. Οι εβραϊκές οργανώσεις τον κατηγόρησαν ότι απέκρυψε την πραγματική φύση της θητείας του στον γερμανικό στρατό κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Ισραήλ απάντησε ανακαλώντας τον πρεσβευτή του. Η σχέση της Αυστρίας με το Ισραήλ άρχισε να βελτιώνεται μόνο μετά την αποχώρηση του Βαλντχάιμ.

Το 1993, ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Φραντς Βρανίτσκι ταξίδεψε στην Ιερουσαλήμ και εκφώνησε ομιλία-ορόσημο στην οποία αναγνώρισε τον ρόλο της Αυστρίας στο Ολοκαύτωμα και ζήτησε από τους Ισραηλινούς συγχώρεση. Το Ισραήλ καλωσόρισε το mea culpa του, όμως η απόψυξη των διμερών σχέσεων δεν κράτησε για πολύ.

Η απόφαση του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος να σχηματίσει συνασπισμό με το ανοικτά αντισημιτικό Κόμμα Ελευθερίας στις αρχές του 2000 άνοιξε παλιές πληγές, που άρχισαν να επουλώνονται μόνο με την προσέγγιση του Κουρτς. Οπως πολλές χώρες στην Ευρώπη, η Αυστρία έχει δει απότομη αύξηση στα αντισημιτικά επεισόδια μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.

Παρά την έντονη συμπάθεια για τα δεινά των Παλαιστινίων στις κοινότητες μεταναστών στην Αυστρία, η επίσημη Αυστρία δεν άφησε καμία αμφιβολία για το πού βρίσκεται η πίστη της χώρας. Ωστόσο, αν στις επόμενες εκλογές επικρατήσουν οι αντισημίτες του Κόμματος της Ελευθερίας, οι σχέσεις Αυστρίας-Ισραήλ θα επιστρέψουν στον καταψύκτη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...