Κάθε τόσο, σπανιότερα απ’ ό,τι θα θέλαμε, στην Ελλάδα εμφανίζεται ο σωστός άνθρωπος στη σωστή θέση. Μιλώ για κάποια ή κάποιον που δεν περιορίζεται στο να διεκπεραιώνει τις αρμοδιότητες που συνοδεύουν μια θέση, αλλά ηγείται μιας μεγάλης και αναγκαίας αλλαγής στον χώρο ευθύνης του. Στην περίπτωση του ελληνικού τουρισμού αυτός ήταν ο Νίκος Σκουλάς. Ο άνθρωπος στον οποίο χρωστάμε, σε εξαιρετικά σημαντικό βαθμό, τη μετάβαση του ελληνικού τουρισμού από τον ερασιτεχνισμό, στον επαγγελματισμό και την ποιότητα.

Αφιερώθηκε σε αυτόν, με όλη του τη δύναμη, ως ο πρώτος υπουργός Τουρισμού το 1989 και πρόεδρος του ΕΟΤ και είτε προωθούσε την Ελλάδα ολόκληρη είτε την πολυαγαπημένη του Κρήτη, άφηνε παντού το στίγμα του. Προοδευτικός πατριώτης, που ήξερε να μάχεται αλλά και να συνθέτει, παρακολουθούσε τις εξελίξεις και έβλεπε μπροστά. Από την εποχή της χούντας, την οποία πολέμησε με πάθος, μέχρι τις τελευταίες ημέρες πριν από τον πρόσφατο θάνατό του, άφησε εποχή για τη νηφαλιότητα αλλά και για το θάρρος με το οποίο αντιμετώπιζε ακόμα και τις μεγαλύτερες προκλήσεις. Η ζωή του στο εξωτερικό ενδεχομένως να τον προετοίμασε για τον τρόπο που αντιλαμβανόταν την κοινωνική και οικονομική αξία του τουρισμού στην Ελλάδα.

Από την ώρα που μπήκε στο υπουργείο, αφιερώθηκε σε δύο ζητήματα που ήξερε ότι θα καταστούν κομβικά, στο να γίνει η Ελλάδα ηγέτιδα δύναμη στον χώρο του τουρισμού: την ποιότητα και την εκπαίδευση.

Την ποιότητα την έβλεπε με όρους σύνθεσης. Δεν ήταν απλά η πολυτέλεια. Ούτε μόνο το σέρβις. Ήταν η σύνθεση της υπέροχης εμπειρίας που θα μπορούσε να προσφέρει ένα κατάλυμα με τον τρόπο ζωής και τον πολιτισμό που μπορούσε να προσφέρει ένας προορισμός. Είχε την απαράμιλλη δυνατότητα να δει την ουσία πίσω από την ποιότητα και γι’ αυτό υπερασπιζόταν κάθε μορφή τουρισμού που έδειχνε σεβασμό τόσο στον επισκέπτη, όσο και στην τοπική κοινωνία. Ενώ, εκείνος μιλούσε γι’ αυτά πριν μερικές δεκαετίες, σήμερα, την εποχή που καταφέραμε να κινούνται πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι πέρα από τα σύνορα των χωρών τους, ηχούν σαν σύγχρονα θέματα.

Ήξερε, επίσης, ότι η ποιότητα την οποία θεωρούσε θέσφατο, θα έπρεπε να χαίρει της υποστήριξης μιας ουσιαστικής επαγγελματικής προσέγγισης στην παροχή κάθε υπηρεσίας που συνόδευε το εκάστοτε τουριστικό προϊόν. Γι’ αυτό, έδινε τεράστια έμφαση στην εκπαίδευση. Για εκείνον, η κάθε τουριστική υπηρεσία δεν θα έπρεπε να είναι απλά μια αντιγραφή διαδικασιών του εξωτερικού αλλά κάτι αμιγώς ελληνικό, τοπικό και πιστό στις παραδόσεις κάθε περιοχής. Στην εποχή του, ο ελληνικός τουρισμός έφυγε από τον μιμητισμό δυτικοευρωπαϊκών μοντέλων εξυπηρέτησης και ξεκίνησε τη διαδικασία να βρει το δικό του στίγμα.

Η δυνατότητά του να δει πού μπορούσε να φτάσει ο ελληνικός τουρισμός ήταν και αυτό που τον έκανε να αγωνιά για την πορεία του μέχρι να φτάσει εκεί και να προλαβαίνει τις εξελίξεις. Όπως δείχνει και η εμμονή του με την εκπαίδευση, μια διαδικασία που παράγει πολλά χρόνια αφού ξεκινήσει, το άμεσο κέρδος (οικονομικό για τους επιχειρηματίες ή πολιτικό για τον ίδιο) δεν τον τύφλωνε από τις μακροπρόθεσμες ανάγκες της χώρας. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο οι επιχειρηματίες του χώρου, όσο και οι ξενοδοχοϋπάλληλοι και οι υπάλληλοι των κρατικών δομών που υπηρέτησε, τον θυμούνται με δέος.

Σήμερα, η χώρα αντιμετωπίζει ανάλογες προκλήσεις με την εποχή του Νίκου Σκουλά στο υπουργείο. Διότι η ανάπτυξη του τουρισμού σε κάποιους προορισμούς της χώρας, προκαλεί κάθε δραστηριότητα που σχετίζεται με την εξυπηρέτησή του: από την αντοχή των υποδομών ενός προορισμού μέχρι τη δυνατότητα εξεύρεσης προσωπικού που θα ανταποκριθεί στις υψηλές προδιαγραφές ποιότητας που συνοδεύουν οι υψηλές χρεώσεις των καταλυμάτων. Η σύνδεση του τουρισμού με την ποιότητα και την εκπαίδευση δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη.

Σε αυτήν τη συγκυρία, η Ελλάδα χρειάζεται έναν νέο Νίκο Σκουλά. Εναν άνθρωπο με τη δυνατότητα να αναγνωρίσει τις τάσεις της εποχής, να τις διαβάσει σωστά για την Ελλάδα και να αγωνιστεί, με όλες του τις δυνάμεις, για να υλοποιήσει αυτά που πιστεύει ότι πρέπει να αλλάξουν. Σε βάθος χρόνου. Το κακό είναι ότι «Σκουλάδες» δεν μας έρχονται πάντα όταν τους θέλουμε. Επειδή έρχονται όμως, καλό είναι να τους αναγνωρίσουμε γρήγορα και να τους δώσουμε τα εργαλεία να κάνουν σωστά τη δουλειά τους.

---

* Ο Παύλος Γερουλάνος είναι βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, πρώην υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News