Μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, οι πολιτικοί σε όλη τη Δύση εξέφρασαν την υποστήριξή τους στο Ισραήλ. Αλλά καθώς η σύγκρουση στη Γάζα συνεχίζεται, με τις ισραηλινές δυνάμεις να σκοτώνουν χιλιάδες Παλαιστινίους, αυτή η πολιτική συναίνεση έχει αρχίσει να χαλαρώνει. Και εκεί που δημιουργείται μεγαλύτερη διάσταση είναι στα αριστερά του πολιτικού φάσματος.

Στις ΗΠΑ, ο Τζο Μπάιντεν δέχεται πιέσεις από μουσουλμάνους ψηφοφόρους του που θεωρούν την ένθερμη υποστήριξή του στο Ισραήλ προδοσία. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο ηγέτης των Εργατικών Κιρ Στάρμερ αντιμετωπίζει τη σοβαρότερη δοκιμασία του μέχρι στιγμής, εν μέσω πικρών διαφωνιών μέσα στο κόμμα του.

Στην Ισπανία, ο Πέδρο Σάντσεθ προσπαθεί να προσκολληθεί στην εξουσία σχηματίζοντας έναν αριστερό συνασπισμό. Και στην Ολλανδία, ο πόλεμος έχει δημιουργήσει προβλήματα στην αριστερή συμμαχία, ενόψει των εκλογών αργότερα αυτόν τον μήνα.

Μέχρι στιγμής έχουν υπάρξει δύο σημεία έντασης που διχάζουν την ευρωπαϊκή Αριστερά: η πρόταση για μια κατάπαυση του πυρός που θα επιτρέψει την ανθρωπιστική βοήθεια να φτάσει στη Γάζα και πόσο πρέπει οι ηγέτες να επικρίνουν το Ισραήλ. Ενώ οι ηγέτες των αριστερών κομμάτων προσπαθούν να κρατήσουν μια διακριτική στάση, πολλοί στις τάξεις τους είναι πολύ σκληροί στην κριτική τους για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Νετανιάχου στη Γάζα και πολύ πιο σκληροί στο να απαιτούν κατάπαυση του πυρός.

Η Αριστερά παγκοσμίως θέλει να παραμένει σθεναρά αντιπολεμική. Η κατάσταση σήμερα θυμίζει την κινητοποίηση κατά του πολέμου στο Ιράκ το 2003 και τη διάσταση ανάμεσα στο λαϊκό συναίσθημα και τους πολιτικούς, που τους κόστισε τις εκλογές για τα επόμενα χρόνια.

Η εικόνα διαφέρει από τη μια χώρα στην άλλη. Με τις εκλογές να πλησιάζουν σε πολλές δυτικές χώρες, το κόστος αυτής της διάστασης για τα κόμματα της Αριστεράς μπορεί να είναι μεγάλο.

Ηνωμένο Βασίλειο

Με σταθερό προβάδισμα 18 μονάδων στις δημοσκοπήσεις, το Εργατικό Κόμμα του Ηνωμένου Βασιλείου φαινόταν σχεδόν σίγουρο ότι θα κερδίσει τις επόμενες γενικές εκλογές που αναμένονται το 2024. Ομως η κρίση στη Μέση Ανατολή έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα για τον ηγέτη των Εργατικών Κιρ Στάρμερ.

Το κόμμα του είναι διχασμένο ως προς το αν θα ζητήσει κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Το ένα τρίτο των βουλευτών του Εργατικού Κόμματος και μερικά από τα υψηλόβαθμα στελέχη του κόμματος, συμπεριλαμβανομένου του σκωτσέζου ηγέτη Ανάς Σαρουάρ και του δημάρχου του Λονδίνου Σαντίκ Καν, αμφοτέρων μουσουλμάνων, ζητούν τώρα δημόσια να το κάνει.

Ο Στάρμερ, ο οποίος έχει εργαστεί σκληρά για να απαλλάξει το κόμμα από την αντισημιτική φήμη του, έχει μέχρι στιγμής αντισταθεί. Σε ομιλία του είπε ότι μια κατάπαυση του πυρός τώρα θα «ενθάρρυνε» τη Χαμάς να πραγματοποιήσει άλλη μια επίθεση στο Ισραήλ. Αλλά πολλοί από τους βουλευτές του δεν πείστηκαν.

Πολλοί από τους πολιτικούς και τους αξιωματούχους που θέλουν ο Στάρμερ να πάρει μια πιο φιλοπαλαιστινιακή θέση ανησυχούν για τον εκλογικό αντίκτυπο της τρέχουσας πολιτικής του. Ενας σκιώδης υπουργός των Εργατικών είπε στο Politico ότι το κόμμα «αιμορραγεί μαζικά, χάνοντας τις ψήφους των μουσουλμάνων, κι αυτό μπορεί να του κοστίσει πολλές έδρες αν γίνουν εκλογές αύριο».

ΗΠΑ

Τον περασμένο μήνα, η αμερικανική Αριστερά υπέστη μια οδυνηρή διάσπαση λόγω του πολέμου Ισραήλ – Χαμάς. Αν και ιστορικά μια ευρεία μερίδα αμερικανών ψηφοφόρων ήταν υπέρ του Ισραήλ, αυτή η δημόσια στήριξη έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Gallup που δημοσιεύτηκε πριν από την έναρξη του πολέμου, η αμερικανική υποστήριξη ήταν για πρώτη φορά μεγαλύτερη προς τους Παλαιστίνιους και όχι προς τους Ισραηλινούς. Ιδιαίτερα οι νεότεροι ψηφοφόροι, οι οποίοι κατά κύριο λόγο προσδιορίζονται ως Δημοκρατικοί, στηρίζουν αυτήν την τάση. Από την έναρξη του πολέμου, οι διαδηλώσεις είναι διαρκείς στις πανεπιστημιουπόλεις.

Οι Εβραίοι Αμερικανοί, η πλειονότητα των οποίων επίσης υποστηρίζουν το Δημοκρατικό Κόμμα, έχουν γίνει επίσης πιο δύσπιστοι για τις ισραηλινές πολιτικές τα τελευταία χρόνια. Και εδώ, η τάση συνδέεται με ένα χάσμα γενεών. Μια έρευνα της Pew πριν από τον πόλεμο διαπίστωσε ότι οι νεότεροι Αμερικανοεβραίοι ήταν λιγότερο πιθανό να αξιολογήσουν θετικά την ηγεσία του Νετανιάχου.

Οι μουσουλμάνοι Αμερικανοί, οι οποίοι σύμφωνα με τα exit polls στράφηκαν προς τον Μπάιντεν το 2020, απειλούν τώρα να μην πάνε στις κάλπες το 2024 λόγω της υποστήριξής του στο Ισραήλ μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Η κυβέρνηση απάντησε μιλώντας εναντίον της ισλαμοφοβίας και εκφράζοντάς τη συμπάθειά της για τους παλαιστίνιους αμάχους.

Ισπανία

Ο πόλεμος ξέσπασε σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη στιγμή για τον υπηρεσιακό σοσιαλιστή πρωθυπουργό της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ. Μετά τις εκλογές, προσπαθεί να συγκροτήσει μια νέα κυβέρνηση συνασπισμού που θα αποτελείται από υπουργούς του κόμματός του και του αριστερού τόξου. Τα άλλα κόμματα του συνασπισμού, όμως, φαίνονται διχασμένα ως προς τη σωστή προσέγγιση στον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς.

Οι Σοσιαλιστές του Σάντσεθ – θυμίζει το Politico – καταδίκασαν την επίθεση της Χαμάς τής 7ης Οκτωβρίου ως «τρομοκρατική» και αναγνώρισαν το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Αλλά έχουν επίσης καταδικάσει τις απώλειες αμάχων που προκλήθηκαν από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς της Γάζας και άσκησαν πιέσεις για μια ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός για να αποφευχθούν περαιτέρω παράπλευρες απώλειες.

Αν και ο αριστερός συνασπισμός καταδικάζει επίσης τις επιθέσεις, αρνείται να χαρακτηρίσει τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση. Υποστηρίζει ότι το Ισραήλ είναι «υπεύθυνο» για τη βία, επειδή είναι το αποτέλεσμα της «παράνομης κατοχής» των παλαιστινιακών εδαφών. Αποκάλεσαν επίσης την κυβέρνηση του Νετανιάχου «εξτρεμιστική» και κατηγόρησαν την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επειδή αγνόησε «τις φρικαλεότητες και τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττει το Ισραήλ».

Παρ’ όλο που οι αριστεροί ήθελαν η «μονομερής και άνευ όρων» αναγνώριση της Παλαιστίνης να συμπεριληφθεί στην κυβερνητική συμφωνία που έκαναν με τον Σάντσεθ αυτόν τον μήνα, οι Σοσιαλιστές απέρριψαν αυτήν την πρόταση.

Γερμανία

Η Αριστερά διχάζεται για την Ισραηλινο-Αραβική σύγκρουση στη Γερμανία από τότε που φοιτητές στα πανεπιστήμια άρχισαν να φορούν την παλαιστινιακή μαντίλα σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστινίους, μετά τον Πόλεμο των Εξι Ημερών το 1967.

Αν και ορισμένοι αριστεροί πολιτικοί προέτρεψαν το Ισραήλ να απαντήσει στις επιθέσεις με «αναλογικό τρόπο» και ζήτησαν ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός, λίγοι αμφισβήτησαν το δικαίωμα του να αμυνθεί.

Ολα τα αριστερά κόμματα της Γερμανίας –μια ομάδα που περιλαμβάνει τους κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινους, καθώς και το ακροαριστερό κόμμα Linke– υποστήριξαν ένα κοινοβουλευτικό ψήφισμα της 10ης Οκτωβρίου που εξέφραζε την αλληλεγγύη στο Ισραήλ και καταδίκαζε τη Χαμάς.

«Η μόνη θέση για τη Γερμανία αυτή τη στιγμή είναι στο πλευρό του Ισραήλ», είπε ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς στους βουλευτές μετά τις επιθέσεις, μια άποψη που είναι κοινή σε όλο το πολιτικό φάσμα.

Κατά το Politico αυτή η αλληλεγγύη έχει τις ρίζες της στο βαθύ αίσθημα ευθύνης που νιώθουν οι περισσότεροι Γερμανοί απέναντι στο Ισραήλ, στον απόηχο του Ολοκαυτώματος. Η γερμανική υποστήριξη δεν είναι όμως απόλυτη, όπως αποδεικνύεται από την απόφαση του Βερολίνου την περασμένη εβδομάδα να απόσχει από ψήφισμα του ΟΗΕ που ζητά κατάπαυση του πυρός στη Γάζα αντί να την απορρίψει, όπως είχε ζητήσει το Ισραήλ.

Ως επί το πλείστον, το αντι-ισραηλινό αίσθημα στη Γερμανία μετά τις 7 Οκτωβρίου προέκυψε από μουσουλμανικές κοινότητες μεταναστών, οι οποίες συμμετείχαν μαζικά σε όλη τη χώρα σε διαμαρτυρίες κατά του Ισραήλ. Αν και οι Aρχές έχουν απαγορεύσει τις περισσότερες διαδηλώσεις υπέρ των Παλαιστινίων, κάποιες έγιναν, με τους συμμετέχοντες σε ορισμένες περιπτώσεις να φέρουν σύμβολα όπως σημαίες του ISIS και της Αλ Κάιντα.

Ο αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ, των Πρασίνων, προειδοποίησε ότι οι δράστες θα αντιμετωπίσουν δίωξη και ακόμη και απέλαση. «Ο αντισημιτισμός δεν πρέπει να γίνεται ανεκτός σε καμία μορφή», είπε.

Καναδάς

Στον Καναδά, οι κεντροαριστεροί Φιλελεύθεροι του πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό διχάζονται σχετικά με τις εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός.

Περισσότεροι από 20 Φιλελεύθεροι βουλευτές ενώθηκαν με βουλευτές του αριστερού Νέου Δημοκρατικού Κόμματος, καθώς και του Κόμματος των Πρασίνων, υπογράφοντας μια επιστολή με την οποία απαιτούν τον τερματισμό των εχθροπραξιών, μια θέση που απορρίφθηκε κατηγορηματικά από πολλούς άλλους Φιλελεύθερους.

Το Politico σημειώνει ότι ο Τριντό, υποστηρικτής του δικαιώματος του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του, έχει αντισταθεί στην πίεση να ζητήσει κατάπαυση του πυρός. Κάνει, όμως, λόγο για μια «ανθρωπιστική εκεχειρία» που θα επιτρέψει στην επείγουσα βοήθεια να φτάσει στους απελπισμένους κατοίκους της Γάζας.

Τις ημέρες που ακολούθησαν την επίθεση της Χαμάς, η Σάρα Τζάμα, βουλευτής από το Οντάριο και τότε μέλος της επαρχιακής κοινοβουλευτικής ομάδας του NDP, ζήτησε κατάπαυση του πυρός και «τερματισμό κάθε κατοχής της παλαιστινιακής γης» και δεν καταδίκασε τη Χαμάς. Αργότερα ζήτησε συγγνώμη για τη δήλωση, αλλά δεν την ανακάλεσε ποτέ.

Η Τζάμα τελικά αποκλείστηκε από την κοινοβουλευτική ομάδα του NDP από την αρχηγό του κόμματος. Η τοπική Κυβέρνηση του Οντάριο ενέκρινε πρόταση μομφής κατά της Τζάμα, αποκλείοντάς την από τη Βουλή μέχρι να ζητήσει συγγνώμη και να ανακαλέσει την αρχική δήλωσή της.

Ολλανδία

Στην Ολλανδία, η σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς έχει ρίξει βαριά σκιά στις εθνικές εκλογές αυτού του μήνα και στη συμμαχία των Εργατικών και των Πρασίνων.

Ο Φρανς Τίμερμανς, που ηγείται της αριστερής συμμαχίας, αντιμετωπίζει σφοδρές αντιδράσεις λόγω της υποστήριξής του προς το Ισραήλ. Ενα tweet του πρώην υπουργού Εργασίας που κατήγγειλε τις επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου, χωρίς να αναφερθεί στα δεινά των Παλαιστινίων, εξόργισε ορισμένα μέλη του κόμματος των Πρασίνων, το οποίο είναι πιο επικριτικό προς το Ισραήλ τα τελευταία χρόνια.

Κατά τη διάρκεια μιας διάσκεψης τον Οκτώβριο, τα κόμματα του συνασπισμού προσπάθησαν να κλείσουν το χάσμα, επιδεικνύοντας ένα ενιαίο μέτωπο και υιοθέτησαν μια πρόταση που επικεντρώνεται στην ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, ενώ εξακολουθεί να καταδικάζει τις φρικαλεότητες της Χαμάς.

Παρά τις προσπάθειες συμφιλίωσης μεταξύ των δύο κομμάτων, μια βουλευτής των Πρασίνων ανακοίνωσε λίγο μετά το συνέδριο ότι αποσύρει την υποψηφιότητά της για τις εκλογές, διαμαρτυρόμενη ότι το κόμμα της δεν είχε εξετάσει το πλαίσιο της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.

Ιταλία

Τα ρήγματα μεταξύ των κεντροαριστερών και των αριστερών για την εξωτερική πολιτική είναι βαθιά στην Ιταλία.

Η Ακρα Αριστερά πάντα υποστήριζε παγκόσμια κινήματα διαμαρτυρίας, συμπεριλαμβανομένης της παλαιστινιακής υπόθεσης, και το Κίνημα 5 Αστέρων εκφράζει και αυτό συχνά αντιαμερικανική ρητορική.

Οι κεντροαριστεροί Δημοκρατικοί αγωνίζονται να υιοθετήσουν μια ενιαία θέση. Πριν γίνει ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος, η Ελι Σλάιν είχε εκφραστεί υπέρ των Παλαιστινίων. Αλλά το κόμμα της περιέχει και πιο κεντρώους πολιτικούς, που υποστηρίζουν τις πολιτικές των ΗΠΑ. Η ίδια έχει βιώσει αντισημιτική κακοποίηση επειδή ο πατέρας της είναι Εβραίος. Για να αποφύγει μια ρήξη πρέπει να κρατήσει μια πολύ λεπτή ισορροπία.

Ερωτηθείσα στην τηλεόραση αν ήταν «με το Ισραήλ ή την Παλαιστίνη», η Σλάιν απάντησε: «Με το Ισραήλ και την Παλαιστίνη». Είπε στο κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα ότι «η Χαμάς πρέπει να απομονωθεί», αλλά προειδοποίησε ότι «τα θύματα της παλαιστινιακής πλευράς δεν μετράνε λιγότερο, υπάρχει ένα όριο μεταξύ δικαιοσύνης και εκδίκησης που δεν πρέπει ποτέ να ξεπεραστεί».

Τα 5 Αστέρια και οι Δημοκρατικοί ήταν ενωμένοι υπέρ του ψηφίσματος του ΟΗΕ για μια «άμεση και διαρκή ανθρωπιστική εκεχειρία», από την οποία η κυβέρνηση απείχε.

Αλλά, η Σλάιν δεν παραβρέθηκε σε μια πορεία ειρήνης την περασμένη εβδομάδα και η απουσία της κατακρίθηκε από άλλους αριστερούς ηγέτες.

Το γραφείο της Σλάιν είπε στο Politico ότι η ίδια είχε κάποια προηγούμενη δέσμευση. Οι διαφορές στην ιταλική Κεντροαριστερά για τον πόλεμο της Ουκρανίας οδήγησαν στην πτώση της κυβέρνησης του Μάριο Ντράγκι και την εκλογική ήττα. Η άφιξη της Σλάιν αναζωπύρωσε τις ελπίδες για μια ενωμένη Κεντροαριστερά, αλλά οι διαφωνίες για τη Μέση Ανατολή απειλούν να περιπλέξουν τα πράγματα ακόμη περισσότερο.

Γαλλία

Η Γαλλία έχει τη μεγαλύτερη μουσουλμανική κοινότητα αλλά και τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στην Ευρώπη. Ο Εμανουέλ Μακρόν φοβάται ότι η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να προκαλέσει βίαια ξεσπάσματα στη Γαλλία. Μετά τις επιθέσεις της Χαμάς φρόντισε να διατηρήσει μια ισορροπημένη θέση μεταξύ της υποστήριξης του δικαιώματος του Ισραήλ να αμύνεται και του καθήκοντός του να «σεβαστεί τον άμαχο πληθυσμό».

Αυτή η θέση έτυχε αρκετά καλής αποδοχής, όπως φάνηκε στις δημοσκοπήσεις, αλλά δεν έχει κερδίσει ομόφωνη υποστήριξη στο στρατόπεδο του Μακρόν. Αρκετά μέλη του προεδρικού στρατοπέδου αποστασιοποιήθηκαν από τον Μακρόν, κάτι που είναι ασυνήθιστο, καλώντας για «άνευ όρων» υποστήριξη στο Ισραήλ.

Αντίθετα, ο ηγέτης της Ακρας Αριστεράς, Ζαν Λικ Μελανσόν, επιμένει να μη θέλει να περιγράψει τη Χαμάς ως «τρομοκρατική» οργάνωση, προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις.

Οι σοσιαλιστές, κομμουνιστές και οικολόγοι σύμμαχοί του στο κοινοβούλιο, αν και δεν τοποθετήθηκαν ομόφωνα, απομακρύνθηκαν από τον Μελανσόν και ορισμένοι από αυτούς ανέστειλαν τη συμμετοχή τους σε κοινές εργασίες για τον προϋπολογισμό.

Ελλάδα

Στην Ελλάδα, μια χώρα στην οποία υπάρχει παραδοσιακή συμπάθεια της Αριστεράς προς τους Παλαιστινίους, η αρχική αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ εξέπληξε πολλούς. Το κόμμα καταδίκασε τη Χαμάς και εξέφρασε την υποστήριξή του προς το Ισραήλ, σε αντίθεση με το ΚΚΕ που ήταν ξεκάθαρα υπέρ της θέσης ότι οι Παλαιστίνιοι αμύνονται εναντίον της ισραηλινής κατοχής.

Ο ΣΥΡΙΖΑ αντέδρασε στην αποχή της Ελλάδας από το Ψήφισμα του ΟΗΕ, αλλά φαίνεται να αποδέχεται ότι πλέον το αμυντικό και διπλωματικό δόγμα της Ελλάδας είναι η συμμαχία με το Ισραήλ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News