Μια νέα, επαναστατική τεχνολογία υπόσχεται να επαναφέρει την αυτονομία και μια καλύτερη ποιότητα ζωής σε ασθενείς με τη σοβαρή νευροεκφυλιστική νόσο του Πάρκινσον, από την οποία υπολογίζεται ότι πάσχουν περίπου 9 εκατ. άνθρωποι παγκοσμίως.

O πρώτος ασθενής με νόσο Πάρκινσον στον οποίο τοποθετήθηκε ένα εμφύτευμα που τον βοηθά να περπατήσει, αποκαλύπτει πώς αυτή η επαναστατική μέθοδος έχει «βελτιώσει βαθιά» τη ζωή του και πώς μπορεί να αλλάξει και τις ζωές άλλων ασθενών.

Τα προβλήματα κινητικότητας επηρεάζουν περίπου το 90% των ασθενών με Πάρκινσον. Περιλαμβάνουν μυϊκή δυσκαμψία, βραδύτητα στην κίνηση, πάγωμα του βαδίσματος, προβλήματα έναρξης και διακοπής της κίνησης και αστάθεια.

Ο 63χρονος αρχιτέκτονας Μαρκ Γκοτιέ, που ζει στο Μπορντό της Γαλλίας, διαγνώστηκε με την πάθηση πριν από 28 χρόνια και με την πάροδο του χρόνου μείωσε σταδιακά την κινητικότητά του. Συχνά «πάγωνε» ενώ προσπαθούσε να κάνει ένα βήμα, και συχνά έχανε την ισορροπία του.

«Δεν μπορούσα να περπατήσω πια χωρίς να πέφτω συχνά, πολλές φορές την ημέρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως κατά την είσοδο σε ανελκυστήρα, ποδοπατούσα επιτόπου, σαν να ήμουν παγωμένος. Συχνά έμενα στο σπίτι» λέει ο Γκωτιέ.

Η νόσος του Πάρκινσον προκαλείται από απώλεια νευρικών κυττάρων σε ένα τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται μέλαινα ουσία. Αυτό οδηγεί σε μείωση μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται ντοπαμίνη, η οποία παίζει ζωτικό ρόλο στη ρύθμιση της σωματικής κίνησης.

Ο Γκοτιέ είναι ο πρώτος ασθενής που δοκιμάζει ένα νέο σύστημα, το οποίο δεν αντιμετωπίζει τη βασική αιτία, αλλά, όπως ο ίδιος σημειώνει, τον έκανε να αισθάνεται «αναγεννημένος», καθώς μπορεί να περπατήσει ξανά ελεύθερα.

Η μέθοδος

Οπως αναφέρουν σε δημοσίευμα τους οι Times του Λονδίνου, πριν από δύο χρόνια τοποθετήθηκε χειρουργικά στη βάση της πλάτης του Γκοτιέ το εμφύτευμα.

Πιο συγκεκριμένα, τοποθετήθηκε δίπλα στον νωτιαίο μυελό του ασθενούς, τη δέσμη των νευρικών ινών που αναμεταδίδει μηνύματα από τον εγκέφαλο. Το εμφύτευμα προκαλεί ηλεκτρικές ώσεις σε διαφορετικές περιοχές του νωτιαίου μυελού, ενεργοποιώντας διαφορετικούς μύες στα πόδια και στους γοφούς.

Μέσα σε λίγες εβδομάδες, ο Γκοτιέ περπατούσε με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και ένιωθε πολύ πιο σταθερά τα πόδια του. Είναι πλέον σε θέση να αντιμετωπίσει ξανά τις σκάλες, μετά αρκετά χρόνια αποτυχημένων προσπαθειών. «Δεν φοβάμαι τις σκάλες πια. Κάθε Κυριακή πηγαίνω στη λίμνη και περπατώ γύρω στα έξι χιλιόμετρα. Είναι απίστευτο» λέει.

Η τεχνολογία αναπτύχθηκε από μια ομάδα με επικεφαλής την καθηγήτρια Τζόσελιν Μπλοχ, νευροχειρουργό στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λωζάνης, στην Ελβετία, και τον καθηγητή Γκρέγκορι Κερτέν από το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας. Η ίδια ερευνητική ομάδα είχε παρουσιάσει πριν μερικούς μήνες ένα άλλο, παρεμφερές σύστημα, που επέτρεψε σε έναν άνδρα που έμεινε παράλυτος σε τροχαίο να περπατήσει ξανά.

Το επόμενο βήμα στο έργο τους για τη νόσο του Πάρκινσον θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει με μια επιχορήγηση ενός εκατ. δολαρίων από το Ιδρυμα Michael J. Fox, το οποίο δημιουργήθηκε από τον γνωστό ηθοποιό του Χόλιγουντ, ο οποίος πάσχει από τη νόσο. Περιλαμβάνει δοκιμή του συστήματος σε ακόμη έξι ασθενείς, το επόμενο έτος.

Το διάβασμα του εγκεφάλου

Ο Κερτέν πιστεύει ότι θα μπορούσε να είναι δυνατή η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης για την «ανάγνωση» της εγκεφαλικής δραστηριότητας ενός ασθενούς με Πάρκινσον. Οι μύες των ποδιών τους θα μπορούσαν στη συνέχεια να ενεργοποιούνται μόλις σκέφτονται να κάνουν ένα βήμα.

Ο ασθενής μπορεί να χρησιμοποιήσει τη συσκευή του με δύο τρόπους. Συνήθως, το εμφύτευμα παρέχει συνεχή διέγερση, ώστε να βοηθά στην ενεργοποίηση των μυών που ενισχύουν τη σταθερότητα και αποτρέπουν το «πάγωμα».

Μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει μια ρύθμιση με την οποία οι αισθητήρες που είναι προσαρτημένοι στα πόδια του ανιχνεύουν πότε θέλει να κάνει ένα βήμα. Μια συλλογή μυών μπορεί στη συνέχεια να διεγερθεί διαδοχικά, επιτρέποντάς του να κάνει ένα βήμα ή να ανεβεί ένα σκαλί.

Ο Γκοτιέ είχε ήδη λάβει ένα φάρμακο που ενισχύει τα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο και τα τελευταία 20 χρόνια χρησιμοποιούσε βαθιά εγκεφαλική διέγερση (DBS), μια θεραπεία δεκαετιών κατά της νόσου του Πάρκινσον, μέσω της οποίας διεγείρονται με ηλεκτρόδια περιοχές του εγκεφάλου. Ενώ το DBS βοηθά στη μείωση του τρέμουλου των χεριών του, δεν τον βοηθούσε να περπατήσει. Το νέο εμφύτευμα σπονδυλικής στήλης ήταν αποτελεσματικό, είτε το DBS ήταν ενεργοποιημένο είτε όχι.

«Αυτή είναι μια αρκετά επεμβατική διαδικασία, αλλά θα μπορούσε να αλλάξει το παιχνίδι, βοηθώντας στην αποκατάσταση της κίνησης σε άτομα με προχωρημένη νόσο του Πάρκινσον, όταν πλέον τα φάρμακα δεν λειτουργούν ουσιαστικά. Η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο και απαιτεί πολύ περισσότερη ανάπτυξη και δοκιμές προτού μπορέσει να διατεθεί σε ασθενείς, ωστόσο πρόκειται για ένα σημαντικό και συναρπαστικό βήμα προς τα εμπρός και ελπίζουμε να το δούμε να προχωρά γρήγορα» σημειώνει καθηγητής Ντέιβιντ Ντέξτερ, διευθυντής έρευνας στη φιλανθρωπική οργάνωση Parkinson’s UK, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News