Στη Μάλτα συναντήθηκαν το Σαββατοκύριακο κορυφαίοι εκπρόσωποι των ΗΠΑ και της Κίνας, στο πλαίσιο των προσπαθειών των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου να εξομαλύνουν τις τεταμένες σχέσεις τους και να ανοίξουν τον δρόμο για τους προέδρους τους, τον Τζο Μπάιντεν και τον Σι Τζινπίνγκ, να συναντηθούν τον ερχόμενο Νοέμβριο.

Σύμφωνα με όσα δήλωσαν Πεκίνο και Ουάσινγκτον, ο Σύμβουλος Eθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν συναντήθηκε πολλές φορές με τον υπουργό Εξωτερικών της Κίνας Γουάνγκ Γι στη μικρή νησιωτική χώρα της ΕΕ, όπου –όπως αναγνώρισαν αμφότερες οι πλευρές– διεξήχθησαν «ειλικρινείς, ουσιαστικές και εποικοδομητικές» συνομιλίες.

Την Κυριακή ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι οι δύο ανώτατοι αξιωματούχοι συζήτησαν για τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας, για τις ανησυχίες όσον αφορά την παγκόσμια και περιφερειακή ασφάλεια, για τον πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας και για την κατάσταση το Στενό της Ταϊβάν. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι οι δύο πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία για τη συνέχιση των συνομιλιών υψηλού επιπέδου και τη διεξαγωγή διμερών διαβουλεύσεων όσον αφορά τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού, διάφορα θαλάσσια ζητήματα και την εξωτερική πολιτική.

Ξεχωριστά, ένας ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπάιντεν είπε ότι υπάρχουν επίσης «περιορισμένες» πρώιμες ενδείξεις ότι σύντομα θα μπορούσε να αρχίσει να αποκαθίσταται η επικοινωνία μεταξύ των στρατών των δύο χωρών. Μιλώντας στο Reuters o αμερικανός αξιωματούχος έκανε λόγο για «κάποιες μικρές ή περιορισμένες ενδείξεις» ότι το Πεκίνο είναι έτοιμο να ανοίξει εκ νέου ορισμένους διαστρατιωτικούς διαύλους επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται για την αποκλιμάκωση της έντασης μεταξύ των δύο χωρών, μετά την κρίση που επήλθε, αφού πέρυσι τον Αύγουστο η Νάνσι Πελόζι, η τότε πρόεδρος της Βουλής των ΗΠΑ επισκέφθηκε την Ταϊβάν.

Οπως θυμίζει ο Guardian, πριν από τη Μάλτα, οι Γουάνγκ και Σάλιβαν τελευταία φορά είχαν συναντηθεί τον περασμένο Μάιο, τέσσερις μήνες αφού ο Τζο Μπάιντεν διέταξε αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη να καταρρίψουν ένα κινεζικό αερόστατο που πετούσε στους αιθέρες πάνω από αμερικανικά χωρικά ύδατα ανοικτά των ακτών της Βόρειας Καρολίνας. Η Κίνα καταδίκασε την κατάρριψη, κάνοντας λόγο για «σοβαρή παραβίαση των διεθνών πρακτικών». Στη συνέχεια η κυβέρνηση Μπάιντεν αποφάσισε να ακυρώσει μια επίσκεψη του αμερικανικού υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν στην Κίνα.

Οσον αφορά το παρόν και το μέλλον, η ένταση στις σχέσεις των δύο υπερδυνάμεων – λόγω της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ταϊβάν, των εμπορικών τριβών σχετικά με την πνευματική ιδιοκτησία και την ενίσχυση του κινεζικού στρατού, ιδιαίτερα στον τομέα των υπερηχητικών πυραύλων, που οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν – αναπόφευκτα καθιστούν αμφίβολη μια συνάντηση Μπάιντεν-Σι στη σύνοδο του φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC – Asia-Pacific Economic Cooperation) που θα πραγματοποιηθεί στο Σαν Φρανσίσκο τον Νοέμβριο.

Την περασμένη εβδομάδα, η Κίνα άφησε να εννοηθεί ότι οποιαδήποτε συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών εξαρτιόταν από το εάν οι ΗΠΑ θα επιδείκνυαν «επαρκή ειλικρίνεια». Ο Μπάιντεν και ο Σι δεν έχουν συναντηθεί από τον Νοέμβριο του 2022. Τότε στο περιθώριο της συνόδου της Ομάδας των 20 (G20) στο Μπαλί της Ινδονησίας οι δύο ηγέτες συνομίλησαν για περισσότερο από τρεις ώρες.

Μετά από αυτή τη συνάντηση, ο Μπάιντεν είπε ότι οι ΗΠΑ θα «ανταγωνιστούν σθεναρά» την Κίνα, ενώ επέμεινε ότι «δεν επιδιώκει τη σύγκρουση». Ο Σι από την πλευρά του είπε ότι οι δύο χώρες πρέπει να «βρουν τον σωστό τρόπο, ούτως ώστε να συνεννοηθούν». Ωστόσο ο Σι δεν παρέστη στη φετινή πρόσφατη σύνοδο κορυφής της G20 στο Νέο Δελχί της Ινδίας ενώ ο Τζο Μπάιντεν εξέφρασε αργότερα την απογοήτευσή του, αλλά πρόσθεσε ότι θα κατάφερνε «να τον δει».

Στην κυριακάτικη ανακοίνωση του Λευκού Οίκου αναφερόταν ότι οι επαφές μεταξύ Σάλιβαν και Γουάνγκ ήταν μέρος των «συνεχιζόμενων προσπαθειών για τη διατήρηση ανοιχτών γραμμών επικοινωνίας και την υπεύθυνη διαχείριση της σχέσης». Η αμερικανική κυβέρνηση σημείωσε επίσης πως βάση των συνομιλιών αποτέλεσαν η συνομιλία Μπάιντεν – Σι στο Μπαλί, οι συναντήσεις των Σάλιβαν και Γουάνγκ τον Μάιο και οι διπλωματικές επισκέψεις κορυφαίων αμερικανών αξιωματούχων (του υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν, της υπουργού Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν, του ειδικού απεσταλμένου για το κλίμα Τζον Κέρι και της υπουργού Εμπορίου Τζίνα Ραϊμόντο) στο Πεκίνο τους προηγούμενους μήνες.

Πάντως, ενώ ο Τζέικ Σάλιβαν «υπογράμμισε τη σημασία της ειρήνης και της σταθερότητας στο Στενό της Ταϊβάν» κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, ο κινέζος υπουργός Εξωτερικών προειδοποίησε τις ΗΠΑ ότι η Ταϊβάν είναι η «πρώτη ανυπέρβλητη κόκκινη γραμμή των σινο-αμερικανικών σχέσεων». Ο Γουάνγκ είπε επίσης ότι η ανάπτυξη της Κίνας έχει μια «ισχυρή εσωτερική δυναμική» και «δεν μπορεί να σταματήσει» και ότι «το νόμιμο δικαίωμα του κινεζικού λαού στην ανάπτυξη δεν μπορεί να παραβιαστεί».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News