Η ημέρα της εισβολής του ισραηλινού στρατού στη Γάζα φαίνεται ότι δεν είναι μακριά. Και όσο πλησιάζει η έναρξη των επιχειρήσεων το μεγάλο ερώτημα είναι πώς οι ισραηλινοί θα μπουν στα τούνελ της Χαμάς, μήκους εκατοντάδων χιλιομέτρων και βάθους έως και 70 μέτρων.

Ας τα πάρουμε με τη σειρά.

Οι Times του Λονδίνου γράφουν ότι o πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου εξασφάλισε «ιδιωτικά» τη στήριξη του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, για να προχωρήσει στη χερσαία εισβολή στη Γάζα. Οι πληροφορίες της εφημερίδας προκύπτουν από όσα ελέχθησαν σε συναντήσεις κεκλεισμένων των θυρών μεταξύ των δύο ηγετών κατά την επίσκεψη του αμερικανού προέδρου στο Ισραήλ την Τετάρτη.

Το ρεπορτάζ αναφέρει ότι ο Μπάιντεν είπε στον Νετανιάχου ότι τάσσεται «απολύτως υπέρ» των σχεδίων του Ισραήλ να εξαπολύσει μια εισβολή προκειμένου να «εξαλείψει τη Χαμάς». Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι, όπως εκτιμά ο Economist, η επίσκεψη Μπάιντεν την Τετάρτη σημαίνει ότι η χερσαία επιχείρηση ίσως να μην ξεκινήσει για μερικές ημέρες για να μη θεωρηθεί ότι ο αμερικανός πρόεδρος δίνει το πράσινο φως σε νέο λουτρό αίματος.

Το ερώτημα λοιπόν που κυριαρχεί για τις εξελίξεις στο πεδίο είναι πώς θα μπορούσε να εκτελεστεί μια χερσαία επίθεση στη Γάζα που θα έχει στόχο την καταστροφή των σηράγγων της Χαμάς ώστε οι δυνάμεις του Ισραήλ να εξοντώσουν τους ηγέτες της ακόμη και στο πιο βαθύ σημείο του υπόγειου δικτύου. Το βέβαιο είναι ότι μια τέτοια επιχείρηση στο έδαφος της Γάζας θα θέσει σε κίνδυνο όχι μόνο τις ζωές των αντιμαχόμενων αλλά και εκατοντάδων χιλιάδων αμάχων που βρίσκονται υπό άθλιες συνθήκες στην περιοχή.

Κάπως έτσι μοιάζει ένα μέρος του υπόγειου δικτύου της Χαμάς στη Γάζα:

Terrorists from Hamas have shown their underground storage for rockets.

It was for the construction of such concrete tunnels that international aid to Gaza was sent. pic.twitter.com/aD6NwkBvVR

— Jason Jay Smart (@officejjsmart) October 9, 2023

Στο ερώτημα του «πώς θα γίνει» έριξε κάποιο φως ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων (IDF), υποστράτηγος Χέρζι Χαλέβι. Οπως σημειώνεται σε έτερο άρθρο των λονδρέζικων Times, ο στρατηγός ανέφερε σε ομάδα στρατιωτών: «Η ευθύνη μας τώρα είναι να μπούμε στη Γάζα, να πάμε στα μέρη όπου η Χαμάς προετοιμάζεται, δρα, σχεδιάζει, εκτοξεύει. Να επιτεθούμε παντού, σε κάθε διοικητή, να καταστρέψουμε τις υποδομές. Με μια λέξη, να νικήσουμε». 

Το ρεπορτάζ αναφέρει ότι τέσσερις μεραρχίες των IDF έχουν περικυκλώσει τη Γάζα περιμένοντας να ολοκληρωθεί ο αεροπορικός βομβαρδισμός και να δοθεί η διαταγή για επίθεση. Το εγχείρημα θα είναι εξαιρετικά δύσκολο. Οι πυκνοκατοικημένοι δρόμοι της Γάζας φιλοξενούν 2,3 εκατομμύρια ανθρώπους (περίπου ένα εκατομμύριο έχει μετακινηθεί σύμφωνα με τον ΟΗΕ στο νότιο τμήμα), αλλά και 40.000 μαχητές της Χαμάς που έχουν εκπαιδευτεί στην τέχνη του ανταρτοπόλεμου.

Αρα πώς θα μπορούσε να εκτελεστεί το σχέδιο; Σύμφωνα με τους Times, o Χαλέβι έχει δώσει συγκεκριμένες οδηγίες στα στρατεύματά του να βρουν και να καταστρέψουν τα κρησφύγετα της Χαμάς. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να μπουν μέσα στο δίκτυο των τούνελ. Ο λαβύρινθος αυτός των σηράγγων εκτιμάται ότι μπορεί να φτάνει σε μήκος ακόμη και 500 χιλιομέτρων, παρότι κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο αριθμός αυτός μπορεί και να είναι υπερβολικός. Ωστόσο, με δεδομένη την κλίμακα των προηγούμενων τεχνικών επιτευγμάτων της Χαμάς, οι εκτιμήσεις δεν μπορούν να απορριφθούν τελείως από τους διοικητές των μονάδων των IDF.

Σε βάθος 70 μέτρων…

Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία που παραθέτει η βρετανική εφημερίδα: Μια σήραγγα της Χαμάς που ανακαλύφθηκε από τις IDF πριν από τρία χρόνια βρισκόταν στα 70 μέτρα κάτω από τη γη. Τόσο βαθιά κάτω από την επιφάνεια της γης όσο η σήραγγα της Μάγχης κάτω από το επίπεδο της θάλασσας! Οι ισραηλινές επίλεκτες δυνάμεις που έφτασαν εκεί τον Οκτώβριο του 2020 περιέγραψαν σύμφωνα με την εφημερίδα Times of Israel τα εξής:

-Η σήραγγα είναι κατασκευασμένη από σκυρόδεμα και έχει πλάτος λίγο μεγαλύτερο από τους ώμους ενός ανθρώπου. Υπάρχουν γωνιές στο πλάι του κύριου διαδρόμου για ξεκούραση, ώστε να μπορεί να περάσει και κάποιος άλλος ή για να αποθηκεύεται εξοπλισμός. Ο αέρας ήταν ζεστός, σκονισμένος, πυκνός και αποπνικτικός.

-Οι ισραηλινοί κομάντο κατέβηκαν με σχοινιά, όπως οι ορειβάτες σε έναν γκρεμό, και με προβολείς προσαρτημένους στα κράνη τους.

Σύμφωνα με τους Times, η Χαμάς άρχισε να κατασκευάζει συστηματικά τις σήραγγες από το 2001, αν και οι πρώτες δημιουργήθηκαν 20 χρόνια νωρίτερα. Μέχρι το 2014, η οργάνωση απασχολούσε 900 άτομα σε βάρδιες πλήρους απασχόλησης για να σκάβουν τα τούνελ, σύμφωνα με έρευνα της δεξαμενής σκέψης RAND Corporation. Το 2014 οι IDF κατέστρεψαν 32 σήραγγες οι 14 εκ των οποίων συνδέονταν άμεσα με το ισραηλινό έδαφος. Ωστόσο ο εντοπισμός των σηράγγων αποδείχθηκε δύσκολος και η καταστροφή τους το ίδιο.

Μια ακόμη διάσταση είναι οι όμηροι. Οπως αναφέρει ο Ντέιβιντ Ιγκνάτιους στη Washington Post «στον υπόγειο λαβύρινθο μπορεί να κρύβονται ακόμη και 200 ισραηλινοί και αμερικανοί όμηροι. Η διάσωση των ομήρων -ξεριζώνοντας τους τρομοκράτες μαχητές που βρίσκονται κοντά τους χωρίς να σκοτώσουν τους αιχμαλώτους- θα είναι μια ύψιστη δοκιμασία για τον ισραηλινό στρατό».

Οι αισθητήρες και ο ρόλος των ρομπότ 

Παρά τη χαρτογράφηση των σηράγγων από τους Ισραηλινούς με τη χρήση ειδικών αισθητήρων για να παρακολουθούν τις εκσκαφές και άλλες δραστηριότητες, στη Γάζα θα υπάρχουν πολλά κενά. Σύμφωνα με τον Τζακ Γουότλινγκ, ανώτερο ερευνητή σε θέματα χερσαίου πολέμου στο think-tank του Λονδίνου Royal United Services Institute, η κατανόηση των IDF «για το τι ακριβώς βρίσκεται πού, θα είναι περιορισμένη».

Οπως εξηγεί το ρεπορτάζ των Times, για να σταματήσει η Χαμάς να χρησιμοποιεί τις σήραγγες και να μεταφέρει τα αυτόματα τυφέκια εφόδου ΑΚ-47 (Καλάσνικοφ), χειροβομβίδες και ρουκέτες στην πόλη, οι IDF θα πρέπει να εντοπίσουν την είσοδο και την έξοδο κάθε σήραγγας.

Πώς θα αναγκαστούν όμως οι τρομοκράτες της Χαμάς να ανέβουν στην επιφάνεια; Μια από τις απαντήσεις που δίνουν οι αναλυτές είναι μέσω της χρήσης τηλεκατευθυνόμενων ρομπότ τα οποία θα χαρτογραφήσουν την παγιδευμένη υπόγεια κατασκευή. Για να μην τεθούν δηλαδή σε κίνδυνο οι ζωές των στρατιωτών που θα λάβουν την εντολή να καθαρίσουν τις σήραγγες κινούμενοι σε αυτές με τα πόδια. «Μπορείς να περάσεις μέσα από παγιδευμένες περιοχές» σημειώνει ο Γουότλινγκ, «αλλά πρέπει να είσαι πολύ μεθοδικός και προσεκτικός». Οι παγιδευμένες σήραγγες χρησιμοποιούνται από τη Χαμάς για να μετακινείται κάτω από τη Γάζα, να αποθηκεύει όπλα και να κρύβεται από τις ισραηλινές δυνάμεις.

Οι δύο βασικοί στόχοι 

Στο στόχαστρο των IDF βρίσκεται ο επικεφαλής της Χαμάς στη Γάζα, Γιαχία Σινουάρ, που θεωρείται ο «εγκέφαλος» των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου. Ο έτερος βασικός στόχος είναι ο Μοχάμεντ Ντέιφ, o 58χρονος διοικητής της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς. Πριν από 20 χρόνια θεωρήθηκε νεκρός: κινδύνευσε να χάσει τη ζωή του από αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ η οποία φέρεται να τον άφησε σε αναπηρικό καροτσάκι αφού έχασε ένα χέρι και ένα πόδι. Το παρατσούκλι του είναι «ο φιλοξενούμενος» καθώς φημολογείται ότι περνάει κάθε νύχτα κάτω από διαφορετική στέγη για λόγους ασφαλείας.

Σύμφωνα με τον σερ Ρίτσαρντ Μπάρονς, τον βετεράνο βρετανό διοικητή στους πολέμους του Ιράκ και του Αφγανιστάν, η εύρεση των κορυφαίων στελεχών της Χαμάς είναι μια περίπλοκη υπόθεση. Ενας από τους λόγους είναι ότι αποφεύγουν να χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα τα οποία μπορούν να εντοπιστούν. Αρα θα απαιτηθεί η ύπαρξη κατασκόπων στο έδαφος οι οποίοι θα μπορούν να δίνουν πληροφορίες στους διοικητές των δυνάμεων του Ισραήλ. «Μέρος της στρατιωτικής στρατηγικής είναι ο αποκεφαλισμός της Χαμάς», συνεχίζει ο Μπάρονς, ωστόσο το Ισραήλ «έχει να κάνει με μια οργάνωση που γνωρίζει πολύ καλά πώς λειτουργεί το ίδιο, ενώ η Χαμάς διαθέτει μια ηγεσία που είναι τεχνολογικά καταρτισμένη».

Πώς θα αμυνθεί η Χαμάς 

Στη Γάζα, όπως σημειώνουν οι Times, η Χαμάς είναι πιθανό να υιοθετήσει τακτικές αντάρτικου, τοποθετώντας ελεύθερους σκοπευτές στα παράθυρα πολυκατοικιών, χρησιμοποιώντας καλώδια που θα πυροδοτούν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς και ρίχνοντας χειροβομβίδες σε τεθωρακισμένα οχήματα από ψηλά. Παράλληλα, αναμένεται ότι θα μεταμφιέζει τους μαχητές της σε απλούς πολίτες.

«Αν ήμουν επικεφαλής της Χαμάς, θα είχα μια δύναμη προκάλυψης μαχητών, περιλαμβανομένων ελεύθερων σκοπευτών και ειδικών στις παγίδες με εκρηκτικά, ο στόχος των οποίων θα είναι να προκαλέσουν απώλειες και να απομακρυνθούν όταν το Ισραήλ εισέλθει στη Γάζα. Αλλά θα μετέφερα επίσης τον κύριο όγκο των μαχητών της Χαμάς στα νότια της Γάζας και θα τους έκανα δυσδιάκριτους από τον υπόλοιπο άμαχο πληθυσμό, ή θα τους έκρυβα στο δίκτυο των τούνελ κάτω από την πόλη» σημειώνει ο Μπάρονς.

Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλες απώλειες στο Ισραήλ. Ο στρατός του διαθέτει τεχνολογία για την ελαχιστοποίηση των απωλειών, από τα αναγνωριστικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Skylark, που λειτουργούν ως «μάτια» στον ουρανό και συνοδεύουν το πεζικό στους επικίνδυνους δρόμους, μέχρι τα άρματα μάχης Merkava 5 Lightning τελευταίας τεχνολογίας, τα οποία χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για να ανιχνεύουν απειλές στο αστικό περιβάλλον. Οι IDF διαθέτουν επίσης μια τεράστια εκπαιδευτική βάση 12 τετραγωνικών χιλιομέτρων που ονομάζεται Μπαλάντια, μια εικονική πόλη που μοιάζει με τη Γάζα και διαθέτει μεταξύ άλλων πολυκατοικίες, τζαμιά και μιναρέδες.

Ο Μπάρονς, ο βετεράνος διοικητής του βρετανικού στρατού, σημειώνει ότι τα στρατεύματα εφόδου των IDF έχουν άρτια εκπαίδευση σχετικά με το πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν έναν εχθρό σαν τη Χαμάς σε ένα δομημένο περιβάλλον με σήραγγες. Ωστόσο ο ίδιος πιστεύει ότι οι πιθανότητες ο ισραηλινός στρατός να πετύχει τον στόχο του, «να καταστρέψει εντελώς τη Χαμάς είναι πράγματι πολύ μικρές. Οι πιθανότητες γενίκευσης της σύγκρουσης γύρω από το Ισραήλ και τη Γάζα είναι ήδη πολύ μεγαλύτερες. Αυτό σκόπευε να προκαλέσει η Χαμάς»…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News