1413
Ο Τζο Μπάιντεν διακρίνεται μέσα στο προεδρικό ελικόπτερο «Marine One» | REUTERS/Jonathan Ernst

Το επικίνδυνο ταξίδι του Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή

Protagon Team Protagon Team 17 Οκτωβρίου 2023, 15:40
Ο Τζο Μπάιντεν διακρίνεται μέσα στο προεδρικό ελικόπτερο «Marine One»
|REUTERS/Jonathan Ernst

Το επικίνδυνο ταξίδι του Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή

Protagon Team Protagon Team 17 Οκτωβρίου 2023, 15:40

Ο Τζο Μπάιντεν θα μεταβεί στο Ισραήλ την Τετάρτη για να εκφράσει την αλληλεγγύη του στον πιο στενό σύμμαχο των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, για να ενισχύσει την αποφασιστικότητα των Ισραηλινών να εξαλείψουν τη Χαμάς αλλά και για να επιβάλει κάποια όρια ενόψει της επικείμενης χερσαίας επιχείρησης των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων στη Λωρίδα της Γάζας, με απώτερο στόχο να αποτραπεί μια επικίνδυνη κλιμάκωση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε γενική ανάφλεξη στην περιοχή.

Ωστόσο ένα προεδρικό ταξίδι στο Ισραήλ εν μέσω πολέμου, «θέτει τεράστιες προκλήσεις για τον Λευκό Οίκο, από την άποψη τόσο της πολιτικής όσο και της ασφάλειας», γράφουν οι Ντέιβιντ Σάντερ και Πίτερ Μπέικερ των New York Times. «Θα είναι ένα ταξίδι γεμάτο κινδύνους», προσθέτουν.

Οπως όταν ο Τζο Μπάιντεν επισκέφτηκε το Κίεβο, τον περασμένο Φεβρουάριο, για να εκφράσει την αλληλεγγύη του στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, οι Ουκρανοί προετοιμάζονταν για τη μεγάλη αντεπίθεσή τους, έτσι και οι Ισραηλινοί, τώρα, προετοιμάζονται να εισέλθουν στη Γάζα για να εξουδετερώσουν τη Χαμάς.

Ο κίνδυνοι όσον αφορά την ασφάλεια του αμερικανού προέδρου κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου ταξιδιού κατέστησαν ξεκάθαροι τη Δευτέρα, όταν σήμανε συναγερμός για εισερχόμενους πυραύλους και ρουκέτες, την ώρα που ο Αντονι Μπλίνκεν, ο οποίος βρισκόταν στο Ισραήλ για δεύτερη φορά μέσα σε μια εβδομάδα, συναντιόταν σε μια στρατιωτική βάση με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου και το πολεμικό υπουργικό συμβούλιό του.

Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών και οι οικοδεσπότες του μεταφέρθηκαν εσπευσμένα σε ένα καταφύγιο και παρέμειναν εκεί για πέντε λεπτά πριν συνεχίσουν τις συζητήσεις τους. (Οι σειρήνες είχαν ηχήσει και όταν ο Τζο Μπάιντεν έκανε μια μικρή βόλτα με τον ουκρανό ομόλογό του στο Κίεβο τον περασμένο Φεβρουάριο).

Ωστόσο, οι κίνδυνοι όσον αφορά την ασφάλεια της προεδρικής αποστολής στο Τελ Αβίβ κρίθηκαν στην προκειμένη περίπτωση περιορισμένοι, τόσο ώστε να ανακοινωθεί εκ των προτέρων το ταξίδι του Τζο Μπάιντεν, σε αντίθεση με το ταξίδι του στο Κίεβο το οποίο κρατήθηκε κρυφό, καθώς δεν υπήρχαν αμερικανικές δυνάμεις για την υποστήριξη των ανδρών της προεδρικής ασφάλειας  σε περίπτωση ανάγκης.

Οσον αφορά τους πολιτικούς κινδύνους, η κατάσταση είναι πολύ πιο περίπλοκη. Ο αμερικανός πρόεδρος έχει αναφέρει αρκετές φορές ότι αισθάνεται πολύ άνετα στο Ισραήλ, όπως φάνηκε, άλλωστε, κατά τη μία επίσκεψή του ως πρόεδρος στη χώρα, πέρυσι τον Ιούλιο.

Τότε, όμως, ο Νετανιάχου δεν βρισκόταν στην εξουσία και η αμερικανική κυβέρνηση δεν είχε κανένα πρόβλημα με αυτό ενώ στη συνέχεια, αφού ξαναπήρε τα ηνία της χώρας στα χέρια του ο ισραηλινός πρωθυπουργός, ο Λευκός Οίκος βρισκόταν διαρκώς σε αντιπαράθεση μαζί του, σχετικά με τις προσπάθειές του να ενισχύσει την εξουσία του με την αναμόρφωση του δικαστικού συστήματος και τις προσπάθειες του ακροδεξιού συνασπισμού του να επεκτείνει τους οικισμούς σε διαφιλονικούμενα εδάφη, όπως εξηγούν οι δημοσιογράφοι των New York Times.

Πλέον, όμως, ο Νετανιάχου είναι επικεφαλής μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας που συγκροτήθηκε ειδικά για τη διεξαγωγή του πολέμου, σε συνεργασία με τον πρώην υπουργό Αμυνας Μπένι Γκαντζ και το κεντρώο κόμμα του.

Ο Λευκός Οίκος ευελπιστεί πως ο επιτελικός κεντρικός ρόλος του Γκαντζ, ενός πρώην στρατηγού που προσέφερε τις υπηρεσίες του στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις επί σχεδόν 40 χρόνια, θα αλλάξει τη δυναμική των κρίσιμων συνομιλιών.

Όμως, ο Μπένι Γκαντζ ήταν αντίπαλος του Νετανιάχου στις εκλογές του 2019, ενώ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας αυτοπαρουσιαζόταν ως πολύ πιο σκληρός από τον αντίπαλό του, υπερηφανευόμενος, μάλιστα, ότι όταν ήταν αρχηγός του γενικού επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων «τμήματα της Γάζας είχαν επιστρέψει στη Λίθινη Εποχή». Ο Γκαντζ έχει επίσης κατηγορηθεί για αχρείαστες απώλειες αμάχων.

Ανακοινώνοντας, το απόγευμα της Δευτέρας, το ταξίδι του Τζο Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή, ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, σημείωσε πως ο αμερικανός ηγέτης θα επικεντρωθεί και στη «ανάγκη να φτάσει ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, καθώς και στη δυνατότητα αθώων ανθρώπων να την εγκαταλείψουν».

Οπως σημειώνουν οι δημοσιογράφοι των New York Times, ενώ ο αμερικανός πρόεδρος και ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών τάχθηκαν υπέρ της ανατροπής της Χαμάς, τόνισαν επίσης στην κυβέρνηση του Νετανιάχου πως, βλέποντας όλος ο κόσμος τις ισραηλινές δυνάμεις να ανατινάζουν πολυκατοικίες και να προκαλούν ολοένα και περισσότερα θύματα μεταξύ των αμάχων της Γάζας, το κοινό αίσθημα θα μπορούσε να αλλάξει δραματικά, με τους ανθρώπους να λησμονούν τη φρίκη της πολυμετωπικής επίθεσης που εξαπέλυσε η Χαμάς την 7η Οκτωβρίου και να εστιάζουν στη βαρβαρότητα της αντίδρασης του Ισραήλ.

«Οι πολιτικοί κίνδυνοι για τον Μπάιντεν είναι δύσκολο να εκτιμηθούν», γράφουν οι Ντέιβιντ Σάντερ και Πίτερ Μπέικερ. Στην πρώτη σημαντική δημόσια προσπάθειά του να προτρέψει το Ισραήλ να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, ο αμερικανός πρόεδρος προειδοποίησε την Κυριακή ότι κατά τη γνώμη του «θα ήταν μεγάλο λάθος» να καταλάβει ξανά τη Γάζα το Ισραήλ.

Οι Ισραηλινοί δηλώνουν πως δεν σκοπεύουν να κάνουν κάτι τέτοιο, δίχως, όμως να εξηγούν ποιος θα διοικεί τη Γάζα, μετά την εξόντωση της Χαμάς, ούτε πώς σχεδιάζουν να αποτρέψουν το ενδεχόμενο να ξεπηδήσει μέσα από τις στάχτες της Γάζας μια παρόμοια οργάνωση.

Ο Μπάιντεν προειδοποίησε επίσης ότι «πρέπει να υπάρχει μια Παλαιστινιακή Αρχή, πρέπει να υπάρξει ένας δρόμος προς ένα παλαιστινιακό κράτος», ενώ ο Λευκός Οίκος δεν σταματάει να επαναλαμβάνει ότι οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι στη Γάζα δεν υποστηρίζουν τη Χαμάς, η οποία ελέγχει τη Λωρίδα εδώ και περισσότερα από 16 χρόνια.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, ούτως ώστε να περιοριστεί ο αριθμός των θυμάτων μεταξύ του άμαχου πληθυσμού. Όμως, αρκετοί αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν σημειώσει ότι οι έφεδροι που καλούνται ξανά σε υπηρεσία από το Ισραήλ έχουν σε μεγάλο βαθμό ελάχιστη εμπειρία στον αστικό πόλεμο και είναι πιθανό να πυροβολούν οτιδήποτε κινείται, αφού εισέλθουν στη Γάζα.

Οι αλλεπάλληλες επισκέψεις κορυφαίων αμερικανών αξιωματούχων στο Ισραήλ, του υπουργού Αμυνας Λόιντ Οστιν, του υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν και, τώρα, του ίδιου του αμερικανού προέδρου, αποσκοπούν, τουλάχιστον εν μέρει, στο να αναγκάσουν τους ισραηλινούς πολιτικούς και στρατηγούς να σκεφτούν πώς να εισβάλουν στη Γάζα, χωρίς, όμως, να «κολλήσουν» εκεί, αλλά και πώς να μην δώσουν την εντύπωση στην παγκόσμια κοινή γνώμη ότι αδιαφορούν για την τύχη του άμαχου πληθυσμού.

Πάντως, προς το παρόν, ισραηλινοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι είναι πολύ νωρίς για να ασχοληθούν με το μέλλον της Γάζας, καθώς αυτό που επείγει είναι η εξάλειψη της Χαμάς.

«Ο Μπάιντεν πιστεύει ότι διαθέτει ηθικό κύρος εδώ», είπε ο Τόμας Νάιντς, πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Ισραήλ μέχρι πριν από λίγους μήνες. «Εχει υπερασπιστεί το κράτος του Ισραήλ. Πιστεύει ότι δικαίως διαλύουν τη Χαμάς. Αλλά θέλει να δείξει ότι υπερασπίζεται την ανθρωπότητα, επίσης».

«Οπότε οι βοηθοί του Μπάιντεν προσπαθούν να αγοράσουν λίγο χρόνο. Σημειώνουν πως η παραμονή αμερικανών αξιωματούχων στην Ιερουσαλήμ αναγκάζει τους ισραηλινούς να συνεχίσουν να συζητούν τα σχέδιά τους. Υποθέτοντας ότι ο Λευκός Οίκος θέτει ως προϋπόθεση την καθυστέρηση της εισβολής, ένα προεδρικό ταξίδι θα μπορούσε να δώσει στους Ισραηλινούς λίγο περισσότερο χρόνο να προετοιμαστούν για οποιαδήποτε επιχείρηση και να επιτρέψουν σε περισσότερους κατοίκους της Γάζας να διαφύγουν», συνοψίζουν οι δημοσιογράφοι των New York Times.

Ωστόσο, ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν εργάζεται για την άμεση αντιμετώπιση της ολοένα εντεινόμενης ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα, μέχρι στιγμής δεν έχει επικρίνει την απόφαση του Ισραήλ να διακόψει την παροχή ηλεκτρισμού, τροφίμων, νερού και καυσίμων στον παλαιστινιακό θύλακα, ενώ άραβες ηγέτες έχουν διαμαρτυρηθεί σε αμερικανούς αξιωματούχους ότι ο αποκλεισμός ισοδυναμεί με συλλογική τιμωρία και είναι παράνομος σύμφωνα με το Δίκαιο του πολέμου.

Κατά τη διάρκεια συνάντησης του Αντόνι Μπλίνκεν με τον πρόεδρο της Αιγύπτου την περασμένη Κυριακή, ο Αμπντελφατάχ Αλ Σίσι κατηγόρησε τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της ότι σοκαρίστηκαν περισσότερο από τη δολοφονία των Ισραηλινών την 7η Οκτωβρίου παρά από μιάμιση δεκαετία εγκλεισμού Παλαιστινίων στη Γάζα.

«Ναι, είναι αλήθεια ότι αυτά που συνέβησαν τις τελευταίες εννέα ημέρες ήταν πολύ δύσκολα και πάρα πολύ σκληρά, και τα καταδικάζουμε απερίφραστα», είπε ο αιγύπτιος ηγέτης στον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών. «Αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα συσσωρευμένης οργής και μίσους τεσσάρων δεκαετιών, κατά τις οποίες οι Παλαιστίνιοι δεν είχαν καμία ελπίδα για την εξεύρεση μιας λύσης», πρόσθεσε.

Σε αντίθεση με άλλους αμερικανούς προέδρους που είχαν ζητήσει από το Ισραήλ να επιδείξει αυτοσυγκράτηση σε προηγούμενες συρράξεις, ο Τζο Μπάιντεν υπογράμμισε ότι η χώρα έχει κάθε δικαίωμα να υπερασπίζεται τον εαυτό της. Οπως και στο πλαίσιο της αμέριστης (ακόμα) στήριξης της Ουκρανίας στον αγώνα της κατά των ρώσων εισβολέων, ο αμερικανός ηγέτης είπε πως θα συνδράμει με κάθε μέσο το Ισραήλ στην προσπάθειά του να εξαλείψει την Χαμάς, αλλά δεν πρόκειται να στείλει αμερικανικά στρατεύματα στο πεδίο.

Αυτό, ωστόσο, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο εμπλοκής των ΗΠΑ στη σύρραξη, δεδομένου ότι δύο αμερικανικά αεροπλανοφόρα, συνοδευόμενα από άλλα σκάφη του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού έχουν ήδη πλεύσει στην περιοχή, ούτως ώστε να αποτρέψουν το Ιράν και την Χεζμπολάχ από κάθε απόπειρα επέκτασης του πολέμου. Ανώτερος αξιωματούχος δήλωσε όμως πως, εάν χρειαστεί, ο Τζο Μπάιντεν δεν θα διστάσει να διατάξει τα πληρώματα των αεροπλανοφόρων του να χρησιμοποιήσουν την εξαιρετική δύναμη πυρός που διαθέτουν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...