Το καλοκαίρι του 1961 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής συμπλήρωνε έξι χρόνια στην εξουσία. Ακόμα δεν είχαν συμβεί όσα θα τον οδηγούσαν εν πρώτοις να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία και στη συνέχεια να εγκαταλείψει την Ελλάδα. Αντιπολίτευση, όμως, δεν υπήρχε, καθώς ο χώρος του Κέντρου αφενός ήταν πολυδιασπασμένος, αφετέρου είχε δοκιμαστεί, ανεπιτυχώς, στο τιμόνι της χώρας. Είναι ενδεικτικό ότι στις εκλογές του 1958 αξιωματική αντιπολίτευση αναδείχθηκε η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά – κάτι ανήκουστο για τα μετεμφυλιακά δεδομένα.

Και έτσι ξαφνικά, σχεδόν από το πουθενά, τον Σεπτέμβριο του 1961 ιδρύθηκε η Ενωση Κέντρου. Επικεφαλής τέθηκε μεν μια σπουδαία πολιτική προσωπικότητα της εποχής, ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο οποίος όμως πλαισιώθηκε από τους αρχηγούς άλλων οκτώ κομμάτων. Ξεκινώντας από τον παλαιό του Λαϊκού Κόμματος Στέφανο Στεφανόπουλο και φθάνοντας έως τον Αλέξανδρο Μπαλτατζή του Κόμματος Αγροτών και Εργαζομένων.

Ακόμα και ο Καραμανλής ανακουφίστηκε από τον σχηματισμό της Ενωσης Κέντρου. Πράγματι, η χώρα χρειαζόταν μια στιβαρή αντιπολίτευση – και ειδικά μια δύναμη με προοπτική εξουσίας. Ασχέτως αν η δύναμη αυτή είχε χαρακτηριστικά συνονθυλεύματος, τελικά εξελέγη κυβέρνηση. Με μια τρικυμιώδη θητεία. Που δεν κράτησε ούτε δύο χρόνια.

Σήμερα, φυσικά, τίποτα δεν είναι ίδιο με τη δεκαετία του 1960. Δεν θα μάθουμε ποτέ αν η Εφη Αχτσιόγλου διαπνεόταν από αέρα κυβερνητικής εξουσίας. Σε ένα υποθετικό σύμπαν, θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι αν η ηττημένη των χθεσινών εκλογών κέρδιζε την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ και παρέμενε προσκολλημένη –όπως και οι γύρω της– στη νεομαρξιστική πολιτική σκέψη, θα ήταν σχεδόν αδύνατο να επιβληθεί σε εθνικές εκλογές. Δεν θα το μάθουμε ποτέ.

Αντιθέτως, φαίνεται ότι τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ που έσπευσαν να εκλέξουν τον Στέφανο Κασσελάκη, πιστεύουν ότι ο νέος πρόεδρος είναι ικανός να κερδίσει τον Μητσοτάκη. Πέρα δηλαδή από την κομματική καμαρίλα –που πράγματι τράβηξε μαζί της την Αχτσιόγλου στο σκοτάδι– ο νεοφερμένος εξ Αμερικής και φέρελπις αρχηγός εμπνέει: όχι απλώς ως επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και ως εν δυνάμει πρωθυπουργός.

Είναι όμως πράγματι ο Στέφανος Κασσελάκης εν δυνάμει πρωθυπουργός της Ελλάδας; Ή είναι έως και αστείο να μιλάμε για ένα τέτοιο ενδεχόμενο;

Oπως η προοπτική για την εξουσία, έτσι και η απέχθεια για τον αντίπαλο ενώνει. Τόσο τους πάνω, όσο και τους κάτω. Εκτός λοιπόν από αυτούς που είναι απογοητευμένοι από τη διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, είναι βέβαιο ότι τα κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που πλαισίωσαν τον Κασσελάκη συσπειρώνονται πάνω στην αρνητική ατζέντα – την ίδια ατζέντα που θα στέρξουν να θωρακίσουν και άλλες, εκτός πολιτικής,δυνάμεις: Ανατρέψατε τον Μητσοτάκη. Τι άλλο κοινό θα μπορούσαν να έχουν ο ναύαρχος Αποστολάκης με τη Δώρα Αυγέρη; Ή ο Πέτρος Παππάς με την Αννα Βαγενά;

Eνα από τα μαθήματα της Μεταπολίτευσης είναι ότι μόνο τα πολυσυλλεκτικά κόμματα αγγίζουν αυτοδύναμα την εξουσία. Αυτή είναι μάλλον και η βάση του σκεπτικού όσων – τουλάχιστον των πλέον έμπειρων, όπως ο Νίκος Παππάς– προσδέθηκαν στο κασσελακικό άρμα. Αλλο όμως ένα κόμμα πολυσυλλεκτικό κι άλλο ένα κόμμα χωρίς αρχή, μέση και τέλος. Κι άλλο το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να έχει αρχηγό έναν άνθρωπο ο οποίος είναι φανερότατο ότι βασανίζεται από δομικά ελλείματα στην πολιτική σκέψη. «Από την Αριστερά έως το προοδευτικό Κέντρο», εκεί θα κινηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, απάντησε ο πρώην υπουργός όταν τον ρώτησαν στην ΕΡΤ ποιο θα είναι το πολιτικό στίγμα του κόμματος από εδώ και στο εξής. Γενικόλογο μεν, ωραιότατο δε. Ειδικά αν θέλει κανείς να καλύψει το ιδεολογικό, ταυτοτικό και εν τέλει πολιτικό χάος που χάσκει εντός του κόμματος.

Πόσοι είναι όμως οι Ελληνες που ενδιαφέρονται σήμερα για βαθυστόχαστες πολιτικές αναλύσεις και εξετάζουν ενδελεχώς την ιδεολογία των σύγχρονων κομμάτων εξουσίας; Ποιες είναι τελικά οι τόσο βαθιές ταυτοτικές διαφορές που χωρίζουν τους ψηφοφόρους του δικομματισμού; Ψάξαμε όλοι πολύ τις τελευταίες ημέρες να ερμηνεύσουμε το «φαινόμενο» Κασσελάκη -με πολιτικούς, μιντιακούς, κοινωνιολογικούς και ανθρωπολογικούς όρους.

Τελικά αποδείχθηκαν τα εξής: Πρώτον, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν και παραμένει ένα κόμμα-κέλυφος, η πραγματική ιδεολογία του οποίου δεν είχε παρά ελάχιστα ερείσματα στην κοινωνία. Δεύτερον, όπως ισχύει γενικότερα στο πολιτικό σύστημα, έτσι και στην αξιωματική αντιπολίτευση: Υπάρχει ένδεια στελεχών. Δεν είναι ότι η πολιτική και πολιτισμική παραγωγή φθίνουν διαρκώς. Μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά συνήθως αυτά που βγάζει ο τόπος είναι αυτά που θέλει ο κόσμος. Και αντιστρόφως. Αυτή είναι μια περίληψη της σημερινής Ελλάδας σε όλα τα επίπεδα.

«Να σου αφήσω το τηλέφωνό μου να με πάρεις σε δέκα μέρες να μου πεις ποια είναι η κατάσταση εδώ»; Αυτό ρώτησε on camera, «στις λάσπες», ο Στέφανος Κασσελάκης έναν ταλαιπωρημένο πλημμυροπαθή, για να αποδείξει με το ζόρι ότι είναι ένας από εμάς, ότι δεν ανήκει στην ελίτ των «αρίστων». Ασχέτως αν είναι κομμένος και ραμμένος πάνω στο πατρόν της ελίτ, που ο ίδιος απεκδύεται.

Την Κυριακή, αφού ψήφισε, ζήτησε από τους δημοσιογράφους να του «επιτρέψουν» να πάει να «υποδεχθεί τη μητέρα» του στο αεροδρόμιο. «Δεν θα σας προδώσω ποτέ», φώναξε, τρεις φορές, έξω από την Κουμουνδούρου, πια ως νέος πρόεδρος. Είναι λέει το «φως», κόντρα όμως σε ποιο σκοτάδι; Oλες οι κινήσεις σχεδιασμένες, όλες οι ατάκες προβαρισμένες, κάθε λέξη που χρησιμοποιείται είναι προμελετημένη στο έπακρο, προκειμένου να υπηρετηθεί η πολιτικο-μιντιακή περσόνα του «γεια σας είμαι ο Στέφανος και έχω κάτι να σας πω».

Eχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον το πόσο αναθάρρησαν τα έως πρότινος κατηφή στελέχη και οι βαθιά απογοητευμένοι οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ με το που εμφανίστηκε ο Κασσελάκης. Ξέχασαν και τον Τσίπρα και τις ιδεολογίες και τα πάντα. Τώρα, όμως αρχίζουν τα δύσκολα – και για τον ίδιο τον νέο αρχηγό, αλλά και για το κομματικό επιτελείο του. Διότι μπορεί η πολιτική να φθίνει, παραμένει όμως ένα πολύ σκληρό σπορ. Οπου στο τέλος όλοι κρίνονται από τις προτάσεις τους και ειδικά από τα αποτελέσματα που δύνανται να παραδώσουν στην κοινωνία.

Μπορεί ο Τσίπρας να ανήλθε στην εξουσία καβαλώντας τα γεγονότα, έπεσε όμως εξαιτίας της αναποτελεσματικότητας, τόσο του ιδίου, όσο και των κυβερνήσεων του. Η Αριστερά ως κυβερνώσα και ως αξιωματική αντιπολίτευση μας τελείωσε. Μένει να δούμε τι θα γίνει με τον Κασσελάκη. Μπορεί κι αυτός να κυνηγήσει τα γεγονότα, αλλά αν περιοριστεί σε όσα έχουμε δει μέχρι σήμερα, η εξέλιξή του θα είναι προδιαγεγραμμένη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News