Οταν η Χαμάς εξαπέλυε τις δολοφονικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου, ο στρατηγός Χέρζι Χαλέβι βρισκόταν σε πολύ δύσκολη θέση. Τον Ιανουάριο του 2023, όταν ανέλαβε χρέη αρχηγού του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ (IDF), στους κόλπους των αξιωματικών αλλά και μεταξύ των εφέδρων επικρατούσε αναταραχή και διχόνοια λόγω της προτεινόμενης μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης. Ορισμένοι έφεδροι έφτασαν στο σημείο να απειλούν πως θα απείχαν από τα καθήκοντά τους εάν ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο ακροδεξιός συνασπισμός του ενέκριναν νόμους που θα αποδυνάμωναν το ανώτατο δικαστήριο της χώρας.

Ηταν μια από τις πιο ταραχώδεις περιόδους για τον ισραηλινό στρατό τα τελευταία χρόνια, ωστόσο η δολοφονία 1.400 και η απαγωγή περισσότερων από 200 Ισραηλινών από τη Χαμάς, τα επισκίασε όλα, με αποτέλεσμα ο στρατηγός Χαλέβι να ηγείται σήμερα μιας στρατιωτικής εκστρατείας στη Λωρίδα της Γάζας στο πλαίσιο της οποίας έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 10.000 Παλαιστίνιοι, κυρίως γυναικόπαιδα, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του παλαιστινιακού θύλακα.

Ο τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ διεξάγει τον πόλεμο έχει προκαλέσει έντονες διαμαρτυρίες σε πολλές χώρες, ενώ η υπηρεσία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα δηλώνει ότι το Ισραήλ ενδέχεται να διέπραξε έγκλημα πολέμου όταν έπληξε τον προσφυγικό καταυλισμό της Τζαμπάλια, και ένας υπουργός της κυβέρνησης Νετανιάχου επικαλέστηκε το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικών όπλων κατά της Γάζας.

Ωστόσο, όπως σημειώνει σε δημοσίευμά του ο Economist, ο στρατηγός Χαλέβι φημίζεται για την τήρηση των νομικών και των ηθικών κωδίκων στη διεξαγωγή πολέμου. «Ποιο είναι το υπόβαθρό του και πώς θα μπορούσε αυτό να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο διεξάγει τον πόλεμο;» διερωτάται το έγκριτο βρετανικό έντυπο.

Ο Χέρζι Χαλέβι γεννήθηκε το 1967 στην Ιερουσαλήμ και πήρε το όνομά του από τον θείο του, ο οποίος είχε σκοτωθεί λίγους μήνες νωρίτερα στον Πόλεμο των Εξι Ημερών. Η οικογένεια της μητέρας του ζούσε στις πόλη ήδη επί 14 γενιές, ενώ οι γονείς του πατέρα του μετανάστευσαν από τη Ρωσία. Ο παππούς του από την πλευρά του πατέρα του ήταν μέλος της Ιργκούν, μιας σιωνιστικής παραστρατιωτικής οργάνωσης που έδρασε τα χρόνια που προηγήθηκαν της ίδρυσης του Ισραήλ.

Ο νυν αρχηγός των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων πρώτη φορά παρουσιάστηκε στα 18 του για να υπηρετήσει τη θητεία του ως αλεξιπτωτιστής, ενώ έπειτα από μια διετία άρχισε να εκπαιδεύεται για να γίνει αξιωματικός. Στα πρώτα χρόνια της καριέρας του πολέμησε εναντίον της Χεζμπολάχ στον νότιο Λίβανο και στη συνέχεια εντάχθηκε στη Σαγιερέτ Ματκάλ (μια μονάδα των ειδικών δυνάμεων του Ισραήλ, που διεξάγει μυστικές επιχειρήσεις βαθιά μέσα σε αραβικές χώρες), αναλαμβάνοντας, τελικά, χρέη διοικητή. Μετά ανέλαβε τη διοίκηση μιας ταξιαρχίας στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη, ενώ το 2009 ηγήθηκε μιας ομάδας αλεξιπτωτιστών που μετείχε σε χερσαία επίθεση στη Λωρίδα, βόρεια της πόλης της Γάζας.

Ως διοικητής της Μεραρχίας Γαλιλαία από το 2011, ο στρατηγός Χαλέβι ηγήθηκε των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων στα σύνορα με τον Λίβανο. Το 2014 ανέλαβε τη διοίκηση των υπηρεσιών πληροφοριών του ισραηλινού στρατού και το 2018 τη Νότια Διοίκηση, που φέρει την ευθύνη για την αντιμετώπιση της Χαμάς.

«Ειλικρινής υποστηρικτής», σύμφωνα με τον Economist, της έννομης και ηθικής διεξαγωγής του πολέμου, ο Χαλέβι κατέστη μετά την εμπειρία του στον πόλεμο της Γάζας το 2008/2009, κατά τον οποίο σκοτώθηκαν εκατοντάδες Παλαιστίνιοι. Σε μια διάλεξή του το 2009 είχε επικρίνει άλλους ισραηλινούς διοικητές για την αποτυχία τους να θέτουν «ηθικά πρότυπα» για τους στρατιώτες που πολεμούν σε αστικές περιοχές με πολλούς αμάχους παρόντες. «Ενας στρατιώτης δεν μπορεί να πάει στον πόλεμο με το δίκαιο στο χέρι» παραδέχτηκε, αλλά οι διοικητές οφείλουν να διασφαλίζουν ότι τηρούνται τα ηθικά πρότυπα και οι όποιοι κανόνες.

Οι εν λόγω απόψεις του στρατηγού Χαλέβι ανήκουν σε μια συγκεκριμένη ισραηλινή στρατιωτική παράδοση. Οπως εξηγεί ο Economist, ο Γιτζάκ Σαντέχ, ηγέτης της Χαγκάνα, μιας σιωνιστικής πολιτοφυλακής που υπήρξε πρόδρομος των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ, επινόησε τον όρο «καθαρότητα των όπλων», εφιστώντας την προσοχή ενάντια σε πράξεις ανούσιων αντιποίνων. Αλλά ο ισραηλινός στρατός είχε επίσης διοικητές που δεν έλαβαν πότε υπόψη παρόμοιες αρχές.

Το 1953, για παράδειγμα, ως νεαρός αξιωματικός των ειδικών δυνάμεων τότε, ο μετέπειτα πρωθυπουργός (2001-2006) του Ισραήλ Αριέλ Σαρόν ηγήθηκε της Σφαγής στην Κιμπία, μιας επιχείρησης αντιποίνων σε ένα χωριό της Δυτικής Οχθης, που τότε ελεγχόταν από την Ιορδανία, όπου οι Ισραηλινοί σκότωσαν 69 Παλαιστίνιους. Επειτα από τρεις δεκαετίες, μια ισραηλινή επιτροπή αποφάνθηκε ότι ο Σαρόν, ως υπουργός Αμυνας πλέον, δεν είχε ενεργήσει για να αποτρέψει τη σφαγή Παλαιστινίων από τους λιβανέζους συμμάχους του Ισραήλ σε προσφυγικούς καταυλισμούς στον Λίβανο.

Οσον αφορά το παρόν, «ο στρατηγός Χαλέβι ηγείται των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων σε μια εποχή που η ηθική του Σαντέχ αμφισβητείται από το εκδικητικό πνεύμα του Σαρόν» γράφει ο Economist, σημειώνοντας ότι σήμερα οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν ήδη προχωρήσει βαθύτερα στην πόλη της Γάζας σε σχέση με το 2009 και το 2014, ενώ η Χαμάς είναι καλύτερα προετοιμασμένη, με περισσότερες οχυρώσεις και σήραγγες. «Με τις απώλειες αμάχων να αυξάνονται, τους έντονους βομβαρδισμούς και τις μάχες σώμα με σώμα σε εξέλιξη, η έννοια ενός έννομου και ηθικού πολέμου δοκιμάζεται σε οριακό βαθμό» συνοψίζει το βρετανικό έντυπο.

Μετά το τέλος του πολέμου στη Γάζα, τα πεπραγμένα του στρατηγού Χαλέβι ως επικεφαλής της Νότιας Διοίκησης και του Γενικού Επιτελείου θα ελεγχθούν εξονυχιστικά. Η αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς πριν από περισσότερο από έναν μήνα αποκάλυψε με τον πλέον οδυνηρό τρόπο ανεπίτρεπτα κενά στη συλλογή πληροφοριών. Ο Χέρζι Χαλέβι ήταν ο πρώτος που ανέλαβε την ευθύνη, δηλώνοντας στις 12 Οκτωβρίου ότι «οι ένοπλες δυνάμεις είναι υπεύθυνες για την ασφάλεια του κράτους και των πολιτών του» και ότι το πρωί της επίθεσης «αποτύχαμε». Ατομα του στενού του περιβάλλοντος πιστεύουν ότι σκοπεύει να παραιτηθεί στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον. Πρώτα, όμως, καλείται να διεξάγει και να κερδίσει τον τελευταίο του πόλεμο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News