«Είναι δελεαστικό να συγκρίνει κανείς την τελευταία επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ με την επίθεση της Αιγύπτου και της Συρίας το 1973, κατά τη διάρκεια του Γιομ Κιπούρ. Αλλά είναι η επίθεση του Τετ (Tet Offensive) το 1968 στον πόλεμο του Βιετνάμ αυτή που μπορεί να αποδειχθεί ο πιο διδακτικός ιστορικός παραλληλισμός». Αυτό υποστηρίζει σε άρθρο του στο Politico ο Ντάνιελ Τόμας, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Λάιντεν στην Ολλανδία.

Στις 31 Ιανουαρίου του 1968, οι αντάρτες Βιετκόνγκ και ο στρατός του Βόρειου Βιετνάμ έσπασαν την εκεχειρία, εξαπολύοντας μαζική επίθεση εναντίον των δυνάμεων του Νοτίου Βιετνάμ και των Ηνωμένων Πολιτειών στις περισσότερες πόλεις και επαρχίες του Νοτίου Βιετνάμ.

Οπως σημειώνει σε παλαιότερο άρθρο του στην «Καθημερινή» ο καθηγητής διεθνών σχέσεων του Παντείου, Χαράλαμπος Παπασωτηρίου, «η επίθεση έπληξε 36 από τις 44 πρωτεύουσες νομών, 64 κέντρα μικρότερων διοικητικών υποδιαιρέσεων (το ένα τρίτο της χώρας) και πέντε από τις έξι μεγαλύτερες πόλεις του Νότιου Βιετνάμ. Στη Σαϊγκόν επλήγησαν το κτιριακό σύμπλεγμα της αμερικανικής πρεσβείας, το προεδρικό μέγαρο του Νότιου Βιετνάμ, το γενικό επιτελείο ενόπλων δυνάμεων του Νότιου Βιετνάμ και άλλες σημαντικές στρατιωτικές βάσεις και κρατικές εγκαταστάσεις».

Παρότι θεωρήθηκε στρατιωτικά αποτυχημένη, η επίθεση είχε μεγάλο αντίκτυπο στην κοινή γνώμη των Ηνωμένων Πολιτειών. Διότι παρά τις διαβεβαιώσεις ότι η αποστολή μισού εκατομμυρίου στρατιωτών και οι μάχες επί τρία έτη οδηγούσαν σε αίσια έκβαση του πολέμου, το αμερικανικό κοινό παρακολούθησε ζωντανά στην τηλεόραση τις οδομαχίες δίπλα στο κτιριακό σύμπλεγμα της αμερικανικής πρεσβείας. «Οχι μόνο ο εχθρός δεν βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης, αλλά αντιθέτως ήταν σε θέση να εξαπολύσει τη μεγαλύτερη επίθεσή του. Ενα πανίσχυρο αίσθημα παραπλάνησης και εξαπάτησης κυρίευσε τους Αμερικανούς και σαν τεράστιο κύμα σάρωσε την προεδρία Τζόνσον» σημειώνει ο κ. Παπαδημητρίου.

Η επίθεση κράτησε οκτώ εβδομάδες και οι επιτιθέμενοι υπέστησαν τεράστιες απώλειες, χωρίς να σημειώσουν εδαφικά κέρδη. «Η πραγματική σημασία της επίθεσης του Tετ ήταν το πολιτικό κύμα σοκ που προκάλεσε στην αμερικανική κοινωνία» σημειώνει ο Τόμας στο Politico.

O εμβληματικός παρουσιαστής του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του CBS, Γουόλτερ Κρονκάιτ, ανέφερε στον αέρα: «Τι στο διάολο συμβαίνει; Νόμιζα ότι κερδίζαμε τον πόλεμο!». Αφότου ταξίδεψε στο Βιετνάμ για να καλύψει την επίθεση, ο Κρονκάιτ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο πόλεμος δεν μπορούσε να κερδηθεί και έπρεπε να τελειώσει με μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων.

Η επίθεση του Τετ αποδυνάμωσε καθοριστικά την υποστήριξη της κοινής γνώμης των ΗΠΑ για τον πόλεμο στο Βιετνάμ. Ο Τζόνσον δεν έθεσε υποψηφιότητα για επανεκλογή, η νίκη του Ρίτσαρντ Νίξον έφερε μαζική κλιμάκωση των αμερικανικών βομβαρδισμών στο Βόρειο Βιετνάμ. Ωστόσο, μέσα σε λίγα χρόνια, το πολιτικό κατεστημένο των ΗΠΑ είχε αποδεχτεί ότι ο πόλεμος δεν θα οδηγούσε σε νίκη: οι χερσαίες δυνάμεις αποσύρθηκαν από το Βιετνάμ το 1973, προτού ο πόλεμος λήξει το 1975.

«Ασφαλώς είναι ακόμη πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε πότε θα τελειώσει η τελευταία αναζωπύρωση μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ, αν θα εμπλακούν και άλλοι παράγοντες στις μάχες ή το που θα φτάσουν οι ανθρώπινες απώλειες και οι καταστροφές και για τις δύο πλευρές. Ωστόσο προς το παρόν δεν υπάρχει αμφιβολία ότι βραχυπρόθεσμα το Ισραήλ θα είναι στρατιωτικά ο νικητής» σημειώνει ο Τόμας αναπτύσσοντας τον συλλογισμό του.

Το κύριο ερώτημα που θέτει είναι αν αυτός ο γύρος της σύγκρουσης θα προκαλέσει, μακροπρόθεσμα, μια πολιτική αντίδραση παρόμοια με εκείνη της επίθεσης του Τετ.

Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λάιντεν θεωρεί ότι οι παραλληλισμοί μεταξύ των δύο επιθέσεων είναι βαθύτεροι: «Οπως και η κυβέρνηση του Νοτίου Βιετνάμ το 1968, η σημερινή ισραηλινή κυβέρνηση απευθύνεται σε έναν βαθιά διχασμένο πληθυσμό και η ίδια μαστίζεται από σοβαρές ενδείξεις διαφθοράς στα υψηλότερα επίπεδα. Και όπως η κυβέρνηση των ΗΠΑ το 1968, η ισραηλινή κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει τον πληθυσμό της ότι μπορεί να διατηρήσει μια πολιτική –την επί πέντε και πλέον δεκαετίες κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών– η οποία ματαιώνει το αίτημα ενός άλλου έθνους για αυτοδιάθεση».

Μόλις μία ημέρα μετά την επίθεση της Χαμάς, ο πρώην αναπληρωτής Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, Τσακ Φράιλιχ, προέβλεψε: «Υπάρχει πάντα μια βραχυπρόθεσμη συσπείρωση γύρω από τη σημαία. Αλλά μόλις καταλαγιάσει η σκόνη θα έχουμε σημαντικές πολιτικές επιπτώσεις».

Το άρθρο του Politico σημειώνει πως ήδη καταγράφονται σημάδια πολιτικών αντιδράσεων στο Ισραήλ. Ενας εκπρόσωπος του στρατού, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους γιατί οι ισραηλινές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν είχαν προβλέψει την επίθεση της Χαμάς, απάντησε: «Αυτή είναι μια καλή ερώτηση». Κύριο άρθρο που δημοσιεύθηκε στην ισραηλινή εφημερίδα Haaretz κατέστησε τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου προσωπικά υπεύθυνο για την επίθεση. Και ακόμη και η πιο δεξιά προσανατολισμένη Jerusalem Post παραδέχθηκε ότι ένας πολιτικός απολογισμός «θα έρθει» μετά την ολοκλήρωση των μαχών.

«Το Ισραήλ πρέπει να συντρίψει τη Χαμάς. Αλλά μετά, τι;» αναφέρει επίσης ο Τσακ Φράιλιχ, ο πρώην αξιωματούχος της Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ και νυν καθηγητής του πανεπιστημίου Columbia των ΗΠΑ, σε άρθρο του στην εφημερίδα Haaretz. Διαπιστώνει θεμελιώδη αποτυχία της ηγεσίας, καταστροφική αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών αλλά και επιχειρησιακή αδυναμία. «Τι μπορεί λοιπόν να μετατρέψει αυτή την καταστροφή σε νίκη για το Ισραήλ;» ερωτά ο ίδιος.

Κλείνοντας το άρθρο του στο Politico, o Ντάνιελ Τόμας αναφέρει ότι με δεδομένες τις μαζικές διαδηλώσεις σε εθνικό επίπεδο κατά των σχεδίων του Νετανιάχου για δικαστικές μεταρρυθμίσεις, ο απολογισμός μετά το τέλος των συγκρούσεων είναι πιθανό να αποδυναμώσει την ήδη εύθραυστη θέση της κυβέρνησης στην εξουσία. Και καταλήγει με το εξής: «Τελικά, το βασικό ερώτημα εδώ είναι αν τα κύματα κλονισμού από την επίθεση της Χαμάς θα πείσουν τον λαό του Ισραήλ ότι η κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών δεν είναι βιώσιμη. Οπως σε μεγάλο βαθμό η επίθεση του Τετ άλλαξε τη γνώμη των Αμερικανών κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News